جاهای دیدنی همدان که نباید از دست دهید + قیمت و عکس

همین ابتدا بگوییم، جاهای دیدنی همدان بیش از هر چیز، ارزش تاریخی دارند؛ چراکه این شهر را پایتخت تاریخ و تمدن ایران نامیده‌اند. همدان امروزی مثل یک کتاب تاریخی است که با ورق زدن هر صفحه از آن، ماجرای سلسله‌های مختلف را مرور خواهید کرد. این اهمیت تاریخی، گاه با چاشنی طبیعت کوهستان، معماری رویایی، هوای تمیز و گویش و لهجه همدانی همراه می‌شود و هر کسی را به ماجراجویی در این شهر ترغیب می‌کند.

در این مطلب از لست سکند، قرار است مروری بر جاهای گردشگری همدان داشته باشیم تا در کمتر از نیم ساعت، جاذبه‌هایی را که با سلیقه شما سازگار است، گلچین کنید. ضمن اینکه این اماکن در دسته‌بندی‌های مختلف مرتب شده‌اند و مختصر توضیحی ضمیمه‌شان شده است. همچنین بد نیست که نیم نگاهی به ساعت‌کاری و آدرس جاذبه‌ها داشته باشید تا در زمان و هزینه صرفه‌جویی کنید.  

جاهای دیدنی همدان در محیط شهری

وقتی به نقشه شهر همدان نگاه کنید، بسیاری از مهم‌ترین جاهای دیدنی همدان را در فاصله نزدیکی از هم می‌یابید. برای طی کردن مسیر بین یک جاذبه تا جاذبه دیگر، کافیست کمی در خیابان‌های بزرگ و سراسر سنگ‌فرش شده میدان اصلی شهر قدم بزنید. با پیاده‌روی در این مسیرها، دنیایی از بازار قدیمی، معماری تلفیقی و میادین مختلف را می‌بینید که هر یک به نوبه خود از جاذبه های گردشگری همدان محسوب می‌شوند. همچنین اگر قصد بازدید از جاهای دیدنی همدان در بهار را داشته باشید، هوای ابری خیابان‌ها، فرصت خوبی را برای عکاسی فراهم می‌کند. مهم‌ترین جاذبه های همدان در محیط شهری به شرح زیر است:

میدان امام خمینی همدان

بهترین نقطه برای شروع یک گشت‌وگذار حسابی در همدان، میدان امام خمینی است. از این میدان به هر سمتی حرکت کنید، به یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی همدان دسترسی خواهید داشت. خود میدان مرکزی همدان هم از نظر تاریخ و معماری آوازه خوشی دارد. تهرانی‌هایی که اولین بار پا به میدان امام خمینی همدان می‌گذارند، تصویر میدان حسن‌آباد تهران برایشان تداعی می‌شود، اما اصلی‌ترین تفاوت این دو میدان، وسعت مثال زدنی میدان امام همدان است.

تاریخ ساخت این جاذبه همدان، به حدود 90 سال پیش برمی‌گردد؛ زمانی که یک شهرساز آلمانی مأمور شد تا با تلفیق معماری بروک و عناصر مهم شهرسازی ایرانی، میدانی را بنا کند که خیابان‌های مهم شهر را به هم برساند. در پی احداث این میدان، همدان را به یک شهر متحدالمرکز تبدیل شد. اگر دلتان می‌خواهد همدان را از تراس‌های این میدان تماشا کنید، کافیست به یکی از رستوران‌های اطرافش بروید. همچنین یک ویترین باستانی در مرکز میدان ساخته شده که حاوی چند اثر تاریخی کشف شده در این میدان است.

• ساعت بازدید از میدان امام خمینی همدان: تمام ساعات روز
• قیمت بازدید از میدان امام خمینی همدان: رایگان
• آدرس میدان امام خمینی همدان: مرکز شهر

موقعیت میدان امام خمینی همدان در نقشه

بازار سنتی همدان (سبزه میدان)

درست مثل هر شهر تاریخی دیگری، همدان هم از حال‌وهوای بازارهای سنتی بی نصیب نیست و اتفاقاً یکی از بهترین جاهای دیدنی همدان، بازارهای سنتی آن است. این بازار تقریباً تمام کوچه‌پس‌چه‌های بین خیابان اکباتان و باباطاهر را دربرمی‌گیرد و شامل چندین راسته با نام‌ها و مغازه‌های مختلف می‌شود. یکی از بهترین سوژه‌های عکاسی در این بازار، راسته فرش‌فروشان است. در طول روزهای هفته، جمعیت زیادی از سراسر استان همدان برای خرید و گشت‌وگذار به این بازار می‌روند.

درباره تاریخ بازار مرکزی همدان بحث بسیار است، اما می‌گویند ماجرای ساخت آن به نبرد بین ایرانیان و اعراب در جنگ نهاوند باز می‌گردد؛ یکی از ویژگی‌های جالب توجه در بازار سنتی همدان، کاروانسراهای قدیمی آن هستند که رنگ‌وبوی سنتی خود را کاملاً حفظ کرده‌اند؛ یکی از مهم‌ترینشان کاروانسرای شریفیه است.

