سالهاست گردشگری نجوم در کشورهای مختلف، شاخهای از گردشگری است که طرفداران خودش را دارد. حتّی اگر اطّلاعات کافی درباره اتّفاقاتی که در آسمان میفتد نداشته باشید، میتوانید در کنار افرادی که دانش بیشتری دارند از تماشای آسمان شب لذّت ببرید. بعضی رویدادها هم هستند که حتّی اگر دانش کافی نداشته باشید، میتوانید به تنهایی برای دیدنشان به جای مناسبی سفر کنید و محو آن شوید، رویدادی مثل بارشهای شهابی که فقط کافیست مکان مورد نظر را در آسمان پیدا کنید و از دیدنشان ذوق زده شوید. از بین بارشهای شهابی، بارش شهابی برساوشی بسیار پرطرفدار است زیرا طی یک ساعت، تعداد فراوانی شهاب در آسمان خواهید دید و نیازی به تجهیزات پیشرفته هم ندارد. بنابراین، هر سال علاقمندان به این پدیده نجومی، راهی مناطقی میشوند که بهترین دید را داشته باشند.
در این مطلب میخواهیم راهنمایی کامل از اطلاعاتی ارائه دهیم که بتوانید با استفاده از آن در زمان مناسب به مکان مناسبی برای دیدن بارش شهابی برساوشی سفر کنید. سعی شده در این مطلب اطلاعات پایهای و با زبان ساده ارائه شود که برای همه افراد مفید باشد.
بارش شهابی برساوشی چیست؟
پیش از این درباره اینکه بارش شهابی چیست صحبت کردیم. بارشها از نظر قدرت، طول رد، رنگ، مدت دوام، دود و دوره فعالیتشان ممکن است متفاوت از هم باشند و همین عوامل باعث میشود که ما آنها را بهتر ببینیم یا اصلا متوجهشان نشویم. بارش شهابی برساووشی یکی از معروفترین بارشهای شهابی است که در سال اتّفاق میفتد.
تا به حال فکر کردهاید که معنی اسامی بارش شهابی چیست و از کجا آمده؟ در واقع بارشهای شهابی با اسم صورت فلکیای نامگذاری میشوند که کانون بارش در زمان اوج فعّالیّتش در آن قرار دارد؛ مثلا کانون بارش شهابی برساوشی در صورت فلکی برساوش است و به همین دلیل بارش شهابی آن به نام برساوشی نامیده میشود. البته اگر دو یا چند بارش در یک صورت فلکی باشند، از نام ستاره درخشان نزدیک کانون هم کمک میگیرند و گاهی هم برای مشخص کردن چندین بارش در یک صورت فلکی، از نام ماه اوج بارش کمک میگیرند.
نخستین گزارشهای رصد این بارش شهابی محبوب به بیش از 2000 سال پیش برمیگردد! این گزارش کهن به شرق دور منتسب است. دنبالهداری که سبب ایجاد این بارش شهابی شده، دنبالهدار سویفت-تاتل است که در سال 1862 توسط لوییس سویفت از نیویورک و هورس تاتل از رصدخانه هاروارد کشف شد. بعدا فردی به نام شیاپارلی با کمک محاسباتش نشان داد که منشأ بارش شهابی برساوشی همین دنبالهدار سویفت-تاتل است و در نتیجه برای اولین بار، ارتباط بین بارش شهابی و دنبالهدار به اثبات رسید.
بارشهای شهابی به صورت کلی شهابهایی هستند که در زمان معینی از سال و در نقطه مشخصی دیده میشوند، بنابراین با استفاده از اپلیکیشن و جستجوهای لازم، باید مکان بارش شهابی برساوشی را در آسمان پیدا کنید.
زمان مناسب برای دیدن بارش شهابی برساوشی
حالا که ما هم طرفدار این بارش شهابی بینظیر هستیم، سوال اینجاست که چه زمانی میتوانیم از این پدیده زیبا دیدن کنیم؟ دوره فعّالیت بارش شهابی برساوشی 27 تیر تا 3 شهریور است امّا در 21 و 22 مرداد این بارش شهابی به اوج فعالیتش میرسد و این تاریخ، بهترین زمان برای برنامهریزی سفر به قصد دیدن بارش شهابی است. در میانه تابستان میتوانید شب هنگام به دیدن آتش بازیهای آسمان بروید و از آن لذت ببرید.
برای رصد بهتر است زمانی را انتخاب کنید که ماه در آسمان نباشد و آسمان کاملا تاریک باشد، چون آلودگی نوری و جوی شانس کمتری برای دیدن شهابها فراهم میکند.
امّا لازم است بدانید که صورت فلکی برساوش از حدود نیمههای شب به صورت کامل بالای افق قرار میگیرد و در این حالت شما شهابهای بیشتری خواهید دید. بنابراین طوری برنامه ریزی کنید که شب را در مکان مورد نظرتان کمپ کنید و از حدود 12 شب به بعد را به دیدن بارشها اختصاص دهید.
مکان مناسب برای دیدن بارش شهابی برساوشی
مکان رصد باید جایی باشد که هم آسمانش تاریک باشد و هم موانعی جلوی دید نداشته باشد؛ هر چقدر آسمان تاریکتری داشته باشید، شهابهای بیشتری خواهید دید. بعضیها به امید اینکه بارشهای برساوشی زیاد هستند، پشت بام خانهشان را برای رصد انتخاب میکنند امّا آلودگی نوری در شهرها مانع دیدن ما میشوند بنابراین بهتر این است که از شهر و آلودگیهای نوری و جوی فاصله بگیریم. در اینجا تعدادی از مکانهای مناسب رصد را معرفی میکنیم؛ بهترین مکانها برای رصد کویرها و مناطق بیابانی یا مناطق کوهستانی هستند. در زیر به تعدادی از مکانهای مناسب اطراف تهران اشاره میکنیم البته توجه داشته باشید که بعضی مکانها مانند قصر بهرام نیاز به مجوز ورود دارند:
کاروانسرای دیر گچین؛ ورامین
کاروانسرای ده نمک؛ در مسیر گرمسار
کاروانسرای قصر بهرام؛ کویر مرکزی
الموت؛ قزوین
دماوند
دشتهای دماوند
طالقان
پارک ملی خارتوران
قلعه بالا
تجهیزات لازم برای دیدن بارش شهابی برساوشی
برای دیدن بارشهای شهابی برساووشی اگر راهنمای تخصصی نیستید، نیاز به برداشتن وسایل تخصصی و حرفهای نیست. برداشتن وسایلی مثل دوربین دوچشمی و چراغ قوه قرمز میتواند مفید باشد امّا اگر ندارید هم مشکلی ایجاد نمیشود. البته دوربین دو چشمی برای دیدن سایر اجرام آسمانی مناسب است که علاوه بر دیدن شهابها با چشم، در کنارش برای پر کردن زمانتان اجرام آسمانی دیگر هم رصد کنید.
با اینکه بارش شهابی برساووشی در میانه تابستان است امّا اگر به کویر یا ارتفاعات میروید حتما لباس گرم هم همراه داشته باشید چون قرار است تا نیمههای شب بیدار بمانید، بنابراین بهتر است لباس گرم هم همراه ببرید که اگر سردتان شد، سرمای هوا مانع از رصدتان نشود. همچنین خوراکی به اندازه کافی همراه داشته باشید چون قطعا مکانهایی که انتخاب میکنید خارج از شهر و امکانات کافی هستند و لازم است با خودتان خوراکی لازم همراه داشته باشید.
تألیف: لست سکند