مهاجرت یا کوچ پرندگان از ابتدا انسان را به خود جلب کرده است. حدود هزار سال قبل شخصی به نام هومر به آن اشاره کرده و فیلسوف بزرگ یونانی، ارسطو، درباره آن نوشته است. کوچ، حرکت منظم فصلی پرندگان به طرف جنوب در پاییز و به طرف شمال در بهار یا حرکت از زمین‌های پست به طرف ارتفاعات یا از نقاط دور از ساحل به طرف ساحل است.دسته های چند هزارتایی، پرنده از اواخر پاییز آسمان را به رنگ بال هایشان تزیین می کنند. تالاب های شمالی، نخستین توقف گاه آنان است.
پرنده نگری، از استراحتگاه زمستانه پرندگان در شمال اینگونه نام می برد. "پرندگان وارد کشور که می شوند، روبه تالاب های شمالی به پرواز در می آیند . تا در تالاب های میانکاله، سلکه، انزلی، سیا چشیم و تالاب های جنوب دریاچه ارومیه مثل میمند و سواحل جنوبی ارس مثل دشت مغان که از مهم ترین محل های گذران زمستان است سکنی گزینن. که می توان عنوان کرد خلیج میانکاله و تالاب انزلی، حائز اهمیت بیشتری هستند. "پرندگان پس از توقفی کوتاه راهشان از هم جدا می شود. برخی در همین تالاب ها جاخوش می کنند و تعدادی روبه سوی جنوب می گذارند. تعدادی از این پرنده ها در نواحی شمالی اتراق می کنند و باقی آن ها به سوی جنوب سرازیر می شوند. این پرندگان در طول مسیر، گاه در محل هایی مثل گاوخونی چند روزی را سپری کرده و دوباره به ادامه مسیر تا سواحل شمالی خلیج فارس می پردازند.
اگر به دنباله این مهاجران بی نظیر روانه شویم مسیر های جذابی را از سر خواهیم گذراند تالاب های خور خوران، هور العظیم، هرمزگان، بختگان، پریشان، شادگان و در نهایت در مرز جنوب شرقی ایران تا خلیج گوآتر و در سمت جنوب تا میان درختان حرا ادامه پیدا خواهد کرد.در این مهاجرت تنها یک سوم پرندگان در نواحی شمالی ماندگار می شوند و باقی آنان به شکل پراکنده در تالاب های جنوبی به کوچ خود ادامه می دهند.
بررسی‌‌های آزمایشگاهی در گذشته نشان داده بود که پرندگان ممکن است در مهاجرت خود از یک سری علائم نظیر نور خورشید، نور ستاره‌‌ها، پستی و بلندی زمین، رودخانه، کوه و حتی جاده و شهر و میدان مغناطیسی زمین استفاده کنند که مورد آخر مهمترین عامل در جهت یابی است. بخشی از مغز پرندگان مهاجر می‌تواند اطلاعات مربوط به میدان مغناطیسی زمین را پردازش کند و آن را به یک عقربه قطب نمای داخلی که پرنده آن را درک می‌کند، تبدیل کند.
دیدار از پرندگان و پرنده نگری در ایران نیازمند شناخت آنها است. برای یافتن این موجودات زیبا باید بدانیم هر کدام چه تالابی را برای اطراق و زمستان گذرانی می پسندند. پرنده شناس ها معتقدند است که برخی از پرنده نگرها دنبال گونه ویژه ای هستند. این ها باید به استراحتگاه پرنده مورد نظرشان بروند. برای مثال دیدار از درنا، بازدید از تالاب دشت ارژن فارس و تالابشادگان خوزستان را می طلبد و اردک سر سفید را می توان در دریاچه پریشان کازرون یافت و بهترین راه همراه شدن با تور پرنده نگری می باشد. در میان این دوستداران پرنده هستند کسانی که مجبورند تا تالاب های فصلی سیستان وبلوچستان بروند.
بیا دوباره بیازماییم بالا کشیدن تن را، بال بگسترانیم و پرواز آغاز کنیم. زمستان در راه است. دوستداران پرندگان کوله بار سفر را تدارک می بینند. این روزها بخش های شمالی کشور مناظر زیبایی به نمایش می گذارند. چهار میلیون بال پرنده برای برای زمستان گذرانی راهی ایران می شوند.
