قطب جنوب، یکی از چند مکان باقی ماندهای است که به خاطر فضای خشن و دور افتادگیِ آن، تنها تعداد کمی از گردشگران به سراغ آن میروند. اما اگر رویای دیدن پنگوئنها از نزدیک، کایاک سواری در اطراف کوههای یخی عظیم الجثه و عکاسی از کوههای ناشناخته را دارید، بدانید و آگاه باشید که معمولیترین فرد بین ما، که با علم و دانش سر و کار چندانی ندارد هم میتواند به قاره هفتم سفر کند. با کمی آمادگی قبلی، مقداری پول و پذیرش این موضوع که قرار نیست در یک جای دنج و راحت، با آرامش کامل اُتراق کنید، سفر به قطب جنوب، به هیچ وجه غیر ممکن نیست.
هیچ راهی برای دسترسی و سفر شخصی به این منطقه وجود ندارد؛ شما باید یک سفر سازمان یافته را رزرو و ثبت نام کنید
با عرض معذرت، اما اینجا دیگر جایی نیست که بتوانید وسایل و قایق شخصیتان را بردارید و برای تعطیلات آخر هفته راهی سفر شوید. اگر میخواهید به قطب جنوب بروید، باید یکی از سفرهای رسمی و برنامه ریزی شده توسط شرکتهای فعال در زمینه گردشگری را رزرو کنید.
اکثر مسافران، از طریق کشتیهای مسافرتی، به حوزه قطب جنوب میروند. این نوع شرکتها که برنامه سفرهای دسته جمعی به این منطقه را برگزار میکنند، فعالیتهای متنوع بسیاری را برای طول سفر، در نظر میگیرند؛ از کایاک سواری و بالا رفتن از کوههای یخی گرفته، تا کارگاههای عکاسی و حتی برپایی کمپهای شبانه. هر گشتی که در این منطقه اتفاق میافتد، با همراهی یک گروه حرفهای و متخصصان آگاهی در علوم زیست شناسی، عکاسی، محیط زیست و به ویژه متخصصان علوم مربوط به یخ و یخچالهای طبیعی انجام میشود.
اینکه سفر را با ترک کدام منطقه شروع کنید، بستگی به این دارد که دلتان میخواهد کجای قاره را ببینید. اکثر مجموعههایی که تورهایشان را در حوزه قطب جنوب برگزار میکنند، سفر خود را با ترک بندر شهر Ushuaia در آرژانتین، آغاز میکنند. این شهر رنگارنگِ آمریکای جنوبی، در انتهای تیِرا دل فوئگو و در دهانه کانال بیگل واقع شده است. با این حال، بعضی از گشتها با عبور از دریای راس، سفر خود را از نیوزیلند یا بعضی اوقات از آفریقای جنوبی شروع میکنند.
بر اساس مقررات وضع شده توسط IAATO، اکثر این شرکتهای مسافرتی، دوستدار طبیعت هستند و برنامه خود را با شروط این موضوع، هماهنگ میکنند. یکی از این شرکتها، که به ویژه در زمینه مقوله پایداری محیط زیست فعالیت میکند، Quark Expeditions است. تمام کشتیهای این شرکت، از سوختهای پاک دریایی (MGO) استفاده میکنند، که فاکتور انتشار پایینی دارند و از تمام پروتکلهای دفع زباله در دریا پیروی میکنند. علاوه بر این، کشتیهای Quark، همگی غذاهای دریایی تازه و مطابق با اصول پایداری محیط زیست سرو میکنند. سایر شرکتهای مسافرتی هم ابتکارات شناخته شدهای در این زمینه دارند، از جمله Oceanwide Expeditions و Zegrahm Expeditions، که هر دوی آنها از اعضای بنیانگذارِ IAATO هستند.
توجه داشته باشید که هر کدام از این شرکتها، به نسبت انتخابهایی که برای تجهیزات اقامت و فعالیتهای مورد نظرتان میکنید، مبالغ هنگفتی هم طلب خواهند کرد. به عنوان مثال شرکت Quark Expeditions، یک سفر ۱۴ روزه به حوزه قطب جنوب برنامه ریزی کرده، که قیمت آن، از ۱۰۰۰۰ دلار (برای یک اتاق مشترک سه نفره) شروع میشود و تا حدود ۳۵۰۰۰ دلار (برای یک سوییت با تراس اختصاصی) افزایش مییابد.
