شهر دبی همیشه بزرگترین ساختمانها و عجیبترین طرحهای معماری و عمرانی را در خود جای داده است. فرقی نمیکند که ایده شما مربوط به چه حوزهای باشد، اگر پسوند «ترین» بگیرد، شهر دبی آن را اجرایی میکند. زمین تنیس زیر آب در دبی یکی از همین ایدههای عجیب و بیمانند است که سالها روی آن تحقیق و بررسی انجام دادهاند. پیش از این، دبی تجربه ساخت زمین تنیس در بالاترین ارتفاع، یعنی روی برجالعرب را داشته است. با وجود این، ابعاد اجرایی این پروژه بهقدری عظیم است که علاوه بر اعراب، روی سرمایهگذاران آمریکایی هم حساب باز کردهاند.
اگر با تور دبی به این شهر سفر کرده باشید، جاهطلبی مهندسان و پیمانکاران را در گوشهوکنار شهر دیدهاید. حالا تصور کنید که ساخت زمین تنیس زیر دریا در دبی چه پیشنیازها و امکاناتی را نیاز دارد که همچنان هم عملیاتی کردن آن معلق مانده است. در ادامه، با لستسکند همراه باشید تا این پروژه را از زوایای مختلف بررسی کنیم و نظر منتقدان و همین طور معمار این پروژه را هم بدانیم.
ایده اولیه زمین تنیس زیر آب دبی
طرح ساخت این زمین تنیس را یک معمار لهستانی به نام «Krzysztof Kotala» داده است. او این طرح را در آوریل سال 2015 برای اولین بار مطرح کرد و نحوه ساخت آن را هم با یک شیشه کربنی پرداخت شده و شفاف، مطرح کرد. طرح این زمین تنیس در واقع متشکل از هفت زمین مختلف است که بین برجالعرب و نخل جمیرا قرار میگیرند. شش زمین تنیس زیر آب و یک زمین تنیس در مرکز آنها قرار میگیرد. با در نظر گرفتن اهمیت ورزش و پررنگتر شدن آن در جهان امروز، احتمالاً توجه به این پروژه هم بیشتر میشود و به آن بهعنوان یکی از تفریحات دبی نگاه میکنند.
کوتالا، کارشناسی ارشد معماری از پلیتکنیک کراکف دارد و چندباری هم در مصاحبههای مختلف درباره این زمین تنیس زیر آب دبی در خلیج فارس صحبت و مصاحبه کرده است. به اعتقاد او، دبی برای انجام این کار عالی است، اما موانعی هم بر سر اجرای این طرح وجود دارد که تا به امروز ساختن زمین تنیس آغاز نشده است.
اقدامات معمار زمین تنیس زیر آب دبی
کوتالا در برخی از مصاحبههایش پذیرفته بود که این طرح اجرایی نشده است و نتوانسته در جذب سرمایه و سرمایهگذار خیلی خوب کار کند. با این حال، او اعتقاد دارد که طرح استادیوم تنیس زیر آب دبی، ظرفیت تبلیغاتی خوبی دارد و بهترین تکنولوژی و ورزش و علم بومشناسی را با یکدیگر ترکیب میکند. همه این موارد، باعث میشود که در صورت اجرایی شدن پروژه، حتی میتوانید تور اقساطی دبی را تهیه و لذت حضور در این شهر را تجربه کنید.
کوتالا در سال 2019 هم طی مصاحبهای که انجام داد، خبری از مذاکره احتمالی در آمریکا و با حامیان آمریکایی را برای بهوقوع رساندن این پروژه اعلام کرد. همچنین او اظهار کرد که در حال کار روی طراحیهای آخر و تکمیلی پروژهاش است. کوتالا برای اینکه بتواند ارتباط بهتری را با سرمایهگذاران برقرار کند، یک سایت برای زمین تنیس زیر آب در دبی ساخته و تعدادی ویدئو هم در سایت یوتیوب بارگذاری کرده است. طبق آخرین اخبار و اطلاعات، همچنان سرمایهگذاری برای انجام این کار پیدا نشده است. به همین خاطر، احتمال میرود که اگر بخواهند این پروژه را روزی شروع کنند، ابتدا یک فضای کوچکتر با ابعادی کوچکتر آن را اجرا خواهند کرد. با این حساب اگر با تور دبی اسفند به این شهر میروید، انتظار دیدن این زمین را نداشته باشید.
نظر مهندسان و منتقدان زمین تنیس زیر آب دبی
معمولاً زمینهای تنیس را روی چمن یا خاک رس میسازند. زمین تنیس زیر دریا در دبی بهخاطر خاص بودنش، انتقادها و نظرهای مختلفی را بهدنبال داشته است. یکی از مدیران خدمات مهندسی و فنی در مؤسسه مهندسین سازه در لندن، با نام خانم فری (Ms. Fray)، چندین مورد را درباره این طرح ذکر کرده که به برخی از آنها اشاره میکنیم.
