سال 816 میلادی، راهبی به نام کوکای در جنگلهای انبوه کوهستان کویا پرسه میزد تا بهترین مکان را برای ساخت معبدش پیدا کند. معبدی که قرار بود میزبان شاخه جدیدی از بوداییسم شود که کوکای خود شروعکننده آن بود. برای این کار، درهای با عمق 800 متر را انتخاب کرد که با 8 قله مرتفع پوشانده شده بود. قلههایی که یالهایشان گلبرگهای نیلوفر را به ذهن میآورد. 12 قرن و 117 معبد بعد، سرزمین روحانی کوکای یکی از میراث جهانی یونسکو و البته یکی از مقدسترین مقاصد ژاپن شد. جایی که بوی عود، زمزمه راهبانِ مو تراشیده و حس و حال قدیمی گورستانهای جنگلی شما را به سفری معنوی میبرد.
پرستش دنیای طبیعی
امروز، کویاسان بخشی از مسیر زیارتی معروفی است به نام کومانوکودو که درختان سر به فلک کشیدهاش، آبشارهای در هم کوبندهاش و قلههای پر از معبدش انگار میان ابرها قرار گرفتهاند. شبکهای 307 کیلومتری از سنگفرشهای خزه بسته و پاکوبهای خاکی که سه معبد بزرگ کومانو را به کویاسان متصل میکند و سالانه 15 میلیون بازدید کننده دارد. این معابد، نشانی از باور باستانی ژاپنیها به پرستش طبیعت دارد. در باور شینتوییسم، همین فرقهای که کوکای پایهگذاری کرد، روح خدایان ممکن است در جنگل، سنگ یا هر عنصر طبیعی دیگری حلول کند و در نتیجه این عناصر همگی مقدس شمرده میشوند.
از 117 معبدی که در کویاسان وجود دارد، نزدیک به 50 عدد از آنها تبدیل به اقامتگاه شدهاند و زائران شبهای خود را در آنها میگذرانند و با کمک و همراهی راهبان مراقبه میکنند. 1200 سال از زمانی که کوکای (که بعد از مرگش لقب کوبو داییشی را گرفت)، دامنههای دورافتاده کویاسان را پیدا کرد، میگذرد. میگویند روح او تا ابد در این مکان مقدس درحال مراقبه است.
سانکو پرنده
اینکه کوکای چطور کویاسان را پیدا کرد، با افسانه در هم آمیخته. قبل از اینکه به کویاسان بیاید، کوکای دو سال در چین مشغول مطالعه بر آئین بودایی باطنی بود. افسانهها میگویند که وقتی تصمیم گرفت به وطنش (یعنی ژاپن)، بازگردد، سانکویی (یک ابزار سه شاخه) را به هوا فرستاد و گفت: من این آموزهها را به ارث بردهام، اگر مکان مناسبی برای انتشار آنها هست، مرا به آن سو هدایت کنید. سانکو به سمت کویاسان حرکت کرد و 10 سال بعد، وقتی کوکای در کویاسان پرسه میزد، یک شکارچی و سگش سانکویی را که در درختی گیر کرده بود به او نشان دادند. امروز، در معبد کویاسان، تصویری از شکارچی و سگش، روی لوحهایی است که بازدیدکنندگان نیات خود را به امید برآورده شدن پشت آن مینویسند.
شروع داستان یک پناهگاه
کوکای برای ساختن معبد به اجازه دربار احتیاج داشت. با موافقت امپراطور ساگا، کویاسان روز به روز گستردهتر شد و از قرن هفدهم تا نوزدهم بیش از هزار معبد کوچک ساخته شد که در نهایت تبدیل به 117 معبد امروزی شد. این معابد نزدیک به هم و برای اسکان خانواده سلطنتی، اشراف، ساموراییها و مردم عادی ساخته شدند. زیارت مقبره کوکای و درخواست برای دفن شدن در کویاسان از همان زمان بسیار مرسوم بود. اگر به بخشهای جدیدتر در آرامستان نگاه کنید، متوجه میشوید که چطور برخی از بزرگترین شرکتهای ژاپنی هم به این مکان مقدس توجه کردهاند. یادبودهایی از کارکنان شرکتهایی مانند نیسان، پاناسونیک و شارپ را در این آرامستان پیدا میکنید.
