بهترین جاهای دیدنی طبس + عکس و اطلاعات جاذبه ها

طبس یکی از وسیع ترین شهرستان‌های ایران است. این منطقه که از سال 91 به عنوان یکی از شهرستان‌های استان خراسان جنوبی شناخته می‌شود، با جمعیتی نزدیک به 70 هزارنفر یکی از مناطق کویری مشهور در ایران است. جاهای دیدنی طبس به جاذبه‌های طبیعی که برای دوست داران کویر و بیابان خاص و رویایی است، محدود نمی‌شود. این شهرستان با قدمت تاریخی بسیار و اتفاقات پی در پی به نوعی همیشه جایگاه خودش را در اخبار وخاطره‌ها حفظ کرده است.

نام طبس را می‌توانید حتی در سفرنامه‌هایی مانند سفرنامه ناصرخسرو پیدا کنید. سفر جهانگردان بزرگی مثل او به این منطقه نشان از اهمیت جایگاه طبس در تاریخ دارد. از تاریخ این منطقه همین قدر کافی است بدانیم که در سال 55، طبس به عنوان یک شهر باستانی شناخته شد وتغییر و تخریب آثار باستانی آن ممنوع شد.

اما متاسفانه هنوز دو سال از این مسئله نگذشته بود که در سال 57 زلزله 7.8 ریشتری باعث نابودی کامل شهر و بسیاری از آثار باستانی و همینطور کشته شدن هزاران نفر شد. زلزله طبس بزرگترین زلزله ثبت شده در ایران است. با وجود این اتفاقات، جاذبه های گردشگری طبس فراوان است و هر ساله گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کند. حالا شاید بعد از انتخاب مقصد از خودتان بپرسید در طبس کجا بریم؟ پاسخ این سوال همینجاست! در این متن لست سکند سعی کردیم بهترین جاهای دیدنی طبس را با جزئیات مهمش به شما معرفی کنیم.

جاهای دیدنی تاریخی و فرهنگی طبس

اگر قصد طبس گردی دارید، باید بدانید که هر چند اینجا یک منطقه کویری است، اما قرار نیست تمام سفر شما با رمل‌ها و شن‌ها بگذرد. این منطقه به سادگی می‌تواند شما را شگفت زده کند. اگر دوست دارید بهترین جاهای دیدنی طبس را بشناسید، این مطلب را  از دست ندهید، در بخش اول ما به سراغ جاذبه های تاریخی و روستاهای این منطقه رفته‌ایم.

باغ گلشن طبس

طبس را در گذشته به عنوان طبس گلشن می‌شناختند و حالا از نام گلشن برای ما باغ گلشن مانده است. تصور کنید در یک اقلیم کاملا کویری که قرار است به جز درختان مقاوم بیابانی و نخل چیزی نبینیم، یک باغ بهشتی ساخته شده. باغ گلشن طبس در اواخر دوران زندیه و ابتدای قاجار به سبک چهارباغ ایرانی ساخته شده است. اما با یک تفاوت محسوس، باغ گلشن یک باغ مربع شکل است که اغلب وقتی می‎خواهند درمورد تشابهش با دیگر باغ‌های به سبک ایرانی صحبت کنند از تاج محل می‌گویند.

باغ گلشن طبس به عنوان یکی از بهترین جاهای دیدنی طبس، 7 هکتار وسعت و نزدیک به 2 هزار درخت دارد که سن برخی از آن ها حتی به چهارصد سال می رسد. جالب‌تر اینکه در میان باغ حتی می‌توانید درختان نارنج و انار هم ببینید. در باغگلشن، عمارتی به نام عمارت سردر قرار دارد، این عمارت نیز از جمله بناهای تاریخی اوایل قاجار بوده است که در زلزله، کامل تخریب شد و حالا از نو ساخته شده است.

اگر تا باغ گلشن برویم و از قصه پلیکان‌هایش نگوییم، حقیقتا کم‌لطفی کرده‌ایم. زمانی پلیکان‌ها معجزه باغ گلشن بودند!، اما داستان چیست؟ در دهه 50 از میان همه پلیکان‌های مهاجری که به سمت ایران می‌آیند، دو پلیکان راه خود را گم می‌کنند در نهایت به باغ گلشن می رسند، اما در زلزله سال 57 یکی از آن‌ها از بین می‌رود. پس از آن، تعدادی پلیکان را به باغ گلشن انتقال می‌دهند و این پرندگان کمیاب، جزوی از ساکنان دائمی باغ گلشن می‌شوند.