• ساعت بازدید از بازار سنتی همدان: 24 ساعته
• قیمت بازدید از بازار سنتی همدان: رایگان
• آدرس بازار سنتی همدان: میدان امام خمینی، خیابان باباطاهر

موقعیت بازار سنتی همدان در نقشه

مسجد جامع همدان

اگر از جاهای دیدنی همدان در تابستان دیدن می‌کنید، بعد از یک گردش حسابی در بازار سنتی شهر می‌توانید در سایه مسجد جامع کمی استراحت کنید. معماری چشم‌نوازی که امروز در مسجد جامع می‌بینید، در زمان قاجار بنا شده است و در کتیبه‌های آن به سال 1253 اشاره کرده‌اند. اما طبق مستندات تاریخی، در این محل مسجد قدیمی‌تری وجود داشته است.

حیاط مسجد جامع همدان تقریبا 2 متر پایین‌تر از سطح بازار قرار دارد و با چند پله به آن می‌رسید. کاشی‌کاری‌های رنگارگ گنبد و دیوارهای مسجد، اولین چیزیست که نظر گردشگران را جلب می‌کند. اما با ورود به شبستان مسجد، فقط رنگ‌های یکدست ستون‌های سنگی و طاق‌های آجری را می‌بینید. البته نظم و تعداد این عناصر معماری در بخش شبستان، زیبایی‌های خودش را دارد و حتما با دیدنشان به فکر عکاسی می‌افتید.

• ساعت بازدید از مسجد جامع همدان: 8:00 تا چند ساعت پس از اذان مغرب
• قیمت بازدید از مسجد جامع همدان: رایگان
• آدرس مسجد جامع همدان: میدان امام همدان، بین خیابان اکباتان و باباطاهر

موقعیت مسجد جامع همدان در نقشه

میدان شیر سنگی همدان

اشاره کردیم که هر یک از میادین پایتخت تاریخ و تمدن، یکی از دیدنی های همدان را در خود جای داده‌اند. همانطور که از نامش پیداست، در میدان شیرسنگی همدان که در میان مردم همدان به «سنگِ شیر» شهرت دارد، مجسمه‌ای نه‌چندان واضح از یک شیر سنگی می‌بینید که قدمتی 2 هزار ساله دارد؛ همین قدمت باعث شده که بسیاری از جزئیات این مجسمه پاک شود و یک شکل کلی از آن باقی بماند.

در مورد ماجرای ساخت این شیر هم روایت‌های بسیاری دیده می‌شود. عده‌ای عقیده دارند که سلیمان نبی این شیر را تراشید و طلسمی را برای دفع سرمای شدید همدان، ضمیمه‌اش کرد. اما جدا از باورهای محلی، طبق اندک مستنداتی که از این شیر سنگی باقی‌مانده، گفته می‌شود که تاریخ آن به دوران سلوکیان و اشکانیان مربوط است. برخی از مورخان نیز بر این باورند که اسکندر مقدونی این شیر را به افتخار یکی از سردارانش ساخته است.

• ساعت بازدید از شیر سنگی: 24 ساعته
• قیمت بازدید از شیر سنگی: رایگان
• آدرس شیر سنگی: بلوار طالقانی، خیابان ابن سینا

 موقعیت شیر سنگی در نقشه همدان

حمام قلعه

حمام قلعه علاوه اینکه یکی از شناخته‌شده‌ترین جاهای دیدنی همدان است، یک سفره‌خانه سنتی نیز هست که دسترسی آسانی به بازار همدان دارد. درجای جای این حمام، مجسمه‌هایی می‌بینید که صحنه‌هایی از نظافت، حجامت، اجرای مراسم و استراحت مردمان روزگاران قدیم را در حمام قلعه به تصویر می‌کشد. قدمت این حمام به دوران قاجار برمی‌گردد به همین دلیل، معماری آن نیز مثل بسیاری از حمام‌های هم‌دورانش، نمای آجری و طاق و نورگیر دارد و وزن گنبدهای آن را ستون‌های سنگی‌اش به دوش می‌کشند. بنای این حمام 1500 متر وسعت دارد و مرمت بنای حمام قلعه از سال 1380 شروع شد و حدود 8 سال طول کشید.

• ساعت کاری حمام قلعه همدان: 8:00 تا 22:00
• قیمت بازدید از حمام قلعه همدان: رایگان
• آدرس حمام قلعه همدان: میدان امام خمینی، خیابان شریعتی، کوچه مهر

موقعیت حمام قلعه در نقشه

آرامگاه‌های همدان

تعداد آرامگاه‌های همدان، به اندازه‌ای هست که بتوانیم در یک دسته‌بندی جداگانه از جاذبه های گردشگری همدان حسابشان کنیم. برخی از مشاهیر به خاک سپرده‌ شده در همدان، اهل همین شهر بوده‌اند که از میانشان باباطاهر بسیار خوش می‌درخشد. از طرفی عده‌ای هم مثل شیخ‌الرئیس، از شهرهای دیگر آمدند و هرگز از همدان گذر نکردند. در آخر، گروهی از آرامگاه‌های همدان نیز جنبه مذهبی دارند.

