ژاپن با مساحتی کمتر از یک چهارم ایران و جمعیتی در حدود ۱۲۸ میلیون نفر دهمین کشور پرجمعیت جهان است. توکیو، پایتخت ژاپن با بالغ بر ۳۵ میلیون نفر جمعیت از بزرگترین و گرانترین پایتخت‌های جهان به شمار می‌آید.

سالهای پس از پیروزی انقلاب، آشنایی و شناخت اکثریت ایرانی ها با ژاپن و فرهنگ ژاپنی به سریال " اوشین " که در ایران با نام "سالهای دور از خانه" پخش شد و همچنین چند فیلم سامورایی که از تلویزیون ایران پخش شد محدود می¬شد.

پس از پایان جنگ ایران و عراق، سیلی از ایرانی های جویای کار به ژاپن سرازیر شدند و در بازگشت از دیده ها و شنیده های خود خاطرات فراوانی را تعریف کردند. متاسفانه رفتار مجرمانه تعداد اندکی ازایرانی ها در ژاپن، وضعیت را به شکلی در آورد تا روز بروز دریافت ویزای ژاپن برای ایرانی ها سخت تر شود و باعث گردید تا بازدید از این کشور حتی برای گردشگران ایرانی و برای زمانی محدود هم قدری دشوار باشد.

بدلیل مسافرت زیاد ایرانی ها به کشورهایی مانند ترکیه، امارات، مالزی، تایلند و دیگر کشورهای گردشگرپذیر و انتشار خاطرات یا سفرنامه هایشان در فضای مجازی، میتوان با کمی جستجویی در اینترنت به مطالب زیادی درباره آن کشورها دست یافته و با مطالعه آنها اطلاعات خوبی بدست آورد که البته میتوانند راهنمای مفیدی هم برای دیگر گردشگران باشند. اما بدلیل مسافرت کم ایرانی ها به ژاپن بعنوان گردشگر، متاسفانه اطلاعات زیادی در این زمینه به زبان فارسی یافت نمی شود.

از طرفی اشتیاق برای دانستن در مورد مردم و کشوری که بعد از جنگ جهانی دوم تقریبا از نظر اقتصادی نابود شد اما تنها در طول 50 سال به یکی از غولهای اقتصادی دنیا تبدیل شده زیاد است. همواره با نوعی کنجکاوی همراه با حسرت در مورد ژاپن، کشوری که تکنولوژی جدید و زندگی مدرن را با فرهنگ سنتی خود درهم آمیخته به نحوی که به هیچ یک صدمه اساسی وارد نشده و آنچه در آن کشور است صحبت میشود. لذا تصمیم گرفتم دیده ها و تجارب خود را از چند سفری که به ژاپن داشته ام را در حد بضاعت در اختیار دیگران قراردهم.

میدانم که این اطلاعات کامل نیست و ممکن است دارای نواقص یا اشتباهاتی باشد. اولا از افرادی که اطلاعات جامع تری دارند و اشتباهاتی در نوشته های من می بینند، خواهش میکنم با درج پیامی آنرا اصلاح کنند و همچنین اگر اطلاعات تکمیلی دارند، آنرا نیز درج نمایند تا مورد استفاده دیگران قرار گیرد.

سعی کرده ام این نوشته را از حالت سفرنامه کاملا شخصی (من امروز چه خوردم و من به کجا رفتم و ...) در آورده و بصورت جامع تر و اطلاع رسانی بنویسم (هر چند در بعضی موارد برای توضیح بهتر مطلب، تجربه شخصی را نیز اضافه کرده ام) تا برای دیگران بیشتر مفید باشد.

عکس ها را هم با قدری کیفیت پایین تر (حجم کمتر) و عمدتا ترکیبی در متن گذاشتم تا هم تعداد بیشتری عکس در کنار متن باشد تا دید بهتری از موضوع ارائه دهند و هم زمان بارگزاری آنها با اینترنت کم سرعت کاهش یابد.

در هر حال، به هر دلیل که گذرتان به ژاپن بیفتد (گردشگری، تحصیل، کاری، بازدید از فامیل و ...) امیدوارم این مطلب مختصر بتواند تا حدودی راهنمای شما باشد.

مردم:

مردم ژاپن عمدتا آرام، کم سر و صدا، با ادب، تعارفی، مهربان و البته دیرآشنا هستند (خلق و خوی کاملا شرقی). احترام به بزرگتر یک اصل است که در روابط روزانه نیز تا حدودی مشهود است. در جامعه ژاپن ترکیب سنت و مدرنینه را بخوبی میتوان حس کرد.

نسل جوان تا حدودی با انگلیسی آشنایی داشته و درصورتیکه سوالی از آنها بپرسید، میتوانند کمکتان کنند. هر چند اگر زبان انگلیسی هم ندانند، اکثرا با ایما و اشاره و ... کارتان را راه می اندازند.

پول:

واحد رسمی پول ژاپن "ین" است. سکه های رایج در ژاپن 1، 5، 10، 50، 100 و 500 و اسکناس های رایج 1,000، 2,000، 5,000 و 10,000 ین می باشند. سکه بطور گسترده در تبادلات پولی روزانه بکار رفته و تا 1 "ین" آخر مربوط به حساب را پرداخته یا دریافت میکنند. قطعا پس از چند خرید، جیبی پر از سکه خواهید داشت که به فکر خلاصی از آن در خریدهای بعدی خواهید افتاد. در ژاپن برای خرید یا مصارف دیگر نمیتوان از دلار، یورو و دیگر ارزها استفاده نمود. حتی خیلی از هتلها هم از قبول پولی بجز "ین" خودداری می کنند. پس لازم است قبل از ورود به ژاپن قدری "ین" تهیه کرده و برای مصارف اولیه همراه داشته باشید. ارزهای خارجی را میتوان در صرافی فرودگاه به "ین" تبدیل نمود ولی مانند اکثر نقاط دنیا، نرخ صرافی فرودگاه برای تبدیل خوب نیست. برای تبدیل پول در داخل شهر میتوان از بانکها، صرافی های سطح شهر و یا از دستگاههای مخصوص تبدیل پول استفاده نمود. صرافی ها و دستگاههای تبدیل پول عمدتا در مکانهای پر تردد گردشگران قرار داشته و در هر نقطه از شهر قابل درسترس نیستند اما شعب بانکها را در اکثر نقاط شهر میتوان یافت (مشکل بانکها ساعت کار اداری و بسته بودنشان در روزهای تعطیل است). یادتان باشد برای تبدیل پول در بانک ها و صرافی ها همراه داشتن پاسپورت ضروری است.

امنیت:

کشور ژاپن یکی از کشورهای امن دنیاست اما بقول معروف "احتیاط شرط عقل است". مواظب پاسپورت، پول نقد و دیگر کالاهای ارزشمند همراه خود باشید و از تردد بصورت تنها در مکانهای خلوت و در ساعات غیر متعارف خودداری کنید.

نکته: حتما یک کپی از پاسپورت و ویزای خود را در هتل یا جای دیگری (جدا از پاسپورت) همراه داشته باشید. بهتر است یک کپی (اسکن) آنرا برای خودتان ایمیل کنید تا درصورت مفقول شدن پاسپورت، در کشور غریب بدون هویت نباشید!

ورود به ژاپن:

در بدو ورود به فرودگاه، به قسمت پاسپورت کنترل هدایت می شوید. تمیزی، نظم و انضباط در همان لحظه ورود به سالن فرودگاه جلب توجه میکند. در داخل هواپیما و یا در سالن فرودگاه فرمهایی در اختیار شما قرار میگیرد که آنها را بطور کامل و دقیق پر کنید. در زمان کنترل پاسپورت، از شما عکس گرفته شده و انگشت نگاری می شوید (این کار برای همه مسافرین و ملیت ها انجام می شود). در قسمت تحویل بار هم تا مراجعه آخرین مسافر و دریافت آخرین چمدان، شخصی در محل حضور دارد تا در صورت نیاز کمک کرده یا جوابگوی سوال باشد. عبور از گمرک ورودی مراحل خاصی نداشته و عمدتا چمدانها را هم از زیر دستگاه اشعه ایکس رد نمی کنند و میتوان براحتی از سالن خارج شد (مگر اینکه به کسی شک کرده و درخواست تفتیش بار و چمدانهایش را بکنند). در سالن خروجی کیوسک اطلاعات گردشگری (Tourist Information) وجود دارد که میتوان اطلاعات مورد نیاز و نقشه شهر را مجانا دریافت نمود.

