شاید به جرات بتوان گفت بیشتر مسافرانی که به قشم سفر می کنند، تمام جاذبه های دیدنی این جزیره بکر را نمی بینند. تنوع جاذبه های طبیعی در این جزیره مانند فاصله آنها از هم بسیار زیاد است بنابراین خیلی از مسافران بیشتر خود را مشغول خرید از بازارهای درگهان و قشم می کنند و از تماشای این جاذبه های گردشگری غافل می مانند.
جزیره قشم بزرگ ترین جزیره خلیج فارس و یکی از بزرگ ترین جزیره غیرمستقل دنیاست که ۱۴۹۱ کیلومترمربع وسعت دارد. حالا اگر قصد این سفر را دارید به گونه ای برنامه ریزی کنید که برای بازدید از لااقل مهم ترین دیدنی های جزیره وقت داشته باشید. در بیشتر هتل های قشم که هیچ کدام ۵ ستاره هم نیستند، تورهای گردشگری جزیره وجود دارد، ثبت نام کرده و از این فرصت استفاده کنید.
چطور برویم؟
راه سفر به قشم هم هوایی است و هم زمینی. قیمت بلیت رفت وبرگشت قشم تهران حدود ۳۶۶ هزارتومان است. اگر خودروی شخصی دارید می توانید با خودرو خود را به بندر لنگه و سپس به بندر خمیر برسانید و از بندر پهل (پل) بیایید. در این بندر به صورت شبانه روزی لندینگ کرافت برای انتقال خودروی شما به اسکله لافت در جزیره قشم وجود دارد. فاصله دریایی اسکله پل تا اسکله لافت حدود ۱۸۰۰ متر است، اما اگر خودروی شخصی هم نداشتید و می خواستید به قشم سفر کنید می توانید با اتوبوس یا قطار به بندرعباس بروید و از آنجا با یک لنچ خود را به قشم برسانید که حدود ۲۰ دقیقه زمان می برد.
غارهای خربس: چندسالی است که سازمان منطقه آزاد قشم نام این غارها را به غارهای «خوربس» تغییر داده اما همچنان محلی ها آن را به نام «خربس» می شناسند. غارهای خربس در ۱۲ کیلومتری قشم کنار جاده جنوبی در کوهی مشرف به دریا و دشت میانکاسه قرار دارد. این غارها از جمله غارهای دریایی است که بر اثر گرداب و تخلیه ماسه ها، از حفره سنگ ها به وجود آمده اند. هنوز هم وقتی از پله های این غارها بالا می روید و به حفره های آن می رسید روی دیواره هایش می توانید فسیل صدف های چند میلیون ساله را ببینید. متاسفانه برخی روی این دیواره ها یادگاری نوشته اند. باستان شناسان بر این اعتقادند در دوره های پیش از اسلام با افزایش وسعت غار خربس در بخش های تالار میانی و دهلیزهای انشعابی، به احتمال زیاد مردم به عنوان پناهگاه یا نیایشگاه از آنها استفاده می کرده اند.
اگر به دیدن خربس رفتید حواستان باشد بخش شمالی غار بخش باستانی آن است و بخش جنوبی آن حدود ۱۵ سال پیش حفاری و حتی داخلش صورتک های آدم و همین طور کشتی نوح حجاری شد. بلیت بازدید از این مجموعه ۵۰۰ تومان است.
غار نمکدان:
غارهای نمکدان از شهر قشم دور است و با آن ۹۰ کیلومتر فاصله دارند. این غارها تقریبا در جنوب غربی جزیره قرار دارند. دهانه غار نمک از جاده همجوار ساحل دریا حدود ۲ کیلومتر فاصله دارد که توصیه می شود این فاصله را با پای پیاده طی کنید. برای رفتن به داخل این غار که در دهانه کوهی به ارتفاع ۲۳۷ متر از سطح دریاست، باید از تجهیزات غارنوردی استفاده کرد و چراغ قوه را فراموش نکرد چراکه داخل آن بسیار تاریک است. متاسفانه قندیل های نمکی که جلوی غار طی میلیون ها سال به وجود آمده بودند، توسط افراد مختلف کنده شده اند و برای دیدن قندیل ها و ترکیب بندی رنگ ها باید به داخل آن رفت. بخشی از غار را باید کاملا روی زمین خزید و در بخشی دیگر نیز اتاقک هایی با سقف حدود ۲۰ متر ایجاد شده است. خیلی?ها می?گویند تنفس داخل غار نمک قشم، می تواند به بهبود بیماران مبتلا به آسم و ناراحتی های تنفسی کمک کند.