آرامگاه بو علی‌سینا

یکی از مهم‌ترین نمادهای همدان که تصویرش همه را به یاد این شهر می‌اندازد، آرامگاه بوعلی سینا است. این آرامگاه به همراه یک فضای سبز (با مجسمه‌های مشاهیر همدان)، در مرکز یک میدان ساخته شده است و برای دسترسی به آن، باید حدود 10 دقیقه از میدان امام خمینی به سمت جنوب، پیاده‌روی کنید. به طور کلی، بازدید از این آرامگاه زمان زیادی نمی‌برد، به شرطی که در مورد طب سنتی کنجکاو نباشید. بد نیست اشاره کنیم که مقبره عارف قزوینی هم در همین مجموعه است.

به محض ورود به آرامگاه، احتمالاً به سمت موزه‌ای می‌روید که در طبقه همکف قرار دارد. در این موزه انواع و اقسام وسایل و دست‌نوشته‌های پزشکی دیده می‌شود. ضمن اینکه دسترسی به سنگ قبر شیخ‌الرئیس نیز از همین ساختمان امکان‌پذیر است. در ساختمان آرامگاه، ویترین‌های بسیاری از گیاهان دارویی و خواصشان به نمایش گذاشته شده است. پس از بازدید از موزه می‌توانید به طبقه بالای آن بروید و در کنار بنای 12 ستونی مقبره، که شما را به یاد گنبد قاووس می‌اندازد، عکس بگیرید.

• ساعت بازدید از آرامگاه بوعلی سینا: 8:30 تا 20:30
• قیمت بازدید از آرامگاه بوعلی سینا: 5 هزار تومان
• آدرس آرامگاه بوعلی سینا: میدان امام خمینی، انتهای خیابان بوعلی سینا

موقعیت آرامگاه بو علی‌سینا

آرامگاه باباطاهر

کیست که باباطاهر عریان را نشناسد! این شاعر بزرگ عمری در همدان زندگی کرد و در همین شهر هم به دیار ابدی پیوست و آرامگاهش امروز، یک جای دیدنی همدان است. اگر قصد بازدید از جاهای دیدنی همدان در بهار را داشته باشید، این آرامگاه را در دل فضایی بسیار سرسبز و دلنشین و به وسعت 9 هزار متر خواهید یافت، معماری مقبره باباطاهر به شکل فانوس طراحی شده است که بازگوی ضمیر روشن این شاعر بزرگ است. وقتی وارد آرامگاه می‌شوید، نظمِ نقش‌ونگارهای آن چشمانتان را خیره می‌کند. پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی بیشتر با ویژگی‌های جالب شخصیت باباطاهر، حتماً از توضیحات راهنمایان این مقبره استفاده کنید.

• ساعت بازدید از آرامگاه باباطاهر: شش ماه اول سال، 8:30 تا اندکی پس از غروب
• قیمت بازدید از آرامگاه باباطاهر: 5 هزار تومان
• آدرس آرامگاه باباطاهر: خیابان باباطاهر، بلوار فلسطین

 موقعیت مقبره باباطاهر در نقشه

آرامگاه استر و مردخای

آرامگاه استر و مُردخای از مهم‌ترین آثار تاریخی در جهان است که در کنار میدان امام و بازار طلافروشان شهر قرار دارد. درباره شخصیت‌های مذهبی استر و مردخای، گفته‌ها و ناگفته‌های بسیاری داریم؛ اما چیزی که پیداست، حاکی از آن است که استر برادرزاده مردخای است. این زن با خشایارشاه ازدواج کرد و در برهه‌ای از تاریخ، از کشتار دسته‌جمعی یهودیان جلوگیری می‌کند، سالروز این اقدام استر در تاریخ یهود پراهمیت است و عید پوریم نام دارد.

همان‌طور که انتظار می‌رود، قدمت بنای آرامگاه در زمان هخامنشیان ریشه دارد؛ ولی گنبدی که امروز در این بنا جلب توجه می‌کند، در زمان ارغنون‌خان (قرن هفت و هشت) ساخته شده است. برای ورود به این بنا باید کفش‌ها را درآورید و از یک در کوتاه، به صندوق‌های چوبی دست یابید. این صندوق‌ها 200 سال قدمت دارند و کارِ دست یک هنرمند تویسرکانی هستند. جالب توجه است که کتیبه‌هایی در قسمت داخلی آرامگاه دیده می‌شود که یکی از آن‌ها شجره‌نامه استر و مردخای است.