فرودگاه توکیو:

توکیو دارای 2 فرودگاه اصلی بنامهای ناریتا (Narita) با کد NRT و هانه¬دا (Haneda) با کد HND است. فرودگاه ناریتا با فاصله حدود 70 کیلومتر از شهر توکیو عمدتا برای پروازهای بین المللی و فرودگاه هاندا با فاصله 25 کیلومتر از شهر بیشتر برای پروازهای داخلی و کشورهای همسایه استفاده می شود. البته تعدادی از خطوط هوایی، پروازهای داخلی و بین المللی را هم از فرودگاه دیگر (ناریتا و یا هاندا) در برنامه پروازی خود دارند.

جابجایی از فرودگاه به شهر (و بالعکس) و همچنین جابجایی در داخل شهر: همانند دیگر شهر های مهم دنیا، وسایل نقلیه عمومی مانند تاکسی، اتوبوس و مترو برای جابجایی از فرودگاه به سطح شهر مورد استفاده قرار میگیرند.

تاکسی:

توجه داشته باشید هزینه استفاده از تاکسی در ژاپن بسیار بسیار بالاست! برای مثال کرایه تاکسی از فرودگاه ناریتا تا شهر توکیو حدود 20,000 تا 30,000 ین است (با فرض قیمت هر دلار 3500 تومان و برابری هر دلار معادل 100 ین ژاپن، هر ین معادل 35 تومان میشود) که مبلغ کرایه تاکسی حدود 700 هزار تومان تا یک میلیون و ... تومان خواهد بود!!!

کرایه جابجایی در سطح شهر نیز با تاکسی زیاد است. ورودی تاکسی 700 ین برای 2 کیلومتر اول و بعد به ازای هر 300 متر 100 ین به کرایه اضافه میشود. از ساعت 10 شب تا 5 صبح هم کرایه افزایش می یابد. پیشنهاد میکنم برای یک مسافرت با صرفه حتما از اتوبوس و مترو برای انتقال به شهر و جابجایی در سطح شهر استفاده کنید.

اتوبوس:

اتوبوس های مسافربری با نام "Airport Limousine Bus" در جلو درب خروجی ترمینال فرودگاه، مسافرین را با قیمت مناسب به قسمتهای مهم و اصلی شهر میرسانند. بیشتر ترمینالهای مقصد این اتوبوسها در نزدیکی یکی از ایستگاههای مترو است و درصورت نیاز میتوان ادامه مسیر را با مترو انجام داد. بلیت این اتوبوسها را میتوان یا از کانتر مخصوص در محوطه سالن خروجی و یا از دستگاههای مخصوص فروش بلیت که در نزدیکی سکوی حرکت قرار دارند تهیه کرد. نقشه و مقاصد حرکتی اتوبوسها را میتوان از کانتر مخصوص در فرودگاه تهیه نمود. درباره قیمت بلیت با تخفیف هم از کانتر مربوطه سوال کنید. بعضا برای گردشگران تخفیف ویژه روی قیمت بلیت منظور میگردد.

از مزایای استفاده از اتوبوس، حمل کل بار و چمدانها با چرخ دستی فرودگاه تا کنار اتوبوس و تحویل به اتوبوس و دریافت آنها در مقصد است. (کارگران فرودگاه در کنار اتوبوس بار شما را در قسمت بار اتوبوس جای داده و به شما رسید میدهند تا در مقصد در قبال ارائه رسید بار خود را تحویل بگیرید). تماشای خیابانها در طول مسیر حرکت میتواند از دیگر دلایل استفاده از اتوبوس باشد اما بدلیل ترافیک و ... بیشترین زمان رسیدن به شهر را دارد (بطور متوسط از فرودگاه ناریتا تا مرکز شهر حدود 90 دقیقه)

در صورتیکه رسید پرواز شما به یکی از فرودگاههای فوق الذکر است اما باید ادامه مسیر خود به شهری دیگر را از ترمینال دیگری از همان فرودگاه و یا فرودگاه دیگر انجام دهید، میتوانید از اتوبوس های بین ترمینالها یا دو فرودگاه استفاده کنید. برنامه اتوبوسها منظم است و سرساعت حرکت میکنند.

نقشه مسیرهای حرکت اتوبوس از دو فرودگاه توکیو به ایستگاه های مشخص شده در سطح شهر

مترو:

مترو توکیو بسیار گسترده بوده و توسط آن میتوان به اکثر نقاط شهر دسترسی پیدا کرد. ایستگاه مترو در هر دو فرودگاه و در ترمینال های آنها قرار داشته و براحتی میتوان از داخل سالن اصلی به مترو دسترسی داشت. نقشه مترو در بیشتر ایستگاهها به زبان انگلیسی و رایگان در اختیار مسافرین قرار می گیرد. تهیه بلیت از دستگاههای مخصوص فروش بلیت در ورودی ایستگاه های مترو انجام می پذیرد.

با وجود قیمت مناسب تر از اتوبوس و دسترسی گسترده مترو به تمام نقاط شهر، تنها ایراد استفاده از مترو این است که اولا با توجه به گستردگی و تداخل خطوط مترو در توکیو ممکن است استفاده اولیه از آن برای بعضی از افراد کمی گیج کننده باشد و ثانیا بعضی مواقع برای رسیدن به مقصد باید چند خط عوض کرد که برای یک مسافر با بار و چمدان کمی مشکل است (بعضی از تقاطع خطوط مترو در نقشه با هم ارتباط دارند اما در عمل در داخل ایستگاه باید بیش از 100 متر پیاده رفت و چند سکو را بالا و پایین کرد تا به خط دیگر رسید).

در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر از کانتر راهنمای گردشگران (Tourist Information) که در هر دو فرودگاه قرار دارد کمک بگیرید. توجه داشته باشید که مترو و اتوبوسهای فرودگاه 24 ساعته نیستند و اگر بعد از نیمه شب به فرودگاه برسید یا باید از تاکسی استفاده کرده و یا تا شروع ساعت کار آنها انتظار بکشید.

نقشه مترو توکیو

چند نکته برای استفاده بهتر از مترو:

- در صورت تمایل می توانید در هر دو فرودگاه بلیت رفت و برگشت (یا یکطرفه) از فرودگاه به شهر را همراه با بلیت استفاده نامحدود از مترو (1، 2 یا 3 روزه) را از کانتر مخصوص با تخفیف خریداری کنید. تخفیف به گردشگران داده شده و ارائه پاسپورت در زمان خرید بلیت الزامی است.

کلیه خطوط مترو با رنگهای متفاوت و حروف انگلیسی (A, C, E, …) مشخص شده و ایستگاههای هر خط هم به ترتیب شماره گذاری شده اند. درنتیجه با بخاطر سپردن کد ایستگاه مثلا Z9 بجای نام میتسوکوشی مائه (Mitsukoshimae) راحت تر میتوان مسیرها را دنبال کرده و به مقاصد مورد نظر رسید.

این ویژگی در زمانی که به ایستگاه وارد میشوید بسیار کمک کننده است که کدام قطار را در چه جهتی سوار شوید تا به مقصد مورد نظر برسید. مثلا اگر میخواهید از ایستگاه Z9 با نام (Mitsukoshimae) به ایستگاه Z3 با نام (Aoyama-itchome) بروید، دیگر لازم نیست روی نقشه دنبال نام ایستگاه پایانی آن خط و یا نام ایستگاه بعدی در جهت درست باشید بلکه کافی است از Z9 در جهت Z8 حرکت کنید. از طرفی در داخل قطار هم بجای توجه به نامهای عجیب ژاپنی (البته برای ما) کافی است فقط شماره ایستگاه را دنبال کرده و در ایستگاه مورد نظر از قطار خارج شد.

- برای استفاده از مترو باید از دستگاه های فروش بلیت در ابتدای مسیر بلیت خریداری کنید. مبلغ پرداختی نسبت به طول مسیر متفاوت است (170، 200، 240، 280 و 310 ین) و در جدولی که به دیوار بالای دستگاه فروش بلیت نصب شده (هم بصورت نقشه و هم بصورت الفبا) و نسبت به ایستگاهی که در آن قرار دارید و ایستگاه های مقصد مشخص شده است. در نتیجه باتوجه به ایستگاهی که قصد خروج دارید بلیت بخرید.