قلعه پرتغالی های قشم:
همچون بوشهر، جزیره هرمز، چابهار، سیراف و بندرعباس، قشم هم از هجوم پرتغالی ها درامان نبود و سربازان پرتغالی در قلعه ای که در این جزیره ساخته بودند، مستقر بودند تا اینکه در زمان صفویه سرداری شجاع به نام امامقلی به جنگ پرتغالی ها رفت و آنها را از این جزیره بیرون کرد. در حال حاضر در جزیره قشم میدانی به نام میدان امامقلی وجود دارد و قلعه پرتغالی ها هم مرمت شده و گردشگران به عنوان موزه می توانند از آن دیدن کنند. نورپردازی در شب هم آن را بسیار زیباتر کرده است. نزدیک این قلعه رستورانی وجود دارد که غذاهای محلی خوشمزه ای دارد.
انجیر معابد یا درخت سبز:
از گیاهان شگفت انگیز مناطق حاره، به ویژه جزایر خلیج فارس، درخت همیشه سبز، درخت لور معروف به انجیر معابد است که تاجی بزرگ با ریشه های هوایی دارد. میوه نارنجی رنگ درخت لور، مطبوع و خوراکی است. یکی از زیباترین درخت های لور در تم سینتی (منطقه توریان) قرار داشته و در نزدیکی آن، بقعه ای دیدنی با طرح معماری کهن به نام «زیارت پیر» وجود دارد.
دره ستاره ها:
دره ستاره های قشم که بومی های منطقه به آن «ستاره افتاده» یا «استاره کفته» نیز می گویند، در روستای برکه خلف و در جزیره پهناور قشم قرار دارد. روستای «برکه خلف» در ?? کیلومتری شهر قشم و در جاده کناره جنوبی جزیره قرار گرفته است. برخی اهالی معتقدند با تاریک شدن هوا، این دره محل آمد و شد ارواح و اجنه است. برخی دیگر معتقدند این دره بر اثر سقوط ستاره ای که هزاران سال پیش در آن افتاده به این شکل درآمده است ولی این دره ها و شکل های زیبای آن، بر اثر باران های فصلی و فرسایش خاک به وجود آمده اند. راه دسترسی به روستای برکه خلف آسفالته است و از روستا تا ابتدای دره ستاره ها، جاده خاکی به طول حدود ??? متر و با شرایطی مناسب برای تردد خودروها مهیا شده است. همچنین این دره محل مناسبی برای رصد ستارگان است و گروه های نجومی معمولا به آن سفر می کنند.
جنگل های مانکرو (حرا):
حوالی جزیره قشم، بندرپل، جزیره هرمز و بندر خمیر مجموعه ای از درختان سرسبز حرا به چشم می خورد که با آبراهه ها، پرندگان زیبا و طبیعت بکر وحشی اش از منابع توریستی و دیدنی استان هرمزگان است و هر ساله افراد زیادی را برای تماشا به سوی خود جلب می کند. سواحل جنوبی ایران با مناطق خشک و دریایی آب شور شناخته شده اما نکته شگفت انگیز این منطقه گیاهی است که بدون نیاز به آب شیرین می روید. مساحت کل جنگل ها در حوزه جزیره قشم ۲ هزار و ??? هکتار تخمین زده شده است. به جنگل های حرا در قشم، ۳ عنوان جهانی منطقه حفاظت شده بین المللی، ذخیره گاه زیست کره و تالاب بین المللی داده اند چرا که ?? درصد آبزیان خلیج فارس دوره تخم ریزی خود را در این منطقه می گذرانند و از این نظر اهمیت فراوانی دارد. اگر قصد داشتید از این جنگل ها دیدن کنید بهتر است به اسکله سهیلی بروید که قایقرانانی آموزش دیده و هماهنگ دارد. نفری ۸ هزارتومان می پردازید و با قایق موتوری بین جنگل های حرا گشتی می زنید و اگر خشکی آن وسط وجود داشت فرصتی دارید تا از قایق پیاده شوید و گشتی بزنید ولی مراقب باشید گلی نشوید.
