جزایر ایرانی خلیج فارس؛ سفر به جزایر مهم و کمتر شناخته شده

جزایر ایران در خلیج فارس تعدادشان کم نیست، اغلب ما زمانی که نام خلیج فارس و جزایرش را می‌شنویم، نهایتاً نام سه یا چهار جزیره در ذهنمان نقش می‌بندد، اما آیا خلیج فارس با این قدمت و وسعت، تنها همین تعداد جزیره را دارد؟ آیا همه جزایر ایران در خلیج فارس، مسکونی و مانند هرمز یا قشم پذیرای گردشگران هستند؟  

ایران صاحب بیش از ۴۰ جزیره در خلیج فارس است. این جزایر در محدوده سه استان، خوزستان، بوشهر و هرمزگان قرار گرفته‌اند و برخی از آن‌ها به قدری بزرگ و دارای امکاناتند که تبدیل به شهری قابل توجه شده‌اند، مانند و قشم و کیش.  احتمالاً، همه ما به خوبی می‌دانیم که تور کیش سال هاست جزو خرید‌های پر رونق مردم ایران به شمار می‌رود. اما همه جزایر خلیج فارس، این سرنوشت را ندارد، برخی از آن‌ها با وجود جذابیت‌هایی که دارند، به دلایل تجاری یا امنیتی، قابل سکونت نیستند. برخی دیگر هم آنقدر وسعت کمی دارند، عملاً زندگی در آن ممکن نیست.  

این بار در این مطلب از مجله لست سکند، قصد داریم با تعدادی از این جزایر که چه از نظر وسعت و چه از نظر گردشگری از اهمیت بالاتری برخوردارند، آشنا شویم، اگر شما هم علاقه دارید بیشتر در مورد جزایر ایرانی خلیج فارس بدانید، این مطلب را از دست ندهید.

خلیج فارس و جزایری که به ایران معنا داده‌اند! 

درمورد خلیج فارس و اهمیت نام آن در این سال‌ها کم نشنیده‌ایم. این خلیج و جزایری که بخشی از کشور ما را تشکیل می‌دهند، هر کدام به دلایلی از اهمیت برخوردارند. گاهی این دلایل ژئوپلتیکی هستند و گاهی هم مربوط به تاریخ و فرهنگ ایران می‌شوند. شاید دانستن این نکته خالی از لطف نباشد که با وجود مرز‌بندی‌های مشخص تاریخی بر سر تعدادی از این جزایر، بحث‌هایی بوده است؛ برای مثال، مناقشه‌ای که بر سر جزایر سه‌گانه ایرانی یعنی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک بوده، در طی تاریخ بار‌ها تکرار شده است؛ اما به گواه نقشه‌ها و توافقات تاریخی، هر سه جزیره به طول کامل به ایران تعلق دارند. 

در هر صورت، خلیج فارس و جزیره های ایران در خلیج فارس، امروز برای ما تبدیل به بخش ویژه‌ای از ایران شده است؛ جایی با فرهنگی اصیل، طبیعتی عجیب و نقش پررنگ سیاست به واسطه ارثیه اجدادیمان از میلیون‌ها سال پیش، یعنی نفت! شاید هم به خاطر همه این ویژگی‌های خلیج فارس بد نباشد آن را بیشتر بشناسیم.  

جزایر ایران در خلیج فارس چند تا است؟ 

یکی از مهمترین سولات درمورد جزایر ایرانی خلیج فارس، درباره تعداد این جزیره‌ها است، گروهی از این جزایر، به واسطه شهرتشان شناخته شده اند، اما باید بدانید که تعداد جزایر ایران در خلیج فارس، حداقل به 45 عدد می‌رسد! بیاید دقیق‌تر به ماجرا نگاه کنیم، آیا همه ایران جزایر مربوط به یک منطقه هستند؟ قطعا خیر، منطقه خلیج فارس در سه استان مختلف از ایران قرار دارد: خوزستان، بوشهر و هرمزگان، اما اغلب جزایر مشهور در محدوده استان هرمزگان قرار گرفته‌اند. 

نکته دیگری که در مورد تعداد جزایر ایران در خلیج فارس لازم است بدانیم، این است که این همه این جزایر همان‌طور که پیش از این گفته شد، مسکونی نیستند یا به دلایل امنیتی و همین‌طور اهمیتی که در حوزه صنعت دارند، امکان ورود بدون مجوز افراد در آن وجود ندارد. 

