در ادامه تصویر ماهواره ای را مشاهده می کنید که محله های قدیمی لیون را در کنار رودخانه ی Saone نشان می دهد. همانگونه که در این تصویر نیز دیده می شود، خیابان های متعددی به موازات رودخانه قرار گرفته اند، اما خیابان های جانبی اندکی هستند که این خیابان های موازی را به هم متصل کنند. با توجه به مقیاس خطی زیر نقشه می توان حدس زد که این خیابان های ارتباط دهنده در فاصله ی 200 متری از هم قرار گرفته اند که اگر فرض کنیم شما یک گردشگر باشید با دو دقیقه پیاده روی می توانید این مسیر را طی کنید. اما تصور کنید که شما یک تاجر ابریشم قرن پانزدهمی با بار ابریشمی سنگین به وزن چند صد پوند بودید، مسلما هرچقدر مسافت طی شده برای شما کمتر بود، وضعیت ایده آل تری به وجود می آمد. به همین دلیل بود که این تاجران برای رسیدن به آن سمت خیابان، شروع به استفاده از میان برهایی کردند که از میان خانه ها و حیاط های خصوصی رد می شد. در گذر زمان، این میان برها توسعه پیدا کرده و به شبکه ای شناخته شده از گذرگاه ها به نام traboules تبدیل شدند. این کلمه از ریشه ی لاتین trans ambulare به معنای «گذر و عبور» می آید.
هرچند این مسیرها با تجار ابریشم ارتباط داشتند، اصالت آنها را می توان تا قرن 4 ام میلادی نیز پی گرفت. بعد از سقوط امپراطوری روم، قنات هایی به نام lugdunum که آب را به شهر لیون می آوردند، دچار مشکلاتی شده و به همین دلیل ساکنان این شهر مجبور شدند که به منبع تامین آب یعنی رودخانه ی Saone نزدیک تر شده و در ساحل آن سکونت گزینند. اولین تربول ها یا گذرگاه ها در این زمان ساخته شده و به ساکنان اجازه می دادند که از خانه های خود با سرعت بیشتری به رودخانه دسترسی پیدا کنند. بعدها که لیون تبدیل به مرکز اصلی تجارت ابریشم شد، تربول ها به تجار اجازه می دادند که کالاهای خود را با سهولت بیشتری از رودخانه به بازار انتقال دهند. این گذرگاه های سرپوشیده همچنین مزیت حفاظت از کالاهای ارزشمند آنان را در برابر باران داشته و حتی در آب و هوای نامناسب اجازه ی تردد به آنها می دادند.
در لیون بیش از 500 عدد از این گذرگاه های مخفی وجود دارد که بیشتر در منطقه ی لیون قدیمی و در La Croix-Rousse و La Presqu'île قرار گرفته اند (منطقه ای که بیشتر تجار ابریشم در آن متمرکز بوده اند). بیشتر این تربول ها در املاک خصوصی قرار گرفته اند و به همین دلیل امروز بازدید عمومی ندارند. برخی دیگر نیز مسدود شده و امروز به عنوان انبار مورد استفاده قرار می گیرند. امروز گردشگران تنها می توانند از حدود 40 عدد از این گذرگاه ها بازدید کنند و این موضوع نیز مرهون تلاش های مقامات دولتی و مذاکره ی آنان با ساکنان املاکی بوده که تربول ها در آنها قرار گرفته بودند. چندین سال پیش شهرداری لیون قبول کرد که هزینه های نگهداری، مرمت، نورپردازی و تمیز کردن این گذرگاه ها را عهده دار شود. در مقابل ساکنان نیز متعهد شدند آنها را از صبح تا عصر به روی عموم باز نگه دارند. متاسفانه مواردی پیش آمد که یکی از این دو طرف به قول خود پایبندی نشان نداده و به همین دلیل این گذرگاه ها امروز تنها در استفاده ی ساکنان می باشند.
معروف ترین این گذرگاه ها Traboule de la cour des Voraces است که در قرن نوزدهم صدها کارگر ابریشم در آن جمع شده و در حرکتی انقلابی به سمت مرکز حرکت کردند. در زمان جنگ جهانی دوم نیز نیروهای مقاومت در برابر نیروهای اشغالگر آلمانی از این گذرگاه ها استفاده می کردند. این گذرگاه ها مخصوصا در ابتدای روزهای اشغال که تنها لیونی ها از وجود آنها باخبر بودند به خوبی می توانستند نیروهای گشتاپو را سردرگم کند. حتی امروز نیز، یک «لیونی اصیل» باید اطلاعاتی جامع در مورد این گذرگاه های شهر داشته باشد.
منبع: amusingplanet
