برای سه سال پیاپی دومین شهر بزرگ سوئد بهعنوان بهترین شهر جهان معرفی شده است. این شهر که روزگاری بندر صنعتی شهر محسوب میشده، در گذشته در زمینهٔ محیط زیست از آگاهی چندانی برخوردار نبوده است. اما این روند در اواسط دهه 1980 تغییر کرد، یعنی وقتیکه وزیر محیطزیست سوئد از گوتنبرگ دیدن کرده و این شهر آلوده را حیاطخلوت جهنم نامید. پسازآن سیاستمداران و تجار این شهر قرن هفدهمی کثیف را به چراغ فروزان یک شهر پایدار تبدیل کردند.
به نظر میرسد که تلاش آنها در کنار فعالیتهای جامعه جواب داده است.
امروزه این شهر با داشتن گلخانههای بزرگ و شیشهای تبدیل به سرسبزترین شهر اروپا شده است. در خیابانهای شهر ترامواهای برقی سفید و آبی، کافهها و رستورانهای زیادی به چشم میخورد که البته بهترین غذاهای دریایی را میتوان در این شهر امتحان کرد. کانالی نیز مانند کانال هلندیها در وسط شهر ساخته شده که میتوانید از هتل به سمت رستورانها و مغازه قدم زده و زندگی شبانه را تجربه کنید.
به همین خاطر تعجبی ندارد که این شهر سه سال پیاپی بهعنوان پایدارترین مقصد گردشگری از سوی شاخص مقصد پایدار جهان انتخاب شده است. حتی بندری که روزگارانی بسیار آلوده بود در سال 2011 پاکسازیشده و جایزه کشتیرانی را دریافت کرد. این اسکله اولین بندری در جهان بود که از قدرت امواج استفاده کرده و انتشار کربن را کاهش داد.
صنعت گردشگری نیز تحت تأثیر این پایداری قرار دارد و باید این مسئله روی صنایع دیگر نیز تأثیر گذارد.
بیش از 90% هتلهای شهر میبایست بنا بر استانداردهای تعیینشده توسط سازمانهای منطقه بناشده باشند. در اینجا خبری از بطریهای کوچک شامپو، کارد و چنگال پلاستیکی و پوشال نیست.
هتل اگرز که سومین هتل بزرگ سوئد است، نیروی برقش را از توربینهایی که در ساحل گذاشته تأمین میکند و استفاده از سوختهای فسیلی و شیمیایی را کنار گذاشته است.
در بالای پشتبام هتل فضای سبزی قرار دارد که در آن سبزیجات پرورش داده می شود. گردشگران میتوانند با تورهای داخل شهری همراه شده و نحوه طبخ و تولید مواد غذایی را در باغات و زمینهای کشاورزی از نزدیک ببیند.
صمیمیت و قابلیت در دسترس بودن، یکی از ویژگیهای بارز شهر گوتنبرگ است. برای کشف مکانهای مختلف شهر، میتوان از وسایل دوستدار محیطزیست مختلف استفاده کرد. مثلاً کرایه کردن دوچرخه که دارای 72 ایستگاه مختلف در سطح شهر است. همچنین میتوان از اسکوتر برقی استفاده کرد. نیروگاههای برقی زیادی در سطح شهر دیده میشود که باعث شده اکثر وسایل حملونقل این شهر برقی باشند، مانند اتوبوسها. در حال حاضر 65% سیستم حملونقل شهر از انرژی قابل بازیافت استفاده میکند و قرار است تا سال 2030 این شهر کاملاً برقی شود.
گوتنبرگ در صورت عدم نزدیکی به مناطق سرسبز نمیتوانست دارای این سرسبزی و طبیعت باشد. اطراف شهر را جنگلهای انبوه و ساحل دریا فراگرفته ، بهگونهای که سهم هر شهروند از این سرسبزی 274 مترمکعب است. پارکهای گیاهشناسی و اسلات اسکوگن که زیباترین پارکهای شهر هستند را باید حتماً از نزدیک دید. در خارج از شهر علفزارهایی سرسبز و پوشیده از درخت و تنها باغوحش مجانی شهر را در موزه تاریخ طبیعی گوتنبرگ مشاهده خواهید کرد که گفته میشود تنها وال آبی خشکشده جهان در ابعاد واقعی در این موزه قرار دارد.
