هواپیماهای جت مسافربری به سبب پیچیدگی فشارهای عادی و غیرعادی که در حین پرواز به آنها وارد میشود با کلیه وسایل نقلیه دیگر تفاوت دارند. در مراحل طراحی و ساخت آزمایش‌های متعددی در موردمحاسبه و پیش‌بینی عمر مفید بدنه و قطعات مختلف هواپیما صورت می‌گیرد و شرکت‌های هوایی هواپیما را با ملاحظه استفاده محدود (ساعت پروازی سیکل و طول عمر به سال) از کارخانه تحویل می‌گیرند.
عمر مفیدی که سازندگان هواپیما برای هر نوع محصول خودعنوان می‌کنند معمولا محافظه‌کارانه در نظر گرفته میشود و اکثر اوقات حداکثر عمرمفید و سیکل‌های پرواز پس از کسب تجربه و ارزیابی هواپیما طی سال‌های خدمت آن افزایش پیدا می‌کند. به‌صورت نظری اگر یک هواپیما طبق دستورالعمل‌های کارخانه سازنده نگهداری شود و قطعات آن به موقع تعویض شوند، هیچ‌گونه محدودیتی درعمر مفید آن وجود نخواهد داشت. ولی در عمل به خاطر ایمنی مسافران، محدودیت‌هایی در نظر گرفته میشود که هرچند مدت یکبار مورد ارزیابی و تجدید نظرقرار می‌گیرد. این تجدیدنظر که بیشتر اوقات با افزایش حداکثر ساعات و سیکل پروازهمراه میباشد بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از پیچیده‌ترین آزمایش‌های استاتیک ودینامیک و سوابق خدمت هواپیمای مورد بحث به‌دست می‌آید. ارزیابی‌ها و تجدیدنظرها توسط کارخانه سازنده هواپیما انجام می‌گیرد و با اینکه میلیون‌ها دلار هزینه دربردارد به سبب اینکه معمولا اعتماد مشتریان را نسبت به دیگر هواپیماهای کارخانه جلب می‌کند جایگاه خاص خود را دارد.هواپیماهای شرقی به دلیل پایین بودن تکنولوژی ساخت دارای محدودیت عمر به‌مراتب کمتری از مدل‌های غربی میباشد. به عنوان مثال هواپیمای توپولف Tu.134 که از نظر اندازه و سن (ورود به خدمت در سال 1969) مشابه DC-9 هستند محدودیت عمر 30 هزار ساعت و 20 هزار سیکل دارند. البته هم اکنون تکنولوژی ساخت هواپیماهای شرقی افزایش یافته است و هواپیماهایی که از تکنولوژی1990به بعد در هواپیماسازی شرقی ساخته شده‌اند تقریبا هم‌رده با هواپیماهای هم نوع غربی خود می‌باشند. به عنوان مثال هواپیمای توپولفTu.204 دارای طول عمر پروازی 50هزار ساعت میباشد.
21 سال میانگین سن هواپیما در ایران
جهانگیریان ظرفیت پذیرش مسافر در فرودگاه‌های امام را در سال پنج میلیون نفر عنوان و اظهار کرد: این ظرفیت در فرودگاه استانبول 51 میلیون و در فرودگاه دوبی 57 میلیون نفر در سال است. رئیس سازمان هواپیمایی کشوری میانگین سن هواپیما در کشور را 21 سال عنوان کرد و گفت: کشور امارات میانگین سن هواپیماهایش پنج سال است و با 9 میلیون جمعیت سه برابر ایران هواپیما دارد. اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا نوشت؛ علیرضا جهانگیریان، معاون وزیر راه و شهرسازی دیروز در همایش حمل‌ونقل هوایی ایران، آسیب‌شناسی و چالش‌ها که در دانشگاه تهران برگزار شد، اظهار کرد: آزاد‌سازی نرخ بلیت هواپیما یکی از مهم‌ترین اتفاقات در صنعت هوایی است و این موضوع در جهان تغییرات شگرفی را تا کنون ایجاد کرده است؛ به عنوان نمونه در آمریکا پس از 20 سال آزاد‌سازی قیمت نرخ بلیت هواپیما 30 درصد کاهش یافت و از طرفی دیگر ترافیک حمل ونقل هواپیمایی نیز سه برابر شده است. به گفته وی کشورهای مختلفی بحث آزاد‌سازی قیمت‌ها را مطرح کرده‌اند که باید از تجربیات مثبت آنها بهره‌مند شد. جهانگیریان با بیان اینکه نیروهای انسانی و متخصص و متعهدی زیادی در کشور داریم که کشورهای همسایه از آن محرومند، تصریح کرد: طی سال‌های گذشته زیرساخت‌ها در حوزه تعمیر و نگهداری بهبود یافته و ایران توانسته با تحریم‌های موجود روی پای خود بایستد. به گفته رئیس سازمان هواپیمایی ایران در حال حاضر 141 فروند هواپیما دارد و در مقایسه با آن امارات 431 فروند، ترکیه 385 فروند و قطر 138 فروند هواپیما دارند. جهانگیریان افزود: همچنین ایران دارای 16 شرکت هواپیمایی است که در مقابل آن امارات دارای 19 شرکت، عربستان 11 شرکت و قطر از دو شرکت هواپیمایی برخوردار است.
امارات 3 برابر ایران هواپیما دارد
وی تصریح کرد: امارات 9 میلیون جمعیت دارد و این در حالی است که تعداد هواپیماهای آن سه برابر ایران است.معاون وزیر راه و شهرسازی میانگین سن هواپیما در کشور ایران را 21 سال عنوان کرد و گفت: این میانگین در امارات پنج سال، در ترکیه هفت سال و در عربستان 9 سال است و علت فرسودگی هواپیماها ناشی از تحریم‌ها است.جهانگیریان ظرفیت پذیرش مسافر در فرودگاه‌های امام را در سال پنج میلیون نفر عنوان و اظهار کرد: این ظرفیت در فرودگاه استانبول 51 میلیون و در فرودگاه دوبی 57 میلیون در سال است. به گفته وی درحال حاضر امارات درحال ساختن یک فرودگاه است که ظرفیت آن سالانه 120 میلیون نفر است. جهانگیریان خاطرنشان کرد: سالانه پنج میلیارد دلار از طریق پنج میلیون مسافر از ایران خارج میشود.وی اظهار کرد: تا پایان چشم‌انداز 1404 باید 570 فروند هواپیما داشته باشیم که این میزان نیازمند 25 میلیارد دلار برای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل هوایی است که با این اقدام می‌توان تا 1404 تعداد 70 میلیون مسافر را جابه‌جا کنیم. رئیس سازمان هواپیمایی کشوری یادآور شد: ظرفیت حمل‌ونقلی ما باید به 120 میلیون برسد که در حال حاضر نصف این رقم را داریم.