از گذرگاه درِیک بترسید
مسافران، سفر را با ترکِ Ushuaia و "گذرگاه ترسناک درِیک"، آغاز می کنند. این پیشروی اقیانوس بین آرژانتین و حوزه قطب جنوب، به داشتن خشنترین دریاهای دنیا معروف است. به خاطر جغرافیای منحصر به فرد آن، جریانهای آبیِ واقع در این عرض جغرافیایی، میتوانند به سرعت و بدون تداخل خاصی، زمین را دور بزنند و این موضوع به شکلگیری موجهای هیولاوار و باد شدید میانجامد؛ موجهایی با ۱۵ متر ارتفاع و بادی با سرعت ۱۰۰ گره دریایی که برخوردن به آن، در این منطقه، کاملا طبیعی و رایج است. شاید خوششانس باشید و در یکی از روزهای غیرعادی منطقه که گذرگاه، آرام است و نام آن، به "دریاچه درِیک" تغییر کرده است، گذرتان به این منطقه بیفتد- اما احتمال قریب به یقین این است، که سفر پر تنشی را تجربه خواهید کرد. اگر از دریازدگی میترسید، حتما قبل از ترک بندر، به داروخانه سر بزنید. راهنماهای سفر، که مرتبا به سفرهای دو یا سه روزه به منطقه میآیند، یک نکته مهم را از شما پنهان میکنند و آن نکته این است، که قرصهای زنجبیل هم به خوبی داروهای ضد تهوع عمل میکنند. اگر هیچ کدام از این روشها جواب نداد، احتمالا پزشک کشیک دست به کار انجام روشهای دیگری بشود (مانند قرار دادن قطعاتی شبیه به چسب زخم، در پشت گوش)، تا بتواند در تحمل شرایط این دریای خشن، به شما کمک کند.
این یک گشت دریایی بر آبهای کارائیب نیست
کشتیها در سایر سفرهای دریایی، بندر را با برنامه ریزی قبلی ترک میکنند و مو به مو به برنامه مورد نظر پایبند باقی میمانند. اما در سفر به مناطق قطبی، به علت غیر قابل پیش بینی بودن هوا، احتمالا کشتی شما بارها در طول سفر، برنامه حرکتش را تغییر خواهد داد. سفر را از طریق مسیر کانال Lemaire شروع میکنید، اما از سواحل Paradise Bay سر در میآورید، چراکه ناخدا در این میان تشخیص داده که کوههای یخ بزرگ، مسیر را مسدود کردهاند. کشتیهای مسیر قطب، همگی مجهز به یخ شکن هستند، اما رده آنها با هم فرق میکند و در برابر قطر یخ، محدودیتهایی دارند. ممکن است برنامهریزی کرده باشید که صبح به منطقه مورد نظر برسید، اما به خاطر مشکلات عبور از میان یخها، تا بعد از ظهر هم به مقصد نمیرسید. روزهایی هم پیش میآید، که شدت باد انقدر زیاد است که باید به ساحل برگردید. یا شاید یکی از همسفرانتان، دستهای از والها را ببیند، و تمام روز را به تماشای این مخلوقات جذاب سپری کنید.
این رویه بسیار جدید، ممکن است کمی دلهره آور به نظر برسد، یا حتی در مواردی مشکلساز بشود، اما سفر به این منطقه، به شما یاد خواهد داد که چطور با شرایط جدید سازگاری پیدا کنید. شما در این سفر یاد میگیرید که جذابترین و شگفت انگیزترین تجربهها اغلب، همانهایی هستند که هیچ برنامه ریزی برایشان انجام نداده بودید.