جزایر ایران در محدوده هرمزگان

 برای معرفی بهتر جزایر ایران در خلیج فارس به سراغ سه استان در حاشیه همین خلیج رفته‌ایم و همان‌طور که بالاتر گفتیم، تعدادی از مهمترین جزایر خلیج فارس و البته مسکونی، مربوط به استان هرمزگان هستند. به همین دلیل در قدم اول، ما هم به سراغ جزایر این استان رفته‌ایم. هرچند در این بخش، ابتدا به سراغ جزایری که وسعت بیشتری دارند و دارای جاذبه‌های توریستی بیشتری هستند، می‌رویم و در ادامه، نوبت به برخی از جزایر غیر مسکونی می‌رسد. 

جزیره لاوان 

سومین جزیره ایران از نظر وسعت در خلیج فارس لاوان است. جزیره‌ای که شاید شما کمتر نامش را شنیده باشید؛ اما اهمیت زیادی در حوزه اقتصادی دارد. این جزیره حدود ۲ هزار نفر جمعیت دارد که بیشترشان در گذشته به صید مروارید مشغول بوده‌اند، اما امروز یا به ماهی‌گیری روی آورده‌اند یا با توجه به وجود منابع عظیم نفتی ایران، در خلیج فارس و اینکه حدود ۵۰ درصد جزیره در اختیار شرکت نفت است، به استخدام این شرکت درآمده‌اند.

لاوان یکی از مکان‌هایی است که لاکپشت‌های پوزه عقابی برای تخم‌گذاری انتخاب می‌کنند و همین مطلب به اهمیت این جزیره افزوده است. 

• وسعت جزیره لاوان 81 کیلومتر مربع
• دسترسی به جزیره لاوان: به صورت هوایی (فرودگاه عسلویه و فرودگاه جزیره‌ای لاوان) و به صورت دریایی ( اسکله‌ بندر مقام)
• امکانات اقامتی جزیره لاوان: هتل 
• فاصله جزیره لاوان از نزدیک‌ترین بندر: 20 کیلومتر 

موقعیت دقیق جزیره لاوان

 جزیره لارک

یکی از جزایر بکر خلیج فارس، جزیره لارک است که این روزها در آن بوم گردی‌های متعددی راه افتاده و گردشگران برای رفتن به لارک می‌توانند بلیت شناور را از بندرعباس بخرند و وقتی شناور مسافرانش را در قشم پیاده کرد، سوار بر شناور بمانند تا به لارک برسند. سعی کنید در فصل زمستان به لارک بروید؛ چون دمای هوا در فصل‌های دیگر سال بسیار گرم و شرجی است.

• وسعت جزیره لارک: 48 کیلومتر مربع
• دسترسی به جزیره لارک: به صورت هوایی از طریق فرودگاه قشم و به صورت دریایی (اسکله حقانی بندر عباس)
• امکانات اقامتی جزیره لارک: اقامتگاه بومگردی
• فاصله جزیره لارک از نزدیک ترین بندر: 16 کیلومتر

موقعیت دقیق جزیره لارک

 جزیره سیری (راز)

یکی دیگر از جزایر ایران در خلیج فارس، جزیره سیری است که در اصل جزیره راز نام داشته و عرب‌ها به آن سری می‌گفتند و اروپایی‌ها هم آن را سیری می‌نامیدند. به همین دلیل، الان دیگر نام ایرانی آن از یاد‌ها رفته و همان سیری در ذهن باقی مانده است. برخی از رسانه‌ها نوشته‌اند که در این جزیره، هیچ خانمی نمی‌تواند برود؛ در حالی که این طور نیست. دلیل چنین گفته‌ای این است که جزیره سیری یکی از بخش‌های شهرستان ابوموسی است و شرکت‌های نفت در آنجا مستقر هستند، به همین دلیل بومیان کمتری دارد و چون آب و هوای گرم و شرجی دارد، بیشتر مرد‌ها در این محیط کار می‌کنند. اما این طور هم نیست که ورود زنان به جزیره ممنوع باشد. برای بازدید از جزیره شما نیاز به مجوز فرمانداری دارید و در این صورت بدون توجه به جنسیت در مدت یک روز می‌توانید تمام جزیره را ببینید.