چاه کوه:
دره چاه کوه در ۱۰۰ کیلومتری شهر قشم و کنار روستای چاهوی شرقی قرار دارد و یکی از مناطق مهم گردشگری این جزیره است. چاه کوه دره ای است با احجام و تندیس های بی نظیر و پوشیده از صدها حفره و کاسه و طاقچه بر بدنه عمومی آن با جوی های سنگی و چاه های آب که از وزش باد، بارش باران های تند و تابش آفتاب داغ پدید آمده است. هر چقدر هوای جزیره گرم باشد وارد چاه کوه که می شوید باد خنک را احساس می کنید. این دره آرامش و سکوتی دارد که اعجاب انگیز است. در میانه کوه راه آب هایی به وجود آمده که آب باران داخل آن می شود. همین طور توسط مردمان قدیم چاه هایی حفر شده که آب شیرین را در خود نگه می داشت و هنوز هم از آب آنها استفاده می شود. شکل ها و حفره های عجیب و غریب کوه نیز ذهن هر بیننده ای را درگیر می کند.
جزایر ناز:
اهالی قشم از این رو به این جزایر ناز می گویند که گویی برای میزبانی از مسافرانش ناز دارد چرا که اگر آب دریا در حالت مد و بالا باشد یا دریا توفانی باشد راه دسترسی به جزایر ناز مسدود می شود و نمی توان از طریق خشکی باریکی که بین جزیره قشم و ناز وجود دارد آن را دید. جزیره ناز در نزدیکی سواحل شرقی جزیره قشم نزدیک شهر سوزا قرار گرفته و از ساحل حدود یک کیلومتر فاصله دارد. مساحت این جزیره حدود ۳ هکتار است و دیواره های صخره ای به ارتفاع ? تا ?? متر اطراف آن را فرا گرفته است. این جزیره ساحل شنی ندارد و کاملا مسطح است و تنها با جزر آب، برای مدت کوتاهی باریکه ای از خشکی این جزیره را به جزیره قشم وصل می کند.
پلاژ سیمین:
متاسفانه تنها پلاژ شنایی که در جزیره قشم وجود دارد پلاژ سیمین در رمچاه (ساحل طلایی) است که با خشک کردن و استحصال دریا به وجود آمده و باعث اعتراض دوستداران محیط زیست شده است. جزیره قشم برخلاف جزیره کیش فاقد پلاژهای شنایی است که بدون آسیب رسیدن به محیط زیست به وجود آمده باشد.
شیب دراز:
روستای شیب دراز محل تخم ریزی لاک پشت های پوزه عقابی است. تخم ریزی این لاک پشت ها از اواخر اسفند شروع و اواخر اردیبهشت به بچه لاک پشت تبدیل می شود. اگر در این فاصله زمانی به قشم سفر کردید و خواستید این پدیده طبیعی را از نزدیک ببینید باید یادتان باشد شب به روستای شیب دراز بروید. لاک پشت های پوزه عقابی در فهرست سرخ اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی و جزو گونه های در معرض خطر انقراض ثبت شده اند چراکه از هر یک هزار لاک پشت ماده تنها ۱۰۰ لاک پشت توانایی تخم گذاری دارند و هر لاک پشت بعد از هر بار تخم گذاری تا ۴ سال بعد توانایی تخم گذاری ندارد. تا چند سال پیش مردم تخم این لاک پشت ها را می خوردند اما پس از آموزش های عمومی و مشخص شدن اهمیت این لاک پشت ها درچرخه حیات وهمین طور جذب گردشگران این اتفاق کمتر می افتد.
لافت:
می گویند از اول اسم جزیره قشم لافت بوده اما بعدها به قشم تبدیل شده و حالا لافت نام روستایی است که در شمال غربی جزیره قرار دارد و به دلیل بافت معماری زیبا و بادگیرهای سفیدرنگش معروف است. ماهیگیری و ساخت لنچ از مشاغل بیشتر مردان روستاست. به غیر از بافت روستا که بسیار دیدنی است چاه های آب مربوط به دوره هخامنشی و ساسانی نیز از دیگر جاذبه های تاریخی این روستا محسوب می شود. نزدیک قلعه نادری، حلقه های چاه آب متعدد داخل گودال دامنه کوه به چشم می خورد که حکایت از فناوری ذخیره آب پارسیان جزیره نشین عهد هخامنشی و دوره زرتشتیان دارد. هنوز هم از آب این چاه ها برای تامین آب حیوانات و کشاورزی استفاده می شود. اگر پل خلیج فارس ساخته شود با روستای لافت حدود ۵ کیلومتر فاصله دارد و این احتمال می رود این روستا بافت سنتی و معماری خود را از دست بدهد. در حال حاضر برای نخستین بار یکی از خانه های بادگیردار این روستا که خانه ای متعلق به ناخدا سلیمان لافتی بوده، در حال مرمت است. قلعه نادری، قلعه پرتغالی ها، ۲ آب انبار (برکه)، گنبدی مدور، گورستان تاریخی که سنگ نبشته های مربوط به هزار سال پیش در آن مشهود است، زیارتگاه های سید حسن منصور و شیخ اندرآبی از جاذبه های تاریخی این روستا محسوب می شود.