• ساعت بازدید از آرامگاه استر و مردخای: 9:00 تا 13:00 و 15:00 تا 18:00
• قیمت بازدید از مقبره استر و مردخای: رایگان
• آدرس مقبره استر و مردخای: میدان امام خمینی همدان، ابتدای خیابان شریعتی

 موقعیت آرامگاه استر و مردخای در نقشه

موزه‌های همدان

هنردوستان و علاقه‌مندان تاریخ، به هر شهری که سفر می‌کنند، اول سراغ موزه‌هایش می‌روند. تماشای آثار هنری، فرهنگی و تاریخی موزه‌های همدان، بهترین راه برای یک آشنایی مختصر و مفید با این شهر است. بد نیست اشاره کنیم که به جز موارد زیر، موزه‌های مختلف بسیاری در همدان دیده می‌شوند، اما هر کدام از آن‌ها زیرمجموعه برخی از جاهای دیدنی همدان هستند و در سایر عناوین مطلب به آن‌ها اشاره کرده‌ایم.

باغ موزه نظری همدان

باغ موزه نظری که به موزه مردم‌شناسی همدان نیز شناخته می‌شود، متشکل از یک باغ و یک ساختمان است که قدمتشان به اواخر دوره قاجار برمی‌گردد. این ساختمان هم‌اکنون به سازمان میراث فرهنگی همدان تعلق دارد. و موزه سرپوشیده آن هنوز دایر نشده است؛ اما فضای این مجموعه در سال 1388 درهای خود را به روی گردشگران گشود و آثاری مهم از مراسم محلی مردم همدان به نمایش گذاشت که شامل حدود 800 عکس می‌شود. چیزی که بیشتر از همه، گردشگران را جذب این جای دیدنی همدان می‌کند، فضای سبز باغ 8 هزار متری و کوشک با شکوهش است.

• ساعت بازدید از باغ موزه نظری: 8:00 تا 15:00
• قیمت بلیط باغ موزه نظری: رایگان
• آدرس باغ موزه نظری: خیابان عارف قزوینی

 موقعیت باغ موزه نظری در نقشه

موزه مفاخر و مشاهیر همدان

موزه مفاخر و مشاهیر نیز یکی از بهترین جاهای دیدنی همدان است که اشیای آن در یک خانه قدیمی گردآوری شده است. این خانه قدیمی منسوب به یک نقاش مشهور همدانی است که بیژن نام داشته و در دوران قاجار و پهلوی زیسته است. گفته می‌شود کارل فریش، طراح شهر همدان، در طراحی این خانه نقش داشته است. از تاریخ و ماجرای ساخت این خانه که بگذریم، به محتویات جذابش می‌رسیم.

 در طبقه دوم موزه مفاخر و مشاهیر همدان، تندیس‌ها و توضیحاتی از مشاهیر می‌بینید که در کمتر از یک ساعت شما را با هر شخص برجسته‌ای که اهل همدان است، آشنا می‌کند. بد نیست اشاره کنیم که این موزه ممکن است در برخی از مواقع سال بسته باشد، اما اگر قصد داشته باشید از جاهای دیدنی همدان در بهار دیدن کنید، احتمالاً در روزهای نوروز این موزه باز باشد. 

• ساعت بازدید از موزه مفاخر و مشاهیر همدان: 8:00 تا 19:00
• قیمت بازدید از موزه مفاخر و مشاهیر همدان: 5 هزارتومان
• آدرس موزه مفاخر و مشاهیر همدان: میدان امام خمینی، بالاتر از خیابان کبابیان، ساختمان عکاسی حجاب

موقعیت موزه مفاخر و مشاهیر همدان در نقشه 

باغ موزه دفاع مقدس در همدان

این موزه در یک بیمارستان جنگی واقع در یک منطقه خوش آب‌وهوا در همدان دایر شد که وسعتش به 6.5 هکتار می‌رسد. باغ موزه دفاع مقدس به دو بخش سرپوشیده و روباز تقسیم می‌شود. به هنگام ورود از فضای بازی که پر از ماکت و نمونه‌های واقعی جنگنده، موشک و ماشین‌های جنگی است گذر می‌کنید. همچنین مجسمه‌های فراوانی از شهدای همدان در این بخش وجود دارد. بد نیست اشاره کنیم که یک آب‌نمای موزیکال در دریاچه این مجموعه وجود دارد که در برخی از شب‌ها مراسم اجرا می‌کند.

جذابیت های این جای دیدنی همدان، فقط به فضای بازش محدود نیست، بلکه در داخل ساختمانش فضاهایی را می‌بینید که بر اساس صحنه‌های جنگ طراحی شده‌اند. در این بخش انواع خاکریزها، میادین نبرد، فعالیت رزمندگان و یادگاری‌ها و دست‌خط‌های به جامانده از شهدا نیز به چشم می‌خورند که هر یک خاطراتی از جنگ را یادآور می‌شوند. اگر در مسیر رفتن به گنج‌نامه همدان هستید، بد نیست در میدان قائم توقفی کنید و سری به باغ موزه دفاع مقدس همدان بزنید.