در زمان ورود به ایستگاه بلیت را به دستگاه بدهید که پس از سوراخ کردن بلیت، آنرا به شما پس میدهد. بلیت را تا آخر مسیر نگهدارید زیرا با وارد کردن مجدد آن به دستگاه در ایستگاه مقصد به شما اجازه خروج خواهد داد.

- معمولا کرایه برای چند ایستگاه پیش رو یکسان است. اگر از ایستگاهی خارج شوید که کرایه آن با بلیت خریداری شده مساوی یا کمتر باشد، مشکی برای خروج نخواهید داشت اما اگر در ایستگاهی قصد خروج داشته باشید که کرایه آن بیشتر از بلیت خریداری شده باشد، دستگاه از خروج شما ممانعت کرده و باید مابقی پول بلیت را در همانجا به مامور مترو پرداخت کرده و بلیت جدید دریافت کنید تا بتوانید از دستگاه خروجی عبور کنید.

نکته: اگر از کرایه مسیر مورد نظرتان اطلاع ندارید و یا برای مقصد نهایی و ایستگاه خروجی هنوز مردد هستید، کمترین بلیت را خریداری کرده و مابه التفاوت مبلغ بلیت را در مقصد پرداخت کنید. - اگر بلیتی را از مبدا برای مقصدی تهیه کردید که باید در طول مسیر خط عوض کنید، دقت داشته باشید که در بعضی از تقاطع های خطوط مترو، فاصله سکو های خطوط از هم زیاد است و باید از محوطه یک خط خارج شده و پس از طی مسافتی در سالن مجددا وارد محوطه مربوط به خط دیگر شوید. در چنین مواردی اگر بلیت خود را به دستگاه خروجی بدهید، فرض را به خروج کامل شما از ایستگاه گذاشته و بلیت شما را پس نمیدهد. در نتیجه برای ادامه مسیر باید بلیت جدید بخری!.

درچنین مواقعی دقت کنید در جلوی یکی از دستگاههای خروجی روی زمین با رنگ زرد عبارت "Transfer" (جابجایی) نوشته شده است. اگر بلیت را به این دستگاه بدهید، در زمان عبور بلیت شما را پس میدهد تا از همین بلیت برای ورود به خط دیگر و ادامه مسیر استفاده کنید.

- مجموعه حمل و نقل ریلی شهر توکیو را چند شرکت اداره میکنند. استفاده از خطوط مربوط به شرکت های مختلف مستلزم پرداخت کرایه اضافه است.
یک مثال: (به نقشه زیر توجه کنید)

من تصمیم داشتم از ایستگاه Z10 در خط رنگ بنفش به ایستگاه Y22 در خط رنگ بژ بروم. جدول بالای دستگاه فروش بلیت، کرایه را 170 ین تعیین کرده بود. من هم بلیت 170 ینی خریدم و با توجه به نقشه از کوتاه ترین مسیر یعنی مسیر رنگ "زرد" حرکت کردم. در ایستگاه تقاطع Z11 و E14 از دستگاه Transfer عبور کردم اما اجازه خروج نداد.

مامور مترو گفت باید 80 ین اضافه بعنوان حق تغییر خط پرداخت کنی چون شرکت مالک خط Eبا خط Zتفاوت دارد. در ایستگاه تقاطع E16 و Y21 هم دوباره همین اتفاق افتاد و مجددا مبلغی را پرداخت کردم. بعد از مامور مترو پرسیدم اگر می بایست چنین مبالغی را پرداخت میکردم، چرا در ابتدای مسیر (ایستگاه Z10) مبلغ کرایه را 170 ین نوشته بود؟

گفت خط بنفش (Z) و خط بژ (Y) هر دو متعلق به شرکت متروی توکیو است. پس اگر از این خطوط استفاده میکردی(یعنی از Z10 به Z04 رفته و بعد از تغییر خط از Y16 به Y22 میرفتی)، کرایه همان 170 بود (مسیر مشکی در نقشه) اما چون از خط E استفاده کرده ای و این خط متعلق به یک شرکت دیگر است باید مابه التفاوت بلیت را پرداخت کنی.

نمونه بلیت مترو، بلیت تغییر خط و بلیت خط خصوصی (Yurikamome) در منطقه اودایبا

- در پایین نقشه راهنمای مترو، خطوط بر مبنای شرکت های اداره کننده آنها مرتب شده اند. گروهی که من با خط قرمز نشان داده ام مربوط به مترو توکیو Tokyo Metro Line، گروه سبز خطوطی دیگر با نام Toei Line و گروه آبی خطوطی هستند که یا به راه آهن (JR Line) تعلق دارند و یا خصوصی هستند.

خلاصه اینکه اگر از خطوط متعلق به یک شرکت (گروه) برای رسیدن به مقصد استفاده کنید، هزینه جابجایی کمتر خواهد شد.

- در صورت استفاده چندین باره از مترو در طول روز میتوانید بلیت یکروزه با قیمت 600 ین برای کلیه خطوط مترو توکیو (گروه قرمز) و یا بلیت یکروزه با قیمت 1000 ین برای کلیه خطوط مترو توکیو و Toei (گروه قرمز و سبز) تهیه کنید. امکان تهیه بلیت 2 روزه و 3 روزه و ترکیبی (هردو گروه) هم وجود دارد.

- در صورت اقامت دراز مدت میتوانید کارت مترو قابل شارژ تهیه کنید. ودیعه آن 500 ین و قابل شارژ و استفاده مکرر میباشد. در زمان پس دادن کارت، مانده مبلغ شارژ شده و ودیعه کارت عودت داده میشود. هزینه استفاده از کارت مترو نسبت به بلیت عادی قدری کمتر است (برای مثال بجای 170ین، مبلغ 165 ین از کارت کسر میشود).

اقامت:

هزینه اقامت در توکیو بسیار متفاوت بوده و از شبی 20 دلار در یک مسافرخانه تا شبی بیش از 1000 دلار در هتلهای مجلل وجود دارد. اما میتوان بطور کلی اقامتگاه ها را به صورت زیر دسته بندی کرد:

- کپسول هتل: این هتل ها عمدتا برای اقامت یک شب (ساعت پذیرش 3 بعد از ظهر به بعد و تخلیه تا قبل از 11 صبح روز بعد) و بصورت مردانه یا زنانه ارائه میشوند. در زمان پذیرش یک کمد کوچک (مانند کمد رختکن استخر) در اختیار شما قرار میگیرد که گنجایش لباس و یک کیف دستی کوچک یا کوله پشتی معمولی را دارد. (چمدان یا بار حجیم را باید به پذیرش تحویل دهید.)

یک دست ربدشامبر و شلوارک نیز در اختیار شما قرار می گیرد تا پس از تعویض لباسها، آنها را بپوشید.

محل خواب یک کابین یا سلول به ابعاد 1 متر در 1 متر در 2 متر و بطور دو طبقه است. درون هر کابین تشک و ملافه تمیز گذاشته شده و به سیستم تهویه، تلویزیون کوچک دیواری با چند کانال به زبان محلی، سوکت برق برای شارژ موبایل و ...، ساعت دیجیتالی با زنگ قابل تنظیم و چراغ مطالعه مجهز است. درب هر کابین با یک پرده حصیری بسته میشود و براحتی از داخل یا خارج کابین قابل باز کردن است (قفل ندارد). صدای تلویزیون یا خورخور همسایه ها براحتی قابل شنیدن است!

نمای کلی یک طبقه از هتل

درب ورودی کپسول

داخل کپسول

اطاقی هم برای شستشوی دست و صورت، اصلاح و آرایش و ... بصورت عمومی اختصاص داده شده است. سرویس بهداشتی هم عمومی است.

اطاق روشویی و کمدلباس

درصورت وجود حمام، یا بصورت کابین های دوش در کنار یکدیگر است (مانند کابین دوش در استخرها) و یا بصورت حمام عمومی ژاپنی است! در حمام های عمومی در ژاپن باید به صورت کاملا لخت به محوطه حمام وارد شد. در اطراف محوطه حمام سکوهای کوچک یا چهارپایه های کوتاهی در جلو چند دوش سیار قرار گرفته تا شخص روی آن نشسته و خود را بشورد. صابون و شامپو و ... نیز در کنار دوش دستی قرار دارد. در وسط یا گوشه ای از حمام هم حوضچه آب گرم قرار دارد تا در صورت تمایل پس از استحمام از آن استفاده کرد.

