سرعین، مجموعه‌ کاملی از تاریخ و فرهنگ و طبیعت

در کوهستان‌های غربی ایران و استان اردبیل، یکی از برترین قطب‌های گردشگری ایران را می‌بینیم؛ اینجا سرعین است. سرعین در فاصله 621 کیلومتری از پایتخت قرار دارد. امّا با اینکه بیشتر افراد سرعین را با چشمه‌های آبگرمش می‌شناسند، با سفر به این مکان توریستی، تنوع جاذبه‌ها، آثار باستانی، مناظر طبیعی، دشت‌هایی وسیع با انواع گل‌های وحشی، فرهنگ مردم منطقه و زندگی عشایری و همچنین درخشش کوه‌های سهند و سبلان هم یافت می‌شود. در این متن می‌خواهیم این شهر کوچک ولی سرشار از جاذبه را بررسی ‌کنیم.

سرعین کجاست؟

سرعین به معنای «جای خنک» است. این شهر با حدود 6000 نفر جمعیت، در منطقه کوهستانی غرب ایران و30 کیلومتری غرب اردبیل قرار گرفته است؛ منطقه‌ای که به‌دلیل جوان بودن، درحال تحول و تکامل بوده و ما به ‌طور مداوم، شاهد زلزله‌های پی‌درپی و فعالیت چشمه‌های آبگرم در این منطقه هستیم. فعالیت‌های آتشفشانی سهند و سبلان، چشمه‌های آبگرم بسیاری را در محدوده‌ این منطقه ایجاد می‌کند؛ به ‌طوری که سرعین را به مهمترین قطب آب درمانی ایران تبدیل کرده است. چشمه‌های آبگرم تنها به ‌منظور تفریح استفاده نمی‌شوند بلکه در حوزه گردشگری درمان و سلامت قرار می‌گیرند و برای انواع بیماری‌های پوستی و استخوانی و حتی سرطان نیز تجویز می‌شوند. همین مسئله موجب ورود گردشگران بیشتری به منطقه سرعین شده است.

جاذبه‌های گردشگری سرعین

آبگرم سرعین

بیش از 10چشمه‌ آبگرم در سرعین می‌جوشند که بیشتر آنها از کوه سبلان سرچشمه می‌گیرند. چشمه‌ گاومیش‌گلی با درجه حرارت 42 تا 47 درجه، مهمترین و پرمخاطب‌ترین این چشمه‌هاست. در محل این چشمه، سالن بزرگ و مجللی برای استفاده ایمن‌تر و باکیفیت‌تر گردشگران ساخته شده است. همچنین «مجموعه آب‌درمانی بین‌المللی رویال» با ارائه‌ خدماتی بیشتر، توانسته گردشگران خارجی را به خود جذب کند. دیگر چشمه‌های آبگرم سرعین عبارتند از: مجتمع آب درمانی سبلان، آب درمانی مدرن شهر آفتاب، آب درمانی ایرانیان، بش باجیلار، کوهستان خاتم، آب درمانی اترک، آبگرم ژنرال، آب درمانی دره لر، آب درمانی یول سویی، آب درمانی نه چشمه (پهن لو)، آب درمانی ژنرال، آب درمانی قهوه سویی، آب درمانی پهنلو یا ارشاد.

منطقه ورگه سران

ورگه سران در بکرترین نقطه این منطقه قرار گرفته و تنها 5 دقیقه با سرعین فاصله دارد. آبشار ورگه سران از برخورد دو چشمه «قیرخ بولاخ» و «چهل چشمه» شکل گرفته است. هوای خوش و بی‌نظیر در کنار کوه و دره و جنگل و صدای خروش آبشار، مجموعه‌ کاملی از طبیعت‌گردی را فراهم می‌آورد. با آنکه این مکان، همیشه از گردشگران خوش‌ذوق پر می‌شود، اما همچنان طبیعت بکر و زیبای خود را حفظ کرده است.