• ساعت بازدید از موزه دفاع مقدس همدان: 8:30 تا 12:00 و 16:30 تا 19:30
• قیمت بازدید از باغ موزه دفاع مقدس همدان: 5 هزار تومان
• آدرس باغ موزه دفاع مقدس همدان: جنوب غربی همدان، میدان قائم، ابتدای بلوار کولاب

موقعیت باغ موزه دفاع مقدس همدان در نقشه 

موزه تاریخ طبیعی همدان

یکی از بهترین جاهای دیدنی همدان که طبیعت‌دوستان را به وجد می‌آورد، موزه تاریخ طبیعی این شهر است. این موزه در سال 1357 به عنوان یک موزه کوچک و مرکز پژوهش، تأسیس شد و پس از بارها نقل مکان و گسترش، امروز به مساحتی بالغ بر 2 هزار متر مربع رسیده است. حدود نیم قرن است که با تلاش و کوشش متخصصان و دانشجویان، آثار موزه تاریخ طبیعی همدان بیشتر و بیشتر شده است. در نمایشگاه‌های موزه تاریخ طبیعی همدان، مجموعه‌ای کم‌نظیر از گیاهان و انواع تاکسیدرمی جانوران و سنگ‌واره‌ها به چشم می‌خورد که همگی در شش سالن مجزا تقسیم شده‌اند. این بخش‌ها عبارتند از: سالن صدف‌ها و مرجان‌ها، سالن پستانداران و پرندگان، سالن آبزیان، سالن زمین‌شناسی و سالن پروانه‌ها و حشرات.

• ساعت کاری موزه تاریخ طبیعی همدان: 9:00 تا 17:30
• قیمت بلیط موزه تاریخ طبیعی همدان: 20 هزار تومان
• آدرس موزه تاریخ طبیعی همدان: بلوار رجایی، بلوار آزادگان

موقعیت موزه تاریخ طبیعی همدان در نقشه

جاهای دیدنی تاریخی در همدان

در مقدمه اشاره کوتاهی به تاریخی بودن بیشتر جاهای دیدنی همدان کردیم. با سفر به این شهر، شما به اولین پایتخت ایران می‌روید. با گذشت قرن‌ها اکتشاف تاریخی در همدان، هنوز هم در عملیات‌های نوسازی شهر آثار بسیاری یافت می‌شود که از تاریخ مادها تا دوران قاجار را تحت پوشش قرار می‌دهد. در ادامه، گروهی از مهم‌ترین آثار تاریخی همدان را معرفی می‌کنیم.

تپه هگمتانه

اگر اصلی‌ترین قصدتان از سرزدن به جاهای دیدنی همدان، تماشای آثار باستانی‌اش است، قبل از هرچیز باید به تپه هگمتانه بروید؛ وجود این مجموعه 3 هزارساله است که باعث شده همدان را پایتخت تاریخ و تمدن بنامند. اما باید این را هم در نظر داشته باشید که مجموعه آثار تپه هگمتانه فقط شامل آثار باستانی نمی‌شود، بلکه کلیسای تاریخی مهمی مثل کلیسای گریگوری در این مجموعه است در این متن آن‌ را جداگانه معرفی می‌کنیم.
به محض ورود به تپه هگمتانه، قسمتی از سازه‌های مادها می‌بینید که از دل خاک کشف شده‌اند و احتمال می‌رود بازاری باستانی بوده‌اند. پس از بازدید از این قسمت، راهی موزه می‌شوید. ویترین‌های این موزه جنبه‌های مختلفی از زندگی مردم باستان را شامل می‌شوند؛ برای مثال ادوات جنگی باستانی، ظروف سفالی، قبرهای دوره اشکانیان و حتی دست‌نوشته‌هایی از تورات در موزه هگمتانه نمایش داده می‌شود. بیرون موزه هم کتیبه‌ها و سنگ‌قبرهای فراوانی هست.

• ساعت بازدید از تپه هگمتانه: 8:00 تا 20:00
• قیمت بازدید از تپه هگمتانه: 5 هزار تومان
• آدرس تپه هگمتانه: میدان اکباتان همدان

 موقعیت تپه هگمتانه در نقشه

کلیسای گریگوری استفان

به جز اقلیت‌ مذهبی کلیمیان، مسیحیان بسیاری در همدان زندگی می‌کردند که کلیسای گریگوری استفان، یکی از آثار به جا مانده از آن‌هاست. تاریخچه این کلیسا در قرن هفدهم میلادی و سلطنت شاه سلیمان صفوی ریشه دارد. در آن زمان، مهاجران جنگ جهانی بعد از این که از بحبوحه جنگ، به همدان پناه آوردند، با همکاری تاجران روس و ارامنه اصفهان کلیسایی برای عبادت و اجتماعاتشان برپا کردند. بنای این کلیسا از نظر معماری نسبتاً ساده است. در دیوارهای کلیسای گریگوری استپان (استفان) نقاشی‌های مختلفی می‌بینید که برخی اهدایی هستند. ضمن اینکه مقبره برخی از افراد مهم مسیحیان ایران هم در کلیسای گریگوری استفان واقع شده است. بد نیست اشاره کنیم که این کلیسا بخشی از مجموعه باستانی هگمتانه است.