خانم فری یکی از بزرگترین موانع این طرح را ساخت شیشه بزرگ زمین تنیس زیر آب عنوان کرده است. او گفته که برای پوشش این زمین، باید شیشهای بزرگ به طول 33 متر بسازند. این در حالی است که امکان ساخت پنلهای شیشهای مسطح و صاف، آن هم بهصورت جداگانه فقط تا 10 متر وجود دارد. مانند پنلهای شیشهای فروشگاه اپل استور در ترکیه. با همین اوصاف، برخی از طرفداران زمین تنیس زیر آب از این طرح استقبال میکنند و آن را بسیار متمایز میدانند.
خانم سارا فری، میگوید که برای ساخت شیشهای بزرگ و با انحنا، نیاز به دستگاههای جدیدی است تا این پنلها را بسازد. در غیر این صورت، اگر پنلهای جداجدا به یکدیگر متصل شوند، بهخاطر ایجاد شدن مفاصل بیشتر بین آنها، احتمال نشت آب هم بیشتر میشود. جدای از این، باید احتمال برخورد ضربه ناگهانی به شیشه را هم در نظر گرفت و برای واکنش به آن تدابیری را اندیشید. برای مثال زمین تنیس زیر آب دبی باید در برابر سونامی و زلزله هم مقاومسازی شود.
مزایا و معایب طرح زمین تنیس زیر آب در دبی
علاوه بر موانع تکنولوژیکی که برای طرح استادیوم تنیس زیر آب وجود دارد، موارد دیگری هم هستند که مستقیم با انسانها و جان آنها در ارتباط هستند. خانم سارا فری بیان میکنند که ساختار این زمین تنیس باید جوری باشد که به سطح آب ارتباط پیدا کند. چراکه در مواقع بحران، بتوانند مردم را از این طریق تخلیه کنند.
یکی از نکات مثبتی هم که در ارتباط با این زمین تنیس عنوان کرده بودند، انحنای آن بود. بهدلیل اینکه انحنا باعث کمتر شدن تمرکز فشار بر یک نقطه میشود و از آن جلوگیری میکند، یک مزیت محسوب میشود. با این وجود، ساختن شیشهای با ابعاد بزرگ و با انحنا بسیار سخت است. این شیشه ممکن است صدها تُن وزن پیدا کند و به قدر کافی هم ضخیم باشد که در برابر فشار آب تاب بیاورد.
مورد دیگری که درباره این زمین تنیس میگویند، به نور و روشنایی آن مربوط مربوط میشود. یکی دیگر از منتقدان میگوید که شکست نور چطور کنترل میشود و آیا آنقدری که در طرحهای مفهومی این طراحی آمده، زمین تنیس زیر آب دبی روشن خواهد بود یا خیر؟
گفتنی است که آب به خودیخود بیرنگ نیست، در نتیجه نمای بیرون زمین تنیس باید تیره باشد. آب خالص باید رنگی رو به سبز و آبی داشته باشد که در دریاها این رنگ متفاوت است و فصلهای سال هم روی آن تأثیرگذار هستند.
نحوه ساخت و پیشبینی مراحل زمین تنیس زیر آب دبی
نحوه ساختن زمین تنیس زیر آب دبی، در فضایی مرطوب اتفاق میفتد. از این رو مهندسان میگویند که پایه باید ضدآب باشد و سپس شیشه را روی آن قرار دهند و در نهایت، آب را با پمپاژ از آن خارج کنند. آنها به این نکته هم اشاره کردهاند که جابهجایی اجسام بزرگ در زیر آب بسیار راحتتر از روی آب مواج است که این خود جای بحث دارد. نکته دیگر این است که شیشهای که ساخته میشود باید در لبهها ضخیمتر باشد.
سخن آخر
پروژه زمین تنیس زیر آب در دبی، مطمئناً پروژهای میلیارد دلاری محسوب میشود، ولی خب چنین سرمایهگذاریهایی در دبی عجیبوغریب نیست و امری تقریباً عادی تلقی میشود. حتی افرادی که پروژه را برنامهریزی کردهاند در ابتدا قصد داشتند برنامهریزی اولیه برای برگزاری مسابقات گرند اسلم (The Grand Slam) را نیز انجام دهند. در هر حال اگر تصمیم دارید که تور دبی نوروز را تهیه کنید، جاهای دیدنی این شهر بهقدری فراوانند که گزینههای مختلفی پیش روی خود دارید. به نظر شما پروژه بعدی زیر آب چگونه خواهد بود؟
تألیف: تیم نویسندگان لستسکند