جزیره هنگام:
جزیره هنگام یکی از جزایر زیبای نزدیک به جزیره قشم است که از زیستگاه های مهم پرورش آهوی ایرانی به نام جبیر به?شمار می?آید و متاسفانه در فصل زادوولد این حیوانات، بسیاری از آنها به کشورهای عربی قاچاق می شوند. همچنین این جزیره محل پرورش و مزرعه کروکودیل است. زنان بومی این جزیره علاوه بر حناکوبی، صنایع دستی خود که بیشتر با محصولات دریایی ساخته می شوند را نیز می فروشند. اگر بخواهید دلفین ها را ببینید باید صبح زود عازم این جزیره شوید. می توانید به اسکله کندالو بروید و با پرداخت ۸ هزارتومان سوار قایق موتوری شوید و بزرگ ترین موجود دریا را از نزدیک ببینید. دلفین های جزیره هنگام جزو معدود حیوانات ایران هستند که هنوز منقرض نشده اند. آب این جزیره آنقدر زلال است که می توان به راحتی ماهیان را دید، درست مانند یک آکواریوم طبیعی. اگر خواستید یک شب در جزیره هنگام بمانید می توانید سراغ افشین عباس نژاد هنگامی را بگیرید که یک خانه بومی مخصوص پذیرایی از مسافران دارد و بهای آن نیز شبی ۴۰ هزارتومان با غذاست.
اگر غذای محلی دوست دارید
زیبونی: زیبونی غذای رسمی بومیان قشم است که در مراسم های ویژه مثل مراسم عروسی سرو می شود و در حقیقت همان ته چین است که با ماهی، میگو و مرغ پخته می شود و از گشنیز به عنوان سبزی معطر در آن استفاده می کنند.
ماهی برشته: در زبان محلی به آن «مای برشته» می گویند و همان ماهی کبابی است که روی منقل سرخ می شود. بعد از سرخ شدن ماهی حتما باید برای دقایقی در ظرفش را گذاشت تا روغن پس دهد و خوشمزه تر شود.
هواری: قشمی ها به استامبولی با میگو یا ماهی یا گوشت بز هواری می گویند. هواری میگو بسیار لذیذ است. آنها برای پختن هواری گوشت را آبپز و بعد سرخ می کنند و سپس با برنج می پزند.
پودنی: پودنی غذایی است که با گوشت کوسه پخته می شود. از آنجا که گوشت کوسه سفت و کمی ناپز است باید ابتدا آن را با آبلیمو و زردچوبه پخت، بعد آبکش کرد و پوستش را کند و حسابی فشارش داد تاهرچه آب دارد خالی شود بعد آن را ریش ریش می کنند و با گشنیز، آبلیمو، پیاز، زردچوبه، فلفل و رب گوجه فرنگی تفت می دهند و با نان یا برنج می خورند. این غذا کمی تند است.
ملوک: نوعی صدف دراز است که صیدش کار بسیار مشکلی است و اغلب زنان این کار را انجام می دهند چون به حوصله و صبر نیاز دارد. ملوک نیز پخته و بعد با رب، فلفل و گشنیز تفت داده می شود.
میگو سوخاری: ابتدا میگو را حدود نیم ساعت آبپز و بعد با زردچوبه، نمک و فلفل سرخ می کنند. سپس گوجه فرنگی ها را حلقه حلقه می کنند و روی میگوهای سرخ شده می چینند.
بریانی: بریانی غذایی است که با ماهی یا میگو نمی توان آن را پخت و برای پخت آن تنها باید از گوشت بز استفاده کرد. برای تهیه این غذا گوشت را سرخ می کنند، سیب زمینی، عدس، کشمش و زرشک را با هم می پزند بعد گوشت و مواد دیگر لابلای برنج، دارچین و دانه های درسته هل دم می شود. بعد از پخت دانه های هل از غذا جدا و بریانی سرو می شود.
منبع : سلامت ایران