آب و هوا هم به هیچ وجه آب و هوای کارائیبی نیست
یکی از چیزهایی که میتوانید برایش برنامه ریزی کنید، سرما است. به عنوان یک گردشگر، شما در طول فصل تابستانِ جنوبی، از مناطق قطبی بازدید خواهید کرد. فصل گردشگری این مناطق، از اکتبر (مهر) شروع و تا مارس (اسفند) ادامه دارد و در این میان، هر ماه، با توجه به اینکه چه وضعیتی بر حیات وحش منطقه و یخها حاکم باشد، تجربههای خاص خودش را دارد. اکتبر و نوامبر (مهر و آبان)، به عنوان ماههای آغازین بهار در جنوبیترین نقطه زمین شناخته میشوند و در طول این مدت، برفهایی که در جاهای مختلف بر زمین نشسته، همچنان تر و تازه باقی مانده است و قسمت اعظم آن، دست نخورده است، به همین خاطر سر و کله پنگوئنها برای لانه سازی و جفت گیری در این حوالی پیدا می شود. همزمان، یخها هم در ضخیمترین حالت خودشان هستند و ممکن است، بعضی بخش ها به همین خاطر با محدودیت تردد رو به رو باشند. در ماه فوریه (بهمن) جوجههای پنگوئنها از راه می رسند. ناگفته نماند که این زمان، بهترین وقت برای تماشای والها و مرغهای دریایی بزرگتر است. با فرا رسیدن ماه مارس (اسفند)، اوضاع تغییر میکند؛ به خاطر حضور نسبتا طولانی مدتِ گردشگران در بخشهای مختلف، برفها آب شدند و همه جا گل آلود است و یخها بیشترین میزان ذوب را تجربه میکنند و ضمنا به کشتیها اجازه داده میشود که به نقاط دورتری در قطب سفر کنند.
در طول فصل تابستان جنوبی، آسمان در ۲۴ ساعت روز روشن است و درجه حرارت هوا بالاست (هوا نسبتا گرم است). در ژانویه (دی) که نقطه اوج تابستان جنوبی و گرمترین ماه آن، به حساب میآید، دمای هوا به ۱ تا ۲ درجه سانتی گراد میرسد. شاید این دما، هنوز هم خیلی سردتر و آزار دهندهتر از چیزی باشد که انتظارش را داشتید و اینکه برای گرم ماندن، همچنان باید تمام تجهیزات زمستانیتان را همراه خود داشته باشید. اوضاع ممکن است به سرعت تغییر کند- بوران، تنها در عرض چند دقیقه خودش را نشان میدهد. معمولا لازم نیست به شکل جداگانه، برای خودتان پوستین بخرید، چون اکثر شرکتهای مسافرتی، در ابتدای سفر، این جور اقلام و تجهیزات را در اختیارتان قرار میدهند. با این حال، باید شلوارهای ضد آب و چند لایه، جوراب گرم، سرپوش و کلاه را همراه داشته باشید. چکمههای عایق هم گاهی اوقات، جزو اقلامی است که از طرف شرکت برگزار کننده سفر به شما داده میشود، پس به خاطر داشته باشید که هماهنگیهای لازم در این زمینه را قبلا انجام داده باشید. در نهایت، چند دست لباس عادی و روزمره، برای مدت زمانی که در کشتی هستید را هم همراه ببرید.
در روزهای اول، برای آشنایی با وضعیت درجه حرارت هوا، در برنامههای تمرینی شرکت خواهید کرد؛ تمرینهایی که در موارد خاص و اورژانسی، به شدت به کمک شما خواهند آمد. بسیاری از این تکنیکهای امنیت و سلامت هم طبق پروتکلهای مرتبط با حیات وحش تنظیم شدهاند. IAATO، قوانین خاصی برای چگونگی تعامل و برخورد با حیات وحش منطقه وضع کرده است. به عنوان مثال، پنگوئنها در عبور از مسیرها، به خصوص از بزرگراه پنگوئنها، از حق تقدم برخوردارند (گذرگاههایی که توسط پنگوئنها برای جابجایی از نقطهای به نقطه دیگر، مورد استفاده قرار میگیرد). والها تنها از فاصلهای مشخص و از درون کایاک، قابل تماشا و احیانا دسترسی هستند و باید مراقب تک تک لانهها هم باشید. قوانینی شبیه اینها، در تلاش برای حفاظت از این منطقه بکر و دست نخورده، با سخت گیری هر چه تمامتر اجرا میشوند.
قاعده و قانون کلی برای بازدید از حوزه قطب جنوب، بسیار ساده است: "همواره منتظرِ غیر منتظرهها باشید". پایین کره زمین و در دل قاره هفتم، شرایط در یک چشم به هم زدن کن فیکون میشود و ممکن است تمام برنامهها تغییر کنند. پس آماده باشید که با این تجربه جدید، علی رغم هر آنچه در آن اتفاق میافتد و به هر شکلی که به آخر می رسد، حسابی کیف کنید. هر راهنمای سفری این را به شما خواهد گفت، که سفر به حوزه قطب جنوب، قطعا منحصر به فرد است و عجایب خاص خودش را به همراه خواهد داشت.
منبع: BBC