• ساعت بازدید از کلیسای گریگوری استفان: 8:00 تا 20:00
• قیمت بازدید از کلیسای گریگوری استفان: 5 هزار تومان (با بلیط مجموعه هگمتانه یکی است)
• آدرس کلیسای گریگوری استفان: بخش شرقی مجموعه باستانی هگمتانه

 موقعیت کلیسای گریگوری استفان در نقشه

گنجنامه همدان

گنجنامه از آن دسته از جاهای دیدنی همدان است که تاریخ و طبیعت را به هم گره زده‌است. برای رسیدن به این جاذبه از یک مسیر کوهستانی و پر از درختان با نشاط گذر می‌کنید. اگر از جاهای دیدنی همدان در تابستان دیدن می‌کنید، خنکای گنجنامه برایتان بسیار دلپذیر خواهد بود. پس از رسیدن به مجموعه، با کمی پیاده‌روی به کتیبه‌هایی از هخامنشیان می‌بینید که در کنارش صدای جریان آب به گوش می‌رسد. این کتیبه‌ها پس از نقش رستم حک شده‌اند و به کتیبه‌های هخامنشیان در ترکیه که از جاهای دیدنی وان است، شباهتی نسبی دارند.

 در گذشته تصور عام بر این بوده است که این کتیبه‌ها نقشه‌ای برای گنج باستانی هستند و به همین دلیل نام گنجنامه را بر آن نهادند. به جز گنجنامه، این دو کتیبه نام‌های بسیاری مثل «دادبهان»، «جنگ‌نامه»، «کتیبه‌های الوند» و «تنبابر» نیز داشته‌اند. از آنجایی که همدان پایتخت تابستانی هخامنشیان بوده است، کوهپایه‌های الوند یکی از مسیرهای مهم رفت‌وآمد مردم و سربازان آن دوره بوده‌اند. داریوش بزرگ و خشایارشاه هخامنشی نیز دو کتیبه در این مسیر خلق کردند تا ستایشی برای اهورامزدا و نشانی بر اقتدار هخامنشیان باشد. محتوای هر یک کتیبه‌های گنجنامه شامل سه ستونِ بیست سطری است که به سه زبان پارسی، ایلامی و بابلی نوشته شده است.

• ساعت بازدید از گنجنامه: 24 ساعته
• قیمت بازدید از گنجنامه: رایگان
• آدرس کتیبه‌های گنجنامه: میدان قائم همدان، بلوار کولاب، جاده گنجنامه

 

موقعیت گنجنامه همدان در نقشه

برج قربان همدان

تاریخ ساخت برج قربان به قرن هفتم یا هشتم هجری مربوط است. این سازه معروف، آرامگاه عالمان و ادیبان همدان است؛ علاوه بر آن، در زمان مرمت بنا چند قبر در سرداب کشف شدند که گفته می‌شود به بزرگان سلجوقی مربوط است. برخی معتقدند که در زمان شورش افغان‌های دوران صفویه، مردی به نام قربان، محوطه این برج را محلی برای سنگر و پناه مردم قرار داد و از این طریق یک دفاع تمام عیار را رقم زد؛ به همین دلیل این برج نام او را به خود گرفت.

جدا از ارزش تاریخی، معماری برج هم دیدنی است. معماری این برج عاری از نقش‌ و پیرایش است اما نظم و قرینگی جالب توجهی دارد. موقعیت برج قربان در محله قدیمی زندیان همدان است. از آن‌جایی که بازدید از این جاذبه زمان زیادی نمی‌برد، بهتر است در مسیر بین آرامگاه بوعلی سینا و شیرسنگی، به آن سر بزنید.

• ساعت بازدید از برج قربان همدان: 8:00 تا 19:00
• قیمت بازدید از برج قربان همدان: 5 هزار تومان
• آدرس برج قربان همدان: بلوار مدنی، خیابان امیرکبیر، کوچه برج قربان

موقعیت برج قربان همدان در نقشه

گنبد علویان

یکی از بهترین آثار به جا مانده از دوران سلجوقیان، در بین جاهای گردشگری همدان، گنبد علویان است که در فاصله کمی از تپه هگمتانه قرار دارد. تاریخ ساخت گنبد علویان به قرن ششم و هفتم هجری قمری مربوط است. برخلاف برج قربان، معماری و تزئینات گنبد علویان بسیار پرجزئیات و پیچیده است. وقتی وارد این بنا می‌شوید خود را در دنیایی از گچ‌بری‌های درهم‌تنید و برجسته‌ای می‌بینید که در عین پیچیدگی، نظم خیره‌کننده‌ای دارند. محتوای این گچ‌بری‌ها از آیات قرآن گرفته  تا طرح‌های تزئینی گل، لانه‌زنبوری و اسلیمی را شامل می‌شود.

