هوتو نام غاری بازمانده از دوران پیش از میلاد در ایران باستان است که در نزدیکی بهشهر،در روستای تروجن واقع شده است. قدمت تاریخی غار به واسطهی آثار باستانی مکشوفش از زندگی انسانهای اولیهی ساکن دردامنه های البرز میباشد. گفتنی است که در ورودی بهشهر یا همان فاصلهی پنجاه متری غار هوتو، غاری دیگری به نام کمربند وجود دارد.
این غار برای اولین بار در سال 1949 به دست پروفسور «کارلستون» از اساتید دانشگاه فیلادلفیا شناسایی شد و مورد بررسی قرار گرفت. غارهای ذیل، به واسطهی اکتشافهایی چون اسکلت انسانهایی با قدمت هفتاد هزار ساله، دارای شهرتی جهانیاند. این اکتشافها دارای نشانههایی از دوران یخچال، عهد آهن، نوسنگی و پارینه سنگی می باشند که از مهمترین آنها میتوان به اسکلت مادر ۱۶ساله و نوزادش و همچنین اشیائی از سنگ چخماق مربوط به عصر پارینه سنگی اشاره کرد.
مکتشفین در عمیقترین نقاط و گودال های غار کمربند، سنگریزههایی از عصر یخچالی یافتند. در این گودال های طبقاتی مکشوفههایی از عصر آهن تا نئولیتیک و در پایین آنها آثاری از دوران پالئولیتیک هم دیده میشود. گفتنیست که در لایههایی از غار هوتو، اسکلت سه انسان کشف شده که نشان میدهند این اماکن در دوران باران، میزبان حضور انسانها بوده است.
غار در حال حاضر دو مدخل در ارتفاع مختلف و یک سوراخ تهویه در سقف دارد. عمدهترین آثار به دست آمده از غار مورد نظر، شامل تیغههایی از سنگ چخماق، سنگ دریایی و استخوان آهویی به نام «لاگازلاسرب گوتروزا» است و همچنین اسکلت سه انسان در غار کمربند پیدا شده که احتمالاً در 75000 سال پیش از میلاد میزیستهاند. آقای کارلستون، پس از اینکه تحقیقات سایر متخصصان را دقیقاً بررسی کرد، به این نتیجه رسید که در دورهی میانه سنگی، ساکنان غار، زندگی خود را با شکار حیواناتی مثل آهو، بزکوهی، گوسفند و بز وحشی میگذراندند. به طوری که در دورهی نوسنگی قدیم توانستند حیواناتی از قبیل بز و گوسفند را اهلی کنند و حتی به کار زراعت نیز بپردازند.
منابع: باشگاه خبرنگاران، ویکی پدیا، سیری در ایران، کویر ها و بیابان های ایران