ترکیبی جذاب
با اینکه اتوبوسهای توریستی، مغازههای سوغات و جمعیتی که به این منطقه میآیند حس و حال معنوی فضا را تحت تأثیر قرار میدهند، اما همچنان مقاصدی هستند که همان حس روحانی سابق را در آنها احساس میکنید، مقاصدی مانند اوکونویین. باورش سخت است که بین 2 میلیون بازدید کننده در سال که 60 هزار نفرشان غیر ژاپنی هستند، همچنان بتوان چنین حسی را تجربه کرد.
با اینکه تمام 3 هزار ساکن شهر کویاسان ارتباط نزدیکی با این فرقه از آئین بودایی دارند، چه راهب باشند چه سنگتراش مقابر باشند یا مشاغلی مرتبط با معبد داشته باشند، کویاسان دنیایی بیارتباط با معابد هم دارد، درست مانند تمام شهرهای دیگر ژاپن. در سطح شهر، سوپرمارکتهای مدرن، رستورانهای نودل فروشی و میکدههایی را پیدا میکنید که نوشیدنیهای سنتی ژاپنی را همراه با غذا سرو میکنند. ترکیبی جذاب از سنت و مدرنیته که در کویاسان به زیبایی کنار هم آمده است.
ورود به کویاسان
با اینکه تعدادی از زائران همچنان از مسیر پیادهروی کویاسان استفاده میکنند، بیشتر بازدیدکنندگان با وسایل نقلیه خود را به کویاسان میرسانند، وسایلی مانند قطار ریلی که بعد از 5 دقیقه، مسافر را به ارتفاعات و شهر کویاسان میرساند. اما در گذشته، زائرانی از نقاط مختلف ژاپن، مسیری 21 کیلومتری را طی و از دروازه 25 متری دایمون عبور میکردند که در سال 1705 ساخته شده بود و دو مجسمه کونگوریکیشی در طرفین آن وظیفه محافظت را به عهده داشتند.
تا سال 1872، زنان اجازه ورود به کویاسان را نداشتند، درست مانند کوهستان فوجی و زمین کُشتی سومو که زمانی ورود به آن برای زنان ممنوع بود. هنوز هم مسیر عبور و مرور زنان زائر را میبینیم که از کنارههای کویاسان تا یکی از هفت تالار نیونین امتداد داشته است. مسیری که به آنها اجازه میداد بدون اینکه پا در سرزمین کویاسان بگذارند، مراسم عبادتشان را به جا بیاورند.
ورود آزاد برای همگان
بعد از دایمون، مسیر زیارت به سمت دانجو گارن ادامه پیدا میکند. مجموعهای از بناها که کوکای و شاگردانش همان ابتدای کار در کویاسان ساختند. با وجود اینکه عمدتا این ساختمانها به شکلی مدرن بازسازی شدند، اما همچنان یکی از اصلیترین بخشهای مجموعه برای گردشگران و زائران هستند. یکی از جذابترین جاذبههای این بخش، یک درخت کاج قدیمی است که میگویند همان درختی است که سانکوی پرنده به آن برخورد کرده و در نتیجه محل ساخت معبد را به کوکای نشان داده.
بخش جذاب دیگر، کُنپُن دایتو است، یک پاگودای (نوعی ساختمان در معماری ژاپن و چین) دو طبقه. عبادتکنندگان برای تطهیر روحشان عود روشن میکنند و جلوی مجسمه دایینچی نیوری که نماد تقوا است، دعا میخوانند. 4 مجسمه و 16 ستون نقاشی شده که با هم نقشهای از جهان را میسازند، از دایینچی نیوری محافظت میکنند.
با راهبان معبد که صحبت کنید، به شما میگویند که شینگون مذهب آزادی است و هر کسی که بخواهد میتواند به کویاسان بیاید، لزوما نباید مذهبی باشید تا از این معبد دیدن کنید. همه میتوانند وارد معبد شوند و شمع و عود روشن کنند.
شاهکار معنوی کویاسان
چند صد متر بعد از دانجو گاران، کنگوبوجی را میبینید. معبد اصلی و مرکز بیش از 3600 معبد شینگون در ژاپن. اگر تاریخ کویاسان را در نظر بگیرید، کنگوبوجی معبد خیلی قدیمی نیست. تویوتومی هیدیوشی، رهبر ژاپن، این معبد را در سال 1593 و به احترام مادر مرحومش ساخت. هرچند که تویوتومی خیلی به مادرش علاقه داشت، اما سایر اقوام از این علاقه سهم چندانی نداشتند. او دستور داد برادرزادهاش در یکی از اتاقهای همین معبد، خودکشی اجباری کند، آن هم درست روبهروی یک قطعه هنری که امروز نمادی از ثروت و قدرت تویوتومی است. در کنار زیبایی معبد، باغ سنگها را میبینید که بیش از 140 سنگ گرانیت دارد که در ابعاد و اندازههای مختلف و در شکل اژدهای از ابرها تا زمین چیده شدهاند و محافظان معبد هستند.