پس از دل‌کندن از تماشای نقش‌ونگارهای برجسته بنا، از قسمت محراب گنبد علویان وارد پلکانی می‌شوید که شما را به سرداب می‌رساند. در این سرداب قبر یکی از بزرگان علوی را خواهید دید. شاید اینطور به نظر برسد که بازدید از گنبد علویان همدان روی‌هم‌رفته یک ساعت زمان ببرد؛ اما اگر اهل ذوق و هنر باشید و توضیحات یک راهنمای مجرب را به بازدیدتان اضافه کنید، به زمان بیشتری برای بازدید از این جای دیدنی همدان نیاز خواهید داشت. علاوه بر آن، بد نیست اشاره کنیم که این مجموعه یک موزه مردم‌شناسی هم دارد که آثار مختلفی از زندگی مردم در زمان قاجار، پهلوی و قبل‌تر از آن‌را ارائه می‌دهد.

• ساعت بازدید از گنبد علویان: 9 تا 5
• قیمت بازدید از گنبد علویان: 4 هزار تومان
• آدرس گنبد علویان: میدان امام‌زاده عبدالله، بلوار علوی، کوچه گوهریان

موقعیت گنبد علویان در نقشه

جاهای دیدنی اطراف همدان

تا اینجای کار جاهای دیدنی خود شهر همدان را معرفی کردیم، اما قسمت زیادی از شهرت جهانی استان همدان به جاذبه‌هایی مربوط است که کیلومتر‌ها با این شهر فاصله دارند. جاذبه های همدان در اطراف شهر اصلی‌اش، هم جنبه تاریخی و هم جنبه طبیعی دارند و صد البته تعدادشان بسیار زیاد است؛ اما در ادامه، به معرفی مهم‌ترینشان بسنده می‌کنیم. 

غار علیصدر

وقتی بحث از جاهای دیدنی همدان می‌شود، غار علیصدر یکی از پرآوازه‌ترین مواردی است که نامش به گوش می‌رسد. این غار در روستای علیصدر و از توابع روستای کبودرآهنگ است و با شهر همدان حدود 75 کیلومتر فاصله دارد. طبق تخمین زمین‌شناسان، سن غار علیصدر حدود 190 میلیون سال است و به دوران ژوراسیک دوم باز می‌گردد. در دوران صفوی مردم این غار به عنوان آب‌انبار و پناهگاه استفاده می‌کردند. تا اینکه در سال 1342 یک تیم کوهنوردی کاوش بیشتر در غار را شروع کرد و در پی آن، امروز مسیرهای آبی و خشک غار برای بازدید گردشگران آماده شده است.

با ورود به غار، پس از گذر از یک مسیر خشک سوار قایق می‌شوید و در یک راه آبی، از دل سنگ‌های بورین عبور می‌کنید. عمق دریاچه غار علیصدر از یک متر تا چهارده متر متغییر است؛ بنابراین اگر برای انداختن عکس از جاهای دیدنی همدان از این جاذبه دیدن می‌کنید، مراقب تلفن همراه و دوربینتان باشید. دمای درون غار، در 14 درجه سلسیوس ثابت است؛ به همین دلیل، اگر از جاهای دیدنی همدان در تابستان دیدن می‌کنید، خنکای مطبوع این غار بسیار روح‌نواز خواهد بود.

• ساعت بازدید از غار علیصدر: 8:00 تا 17:00 (در فصول پربازدید حتی تا نیمه‌شب هم باز است)
• قیمت بازدید از غار علیصدر: 100 هزار تومان
• آدرس غار علیصدر همدان: کبودترآهنگ، روستای علیصدر (70 کیلومتری شهر همدان)

غارهای شگفت‌انگیز ایران

موقعیت غار علیصدر در همدان

کاروانسرای تاج‌آباد همدان

کاروانسرای تاج آباد همدان یکی از آثار به جا مانده از اواخر دوران صفوی در شهرستان بهار این استان است. طرح دایره‌ای شکل این جای دیدنی همدان، باعث شده است که آن را هم‌ردیف معدود کاروانسرهای مدور ایران قرار دهند. این شکل خاصی که از کاروانسرا پیداست، این احتمال را در پی دارد که تاج‌آباد یکی از لوکس‌ترین کاروانسراهای دوران خودش بوده باشد. حوض مرکز کاروانسرا، پنجره‌های چوبی، طاق‌ها و نمای آجری در کاروانسرای تاج آباد همدان، حسابی دلبری می‌کند و لوکیشن‌های بسیار خوبی برای عکاسی پدید آورده‌اند. در زمان بازدید از این کاروانسرا بد نیست سری هم به روستای تاج آباد بزنید. مردم اهل مطالعه این روستا نام کوچه‌هاشان را به کتاب‌های معروف جهان اختصاص داده‌اند و تابلو‌های هر کوچه را به سه زبان فارسی، انگلیسی و کردی نوشته‌اند.