چند نکته جهت استفاده از حمام ژاپنی:

- به هیچ عنوان با لباس زیر یا مایو وارد حمام نشوید (در صورت تمایل میتوانید یک حوله کوچک را جلو خود گرفته یا دور کمرتان بگیرید)
- ایستاده دوش نگیرید و آب را به اطراف نپاشید.
- اول بدن تان را بشورید و بعد به حوضچه آب وارد شوید.
- در صورت استفاده از حوضچه، حوله خود را داخل آب حوضچه نکنید.
- وسایل خود را داخل آب حوضچه نشورید.
- در پایان با بدن آب چکان از محوطه حمام خارج نشوید.

نمایی از داخل یک حمام سنتی ژاپنی

بر خلاف تصور که کپسول هتل باید برای افراد کم بضاعت باشد، چنین هتل هایی بسیار مورد توجه ژاپنی ها است. مخصوصا بازرگانان، کارمندان و اشخاصی که از دیگر شهرهای ژاپن برای سفر کاری به توکیو می آیند. بعضی از این نوع هتل ها همواره پر بوده و از قبل برای تاریخ مشخصی رزرو شده اند. چنین هتل هایی در بعضی از فرودگاههای بین المللی ژاپن هم برای استراحت چند ساعته مسافرین ترانزیت وجود دارد.

- هتل ریوکان – "Ryokan" : این نوع هتل در واقع یک خانه سنتی ژاپنی است که اطاق یا قسمتی از خانه را به شما اجاره میدهند. این نوع هتل ها معمولا به شکل خانوادگی اداره شده و غذای سرو شده در آن نیز عمدتا غذاهای سنتی ژاپنی است. محل خواب بصورت سنتی و بر روی زمین می باشد.

اطاق نشیمن و خواب در یک هتل ریوکان

هرچند در کل قیمت این نوع هتل ها مناسب است اما بسته به موقعیت استقرار و خدمات ارائه شده (مانند کیفیت اطاق، تعداد اطاق، وعده غذا و ...) قیمتهای متفاوتی دارند که بعضا از هتل های چند ستاره هم گران ترند.

تعداد زیادی از این نوع هتل ها در نزدیکی چشمه های آب گرم طبیعی قرار دارند تا امکان استفاده از حمام آب گرم طبیعی نیز در آنها میسر باشد. در زبان ژاپنی به حمام کردن در چشمه های آب گرم طبیعی اونسن (Onsen) می گویند. از آنجا که کشور ژاپن از مجموعه کوههای آتشفشانی تشکیل یافته، چشمه های آب گرم در اکثر نقاط ژاپن یافت شده و استفاده از آن بخشی از فرهنگ سنتی ژاپن می باشد. در شهر های بزرگ مجموعه هایی شامل چندین حوضچه آب گرم با عمق و حرارت متفاوت، جکوزی، سونا و ... را با عنوان "اونسن" مهیا کرده اند تا علاقه مندان بتوانند از آن استفاده کنند. عمدتا شرایط استفاده از آنها نیز مانند حمام سنتی ژاپنی است!

- هتل معمولی : این نوع هتل ها در بیشتر نقاط شهر قابل تهیه است و بسته به تعداد ستاره هایشان، مکان استقرار، دسترسی به حمل و نقل عمومی، نوع و کیفیت خدمات ارائه شده و ... قیمتهای متفاوتی دارند. نکته ای که در بیشتر هتل های ژاپن جلب توجه میکند، اتاقهای کوچک و استفاده حداکثری از فضای موجود است. در خیلی موارد حتی نوع صرفه جویی در آنها نیز جالب است مثلا در یکی از هتل ها، بالای مخزن فلاش تانک توالت فرنگی بصورت دستشویی درست شده بود تا پس از تخلیه تانک، آب درون مخزن توالت از شیر آبی که بالای دستشویی قرارداشت پر شود. در زمان پر شدن مخزن تانک توالت، میتوان دست را شست تا از آب مصرفی استفاده مضاعف شده باشد!

چند نکته:

- صبحانه ارائه شده در اکثر هتل هایی که کمتر مسافر خارجی دارند، عمدتا با عادات و علایق غذایی ژاپنی ها هماهنگی دارد. چنین صبحانه ای معمولا شامل برنج کته شده (ساده یا با پودر جلبک دریایی و ...)، ماهی خام، تخم مرغ خام، سوپ برنج یا ذرت (که با آرد برنج یا آرد ذرت درست شده و بسیار رقیق است)، انواع شور و ترشی های ژاپنی، سبزیجات پخته، نودل، سالاد کلم (رشته شده)، نوعی لوبیا کپک زده و ... است. نان به مقدار کم مصرف میشود. اگر تحمل چنین صبحانه ای را برای چند روز متوالی ندارید پیشنهاد میکنم نسبت به مدت اقامتتان در ژاپن، چند بسته از پنیر های کوچک یکنفره (سه گوش یا چهارگوش یا ...) را با خود برده و در یخچال هتل نگهدارید. قطعا از خوردن آنها برای صبحانه لذت خواهید برد.

- در صورتیکه خودتان برای رزرو هتل اقدام میکنید، به این نکته توجه داشته باشید که تعدادی از هتل های توکیو امکان رزرو اطاق بدون پیش پرداخت را بر روی سایت خود مهیا کرده اند. این امر برای اکثر ایرانی ها که فاقد کردیت کارت هستند مزیت بزرگی است.

- سعی کنید محل اقامت خود را نزدیک یکی از ایستگاههای مترو انتخاب کنید. این امر دسترسی شما را به دیگر نقاط شهر توسط مترو آسان تر و باصرفه تر می کند.

- توجه داشته باشید که در ژاپن پول رایج فقط "ین" است و خیلی از هتل از قبول پولی بجز ین ژاپن خودداری میکنند. لذا برنامه ریزی مناسبی برای همراه داشتن پول کافی (ین) برای دریافت اطاق و پرداخت هزینه هتل داشته باشید.

چه بخوریم؟

توکیو از لحاظ دارا بودن تعداد رستوران های در یک شهر در جهان مقام اول را دارد به نحوی که تعداد رستورانهای پاریس با همه ادعایش به نصف تعداد رستورانهای توکیو هم نمی رسد. در نتیجه برای هر سلیقه و درخواستی، مکانی برای پاسخگویی است.

بیشتر رستورانها مربوط به غذاهای خاور دور (ژاپنی، چینی، کره ای، تایلندی و ...) است. اما با کمی جستجو میتوان غذای دیگر کشورها را هم در توکیو پیدا کرد. حتی رستوران ایرانی برای خوردن چلوکباب و قرمه سبزی! هر چند که شخصا معتقدم در مسافرت تا آنجا که می شود باید از خوراکی های محلی استفاده کرد و تا حد امکان با فرهنگ غذایی و ذائقه دیگر کشورها آشنا شد. بجز گستره بالای رستوران ها، در بیشتر مراکز خرید، ایستگاههای مهم مترو و خیابان های اصلی براحتی میتوان شعبه ای از فست فود های زنجیره ای غربی مانند مک دونالد، KFC، کینگ برگر، ساب وی و ... را یافت. استارباکس، دانکن دونات و ... دیگر فروشگاههای غذایی و نوشیدنی غربی هم شعب خود را دارند. فست فود های غربی نمای ژاپنی هم مانند Mos-Burger در سطح شهر وجود دارند.

ژاپنی ها عاشق ماهی خام هستند. گوشت انواع ماهی خام معمولا بدون هرگونه افرودنی آماده و سرو میشود ولی در زمان خوردن آنرا در سس سویا زده و میل میکنند.

سرو انواع ماهی خام در رستوران های مختلف

همراه با گوشت ماهی خام معمولا مقدار کمی از ماده ای خمیری شکل و سبز رنگ بنام "واسابی" سرو میشود. این ماده در اصل ریشه یک گیاه است که بسیار نرم رنده شده است. معمولا قبل از خوردن ماهی خام مقداری از واسابی را در پیاله سس سویا حل میکنند تا ماهی را که در سس سویا میزنند، طعم واسابی هم بدهد. مزه واسابی قدری تیز است (آنرا به تنهایی نخورید) اما طعمی بسیار متفاوت و منحصر به فرد نسبت به تیزی فلفل یا زنجبیل دارد. حداقل یکبار چشیدن آن خالی از لطف نیست.

واسابی در کنار ظرف میگو و چند نوع گوشت ماهی خام

سوشی:

سوشی: ژاپنی ها به سوشی علاقه زیادی دارند. پایه اصلی سوشی مقداری برنج فشرده شده است که روی آن ورقه ای از ماهی یا میگو خام و یا مواد دیگر قرار می گیرد. انواع متنوعی از سوشی به کمک ورقه های جلبک دریایی و .... با استفاده از انواع ماهی ها و سبزیجات مختلف خام به اشکال گوناگون تهیه میشود.

