برج آزادی که به عنوان اولین و قدیمی ترین نماد رسمی تهران شناخته می شه جایی هست که شاید کمتر کسی برای دیدنش از نزدیک بره و اکثریت به همون نگاه از دور به این برج قدیمی تهران اکتفا می کنند. تاریخچه برج آزادی به سال ۱۳۴۵ هجری شمسی بر میگردد. در این سال طرح یک نماد معرف ایران بین معماران ایرانی به مسابقه گذاشته شد و در نهایت طرح مهندس حسین امانت، بیست و چهار ساله و فارغالتحصیل دانشگاه تهران برنده و برای ساخت انتخاب شد.
عملیات بنا برج آزادی در یازدهم آبان ۱۳۴۸ خورشیدی آغاز شد و پس از بیست و هشت ماه کار، در ۲۴ دیماه ۱۳۵۰ با نام برج شهیاد به بهره برداری رسید و همینطور منشور حقوق بشر کوروش برای نخستین بار در این مکان پرده برداری شد.
نام برج بعد از انقلاب اسلامی به برج آزادی تغییر یافت و بر پایه نظرسنجیهای انجام شده اکثریت شهروندان تهرانی برج آزادی را به عنوان نماد شهر تهران معرفی کردهاند.
معماری برج آزادی
معماری برج آزادی تلفیقی از معماری دوران هخامنشی، ساسانی و دوره اسلامی است. این بنا مشتمل بر سه طبقه دارای چهار آسانسور و دو راه پله و ۲۸۶ پلکان است. در محوطه زیرین آزادی چندین سالن نمایش، نگارخانه، کتابخانه، موزه و... قرار دارد. طول این بنا ۶۳ متر، ارتفاع آن از سطح زمین ۴۵ و ارتفاع از کف موزه ۵ متر است. گفته میشود در ساخت برج آزادی چهل و شش هزار قطعه سنگ بریده و پرداخت شده به کار رفتهاست.
فضای داخلی برج
نقشهای داخلی برج، تلفیقی از سنت و مدرنیسم است به خصوص سقف طبقه دوم. در ورودی برج، هریک از لنگههای سنگی درها، حدود ۵/۳تن وزن دارد. جنس این سنگها از گرانیت است. برج دو آسانسور دارد که از دیوارههای برج بالا میروند. آسانسور اول دو طبقه را طی میکند و به سقف سیمانی میرسد سپس از آسانسور دوم استفاده میشود. هیچیک از سقفها بسته نیستند و همه آنها به فضای بالاتر راه مییابند.
حسین امانت طراح برج آزادی در صحبت هایش گفته است : « طرح آب نما و فوارهها ملهم از باغهای ایرانی است. همینطور شیب میدان با دقت و به منظور خاصی طراحی شده، حد ارتفاع برج آزادی ۴۵ متر است؛ چون نزدیک فرودگاه مهرآباد قرار گرفته و نمیشود بلندتر از این ساخت؛ ولی من میخواستم وقتی به بنا نزدیک میشوید به طرف بالا بروید، در حالی که بالا بردن بنا ممکن نبود. ما برای این که مشکل ارتفاع را حل کنیم، یک سرازیری در میدان بوجود آوردیم. یعنی شما از طرف فرودگاه که وارد میدان میشوید به شکل سرازیر به برج نزدیک میشوید و میرسید به آن آب نمای دایره شکل و وقتی به بنا نزدیک میشوید، دوباره بالا میآیید. زمین زیر برج کاملاً صاف است. این صافی و آن شیب میدان وقتی به هم میرسند، خطهای قوسی جالبی را ایجاد میکنند.
وبسایت برج آزادی
نقاط منفی : هر قسمت از برج به یکی از ارگان های دولتی مربوط می شود. قسمت فضای سبز آن به شهرداری و قسمتی به میراث فرهنگی و برخی قسمت های دیگر به ارگان های دیگر مربوط می شود و همین چندگانگی در بعضی مواقع باعث بروز مشکلاتی می شود. به طور مثال شهرداری برای ایجاد فضای سبز قسمت اعظم جلوی برج را مسدود می کند و یا اینکه ارگان ها به مناسبت های مختلف بازدید از برج را برای مراسم های گوناگون تعطیل می کنند. مهمترین نقطه منفی عدم دسترسی به پشت بام برج می باشد که تا چند سال پیش این امکان وجود داشت.