«از دو هفته گذشته حفر چهار چاه جدید در نزدیکی تخت‌جمشید آغاز شده است؛ لطفا مجوزهای حفر چاه‌ها، تا حریم درجه‌ی 3 تخت‌جمشید را به دلیل وضعیت فوق‌العاده‌ی پیش‌آمده باطل کنید.»
به دنبال رویدادِ پدیده‌ی فرونشست و شکاف در زمین در نزدیکیِ مجموعه‌ی جهانی تخت‌جمشید، «دیده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبیعی ایران» در نامه‌ای به سید محمدعلی افشانی، استاندار فارس خواهان ابطال مجوز حفر چاه در حریم تخت‌جمشید شد.
در این نامه آمده است: «خبر پدیده‌ی فرونشست و شکاف در زمین در نزدیکیِ مهم‌ترین مجموعه‌ی تاریخی کشورمان، تخت‌جمشید و همچنین اثر ارزشمند نقش‌رستم را با تأسف از سال‌ها بی‌توجهی همه شنیدیم؛ چرا که به‌گفته‌ی مدیر داخلی مجموعه‌ی جهانی تخت‌جمشید نخستین ترک‌ها و فرونشست زمین‌ها در پیرامون و حریم این دو مجموعه از حدود هشت سال پیش دیده شده است.
کارشناسان متفق‌القول می‌گویند حفر چاه‌های غیرمجاز و برداشت و کاهش بی‌رویه‌ی آب‌های زیرزمینی، در کنار کاهش بارندگی‌ها و خشکسالی و اصرار بر گسترش کشاورزی سنتی، باعث این رویداد تلخ بوده، اصراری که سبب شده است عمق چاه‌ها در این منطقه که تا یکی دو دهه پیش شش متر بود، اکنون به عدد فاجعه‌بار 290 متر رسیده باشد!»
در این نامه که رونوشت آن به عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور و مسعود سلطانی‌فر، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فرستاده شده، آمده است: «آن‌گونه که دوستداران محلی میراث فرهنگی می‌گویند، چاه‌ها حتی حریم‌های درجه‌ی یک و دو تخت‌جمشید را نشانه رفته‌اند. این در حالی است که یکی از قوانین یونسکو برای ثبت جهانی آثار در فهرست خود «حفظ حریم آثار» است.
همچنین قوانین ملی و بین‌المللی کاملاً روشن هرگونه دخل و تصرف در حریم‌های آثار، به‌ویژه حریم‌های درجه یک و دو را ممنوع اعلام کرده است. استادان دانشگاه شیراز وضعیت سایت جهانی تخت جمشید را «بسیار خطرناک» توصیف می‌کنند. چند سال پیش شکاف‌ها تنها در قسمت شرقی به وجود آمد اما در این مدت خیز آنها بیشتر شده و در شرق، غرب و جنوب تخت‌جمشید نیز دیده میشود.
پدیده‌ی فرونشست زمین و فروچاله‌ها پدیده‌های طبیعی هستند که به‌تدریج و در بلندمدت در طبیعت ایجاد می‌شوند و خطرهای فراوانی را به دنبال دارند و در دشت تخت‌جمشید به دلیل خشکسالی و برداشت‌های بی‌رویه از منابع آبیِ زیرزمینی ایجاد شده است«.
در بخش پایانی این نامه که توسط علی‌رضا افشاری، دبیر دیده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبیعی ایران امضاء شده، آمده است: «نابودی مهم‌ترین اثر تاریخی و تمدنی ما، آن‌هم در هنگامه‌ای که نبرد امروزِ ما همان‌طور که گفته شده نبردی نرم و هویتی است، آن‌هم به بهانه تولید چند تن صیفی‌جات واقعاً امری خردستیزانه است.
از این رو، از شما مدیر گرامی خواهش می‌کنیم همه‌ی مجوزهای حفر چاه‌ها، نه تنها در حریم‌های یادشده بلکه حتی در حریم درجه‌ی 3 تخت‌جمشید، را به دلیل وضعیت فوق‌العاده‌ی پیش‌آمده باطل کنید، به‌ویژه آن‌که در کمال ناباوری شاهد آن هستیم که در همین یکی دو هفته دست‌کم چهار چاه در فاصله‌ای بسیار اندکی از تخت‌جمشید در حال حفر هستند!»
تصاویری از شکاف‌های ایجاد شده در محدوده تخت‌جمشید
منبع:ایسنا