چند نمونه سوشی

بجز رستوران های ژاپنی، سوشی بصورت بسته بندی شده نیز در سوپرمارکت های سطح شهر ارائه می شود.

سوشی بسته بندی شده برای فروش در سوپرمارکت

سوشی مرغوب با ماهی و مواد تازه تهیه میشود و رستوران هایی فقط برای ارائه سوشی بطور تازه فعالیت میکنند که به آنها سوشی بار میگویند. در نوع سنتی آن، آشپز یکطرف پیشخوان ایستاده و به مشتریها که در طرف دیگر پیشخوان هستند بنا به درخواست سوشی مورد نظر را ارائه میکند.

در نوع مکانیزه آن، مشتریها در کنار یک نوار نقاله بلند نشسته و آشپزها انواع سوشی را تهیه و یک یا دو عدد از آنرا درون بشقاب کوچکی گذاشته و روی نوار نقاله قرار میدهند. مشتری ها بسته به تمایل، بشقاب سوشی مورد نظر را از روی نوار نقاله برداشته و میل می کنند. در پایان با شمارش تعداد بشقاب های خالی جلو هر نفر و یا روی میز، صورت حساب تهیه می شود.

نمونه ای از رستوران سوشی بار

نوار نقاله - سوشی برداشته شده - ظروف خالی

البته اگر علاقه ای به ماهی خام و سوشی ندارید، زیاد ناراحت نباشید. انواع غذاهای پخته شده ژاپنی هم به وفور در دسترس است.

"چند نمونه از غذاهای پخته شده ژاپنی

تعداد زیادی از رستوران های ژاپنی، مخصوصا آنهایی که در مسیر رفت و آمد هستند و ویترینی دارند، ماکتی از انواع غذاها را در ابعاد واقعی درست کرده و با قیمت آن در ویترین قرارداده اند. شباهت بعضی از ماکت ها به غذای اصلی خیره کننده است. قبل از ورود می توان از ویترین این رستورانها بعنوان منوی سه بعدی استفاده کرد تا ایده ای از شکل و حجم و همچنین قیمت غذای انتخابی بدست آورد.

"ماکت چندین نمونه غذا در ویترین رستوران

در بعضی از رستورانهای ژاپنی که تقریبا حالت نیمه فست فود دارند، بجای صندوقدار از ماشین استفاده شده است. به کمک منویی که در روی ماشین نصب شده و یا توسط صفحه لمسی دستگاه، نوع و تعداد غذا و نوشیدنی مورد نظر را انتخاب کرده و پولش را به ماشین پرداخت میکنید. همراه با فیش رسید و شماره نوبت به سر میز رفته و پس از انتظاری کوتاه سفارش خود را از قسمت مربوطه تحویل خواهید گرفت.

سفارش غذا و پرداخت به کمک دستگاه

چند نکته: - اگر با خوردن غذا با دو چوب (chopsticks) مشکل دارید، بدون رودروایستی درخواست قاشق و چنگال کنید.

- همراه بردن مقداری آجیل (کشمش، پسته، بادام و دیگر مغزهای خوراکی)، مقدار معقولی غذای آماده بسته بندی شده (کنسرو) و ... از ایران ممکن است در مواقع ضروری کارگشای شکم گرسنه در دیار غربت باشد!

چای سبز:

چای سبز بعنوان یک نوشیدنی سنتی در ژاپن بسیار طرفدار دارد تا جایی که در خیلی از رستورانها بعنوان نوشیدنی همراه غذا (هم بصورت گرم و هم بصورت خنک) سرو شده و یا در دسترس قراردارد. حتی در پروازهای خطوط هوایی ژاپن (JAL) چای سبز بعنوان نوشیدنی اصلی سرو میشود. اصولا ژاپنی ها علاقه خاصی به چای سبز دارند و انواع و اقسام خوراکی های مختلف را با ترکیبی از چای سبز درست میکنند. برای مثال میتوان به انواع پیش غذا و ژله و دسر و بستنی با مزه و طعم چای سبز، کیت کت و انواع شکلات با طعم و رنگ چای سبز، انواع نان و شیرینی و کیک و ... اشاره نمود. حتی رنگ و بوی چای سبز پای خود را در لوازم بهداشتی (خمیردندان، صابون، شامپو و ...) نیز باز کرده است.

چند نمونه شکلات و بیسکویت و همچنین کیک با طعم و مزه چای سبز

برگ چای سبز با بیش از 200 نوع شکل و ترکیب و کیفیت مختلف در فروشگاههای مخصوص فروش چای ارائه شده و دم کردن چای هم آداب و رسوم مخصوص به خود را دارد که بخشی از اداب و رسوم فرهنگی مردم ژاپن به حساب می آید. قوری مخصوص چای سبز با انواع شکل و اندازه فروخته شده و بعضا قیمت های بسیار بالایی دارند تا جایی که در یک مغازه قیمت قوری از 3,000 ین (100 هزار تومان) تا 1,200,000 ین (42 میلیون تومان) متفاوت بود. در بعضی از فروشگاهها برای قوری های گران قیمت قفسه شیشه ای مخصوص دارند و در فری شاپ فرودگاه توکیو هم تعدادی از قوری ها را با سیم مخصوص به قفسه بسته اند تا سرقت نشوند!

مغازه فروش انواع چای سبز

مغازه فروش انواع شیرینی جات تهیه شده از چای سبز

در اکثر هتل ها وسایل تهیه چای (کتری برقی، فنجان و چای سبز کیسه ای) وجود دارد. اگر به خوردن چای سیاه عادت دارید، چند کیسه چای فوری همراه داشته باشید. در ضمن در ژاپن چای سبز را بدون قند و شکر می نوشند. در صورت تمایل کمی قند و نبات هم همراه داشته باشید.

میوه:

میوه و صیفی جات در ژاپن بسیار گران و در خیلی موارد دانه ای فروخته می شود. انواع میوه نیز عمدتا وارداتی است و قیمت بالایی دارد. هندوانه و خریزه و طالبی جزو میوه های وارداتی است و برشهای کوچک آن در خیابان با قیمت هر برش 100 تا 200 ین فروخته میشود. دوست ژاپنی من تعریف میکرد که برای کادو تولد پسرش به او یک عدد خیار بزرگ هدیه داده است چون خیلی خیار دوست دارد!

مغازه میوه فروشی

دکه فروشی میوه برش شده

اعتقادات:

فرهنگ ژاپنی شامل پرستش خدایان متعدد با توجه به پیش زمینه فرهنگی خود است. دین‏های رایج در ژاپن در درجه اول دین ملی آن کشور یعنی‏ شینتویی و بعد دین بودایی و در درجه سوم دین مسیحیت‏ است. دین شینتو خدایان بیشماری دارد. برای همین این آیین را «راه خدایان» یا «طریق روان های پاک» نامگذاری کرده اند. آیین بودا در قرن ششم میلادی از چین و کره به ژاپن وارد شد و در قرن هشتم میلادی در ژاپن کاملا رواج یافت و بطور رسمی پذیرفته شد. بین شینتو و بودیسم تقریبا هیچ تقابلی وجود ندارد. بعد از ورود بودیسم، هر دو دین شینتو و بودیسم متاثر از سبک زندگی ژاپنی با یکدیگر هماهنگ شده و فرهنگ ژاپن را تحت تاثیر قرار دادند. در دیدگاه دینی ژاپنی ها، زندگی فعلی را برای شادی و رفاه دنیای دیگر (بهشت) فدا نمی¬کنند. از طرفی بسیار به اخلاقیات و رفتار درست پایبند هستند که این اعتقاد باعث انسجام و درستکاری جامعه شده است.

در ژاپن معابد در نقشه های چاپی، GPS و ... به شکل علامت صلیب شکسته نمایش داده می شود. این علامت در بالای سردر یا بر روی نماد بعضی از معابد دیده می شود.

علامت صلیب شکسته در نقشه نشان از معبد دارد

مردم ژاپن هم مانند خیلی از ادیان دیگر در معابد برای برآورده شدن حاجاتشان شمع و عود روشن میکنند

روشن کردن شمع در معابد

از دیگر اعتقادات و رسوم مردم ژاپن، نگارش آرزوهایشان است. در اکثر معابد، یک لوح کوچک چوبی که نماد یا شمایل خدای آن معبد بر روی آن چاپ شده به زیارت کنندگان فروخته میشود. پس از خرید آن، آرزوهای خود را پشت آن نوشته و در محل مخصوص آویزان می کنند تا برآورده شود.