جزیره سیری الان آهو‌های جبیر زیادی دارد اما زمانی حیوانات بیشتری مثل طوطی داشت که دیگر اینجا زندگی نمی‌کنند. ولی از آنجا که زندگی بومی در اینجا زیاد رونق ندارد، سواحل بسیار بکر و زیبایی دارد. تعدادی نخل هم در این جزیره مسطح پیدا می‌شود که اگرچه خرما می‌دهد اما همانجا مصرف می‌شود.

• وسعت جزیره سیری: 17 کیلومتر مربع
• دسترسی به جزیره سیری: به صورت هوایی از طریق فرودگاه سیری به صورت دریایی از جزیره ابوموسی یا بندر لنگه
• امکانات اقامتی جزیره سیری: مهمانسرا
• فاصله جزیره سیری از نزدیک ترین بندر: فاصله از بندر لنگه 89

موقعیت دقیق جزیره سیری

 جزیره هندورابی

یکی دیگر از جزایر ایران در خلیج فارس، هندورابی است که دولت‌های مختلفی در سال‌های اخیر تلاش کردند تا این جزیره نزدیک به کیش، بتواند مقصد گردشگری شود، به همین دلیل در آن اقامتگاه و فرودگاه ساختند. چندین تور گردشگری نیز برای آن برگزار شد، ولی فعلاً برای سفر به هندورابی باید بتوانید قایق پیدا کنید در غیر این صورت تورهای گردشگری به آن‌جا مسافر نمی‌برند. این جزیره هم ساکنان بومی کمی دارد اما مانند جزیره مارو یا شیدور پر از مار است.

• وسعت جزیره هندورابی: 22 کیلومتر مربع
• دسترسی به جزیره هندورابی: به صورت دریایی از طریق کیش و هوایی(فرودگاه هندورابی)
• امکانات اقامتی جزیره هندورابی: بومگردی
• فاصله جزیره هندورابی از نزدیک ترین بندر: فاصله از کیش 23 کیلومتر

موقعیت دقیق جزیره هندورابی

 جزیره شیدور یا مارو

این جزیره را به دلیل فراوانی مارها، مارو هم می‌نامند. با این حال، می‌توانید هر وقت بخواهید به جز فصل گرما تابستان،  به این مورد از جزایر ایران در خلیج فارس بروید و ماهیگیری کنید. اما یادتان باشد که در فصل تخم‌ریزی لاکپشت‌ها نروید؛ چون اینجا محل اصلی تخم‌ریزی لاکپشت‌هایی است که بکر بودن جزیره برایشان اهمیت زیادی دارد.

• وسعت جزیره شیدور: 98 هکتار
• دسترسی به جزیره شیدور: به صورت دریایی از طریق فرودگاه لاوان و به صورت دریایی از طریق بندر مقام 
• امکانات اقامتی جزیره شیدور: جزیره غیر مسکونی است
• فاصله جزیره شیدور از نزدیک ترین بندر: فاصله از بندر مقام 19 کیلومتر

موقعیت دقیق جزیره شیدور

 جزیره ابوموسی

جزیره ابوموسی یکی دیگر از جزایر خلیج فارس است که جزء شهرستان‌های استان هرمزگان به شمار می‌آید و از شهر لنگه با شناور و از شهر بندرعباس با پرواز به آن راه دارد. سال‌های سال است که ایرانی‌ها در آن زندگی می‌کنند و با اینکه تنها ۱۲ کیلومتر است، اما با ساحل بسیار بکرش میزبان همه اقوام ایرانی است. این جزیره تا چند سال پیش امکان حضور گردشگران غیر از ساکنان را نداشت، اما امروز کافی است با فرمانداری ابوموسی هماهنگی صورت بگیرد.
این جزیره ایرانی خلیج فارس به علاوه تنب بزرگ و کوچک جزایر سه‌گانه خلیج فارس را تشکیل می‌دهند که در طی سال‌ها برخی از کشور‌های حاشیه خلیج فارس ادعای مالکیت درباره آن را مطرح کرده‌اند، اما با استناد به تاریخ، مدارک موجود همیشه مشخص شده است که این جزایر جزو مرز‌های ایران بوده‌اند.