تپه باستانی آناهیتا

در غرب شهرستان سرعین، محوطه‌ای تاریخی وجود دارد که با نام‌های تپه آناهیتا، «تپه سارقین» و «تپه زردشت» نیز شناخته می‌شود. در این محوطه، آتشکده‌ها و معابد متعددی برپا بوده که زاهدان و عابدان زردشتی به ‌صورت شبانه‌روز در آن به عبادت مشغول بودند و امروز، ویرانه‌هایی از آن‌ها به‌جای مانده است. بقایای «آتشکده آذرفریق» و «آناهیتا» و همچنین سازه‌هایی از دوران سلجوقیان، ایلخانیان، قراقویونلوها و آق قویونلوها در این تپه دیده می‌شوند. در کاوش‌های منطقه، سفالینه‌هایی یافت شده که قدمت آنها در حدود هزاره دوم پیش از میلاد تخمین زده می‌شود. تپه باستانی آناهیتا در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

روستای آتشگاه

این روستا در نزدیکی تپه باستانی آناهیتا قرار دارد و «آتشکده آذر فریق» در کمترین فاصله با روستا قرار گرفته است. این روستای باستانی با نام «آغ مام» هم شهرت دارد. اینجا، طبیعتی سبز و خرم دارد و نزدیک به تپه‌ باستانی و ویرانه‌ آتشکده‌‌های باستانی و همچنین غار زیبای «کهل لر» است (غاری که زیر تپه باستانی قرار دارد). از این نظر، مقصدی بی‌نظیر برای گردشگری تاریخی، فرهنگی و طبیعی محسوب می‌شود. همچنین امامزاده عبدالله در روستای آتشگاه، سالانه پذیرای گردشگران و زائران بسیاری است.

روستای ویند کلخوران

این روستا در 5 کیلومتری جنوب غربی سرعین قرار دارد و نمونه‌ کم‌نظیری از روستاهای باستانی و صخره‌ای کشور به‌شمار می‌رود. خانه‌هایی تراشیده شده در دل این کوه از زمان اشکانیان سکونتگاه مردمان منطقه بوده است. سفالینه‌های اشکانی و قوس‌های جناقی کنده‌کاری شده به سبک ساسانی و دیگر آثار به‌دست آمده، نشان می‌دهد که این روستا در دوره‌های مختلف از اشکانیان و تیموریان و سلجوقیان گرفته تا دوره صفوی، مسکونی بوده است. بازدید از خانه‌های صخره‌ای با معماری کهن و اتاق‌ها و دالان‌های پیچ در پیچ آنها، جزء هیجان‌انگیزترین بخش‌های سفر خواهد بود.

روستای شایق

این روستا در 7کیلومتری غرب سرعین قرار گرفته و به‌عنوان بزرگترین روستای این شهرستان شناخته می‌شود. شایق در جاده پیست اسکی آلوارس قرار دارد و برای رسیدن به پیست، ابتدا باید از این روستا عبور کرد. تپه‌های خیره‌کننده‌ «زال تپه سی» و «کلک لر تپه سی» و مناظری هیجان‌انگیز از سبک زندگی ایل شایقی، تنها بخشی از جذابیت سفر به روستای شایق است.

روستای کنزل و روستای ویلا دره

روستای کنزل در فاصله 2 کیلومتری شرق سرعین قرار دارد و به‌واسطه فاصله‌ اندک با این مقصد مهم گردشگری، پذیرای مسافران بسیاری است که برای دیدن جاذبه‌های طبیعی روستا همچون دره زرد، غار حسن تپه سی و مناظر بکر و بی‌بدیل آن، وارد روستا می‌شوند.

روستای بیله درق یا ویلا دره نیز در فاصله 3کیلومتری شمال سرعین و در دره‌ای به عمق 100متر قرار دارد. این روستا نیز با چشمه‌های آب معدنی، طبیعتی بهشتی، آب‌وهوایی کم‌نظیر و عسل معروف بیله درق، پذیرای گردشگران بسیاری است.

پیست اسکی و تله‌کابین آلوارس

این پیست در 24 کیلومتری سرعین و 12کیلومتری روستای آلوارس، بر دامنه‌های شرقی سبلان قرار دارد. ارتفاع پیست از سطح دریا 3200 متر بوده و از نظر وسعت، بزرگترین پیست اسکی کشور به‌شمار می‌رود. پیست آلوارس نیمی از سال را برای ورزش‌های زمستانی استفاده می‌شود و به‌علت ذوب نشدن برف‌های این منطقه کوهستانی، حتی تا 8 ماه از سال برای اجرای ورزش اسکی مناسب می‌ماند.

در پایان، سفری خاطره‌انگیز به سرعین، خوشمزه‌های آن مانند آش دوغ و عسل طبیعی سرعین را فراموش نکنید. آب‌های درمانی سرعین نیز با نام‌های تورش سویی (آب ترش)، سرخان بولاغی و مردان بولاغی به فروش می‌رسند. در مسیر این سفر، می‌توانید از جاده‌ اسالم به خلخال و گردنه‌ حیران هم بازدید داشته باشید و لذت سفرتان را تکمیل کنید.

تألیف: لست‌سکند