حجرههای قاجاری اطراف بقعه ثبت ملی شده آقا نورالدین عراقی شبانه و با استفاده از تعطیلات نوروز در ساعات نخست سیزدهم فروردینماه در مرکز شهر اراک و دروازه شهرجرد تخریب شدند.
دوستداران میراث فرهنگی اراک تخریب این حجرهها را در نامهای که روز شنبه گذشته به دفتر معاون میراث فرهنگی ارسال کردهاند، اطلاع دادهاند.
این حجرهها که قدمت بنای آن به 1341هجری قمری میرسد با شماره 3477 در فهرست آثار ملی کشور قرار گرفته بود.
چنگیز امینی حاجیباشی یکی از وارثان حجرههای تاریخی همجوار با بقعه ثبت ملی شده آقا نورالدین عراقی به همشهری میگوید: در تعطیلات نوروز برخی رهگذران از کنار بقعه آقا نورالدین عراقی متوجه فعالیت بولدوزرها در تاریکی شب شدند و جلو رفتند تا از تخریب حجرههای کنار بقعه آقا نورالدین عراقی جلوگیری کنند.
چنگیز امینی حاجیباشی نویسنده کتاب یاد نیاکان میگوید: در پیگیریها برای ممانعت از تخریب حجرههای اطراف بقعه، تخریبکنندگان مدعی شدهاند که به دستور شهردار اراک اقدام به تخریب حجرهها کردند.
برخی مالکان حجرههای اطراف بقعه آقا نورالدین عراقی نیز از سازمان میراث فرهنگی خواستهاند تا به این موضوع رسیدگی کند که چرا بدون اجازه سازمان میراث فرهنگی شهرداری اراک به تخریب بناهای اطراف بقعه تاریخی آقا نورالدین عراقی پرداخته است.
پیشتر در یکی از نامههای دفتر حفظ و احیای بناها، بافتها و محوطههای تاریخی به سرپرست اداره میراث فرهنگی اراک آمده بود: «شهرداری اراک به دستور مقامات مافوق استانی قصد تخریب مجموعه تاریخی- ثبتی بقعه آقا نورالدین عراقی را دارد.»
در این نامه که در اختیار روزنامه همشهری قرار گرفته است، سرپرست وقت دفتر حفظ و احیای بناها، بافتها و محوطههای تاریخی اعلام کرده است: «اثر یادشده شامل بقعه، حیاط پیرامون و حجرههای اطراف به شماره 3477در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و هرگونه تخریب و دخل و تصرف در اثر برابر مواد 556 لغایت 569 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی مشمول مجازاتهای قانونی است.»
در نامهای نیز که به شماره 4357/66-144از سوی اداره کل میراث فرهنگی اراک به سرپرست وقت شهرداری آن شهر ارسال شده بود به حفظ بقعه تاریخی آقا نورالدین عراقی و حیاط پیرامون و حجرههای اطراف آن تأکید شد.
اما در نخستین ساعات بامداد 13فروردینماه با همه مکاتبات و تأکید بر ضرورت حفظ بقعه و حجرههای اطراف آن، بولدوزرهای شهرداری اراک به گورستان قدیمی شهر اراک رفتند و اقدام به تخریب حجرهها و حیاط پیرامونی بقعه آقا نورالدین عراقی کردند.
تصاویر مربوط به حجرههای تاریخی اطراف بقعه ثبت ملی شده آقا نورالدین عراقی نشان میدهد که قدمت برخی بناها به دوره قاجار میرسد و شخصیتهای مشهور شهر اراک که مکاتبات مستقیم مظفرالدین شاه قاجار با آنها وجود دارد، در این حجرهها ازجمله حجره متعلق به خاندان آقاحسین خان حاجیباشی دفن شدهاند. جدای از تخریب حجرهها، سنگقبرهای تاریخی از جنس سنگ مرمر نیز که دارای نقوش برجسته و تزیین شده به خط نستعلیق بودند، تخریب شده است. چنگیز امینی حاجیباشی، یکی از معترضان به تخریب حجرهها و حیاط پیرامونی بقعه ثبت ملی شده آقا نورالدین عراقی به همشهری میگوید: تاکنون هیچ پاسخی از سوی مسئولان به اعتراض آنها در تخریب حجرههای اطراف بقعه تاریخی آقا نورالدین داده نشده است.
معترضین به تخریب حجرههای اطراف بقعه تاریخی آقانورالدین عراقی میگویند به پیگیریهای خود با هدف جلوگیری از تکرار تخریب آثار تاریخی و ملی کشور ادامه میدهند.
شکایت اداره میراث فرهنگی از تخریبکنندگان
سید محمدحسینی، مدیر کل میراث فرهنگی استان مرکزی در گفتوگو با همشهری اعلام کرد که شکایت اداره میراث فرهنگی اراک از اقدام شهرداری آن شهر به مراجع قضایی ارسال شده است. به گفته او، بهانه تخریب حجرههای تاریخی اثر ثبتملی شده بقعه آقا نورالدین عراقی، حضور معتادان در حجرهها بوده که این ادعا موجه نیست. حسینی افزود: شهرداری اراک ادعا میکند که از ثبت بودن عناصر جانبی بقعه آقا نورالدین اطلاع نداشته است، درحالیکه وقتی یک اثری ثبت ملی میشود، شهرداری موظف به استعلام از میراث فرهنگی برای انجام فعالیت در اطراف آن است. حسینی گفت: عناصر ثبتی حریم درجه 1و 2دارند. اما شهرداری اراک استعلام نکرد و با این دیدگاه که چون افراد معتاد در این حجرهها رفتوآمد داشتند آنها را تخریب کردند که دلیل قانعکنندهای برای تخریب حجرههایی که قدمت برخیشان به اواخر دوره قاجار میرسید، نیست.
منبع : همشهری آنلاین