آرزوهای آویزان شده!

همچنین نوشتن آرزوها بر روی کاغذ، تا کردن آن و گره زدن به محل مخصوصی در کنار معبد تا برآورده شوند..

آرزوها ...

در معبد دیگری مشکلات خود را بر روی تکه کاغذی نوشته و درون ظرف آب مخصوصی می انداختند تا پس از حل شدن کاغذ در آب، مشکلات هم حل شوند.

در معبد سن سوجی در توکیو (منطقه آساکوسا) می توان فال هم گرفت. به این ترتیب که یک قوطی فلزی به اندازه نصف یک جعبه کفش که سوراخی در بالای آن است را برداشته و تکان داده تا از سوراخ آن چوب نازکی بیرون بیاید. در بالای چوب نازک به زبان ژاپنی شماره ای نوشته است. از قفسه های روبرو شماره را پیدا کرده و برگه فالتان را از آن بردارید (برای پیدا کردن شماره درست از کسی در آنجا کمک بگیرید و یا شکل روی چوب را با اشکال روی قفسه ها مطابقت دهید تا شکل مشابه را پیدا کنید). چوب را مجددا درون قوطی فلزی بیندازید. فال به چند زبان و البته انگلیسی نوشته شده است. قیمت این فال 100 ین است که بازدیدکنندگان پول آنرا در صندوق معبد می اندازند.

گرفتن فال در معبد سن سو جی در توکیو

نمونه ای از فال

توجه: ممکن است در زمان بازدید از معابد و عبادتگاههای مختلف، اعمال و رفتار بعضی از زائرین برایتان خنده آور یا مسخره باشد. به هیچ عنوان اعتقادات دیگران را به تمسخر نگیرید!

مکانهای دیدنی:

در زیر سعی میکنم تعدادی از مکانهای اصلی را که احتمالا بیشتر مورد توجه گردشگران ایرانی است را به اختصار و با روش دسترسی توسط مترو (نام ایستگاه و شماره خط/ایستگاه مربوطه) لیست کنم. البته مکانهای دیدنی توکیو بسیار زیاد و خیلی بیشتر از این لیست است.

- برج اسکای تری (Sky Tree): این برج با ارتفاع 634 متر بلندترین برج رادیویی/مخابراتی دنیا و دومین ساختمان مرتفع ساخت بشر بعد از برج خلیفه دبی میباشد. در بازدید از آن (بلیت ورودی 2060 ین) میتوان از بالای برج شهر توکیو را تماشا کرد. چند طبقه پایین برج به مرکز خرید اختصاص یافته و یک آکواریوم بزرگ (Sumida Aquarium) (بلیت ورودی 2050 ین) نیز در این محل قرار دارد. دسترسی: ایستگاه مترو A20 ویا Z14 (Oshiage)

نمایی از بیرون برج، سالن داخلی بالای برج و ساختمان آکواریوم

- برج توکیو (Tokyo Tower): این برج با ارتفاع 333 متر و با الهام از برج ایفل بصورت اسکلت فلزی ساخته شده و دومین ساختمان مرتفع ژاپن است. کاربری آن مخابراتی است و در بازدید از آن (بلیت ورودی 1600 ین)، میتوان از بالای برج شهر توکیو را تماشا کرد. دسترسی: ایستگاه مترو H05 (Kamiyacho) ویا E21 (Akabanebashi)

نمایی از خارج برج - دورنمای شهر - کف شیشه ای در بالای برج

- آساکوسا (Asakusa): بازدید از معبد Sensouji یا Asakusa Kannon)) و بازارچه اطراف آن (مغازه های بازارچه عمدتا صنایع دستی و کالاهای گردشگر پسند ارائه می کنند)، معبدKaminari-Mon وDembo-in و پاگودا چند طبقه (ساختمان سبک چینی و ژاپنی) و .....

دسترسی: ایستگاه مترو A18 ویا G19 (Asakusa)

نمایی از سردر ورودی و معبد سن سوجی

نمایی از داخل معبد سن سوجی و معبد دیگری در نزدیکی آن

بازارچه اطراف معبد سن سوجی

- اونو (Ueno): در این منطقه میتوان از پارکی بزرگ، دریاچه و معابدی در کنار آن Shinobazu pond، Jomyoin و Kaneiji، پاگودا چند طبقه (ساختمان سبک چینی و ژاپنی)، موزه ملی توکیو (بلیت ورودی 620 ین)، موزه ملی طبیعت و علوم (بلیت ورودی 620 ین)، باغ وحش توکیو که پاندای آن مشهور است (بلیت ورودی 600 ین)، بازار Ameyoko که بیشتر لباسهای ارزان و وسایل متفرقه و میوه و ماهی تازه دارد و ... دیدن کرد.

دسترسی: ایستگاه مترو H17 ویا G16 (Ueno)

پاندای باغ وحش توکیو که بسیار مشهور بوده و نماد باغ وحش توکیو است

پاگودا 5 طبقه - ساختمان Toshogu و مجسمه های کنار آن

معبد Bentendo در وسط دریاچه پارک و سردر معبد دیگری در نزدیکی آن

معبد و مجسمه های دیگر در محوطه پارک

نقشه راهنما منطقه اونو

- آکی هابارا (Akihabara): این منطقه برای بازدید و خرید محصولات الکترنیکی، کامپیوتر، بازی های کامپیوتری، لوازم خانگی، صوتی و تصویری و ... مناسب است. از فروشگاههای مشهور در این منطقه (که البته در مکانهای دیگر شهر هم شعبه دارند) میتوان به فروشگاه Yodobashi و Laox اشاره کرد.

دسترسی: ایستگاه مترو H15 (Akihabara) و یا G14 (Suehirocho)

منطقه آکی هابارا – ساختمان فروشگاه Yodobashi

نمایی دیگر از منطقه آکی هابارا

- میتسوکوشی مائه (Mitsukoshimae): خیابانی است با مراکز خرید بسیار شیک، عمدتا برای پوشاک و جواهرات از مارکهای مشهور آمریکایی و اروپایی با قیمتهای بسیار بالا. در کنار یکی از مراکز خرید، فروش شکلات مارک BVLGARI با قیمت یک بسته 6 تایی 6700 ین (تقریبا 235 هزار تومان) که بر روی هر شکلات با پودر طلا یا نگینی کوچک از طلا (که قابل خوردن است) تزئین شده بود جلب توجه می¬کرد.

دسترسی: ایستگاه مترو Z09 ویا G12 (Mitsukoshimae)

شکلات مارک BVLGARI با تزئین طلا

- منطقه اوموته ساندو (Omato Sando) و خیابان تاکشی¬تا (Takeshita) در محله Shibuya: منطقه ای برای خرید پوشاک مد روز که بیشتر مورد علاقه نسل جوان میباشد.

دسترسی: ایستگاه مترو Z02 ویا C04 ویا G02 (Omote-sando) و همچنین ایستگاه مترو F15 ویا C03 (Meiji-jingumae)

در این محله میتوان از Shibuya Hikarie نیز دیدن نمود که خیابانی از فروشگاههای لباس و رستورانهای مختلف را شامل میشود. در جلو آن، تقاطع 5 خیابان بزرگ با یکدیگر و قرمز شدن چراغ راهنمایی که سیلی از جمعیت را برای عبور از تقاطع روانه خیابان می کند دیدنی است.

دسترسی: ایستگاه مترو Z01 ویا F16 ویا G01 (Shibuya)

تقاطع خیابانها در منطقه Shibuya Hikarie

- مارونوچی (Marunouchi): منطقه و خیابان های اطراف ایستگاه مترو Tokyo با فروشگاهای مختلف لباس و پوشاک و رستورانهای مختلف.

دسترسی: ایستگاه مترو M17 (Tokyo)

- گینزا (Ginza): منطقه و خیابانی با مراکز مختلف خرید، عمدتا پوشاک. شعب مارکهای Zara، H&M، GU، UNI-QLO،Levis ،OiOi ، LAWSON و دیگر مارکهای مشهور غیر ژاپنی و همچنین ژاپنی را میتوان در این منطقه در کنار یکدیگر دید.