• وسعت جزیره ابوموسی: 12 کیلومتر
• دسترسی به جزیره ابوموسی: به صورت دریاری از طریق بندر لنگه
• امکانات اقامتی جزیره ابوموسی: با توجه به محدودیت های این جزیره اقامتگاه های رسمی پیدا نمی‌شوند.
• فاصله جزیره ابوموسی از نزدیک ترین بندر: فاصله از بندر لنگه 75 کیلومتر

موقعیت دقیق جزیره ابوموسی

جزایر  تنب بزرگ و تنب کوچک

از مهمترین جزایر خلیج فارس که اغلب در اخبار نام آن را می شنویم، تنب بزرگ و همین‌طور تنب کوچک است. فاصله تنب بزرگ با جزیره تا جزیره رأس الخیمه در امارات ۸۲ کیلومتر است و همین مطلب باعث بروز برخی مسائل و ادعای مالکیت از طرف کشور امارات شده است. اما تا امروز این دو جزیره ایران در خلیج فارس هم مانند ابوموسی مشخص شده که در مرزهای ایران قرار دارند.

 این جزیره گرد، شنی و خشک است و تپه‌هایی دارد که بلندترین آن ۵۳ متر ارتفاع دارد. بخش جنوبی جزیره که هموارتر است، مناسب‌ترین مکان برای لنگرگاه به شمار می‌آید. در این بخش از جزیره، گیاهان صحرایی می‌روید که برای دام مناسب است. در بخشی از این جزیره، مردم زندگی می‌کنند و بخشی دیگر نیز، نیروهای نظامی مستقر هستند.

جزیره تنب کوچک هم که به معنی تپه کوچک است، تنها دو و نیم کیلومتر مساحت دارد و یک جزیره مثلثی شکل است که نزدیک‌ترین بندر ایرانی به بندر خمیر و لنگه محسوب می‌شود. استحکامات نظامی بیشترین تجهیزات و بخش‌های مربوط به تنب کوچک است، بنابراین امکان زندگی در این جزیره خیلی کوچک ایرانی وجود ندارد و نمی‌توان گفت که یک منطقه گردشگری محسوب می‌شود.

• وسعت جزیره تنب بزرگ: 91 کیلومتر
• وسعت جزیره تنب کوچک: 2 کیلومتر
• دسترسی به جزیره تنب بزرگ و کوچک: به صورت دریاری از طریق بندر لنگه
• امکانات اقامتی جزیره تنب بزرگ و کوچک: با توجه به محدودیت های این جزیره اقامتگاه های رسمی پیدا نمی‌شوند.
• فاصله جزیره تنب بزرگ از نزدیک ترین بندر: فاصله از بندر لنگه 50 کیلومتر

موقعیت دقیق تنب بزرگ

جزایر ایرانی خلیج فارس در محدوده بوشهر 

تعداد جزایر ایران در خلیج فارس در محدوده استان بوشهر زیاد است؛ اما به دلیل وسعت کمتر جزیره ها در این منطقه، بسیاری از آن‌ها شناخته شده نیستند. از طرف دیگر، این نکته را هم باید در نظر گرفت که بسیاری از این جزایر قابل سکونت نیستند و تنها از منظر دفاعی استفاده می‌شوند یا اینکه در جهت پیشبرد کارهای مربوط به پالایشگاه‌ها و دیگر صنایع حوزه خلیج فارس به کار می‌روند. در ادامه، به سراغ این جزایر ایرانی خلیج فارس می رویم.

جزیره خارک

تا همین چند وقت پیش، برای رفتن به جزیره خارک یا خارگ هم باید با فرمانداری هماهنگ می‌شد؛ اما امروز دیگر رفتن به این جزیره هم آسان‌تر شده است و می‌توان گفت یک جزیره بکر ایرانی دیگر در خلیج فارس داریم که ساکنان محلی زیادی دارد با فرهنگی جذاب. این مورد از مهمترین جزایر خلیج فارس از توابع شهرستان بوشهر است و هشت هزار نفر دارد، هر چند که در کنارش شرکت‌های نفتی بزرگی مانند پتروشیمی و شرکت پایانه‌های نفتی مستقر هستند.