آرامستانی تکرار نشدنی
در طرف دیگر کویاسان و در نزدیکی قطاری که شما را به این منطقه میآورد، آرامستانی در دل جنگل وجود دارد. 2 کیلومتر که در دل این آرامستان پیش بروید، به مقدسترین بخش منطقه یا آرامگاه کوکای میرسید. جایی که این استاد باور بودایی، تا ابدیت به مراقبه نشسته است. باید از میان 200 هزار مقبره عبور کنید، سنگهای خزه بسته و مجسمههای مختلف رد شوید تا به تالار تورودو برسید. تالاری که درست جلوی آرامگاه است و بیش از 10 هزار فانوسِ اهداییِ زائران در آن سوسو میزند.
شب و روز
اگر در روز به اوکونویین یا همان آرامستان سر بزنید، زائرانی را میبینید که با لباسهای سفید، کلاه حصیری و چوب دستی در رفت و آمدند. در کنار آنها هم راهبانی هستند که با ردای بلندشان در همه بخشهای کویاسان دیده میشوند. اما بیشتر از هر دو گروه گردشگرانی را میبینید که از تک تک حرکات زائران و راهبان عکس میگیرند. در شب اما داستان شکل دیگری به خود میگیرد. در نبود جمعیت گردشگران، تاریکی گذرهایی که فقط با کورسوی فانوسها روشن هستند را در بر میگیرد. جایی که تنهای چیزی که سکوتش را میشکند، صدای گذرا و کوتاه پرندگان و حیوانات است.
اقامت در معبد
یکی از نابترین تجربههای سفر به کویاسان، اقامت در یکی از 52 معبدی است که به عنوان اقامتگاه هم استفاده میشوند. در گذشته، اندک امکاناتی برای اقامت در این معابد وجود داشت اما اکنون، امکاناتی مشابه با مسافرخانهها به زائران و بازدیدکنندگان ارائه میشود با این تفاوت که این اقامتگاهها را راهبان مدیریت میکنند و بخشی از محدوده معبد هستند. تفاوت دیگر این اقامتگاهها، غذایی است که به میهمانان داده میشود و راهبان جوانتر آنها را آماده میکنند. مواد اولیه غذاها شامل سبزیجات کوهستان، توفو و انواع لوبیا است. غذاهای معبد به پیروی از آئین شینگون، همگی گیاهی هستند.
سبک آشپزی کویاسان متأثر از اعتقادات بودایی است که خوردن هر گونه گوشتی را ممنوع کرده است. از زمانی که کوکای کویاسان را ساخت تا کنون، این سنت رعایت شده است. در آشپزی کویاسان از مواداولیه محدودی استفاده میشود. مواد اولیه را خیلی تغییر نمیدهند تا نشانی از مزههای هر فصل باشد.
جشن آتش
در مدت اقامت در این منطقه، میهمانان لزوما مانند راهبان زندگی نمیکنند اما میتوانند این سبک از زندگی را از نزدیک ببینند و حس کنند. البته میهمانان میتوانند راهبان را در جلسات مراقبه، نیایش، نوشتار و مراسم آتش همراهی کنند. مراسم آتش، مراسمی 30 دقیقهای است که در سالنی نیمه تاریک انجام میشود. در این مراسم، یکی از راهبان چوبهای دعا میسوزاند در حالی که باقی راهبان با طبل و دعا خواندن او را همراهی میکنند. آتش نمادی از خرد بودا است و تکههای چوب امیال انسانی است که ریشهی تمام دردها و ناراحتیها هستند و بودا یک به یک آنها را میسوزاند و از بین میبرد.
آتش مقدس از نظر روحی و جسمی قدرت تطهیرکنندگی دارد و راهبان با کمک آن انرژیهای منفی و امیال و تفکرات زیانآور را از بین میبرند.
کویاسان مقصدی است که تجربهای متفاوت را در آن تجربه خواهید کرد. چه برای بازدید بروید و چه برای اقامت، آنچه در این منطقه کوهستانی زیبا میبینید و حس میکنید تکرار نشدنی خواهد بود. فرصتی که زندگی را به شکل دیگری تجربه کنید.
منبع: BBC Travel