اگر به نجوم و ستاره شناسی علاقه مند هستید این مقاله برای شما تهیه شده است. مجتمع اخترشناسی و افلاک نمای خیام یکی از بزرگترین طرح های علمی در ایران است که یکی از مراکز پژوهشی در زمینه نجوم است.
افلاک نما (پلانتاریم) سقفی گنبدی شکل است که نمادی از آسمان تلقی میشود و فضای زیر آن سالنی است با صندلیهای چیده شده که تماشاگران در زاویه ای مناسب در آن قرار گرفته اند و در تاریکی کامل، چشم به زیر گنبد میدوزند و شبیه سازی شدهی حرکت واقعی اجرام آسمانی، ستارهها و سیارهها را نظاره گرند.
پروژه افلاک نمای خیام، که با خوش ذوقی در نزدیکی آرامگاه حکیم عمر خیام از سرآمدان علوم ریاضی و نجوم است، یکی از بزرگترین پروژههای علمی کشور است که ساخت آن در سال ۱۳۷۷ آغاز شد، اما دچار کندی فعالیت و در مقطعی دچار توقف کامل شد. اکنون دو دهه از آغاز ساخت آن میگذرد، اما هنوز آمادهی بهره برداری نیست. افلاک نمای خیام بزرگترین افلاک نمای خاورمیانه عنوان شده است.
مجتمع فرهنگی افلاک نمای خیام با زیربنای ۲ هزار و ۸۸۹ متر مربع شامل ۲ هزار و ۸۰۰ متر مربع سقف محصور، ۳۷ متر مربع رواق کناری، ۵۲ متر مربع کنسول و پیشامدگی ساختمان و سردر ورودی است که در سه طبقه احداث شدهاست.
این پروژه از سال ۱۳۷۹ به اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان واگذار گردیده است که تاکنون بیش از ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشتهاست. گفته می شود طرح افلاک نمای نیشابور در دی ماه امسال به بهره برداری کامل می رسد.
در آذرماه ۷۷ دکتر مولر (رئیس اخترشناسی زایس آلمان) در نامهای به فرماندار نیشابور درباره همکاری با احداث این مجتمع نوشت که
«رسوم خود را حفظ کنید و پیشرفت بزرگ و بسزایی که لیاقت آن را دارید آغاز نمایید.»