جلال آل احمد در کتابش این جزیره را «درّ یتیم خلیج فارس» نامیده است. آب و هوای گرم آن به خصوص در تابستان که با هوای شرجی و رطوبت همراه می‌شود، نباید مانع بازدید از این جزیره بی‌نظیر شوند؛ چون بسیاری از افراد ماهیگیری و دیدن فیتوپلانکتون‌های ساحلش را به گرمای آن ترجیح می‌دهند؛ به خصوص اگر تصمیم بگیرید شب‌ها به ساحل بروید، می‌توانید رد آبی فیتوپلانکتون‌ها را آب‌های کم‌عمق ساحل خارک ببینید.

• وسعت جزیره خارک: 20 کیلومتر
• دسترسی به جزیره خارک: به صورت دریاری از طریق بندر لنگه
• امکانات اقامتی جزیره خارک: با توجه به محدودیت های این جزیره اقامتگاه های رسمی پیدا نمی‌شوند.
• فاصله جزیره خارک از نزدیک ترین بندر: فاصله از بندر گناوه 35 کیلومتر

موقعیت دقیق جزیره خارک روی نقشه 

جزیره شیف 

یکی از جزایر ماسه‌ای جذاب بوشهر، جزیره شیف است. این جزیره و ساکنان عرب زبانش در 6 کیلومتری شمال بندر بوشهر قرار دارند. جزیره شیف، تعداد زیادی جاذبه طبیعی ندارد؛ اما سال‌های سال است که ساکنان آن با ماهی‌گیری روزگار می‌گذارند و حتی شاید بتوان گفت که ماهی‌گیری و صیادی یک جاذبه تمام عیار برای جزیره شیف باشد. این مورد از جزایر ایران در خلیج فارس حدود 4000 نفر جمعیت دارد.

• وسعت جزیره شیف: 14 کیلومتر
• دسترسی به جزیره شیف: به صورت دریاری از طریق بندر بوشهر
• امکانات اقامتی جزیره شیف: بومگردی
• فاصله جزیره شیف از نزدیک ترین بندر: فاصله از بندر بوشهر 12 کیلومتر

موقعیت دقیق جزیره شیف

جزیره میرمهنا

از دیگر جزایر ایرانی خلیج فارس که مسکونی نیستند، می‌توان به جزیره میرمهنا اشاره کرد که جزو شهرستان بوشهر است و انگور و انجیر معروفی دارد و درخت کُنار بزرگش، نماد این جزیره شده است. این جزیره به نام یکی از سرداران محلی ایران به نام «میرمهنا» نامگذاری شده که برای تصرف نشدن جزایر جنوب ایران به دست اروپاییان، مبارزه کرد. قرار بود این جزیره هم جزو جزایر گردشگری باشد؛ اما در حال حاضر این کار انجام نشده است!

• وسعت جزیره میرمهنا: مشخص نشده
• دسترسی به جزیره میرمهنا: به صورت دریاری از طریق بندر لنگه
• امکانات اقامتی جزیره میرمهنا: جزیره غیر مسکونی

موقعیت دقیق جزیره میرمهنا

جزیره نخیلو

جزیره نخیلو هم از جزایر غیرمسکونی خلیج فارس و جزو توابع استان بوشهر است که در فاصله کمی از جزیه ام‌الکرم قرار دارد و 60 هکتار مساحتش در اختیار پرستوهای دریایی و کاکلی‌های بزرگ و کوچک و نوعی خرچنگ‌خوار و چکاوک است. این جزیره، یکی از نادرترین جزایر خاورمیانه در زمینه زادآوری پرنده‌های مهاجر دریایی است و می‌توان از شهرستان دیر بوشهر یک قایق کرایه کرد و آن را یک روزه دید ولی امکان اقامت ندارد. چون با اقامت گردشگران، دیگر لاکپشت‌ها آنجا نمی‌توانند تخم‌گذاری کنند و محیط‌زیست هم این اجازه را به گردشگران نمی دهد.

• وسعت جزیره نخیلو: 60 هکتار
• دسترسی به جزیره نخیلو: به صورت دریاری از بندر دیر
• امکانات اقامتی جزیره نخیلو: جزیره غیر مسکونی

موقعیت دقیق جزیره نخیلو

 جزیره فارسی

جزیره فارس،ی آخرین جزیره ایرانی خلیج فارس است در واقع این جزیره تنها نقطهٔ برون مرزی و دورترین نقطهٔ جغرافیایی ایران محسوب می‌شود. جزیره این جزیره کوچک در حوزه گردشگری چندان مهم نباشد، اما یکی از استراتژیک‌ترین نقاط ایران است. جزیره فارسی در مجاورت ذخایر بزرگ نفت و گاز قرار گرفته و از طرف دیگر، موقعیت جغرافیایی آن به لحاظ امنیتی، اهمیت خاصی برای ما دارد و نقش مهمی را در کنترل عبور کشتی ها نفت کش را در خلیج فارس بر عهده دارد.

