در روستایی بکر و دورافتاده در نزدیکی شهر چالوس، بنای بزرگی برپا شده که روزگاری محل سکونت مادر محمدرضا پهلوی بوده است. روستای مازوپشته که روزگاران گذشته هم دور از دسترس بود، حالا با جاده چالوس-مرزن‌آباد، مسیر دسترسی به آن بیش از پیش از نگاه و توجه دور می‌ماند. عجیب است که «تاج الملوک آیرملو» (همسر دوم رضاشاه)، در این روستا سکونت داشت، امّا کاخی که برای او مهیا شد، بزرگ و مرفه بوده است.
این کاخ در مساحت 50 هزار مترمربع بنا شد. کاخ مادر شاه، عمارتی بزرگ و دوطبقه به رنگ قهوه‌ای و خاکستری در میان انبوهی از درختان جنگلی و سرو قامت است که امروزه بدون نظارت، رو به تخریب می‌گذارد.
این کاخ که پس از انقلاب 57 به مالکیت بنیاد شهید درآمده بود، چند سال پیش در مزایده فروخته شد و امروزه محلی است برای برگزاری جشن‌های عروسی. این روزها از شکوه کاخ چیزی باقی نمانده است و حتّی مراسم عروسی هم با صندلی‌های پلاستیکی برگزار میشود.
نمای کاخ از بیرون، یک طبقه به نظر می‌آید. طبقه دوم کاخ، بالکنی سراسری دارد که به دور ساختمان می‌پیچد و امکان دیدن مناظر زیبای اطراف را مهیّا می‌کند. این بالکن در قسمت رو به کوه، پهن‌تر میشود تا امکان حضور دسته‌جمعی و لذت بردن از طبیعت برای خاندان سلطنتی مهیا شود. سال‌ها پیش که این کاخ به‌دستور اسدالله اعلم و برای اسکان موقت مادرشاه در روزهایی که محمدرضا در رامسر به سر می‌برد، تدارک دیده شد، این منطقه فضایی دنج‌تر و بکرتر داشت تا مادر شاه در امنیت از مناظر زیبای اطراف بهره ببرد.
دیوارهای کاخ با پارچه‌های طرحدار پوشانده شده‌اند تا قابلیت شستشو داشته باشند. طبقه اول کاخ آشپزخانه و طبقه دوم به‌عنوان انبار استفاده میشود. شیرآلات حمام و توالت و حتی وسایل و کابینت‌های آشپزخانه پس از مزایده، توسط مالکین قبلی منتقل شده‌اند. حالا، آشپزخانه‌ای به‌جامانده با بوی تند روغن سوخته.
کاخ مادر برای مادرشاه که سن بالا و درد مفاصل داشته، ساخته شده بود. تمامی مبل‌ها و صندلی‌ها چرخدار بودند؛ صندلی الکتریکی و بالابر برای جابه‌جایی او وجود داشت؛ رنگ روکش پارچه‌ای اتاق و سالن‌ها با یکدیگر متفاوت و با مبلمان هماهنگ شده بود. حمام اصلی با مساحت حدود 40 متر، شیرآلاتی از جنس برنج طلایی رنگ و وان و جکوزی مجلل از جنس چوب داشت که امروز از هیچکدام آنها خبری نیست. حتّی باغی که چند دهه پیش، انواعی از گونه‌های گیاهی را در خود جای داده بود، اینک چیزی جز علف و درختان کهنسال در آن باقی نمانده است.
سرنوشت مالک کاخ، یعنی تاج الملوک هم بهتر از کاخش نبود. او در اسفند 1360 در سن 86 سالگی، در نیویورک درگذشت؛ درحالی که هیچ یک از خاندان سلطنتی حاضر به پرداخت هزینه‌های دفن او نشدند و او را در کنار دیگر مردمان عادی نیویورک به خاک سپردند.
برای خواندن درباره سایر کاخ‌های مازندران، می‌توانید به متن مازندران و کاخ‌های مجلل پهلوی مراجعه کنید. آیا از نزدیک این کاخ را دیده‌اید؟
تألیف: لست‌سکند