اخیراً شهر یک مسیر پیادهروی طولانی درست کرده که از گوتنبرگ آغازشده و با طول 71 کیلومتر به ایستگاههای مختلف مترو ختم میشود. انتهای این مسیر شهر کوچک آلینگساز قرار دارد که پایتخت دورهمی های دوستانه سوئدیها نامیده میشود. این شهر بالاترین سرانه کافه در کشور را داراست.
در میانه راه میتوان در شهر فلودا توقف کرده و در رستورانهای آن غذاهایی با منابع ارگانیک میل نمود. در این رستورانها گردشگران میتوانند با سبک زندگی سوئدیها و مناطق کمتر شناخته شهر آشنا شوند.
مردم شهر نیز از استانداردهای پایداری تبعیت میکنند. مثلاً در برخی مناطق فقط لباسهای ارگانیک و قابل بازیافت که عاری از مواد سمی بوده و در آن حقوق کارگر بهخوبی رعایت شده ارائه میگردد. نودی جینز که یک برند بینالمللی است، خط تولید شلوارهای جین خود را از گوتنبرگ آغاز کرده و از محلیها برای راهاندازی آن کمک گرفته است.
در سطح شهر میتوان رستورانهای دوستدار محیطزیست و گیاهی فراوانی یافت که گوشتهای طبخ شده در آن همگی از حیواناتی تهیه میشوند که در مزارع ارگانیک پرورشیافتهاند. رستوران تاورنا آورنا که یک اغذیهفروشی ایتالیایی است، سبزیجاتش را در پشتبام رستوران پرورش میدهد. رستورانهای دیگر منوی خود را بهصورت فصلی انتخاب میکنند و با همکاری کشاورزان و ماهی گیران تازهترین مواد غذایی هر فصل را در رستورانهای خود ارائه میدهند.
در این شهر تغییر در همهجا به چشم میخورد. با قدم زدن از مرکز تاریخی شهر و گذشتن از کنار ساختمانهای قدیمی و کافهها و مغازههای کوچک، چهره شهر ناگهان تغییر کرد. ساختمانهای شیشهای و فولادی سر به آسمان کشیده بودند و آسمان را لمس میکردند.
سال بعد جشن 400 سالگی گوتنبرگ است و شهر در حال آمادهسازی است. همه در تکاپو هستند وبه نظر میرسد که آمادگی خوبی برای برگزاری این جشن دارند.
این پروژه از سال 2009 با کمک محلیها و مردم گوتنبرگ آغاز شد. یکی از هیجانانگیزترین پروژهها مربوط به یک پارک وسط شهر است که در همسایگی شهر فیرهامنن قرار دارد. هدف ساختن مکانی سبز و پویا در وسط شهر است. شهروندان در حال طراحی و انجام فعالیتهای مربوط به این پروژه هستند، مانند زمینبازی برای کودکان.
ساخت چنین پروژههایی محققا چهره شهر را تغییر خواهد داد و آن را تبدیل به مکانی سرسبزتر از گذشته خواهد کرد. پروژه مسکونی "شهر ساحلی گوتنبرگ" که چندین میلیارد دلار هزینه در برداشته، پروژهای عظیم است که طبق پیشبینیها خانه 250000 سکنه جدید شهر در 15 سال آینده خواهد بود.
گوتنبرگ بهسرعت به سمت برنامههای پایداری خود پیش میرود. شهر در حال حاضر در حال کار کردن بروی پروژههایی برای مقابله با بالا آمدن آب و جلوگیری از ورود سیلاب به داخل شهر است.
منبع: bbc.com