یک اتاقخواب مدرن با ظرافت و طراحی کلاسیک به همراه تخت خواب دو نفره بزرگ و اثاثیه مجلل آماده و نماهای 360 درجه خیره کننده! شاید فکر کنید اینها ویژگیهای یک سوئیت در هتلی پنج ستاره باشند، اما در واقع کابین یک هواپیمای جت مدل اِیرباس Airbus A330 VIP را توصیف کردیم: یک قصر پرندهی حداقل 200 میلیون دلاری! این هواپیما با طراحی شرکت سوئیسی کاملاکس Comlux که در طراحی، تجهیز و بهرهبرداری از جتهای بزرگ برای سازمانها مهارت دارد، در طراحی کابینهای لوکس هواپیما بسیار هنرمند و سرآمد است.
طی چند دهه اخیر تعداد میلیاردرهای سرتاسر جهان رشد چشمگیری داشته و سبب شده است که در جهان تقاضای بیشتری برای لوکسسازی هر چه متنوعتر جتها پدید آید. جتهای خصوصی میتوانند هر شکل و اندازهای داشته باشند، اما هواپیماهای مسافربری VIP بین آنها از تنوع بیشتری برخوردار هستند. در این مطلب قصد داریم به این سیستم حمل و نقل لوکس بپردازیم!
یک بازار خیلی خاص
تولیدکنندگان عمده تجهیزات هوایی به توسعه نسخههایی سازمانی و شرکتی از پرفروشترین هواپیماهای مسافربریشان پرداختهاند تا بتوانند در برابر مطالبات این بازار خاص پاسخگو باشند. شرکت بوئینگ مجموعه بوئینگ بیزینِس جِت (BBJ) و رقیب اروپاییاش مجموعه اِیرباس کورپورِت جِت (ACJ) را دارند. گسترهی تولیدات این شرکتها انواع مختلف Airbus A320 و Boeing 737 با طراحیهای اختصاصی را شامل میشود، اما مشتریهای توانمندتر آنها میتوانند مدلهای بزرگتری را نیز برای خود تهیه کنند.
شرکتهای یادشده دپارتمانهایی را مختص پاسخگویی به مطالبات این مشتریهای خاص افتتاح کردهاند. آقای ریچارد گائونا یکی از کارآزمودگان صنعت هواپیما که پس از سالها کار اکنون مدیریت کل شرکت کاملاکس را بر عهده گرفته است، میگوید: «منطقی است که شرکتهایی مانند اِیرباس Airbus و بوئینگ Boeing دپارتمان جداگانهای را برای پاسخگویی به نیازهای مشتریان VIP تشکیل دهند؛ چراکه فضای این بازار احساسی است. بعید نیست مشتریتان نیمهشب به شما زنگ بزند و درباره فلان جزئیات دکور هواپیمایش چیزی بپرسد!»
اکنون حدود 300 هواپیمای مسافربری ویآیپی VIP در جهان هست که تعدادی از آنها را دولتها برای جابجایی سران کشورشان استفاده میکنند. از دیگر بازارهای وی آی پی هدف میتوان به سازمانهای بزرگ و اشخاص فوق ثروتمند اشاره کرد.
اجاره لوکس
صاحبان این هواپیماهای لوکس معمولاً کارهایی چون تأمین خدمه، نگهداری و کارهای اداری هواپیماهایشان را با اطمینان خاطر به شرکتهایی مانند کاملاکس میسپارند، اما گاه بدشان هم نمیآید با کمک این شرکتها در صورت وجود مشتری، قصر پرندهشان را اجاره بدهند زیرا میتواند منبع درآمدی برای آنها باشد.
آقای گائونا میگوید: «ما از یکی از نقاط جهان درخواستی دریافت میکنیم و سپس آن را جهت تأیید با صاحب هواپیما در میان میگذاریم. برخی در مورد حریم خصوصی هواپیمایشان بسیار حساس هستند و آن را خانه خود میدانند، اما هستند کسانی که ترجیح میدهند از داراییشان کمی عایدی به دست آورند.»
استفاده از جتهای خصوصی با هر هزینهای
گرچه بدنه جتهای خصوصی بسیار بزرگ با مسافربریهای تجاری یکسان است، اما ملاحظات مربوط به بازار آنها تفاوتهای عمدهای دارد. شرکتهای هواپیمایی ابتدا به مسائل اقتصادی هواپیما و بازدهی عملکرد آن توجه میکنند، اما مشتریان خصوصی بیشتر به عملکرد خام اهمیت میدهند. دیوید ویلوپیلای رئیس بخش بازاریابی شرکت ایرباس کورپورت جتز ACJ میگوید: «مشتریان ما به بازه مسافت و ظرفیت عملکردی اهمیت میدهند؛ مثلاً برایشان مهم است که بتوانند بدون توقف به کشورهای دوردست پرواز کنند.»
دولتهایی که ناوگان مخصوصی برای جابجایی هیئت دولت نخریدهاند، اغلب به اجاره کردن روی میآورند تا سفر مسئولانشان به دورترین نقاط جهان را تسهیل کنند. آقای گائونا میگوید: «هنگام برگزاری نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، برخی دولتها برای پرواز بهسوی نیویورک به ما مراجعه میکنند. شاید فکر کنید این کار پرخرج است، اما وقتی به دیگر گزینهها نگاه کنیم و صرفهجویی در وقت با پرواز مستقیم و ملاحظات امنیتی را در نظر بگیریم، آنگاه گزینه باارزشی به نظر خواهد رسید؛ ضمن اینکه ارزانتر از دیگر راههاست و مردم هم در مقایسه با خرید هواپیمای خصوصی و خرج گزاف دولت بهتر آن را میپذیرند.»