• وسعت جزیره فارسی: 7 کیلومتر
• دسترسی به جزیره فارسی: به صورت دریایی از بندر بوشهر
• امکانات اقامتی جزیره فارسی: جزیره غیر مسکونی

موقعیت دقیق جزیره فارسی در خلیج فارس

 جزایر ایران در خلیج فارس در محدوده خوزستان

آخرین استانی که به جزایر آن در خلیج فارس می پردازیم، استان خوزستان است، شاید اصلا برای شما عجیب باشد که بدانید در محدوده این استان هم در آب های خلیج فارس جزیره وجود دارد. هرچند که این جزایر در مقابل جزایر مربوط به استان هرمزگان و بوشهر بسیار کوچک است و برای پیدا کردن بعضی از آن‌ها روی نقشه حتی ممکن است به زحمت بیفتید، اما بد نیست بدانید بعضی از همین جزایر از نظر محیط زیستی و جایگاه جغرافیایی بسیار ارزشمند هستند در ادامه به سراغ تعدادی از جزایر ایرانی در خلیج فارس در محدوده استان خوزستان می رویم.

جزیره قبر ناخدا

این جزیره ایران در خلیج فارس مثل مارو بکر است، چرا که محل تخم ریزی پرستوهای دریایی است؛ اما جدا از اهمیت آن به عنوان زیستگاه پرستوهای مهاجر، باید به یک سوال پاسخ دهیم، چرا به این جزیره قبر ناخدا می‌گویند؟ طبق افسانه‌های محلی، ناخدایی از این جا رد میشده و دخترش مریض شد و همان جا دفنش کرده‌اند؛ بنابراین اینجا را به نام قبر ناخدا می‌نامند. اما در واقع دخترش دفن بوده است. این جزیره به تازگی در فهرست میراث طبیعی ایران ثبت شده. از آنجایی که قبر ناخدا آب شیرین ندارد، کسی در آن زندگی نمی کند.

• وسعت جزیره قبر ناخدا: 5 کیلومتر
• دسترسی به جزیره قبر ناخدا: به صورت دریایی از بندر امام خمینی
• امکانات اقامتی جزیره قبر ناخدا: جزیره غیر مسکونی

موقعیت دقیق قبر ناخدا

جزیره دارا 

جزیره دارا در دهانه خور موسی هم مانند قبر ناخدا یکی از جاهایی است که پرستوهای دریایی در آن تخم گذاری می‌کنند. این جزیره در نزدیکی بندر مشهور ماهشهر قرار دارد و امروز از آن به عنوان یکی از پارک های ملی دریایی یاد می کنند.

• وسعت جزیره دارا: 145 هکتار
• دسترسی به جزیره دارا: به صورت دریایی از بندر امام خمینی
• امکانات اقامتی جزیره دارا: جزیره غیر مسکونی

موقعیت دقیق جزیره دارا 

سخن آخر

 در این مطلب، تلاش کردیم تا بیشتر به سراغ جزیره هایی برویم که شاید برای عموم مردم ناشناس باشند؛ اما هر کدام در جایگاه خود ویژه و خاص هستند. هرچند که هنوز بسیاری از این جزیره های ایرانی خلیج فارس شرایط حضور گردشگران را ندارد، اما باید امیدوار باشیم که در آینده‌ای نه چندان دور، بسیاری از این جزیره‌ها مراکز گردشگری جنوب ایران تبدیل شوند.

اگر شما پیش از این به جنوب ایران سفر کرده‌اید و درمورد جزایرش اطلاع داری،د وقت آن رسیده تا سفرنامه خود را در بخش سفرنامه های هرمزگان اضافه کنید. راستی به نظر شما کدام یک از جزایر ایران در خلیج فارس دیدنی‌تر است؟ 

 

تألیف: تیم نویسندگان لست سکند