دزفول یکی از شهرهای زیبای ایران است که در نزدکی دامنه کوههای زاگرس قرار دارد. این شهر علاوه بر اینکه به مانند اکثر شهرهای جنوب غرب ایران دارای تاریخ طولانیست، برای هر دوره از تاریخ نمود تاریخی در شهر دارد. پل قدیم دزفول روایت بخشی از تاریخ این شهر است که امروز در بخش پیشنهادات ایرانگردی لستسکند به بررسی آن پرداختهایم. با ماه همراه باشید.
عکس از خدیجه عربی
معرفی پل قدیم دزفول
پل قدیم دزفول را باید یکی از مهمترین آثار تاریخی شهر دزفول بنامیم. این پل که بیش از ۱۷ قرن قدمت دارد، دو منطقه شرقی و غربی دزفول را بهم وصل میکند. اما پل قدیم دزفول در گذشته دور یکی از مهمترین راههای ارتباطی بین جندیشاپور و سرزمین بینالنهرین بوده است. این پل بر روی رودخانه دز در دزفول ساخته شده است.
عکس از فرشید شفیعی شهیدلو
تاریخچه پل قدیم دزفول
پایه این پل در زمان ساسانیان بر روی رودخانه دز گذارده شده است. دستور ساخت پل را شاپور اول داده است. شاپور اول دومین شاهنشاه ایران از سلسله ساسانیان بوده که بعد از مرگ پدرش اردشیر به فرمانروایی رسید. در سال ۲۵۴ میلای رومیان از وضعیت فتوحات ساسانیان خشمکین بود و همین باعث شد که به شرق لشکرکشی کنن و انطاکیه را که در جنگ قبلی از دست داده بودند، باز پس بگیرند.
عکس از خدیجه عربی
در سال ۲۶۰ میلادی بار دیگر به شهرهای روم حمله کرد و در این جنگ بزرگ شهرهای بسیاری را فتح کرد. این جنگ در کعبه زرتشت توصیف شده است. والرین که پادشاه وقت روم بود در این جنگ به همراه بسیاری دیگر از رومیان به اسارت ایرانیان درآمد.
عکس از فرشاد شفیعی شهیدلو
شاپور با بکار گیری اسرای رومی که از این جنگ در ایران بودند، پل قدیم دزفول را بر روی رودخانه دز بنا کرد. همانطور که گفته شد این پل به منظور ارتباط بین شهر جندیشاپور با بینالنهرین بوده و به این دلیل حفاظت از آن در اولویت امر قرار داشت.
عکس از خدیجه عربی
برای حفاظت از پل قلعهای ساخته شد که علاوه بر نظارت بر عبور و مرور، امنیت پل نیز مدنظر قرار گرفت. از قلعه در حال حاضر چیزی باقی نمانده اما محلهای که قلعه در آن قرار داشته به همان نامه قلعه در دزفول دیده میشود.
پل بعدها تخریب شد اما در زمان صفویه پل بازسازی و دوباره ساخته شد. پلی که در حال حاضر بر روی رودخانه دیده میشود از زمان صفویان باقی مانده است.
بعدها در زمان قاجار نیز بازسازیهای بر پل انجام و نهایتا در زمان پهلوی قسمتهای بتنی پل به آن افزوده شد.
عکس از مریم رجایی
نامهای قبلی پل قدیم دزفول
پل قدیم دزفول نامهای متعدد در سالها مختلف داشته است. در زمان ساسانیان این پل به پل رومی مشهور بوده که به سازندگان رومی پل اشاره داشته است. مردم محلی اعتقاد دارند که رومیان برای ساخت این پل از مصالح و روشهای منحصر به فرد استفاده کردهاند برای همین همچنان نام پل رومی برای مردم دزفول آشنا است.
عکس از مریم رجایی
اما نام دیگر پل قدیمی دزفول اندامش است. این نام هنوز برای این پل توسط مردم محلی استفاده میشود. اندامش در واقع نام مهندس رومی است که بر ساخت پل نظارت داشته و نام کامل وی اندامشک بوده است.
عکس از خدیجه عربی
ساختار و معماری پل قدیم دزفول
پل قدیم دزفول دارای ۱۴ دهانه است که آب رودخانه از بین آنها عبور میکند. برای ساخت پل از سنگ ساروج و آهک استفاده شده است. قسمتهای زیرین پل که در واقع پایه پل میباشد، از جنس سنگ است که این بخش به دوره ساسانیان تعلق دارد. اما بخشهای فوقانی پل آجریست که در سالهای بعد به علت بازسازی و مرمت به بنا اضافه گردیده است.
عکس از مریم رجایی
سخن نهایی
امکان تردد ماشین و دیگر وسایل نقلیه تا سالهای اخیر بر روی پل قدیم دزفول ممکن بود اما در سال ۱۳۸۹ شمسی به علت تخریبها و آسیبهای جدی که بر پل وارد شد، ورود هر نوع وسیله نقلیه بر روی پل ممنوع اعلام گردد و در حال حاضر تنها عابر پیاده اجازه تردد بر روی آن را دارد.
تذکر:هدف ما از معرفی این جاذبه آشنایی شما با جاذبههای زیبا کشورمان است. با توجه به شرایط ایجاد شده در کشور بهتر است، زمان سفر به دزفول و دیدن این پل زیبا را تا پایان بحران ایجاد شده عقب بیاندازید و بعد از حذف بحران ایجاد شده با تنی سالم به این منطقه زیبا سر بزنید.