البته نباید فراموش کرد که تنها دولتها نیستند که هواپیما اجاره و تهیه میکنند، بلکه گروههای موسیقی، دستاندرکاران صنعت فیلم و تیمهای ورزشی و... نیز گاه به ناچار باید از این هواپیماها استفاده کنند.
طراحی داخلی قصر گونه
مطمئناً عملکرد فنی هواپیماهای ویآیپی شگفتانگیز است، اما مؤلفهای که بیشتر مردم اهمیت ویژهای برایش قائل هستند، طراحی داخلی کابینهای هواپیماست. گرچه تولیدکنندگان روی طرحهای استانداردشان تعدادی گزینهی اضافی در نظر میگیرند، اما کسی که میتواند حدود 90 میلیون دلار پول یک هواپیما را بدهد، معمولاً حاضر است دو برابر آن را بدهد تا طراحی داخلی آن را به سبک شخصی خودش دربیاورد (که این کار را هم میکنند).
طراحی داخلی شخصی کابینها کار بسیار پیچیدهای است و تنها تعداد انگشتشماری شرکت در جهان این تخصص را عرضه میکنند. نتیجه نهایی کار آنها نهتنها باید چشمنواز بوده و با مطالبات سنگین مشتریهای زیادهخواهشان هماهنگی داشته باشد، بلکه باید با مقررات امنیتی و ملزومات ساختاری و عملیاتی هواپیما کاملاً سازگار باشد.
سالن پذیرایی یک ACJ 380 شخصیسازی شده
و اما مسئلهی سلیقه!
آیا به نظرتان مشتریان جتهای خصوصی به دنبال سبک خاصی هستند؟
دیوید ویلوپیلای بیان میکند که بیشتر صاحبان هواپیماهای خصوصی برخلاف ثروتمند بودنشان به دنبال دکورهای ساده هستند: «آنها افراد پرمشغلهای هستند و بیشتر مایلاند سبک زندگیشان را در آسمان نیز به همراه بیاورند. بیشتر هواپیماهای ما یک کاربرد دوگانه خانه/دفتری دارند.»
اثاثیه و تزئینات این نوع هواپیماها نیز معمولاً آن چیزی که به نظر میرسد نیستند. مثلاً آنچه را که به شکل چوب میبینید درواقع از مواد سبکتری با رویه نازک چوبی ساخته شده است. البته باید بگوییم که زرقوبرق داخل جتها کاملاً واقعی است: در تزئینات و دکوراسیون برخی هواپیماهای خصوصی چیزی بین 200 تا 300 کیلوگرم طلا به کار برده میشود.
البته از آنجایی که مشتریهای این بازار معمولاً سر کیسه را بهراحتی شل میکنند، شرکتها میتوانند امکانات دیگری مانند سیستمهای پخش رسانه و اینترنت پرسرعت، و همچنین موارد جالبتری مانند سیستم تنظیم رطوبت را در این قصرهای پرنده نصب کنند.
ACJ 300، نسخهای دیگر از Airbus 330 با بدنهای کوچکتر
پادشاه جتهای خصوصی
البته یک مدل هواپیما هست که گویا تقریبا نایاب است: نسخه وی آی پی VIP هواپیمای عظیمالجثه اِیرباس Airbus A380 (که لقب قصر پرنده A380 را به آن دادهاند) که انتظار میرفت گل سرسبد پروازهای لوکس باشد.
شاهزاده الولید ابن طلال در سال 2007 این مدل را سفارش داد، اما پیش از شروع کار طراحی آن را کنسل کرد و معلوم نیست زین پس نسخه دیگری از این مدل تولید شود.
متخصصان شرکت مدیریت پرواز کِسترِل Kestrel انتظار دارند که BBJ 787 و A350 ACJ تحولاتی عظیم در صنعت پرواز ایجاد کنند، زیرا آنطور که گفته میشود این دو مدل فضایی بسیار بزرگ خواهند داشت و مهمتر از آن با مسافت پرواز طولانیشان هیچ نقطهای از کره زمین از دسترس آنها خارج نخواهد بود.
یک بوئینگ بیزینِس جِت 787 که شرکت مدیریت پرواز کسترِل Kestrel آن را طراحی کرده است
باید بیفزاییم که تحریک افکار عمومی، افزایش نگرانیها در مورد نشر گاز کربن و همچنین پیامدهای بحران مالی از عواملی هستند که سبب میشوند کشورهای اروپا و آمریکای شمالی خیلی طرفدار این جتها نبوده و بازارهای هدف نسبتاً غیر جذابی باشند.
گائونا بیان میکند که «احتمالاً ما بیشترین رشد اقتصادیمان را از آسیا، آفریقا و خاورمیانه کسب کنیم» بهاحتمالزیاد نسل بعدی قصرهای پرنده برجسته را مشتریان این مناطق به بار خواهند آورد.
در ادامه، تصاویری از این قصرهای پرنده را باهم مرور میکنیم.
منبع: CNN