• ساعت بازدید از کاروانسرای تاج آباد همدان: برای بازدید از این کاروانسرا باید با دهیاری هماهنگ کنید
• قیمت بازدید از کاروانسرای تاج آباد همدان: رایگان
• آدرس کاروانسرای تاج آباد همدان: تاج‌آباد سفلی، خیابان کانی گلزار

موقعیت کاروانسرای تاج‌آباد همدان در نقشه

پارک مینی ورلد ملایر

اگر به پارک‌های مینیاتوری علاقه دارید، در استان همدان یکی از بهترین پارک‌های مینیاتوری خاور میانه انتظار شما را می‌کشد. در این پارک بیش از 130 اثر تاریخی معروف ایران و جهان به چشم می‌خورد که از مهم‌ترینشان می‌توانیم به آرامگاه خیام، برج پیتزا، سی‌وسه پل و برج ایفل و اهرام مصر اشاره کنیم. مینی ورلد ملایر در یک فضای بزرگ ساخته شده است و امکانات گردشگری و رفاهی خوبی در آن برپا شده، بنابراین اگر قرار است پس از سفر به شهر همدان از ملایر گذر کنید و به سمت جنوب کشور بروید، بد نیست چند ساعتی را به استراحت در این مرکز گردشگری اختصاص دهید.

• ساعت بازدید از پارک مینی ورلد ملایر: 24 ساعته
• قیمت بازدید از پارک مینی ورلد ملایر: رایگان
• آدرس پارک مینی ورلد ملایر: میدان قائم، بلوار مرزداران

موقعیت پارک مینی ورلد ملایر در نقشه

سد اکباتان همدان

دریاچه سد اکباتان همدان یکی از آثار دوره پهلوی دوم است که در زمان احداثش حدود 50 متر ارتفاع داشت. اما پس از چند دهه، عملیات افزایش ارتفاع را پشت سر گذاشت و به حدود 80 متر رسید. مسیر رسیدن به سد اکباتان پر از باغ‌ و سرسبزی است و به همین دلیل افراد بسیاری برای تماشای جاهای دیدنی همدان در طبیعت به این سد سر می‌زنند. از آنجایی که سد اکباتان حدود 60 سال قدمت دارد، می‌توانیم آن را در دسته جاهای دیدنی تاریخی همدان هم قرار دهیم. 

• ساعت بازدید از سد اکباتان همدان: 24 ساعته 
• قیمت بازدید از سد اکباتان همدان: رایگان
• آدرس سد اکباتان همدان: جاده همدان‌ملایر، بعد از اولین پمپ بنزین، جاده سد اکباتان

موقعیت سد اکباتان همدان در نقشه

روستای ورکانه

بعد از بازدید از سد اکباتان همدان، اگر چند کیلومتر جاده را ادامه دهید به روستای ورکانه می‌رسید که یکی از بهترین جاذبه های همدان است. مردم روستای ورکانه به سه زبان ترکی، کردی و لری صحبت می‌کنند. اگر در زمان مراسم عروسی روستایی‌ها از ورکانه دیدن کنید، موسیقی جالب و سنت‌هاشان توجه شما را جلب می‌کند. اما جدا از طبیعت و زندگی محلی ورکانه، معماری و تاریخ روستا اهمیت فراوانی دارد.

اقلیم کوهستانی ورکانه و قرارگیری آن در مجاورت معادن سنگ، باعث شده است که معماری خاصی از خانه‌های سنگی را در آن ببینیم که همگی سوژه‌های خوبی برای عکاسی هستند. گفته می‌شود که قدیمی‌ترین آثار و معماری‌های روستای ورکانه به دوران صفوی مربوط است. با در نظر گرفتن این موضوع، حدود 400 سال است که سنگ‌های برخی از بناهای ورکانه به روی هم بند شده‌اند و تا به امروز باقی مانده‌اندن.

• ساعت بازدید از روستای ورکانه: 24 ساعته
• قیمت بازدید از روستای ورکانه: رایگان
• آدرس روستای ورکانه: جاده سد اکباتان همدان، بیست کیلومتری شهر همدان

 

موقعیت روستای ورکانه همدان

سخن آخر

در این مطلب جاهای دیدنی همدان را دسته‌بندی کردیم و به همراه اطلاعات بازدیدشان، در اختیارتان گذاشتیم. شاید اینطور به نظر برسد که هر یک از جاهای دیدنی همدان قابلیت این را دارد که در دسته‌بندی‌های دیگر قرار بگیرد، اما در عنوان‌بندی این مطلب، سعی کردیم بارز‌ترین ویژگی و ماهیت هر یک از جاهای دیدنی همدان را در نظر بگیریم. اگر سابقه بازدید از جاذبه های همدان را داشته‌اید، می‌توانید تجربیاتتان را از طریق قسمت نظرات با سایر کاربران لست‌سکند به اشتراک بگذارید.

 

 تألیف: تیم نویسندگان لست سکند