دسترسی: ایستگاه مترو H08 ویا G09 ویا M16 (Ginza)

- دایبا / اودایبا (Odaiba) / (Daiba): یک جزیره مصنوعی است که در خلیج توکیو و در نزدیکی خشکی ساخته شده و مورد استفاده بندری، بازرگانی، اقامتی، تجاری و تفریحی قرار می گیرد. یک خط منوریل برقی بدون راننده با نام Yurikamome با 16 ایستگاه در این جزیره فعالیت دارد که خصوصی است و بلیت آنرا باید جداگانه از دستگاه مربوط به فروش بلیت در ایستگاه های این خط تهیه کرد. دو انتهای این خط منوریل یکی به ایستگاه Y22 (Toyosu) و دیگری به تقاطع ایستگاه های G08 و A10 (Shimbashi) ختم میشوند.

منوریل در منطقه اودایبا

برای بازدید از این جزیره پیشنهاد میکنم حداقل یکروز کامل را اختصاص دهید. در بیشتر ایستگاههای این خط منوریل، موضوع یا بهانه ای برای پیاده شده وجود دارد. لذا پیشنهاد میکنم بازدیدتان را از صبح شروع کرده و برای عدم نیاز به خرید مجدد بلیت در هر ایستگاه و البته صرفه جویی در هزینه پرداختی، یک بلیت یکروزه به مبلغ 820 ین خریداری کنید (تصویر بلیت در عکس نمونه بلیت ها در بالای متن – قسمت توضیحات مترو). در کلیه ایستگاه های منوریل، راهنمای چاپ شده جزیره و ایستگاهها و مکانهای مهم اطراف آن بطور مجانی در دسترس قرار دارد.

تعدادی از مکان هایی که در این جزیره میتوانید بازدید کنید عبارتند از: نمایشگاه سونی، نمایشگاه محصولات پاناسونیک، نمایشگاه محصولات تویوتا، چهار مرکز خرید مجزا، موزه علوم دریایی، موزه علوم آب، موزه علوم فاضلاب، موزه گمرک، موزه هنر، سازمان زلزله شناسی (که یک تور مجانی نیم ساعته در مورد کمک رسانی و مسیر یابی بعد از زلزله در داخل ساختمان به شما ارائه می کند)، نمایشگاه بارزگانی، ماکتی از مجسمه آزادی، پل رنگین کمان، ساختمان تلویزیون فوجی، چرخ فلک، شهر بازی، قایق سواری، اتومبیل رانی برای بچه ها، چندین هتل، پارک، رستوران و...

نمایشگاه محصولات تویوتا

اتومبیل های نسل آینده – نمایشگاه تویوتا

ساختمان موزه علوم دریایی

مرکز نمایشگاه بازرگانی - اسکله اتوبوس دریایی

مرکز خرید ونوس

ساختمان تلویزیون فوجی - مرکز خرید Aqua City – مرکز بازی

چرخ فلک - ماکت مجسمه آزادی و دور نمایی از پل رنگین کمان

نقشه راهنما منطقه اودایبا

مکانهای زیاد دیگری مانند دیزنی لند، دیزنی سی، منطقه روپونگی (Roppongi)، بازار ماهی تسوکی جی (Tsukiji)، قصر و باغ سلطنتی، سالن نمایش کابوکی زا (Kabukiza)، منطقه کاپا باشی (Kappa Bashi)، منطقه شیو دومه (Shiodome) و ده ها مرکز و منطقه دیگر در توکیو برای بازدید و گردش و خرید و ... وجود دارد که از حوصله این متن خارج است.

در زیر نقشه مترو توکیو و نقاط دیدنی در کنار ایستگاههای نزدیک به آن مشخص شده که میتواند راهنمای خوبی برای بازدید از دیگر نقاط گفته نشده باشد.

نقشه مترو توکیو همراه با مشخص کردن نقاط دیدنی و ...

نکاتی در مورد خرید:

- همانطور که در اول مطلب ذکر شد، پول رایج در ژاپن فقط "ین" است و نمیتوان برای خرید یا مصارف دیگر از دلار، یورو و دیگر ارزها استفاده نمود. لذا پیش بینی میزان خرید و همراه داشتن پول کافی را مد نظر داشته باشید.

- میزان مالیات فروش داخلی 8% درصد است و بعضی از فروشگاهها که تابلوی بدون مالیات ( Duty Free یا Tax Free) را نصب کرده اند، مبلغ مالیات فروش داخلی را از گردشگرانی که موقتا در ژاپن حضور دارند نمی گیرند. شرط استفاده از این مورد همراه داشتن پاسپورت و خرید بیشتر از 5000 ین در یکروز است.

در صورت خرید بیشتر از 5000 ین از چنین فروشگاههایی، قبل از پرداخت پول این مطلب را به فروشنده متذکر شوید. شخص فروشنده یا صندوقدار پاسپورت شما را گرفته و فرمهای مخصوصی را پر کرده و به پاسپورت شما الصاق نموده و مهر میکند. این فرمها باید تا زمان خروج از ژاپن به پاسپورت شما الصاق شده باشد در غیر این صورت ممکن است در گمرک خروجی مالیات کالای خریداری شده را از شما دریافت کنند. بعضا کالای خریداری شده را هم در کیسه گذاشته و درب آنرا با نوار چسب مارک دار و مخصوص می بندند تا بعنوان خرید بدون مالیات مشخص باشد. (البته تاکنون در گمرک خروجی فرودگاه ژاپن هیچ یک از کالاهایی را که خریداری کرده ام را بازرسی نکرده و فرم های آنرا بررسی نکرده اند).

- بهتر است در صورت تصمیم به خرید قابل توجه از یک فروشگاه اول در مورد کسر مبلغ مالیات یا تخفیف های احتمالی سوال کنید. مثلا در یکی از فروشگاههای پوشاک که من خرید کردم فقط نشان دادن پاسپورت کافی بود تا 8% مالیات را نگیرد و محدودیتی هم برای حداقل خرید نداشت. و یا در فروشگاهی دیگر اگر بیش از 7 قلم کالا خرید میکردید، 10% تخفیف داده میشد و ملاک تعداد اقلام خریداری شده بود نه مجموع رقم آنها.

- قیمت کالا در ژاپن تقریبا ثابت است و در فروشگاههای مختلف تفاوت چندانی ندارد. فرهنگ چانه زنی روی قیمت هم مانند ایران، چین، ترکیه و ... اصلا رایج نیست. هر چند شخصا از صاحب یک فروشگاه درخواست تخفیف گرفتم که رفتار صاحب مغازه برایم جالب بود چون پس از درخواست تخفیف، چشمانش گرد شد و حدود 10 ثانیه بی حرکت به من خیره مانده بود (به قول همراهم مغزش هنگ کرد و داشت اطلاعات را دوباره بارگذاری می کرد). البته در نهایت قبول کرد و تخفیف داد.

- در ژاپن فروشگاههایی وجود دارد که کلیه اجناس داخل آنها با قیمت 100 ین بفروش میرسد (مگر آنکه قیمت دیگری روی آن نصب شده باشد). این فروشگاهها بصورت شخصی یا زنجیره ای اداره شده و در بیشتر نقاط شهر قابل دسترس هستند. از فروشگاههای زنجیره ای مشهور100 ینی میتوان به Seira و Daiso اشاره کرد.

- اکثر فروشگاهها پس از خرید، دو لبه کسیه پلاستیکی خرید را با یک تکه چسب به هم می چسبانند.

نکات اضافه:

در چند روز اول ورود به ژاپن نکات زیر ممکن است توجه تان را جلب کند:

- معمولا کفشی را که ژاپنی ها به پا دارند یک یا دو شماره از پایشان بزرگتر است.

- تعداد زیادی پیرمرد و پیرزن در خیابانها در حال حرکت و کار هستند. حتی دیدن پیرزنی 90 ساله سوار بر دوچرخه که با سرعت از کنارتان رد شود دور از انتظار نیست!

- سطح شهر بسیار تمیز است و جالب اینکه سطل زباله هم در آن بسیار کم است. برای انداختن یک آشغال کوچک در سطل زباله بعضا لازم است چند صد متری را راه رفت و بدنبال سطل زباله گشت. بیشتر سطل های زباله هم برای تفکیک زباله (پلاستیک، بطری، کاغذ، غیره) محفظه های جداگانه دارند.

خیابانی در توکیو – نظافت پله های مترو با جاروبرقی

-صدای بوق اتومبیل ها کمتر شنیده میشود، حتی در ترافیک سنگین.
-فرمان اتومبیل ها سمت راست و جهت حرکت در خیابانها بر خلاف جهت حرکت در ایران است. در زمان عبور از خیابان بیشتر دقت کنید!

- نظم و ترتیب در رانندگی، پیاده رو، عبور از خیابان، سوار شدن با صف به مترو، سوار شدن با صف به پله برقی و ایستادن در سمت چپ پله برقی و ...

-کارکنان در بیشتر موقعیت های شغلی مثل "ربات" کار میکنند. اگر موضوعی خارج از کار تعریف شده روزانه برایشان طرح کنید، گیج میشوند. البته دلیل این موضوع به گفته یک مدیر ژاپنی به قوانین و سنت کاری در ژاپن بر میگردد. در ژاپن کارکنان معمولا از یک شرکت به شرکت دیگر نمی‌روند؛ بنابر این از آنجایی که هدف آن‌ها کار ثابت در یک شرکت است، آن‌ها تلاششان را روی ارتقای شغلی می‌گذارند. بهترین روش برای تحقق ارتقای شغلی نیز این است که در کار اشتباه نکنی! و برای اینکه مرتکب خطا نشوی، نباید ریسک کنی! بنابراین بسیاری از کارکنان فقط همان کاری را انجام می‌دهند که رئیسشان می‌گوید.

- بعضی از فروشگاهها مانند ایران در خارج مغازه "داد زن" دارند که با داد و فریاد همه را دعوت به داخل فروشگاه و خرید میکند. - در بیشتر فروشگاههای بزرگ، صندوقدارها بدون توجه به اینکه مشتری کیست و آیا می فهمید که چه میگوید یا نه، یکسری مطالب را پشت سر هم با صدای بلند تکرار میکند (این مطالب شامل اعلام مجموع خرید، مبلغ دریافتی و پرداخت مانده پول و تشکر از خرید شما و ... است)

- در بیشتر مراکز عمومی (فرودگاه ها، ایستگاههای اصلی مترو، مراکز خرید، فروشگاه ها، هتل ها و ...) Wi-Fi مجانی در دسترس است. درصورت نیاز به Wi-Fi دایم یا خط ارتباطی داخلی باید سیم کارت ژاپن را خریداری یا اجاره کنید. درصورت آشنایی با نقشه خوانی توسط برنامه های موبایل یا تبلت (Google map و مانند آن) داشتن Wi-Fi دائمی میتواند مفید و کارآمد باشد.

- برق ژاپن 110 ولت 50/60 هرتز است که برای استفاده اکثر محصولات الکتریکی همراه مسافر (لپ تاپ، تبلت، موبایل، ریش تراش و ...) قابل استفاده است. اما توجه داشته باشید سوراخ پریز برق در ژاپن بصورت دو سوراخه تخت (استاندارد آمریکایی – Type A) است که برای دوشاخه های ما قابل استفاده نیست. پریزها در اکثر هتل ها هم به همین صورت است. برای استفاده از برق حتما مبدل مربوطه را در ایران تهیه کرده و همراه داشته باشید.

- توالت ها در ژاپن به دو صورت فرنگی و ایرانی است. عمده توالت های فرنگی در هتل ها، مراکز خرید، دفاتر، منازل و ... دارای کم و بیش امکانات رفاهی مختلفی از قبیل گرم کن مکان نشستن، شستشوی خودکار (با امکان تنظیم شدت آب، نحوه پاشیدن آب و درجه حرارت)، خشک کن با هوا (با امکان تنظیم شدت و درجه حرارت هوا)، دکمه پخش ملایم موزیک آرامش بخش (شرشر آب یا امواج دریا)، دکمه پخش صدای فلاش تانک و تخلیه آب با صدای بلند برای تحت الشعاع قراردادن دیگر صداهای محیطی!، سنسورهای الکترونیکی برای باز و بسته کردن اتوماتیک درب توالت در هنگام ورود و خروج و تخلیه اتوماتیک پس از اتمام کار و ...، پشتی چرمی برای تکیه دادن، دکمه درخواست کمک، میله و دستگیره های کمکی برای افراد مسن و ناتوان و ... می باشند.

یکی از دوستان تعریف میکرد که چند سال پیش مهمان یک شرکت ژاپنی بوده و برایش در هتلی گران قیمت در توکیو اطاق گرفته بودند. زمانی که به هتل رفته و اطاق را تحویل میگیرد، در زمان استفاده از توالت متوجه میشود که کاغذی پرینت شده و از دستگاهی کنار توالت خارج میشود. بعد از مطالعه برگه متوجه میشود که بلافاصله پس از ادرار، توسط سنسورهایی که در کاسه توالت نصب شده پارامترهایی مانند ph، قند موجود در ادرار، حاملگی و دیگرتست هایی را که میتوان بلافاصله از ادرار انجام داد را سیستم هوشمند توالت انجام داده و در اختیار شخص میگذارد!

توالت های فرم ایرانی (البته با شکلی متفاوت) بیشتر در پارک ها، بازارها و مراکز خرید شلوغ و در دیگر مکانهای عمومی تعبیه شده¬اند. این نوع توالت ها فاقد شلنگ آب بوده و فقط از کاغذ توالت استفاده میشود.

از نکات جالب دیگر تعبیه صندلی کودک در داخل توالت است تا اگر مادر یا پدری همراه با فرزند خردسال خود نیاز به استفاده از توالت داشت، کودک خود را در داخل توالت همراه داشته باشد و مجبور نباشد کودک را بدست غریبه سپرده یا کودک را با کالسکه پشت درب توالت به تنهایی رها کند.

بایدها و نبایدها

- در صورتی که مایلید داروی مشخصی را در طول سفر همراه داشته باشید، حتما قبل از شروع مسافرت مطمئن شوید که ورود و استفاده آن دارو در ژاپن قانونی است. در صورتیکه داروی خاصی را مصرف میکنید و ناگزیر به همراه داشتن آن هستید، بهتر است نسخه دکتر را ترجمه کرده و به تایید سفارت ژاپن برسانید تا در آنجا دچار مشکل نشوید. توجه داشته باشید بعضی از داروهایی که در ایران براحتی فروخته میشوند (مانند استامینوفن کدئین)، در تعدادی از کشورهای دیگر (مانند مالزی) ماده مخدر محسوب شده و جریمه زندان دارد!!!

-همراه داشتن چاقوی جیبی بلند تر از 5 سانتی متر در ژاپن جرم محسوب میشود.

-کشیدن سیگار در خیلی از مکانهای عمومی ممنوع است. برای سیگاری ها مکانهای مخصوصی در رستورانها، لابی هتل ها و ... تعبیه شده است. به علائم هشداردهنده در این موارد توجه داشته باشید. - در بعضی از معابد، رستورانهای سنتی، هتل های سنتی و ... باید قبل از ورود کفش خود را بیرون بیاورید.

-ممکن است در زمان بازدید از معابد و عبادتگاههای مختلف، اعمال و رفتار آنها برایتان خنده آور یا مسخره باشد. به هیچ عنوان اعتقادات دیگران را به تمسخر نگیرید.

و اما در صورت ...:
-در صورت مفقود شدن یا به سرقت رفتن پاسیورت یا اشیاء قیمتی به نزدیکترین ایستگاه یا کیوسک پلیس (Koban) اطلاع داده و یا با شماره 110 تماس بگیرید. در صورت مفقود شدن یا به سرقت رفتن پاسیورت، حتما به سفارت ایران در توکیو اطلاع دهید.

آدرس سفارت ایران در توکیو

3 Chome-13-9 Minami-azabu, Minato, Tokyo 106-0047, Japan
تلفن +81 – 3 – 344603 ~ 5 , +81 – 3 – 3448011
تلفن در ساعات غیر اداری +81 – 70 – 36208011
فاکس +81 – 3 – 34462383 , +81 – 3 – 34469002
وب سایت www.tokyo.mfa.gov.ir
ایمیل iranemb.tyo@mfa.gov.ir

محل سفارت ایران در توکیو

-در صورت تصادف، درگیری و یا حادثه، با پلیس به شماره 110 تماس بگیرید. (تا حد امکان از درگیری و دعوا دوری کنید چون ممکن است دامی باشد تا در تله گروههای خلافکار بیفتید).

-در صورت نیاز به آمبولانس، فوریت های پزشکی و آتش سوزی با 119 تماس بگیرید.

" موفق و پیروز باشید "

نویسنده :حمیدرضا فتح العلومی