• ساعت بازدید از باغ گلشن: 24 ساعته
• آدرس باغ گلشن: طبس، انتهای بلوار امام خمینی

موقعیت باغ گلشن طبس روی نقشه

ارگ قدیم طبس

 ارگ طبس یکی از قدیمی ترین جاهای دیدنی طبس و احتمالا هسته اولیه شهر بوده است. بسیاری ساخت آن را به سده‌های ابتدایی دوران اسلام مربوط می‌دانند، اما به احتمال زیاد این ارگ حتی ممکن است مربوط به پیش از اسلام باشد. ارگ طبس مجموعه‌ای از بناها با کاربردهای مختلف و 9 بارو بوده است و تا زمان زلزله طبس نزدیک به 60 درصد این مجموعه سالم و حتی قابل استفاده بوده است.

این ارگ تاریخی در زلزله سال 57 به طور کامل تخریب می‌شود و آخرین ساکن آن یعنی پیرمردی تنها به نام آقا سید علی میرزا، همزمان با آن اتفاق ناگوار در آوار دفن می‌شود. جالب اینکه سال‌ها بعد، یعنی در دهه 80 همزمان با کاوش و بازسازی ارگ، جسد او با ظاهری تقریبا سالم پیدا می‌شود. (منبع: سایت ژئوپارک طبس) درمورد زندگی آخرین ساکن ارگ طبس پرویز کیمیاوی مستندساز مشهور هم مستندی با نام «پ مثل پلیکان» ساخته است.

•  آدرس ارگ قدیمی طبس: محله عباسپور گلشن، بلوار محمد منتظری،خیابان واعظ طبسی

موقعیت دقیق ارگ قدیمی طبس روی نقشه

امامزاده حسین بن موسی الکاظم طبس

امامزاده حسین بن موسی کاظم از فرزندان بلافصل امام موسی کاظم و از برادران امام هشتم حضرت علی‌بن‌موسی‌الرضا است. بنای امامزاده پیش از زلزله، یک بنای تاریخی به شمار می‌رفت اما در سال 57 به صورت کامل ویران و بنای جدید و بزرگی برای امامزاده ساخته شد. به دلیل اینکه این امامزاده در مسیر جاده یزد و مشهد قرار دارد از اهمیتی خاص برخوردار است.

•  آدرس امامزاده حسین بن موسی الکاظم: طبس، میدان امام زاده حسین

موقعیت دقیق امامزاده حسین بن موسی کاظم روی نقشه

طاق شاه عباسی

طاق شاه عباسی یکی از نمونه‌های تاریخی سد قوسی در ایران است. تاریخ دقیق ساخت این سد مشخص نیست، اما اغلب آن را به دوران شاه عباس نسبت می‌دهند. این سد می‌تواند یکی از بهترین جاهای دیدنی طبس باشد؛ سدی که به نازنک‌ترین و قدیمی ترین مشهور است.

•  آدرس طاق شاه عباسی: برای دیدن این سد باید به سمت روستای خرو و مسیر جاده چشمه آبگرم مرتضی علی بروید، این جاذبه تاریخی در فاصله 32 کیلومتری از طبس قرار دارد.

موقعیت دقیق طاق شاه عباسی روی نقشه

سد کریت

یکی از جاذبه های طبس سد کریت است، این سد با ارتفاع 60 متر، بلندترین سد قوسی جهان تا اوایل قرن بیستم بوده است. هرچند امروز دسترسی گردشگران به این سد محدود شده است، اما در صورت امکان بازدید، شما شاهد یکی از شاهکارهای مهندسی ایرانی خواهید بود.

• آدرس سر کریت: سد کریت در جاده سد کریت و فاصله 60 کیلومتری از طبس قرار گرفته است.

 موقعیت دقیق سد کریت روی نقشه

اصفهک طبس

هر زمان که جاهای دیدنی طبس حرف زدیم، ناخودآگاه مجبور به اشاره به زلزله شدیم، روستای اصفهک هم تجربه ناخوشایندی از این حادثه داشت. به طوری که اهالی روستا آن را ترک کرده و در نزدیکی همان خرابه‌ها در روستای جدیدی ساکن شده‌اند، اما شرایط همیشه به یک شکل نمی‌ماند. امروز این روستا دوباره رونق گرفته است و تبدیل به یک جاذبه گردشگری برای علاقه‌مندان به نجوم شده است .

اصفهک از معدود مکان‌هایی است که در آن خبری از آلودگی نوری نیست. چراغ‌ها تنها داخل خانه‌ها را روشن می‌کند و بیرون از آن در شب‌ها به ویژگی زمانی که گروه‌های رصدی در روستا مستقر هستند، شاید بیشترین نوری که از گذرها ببینید، یک فانوس کوچک دستی باشد! یکی دیگر از جاهای دیدنی طبس در این روستا، رصد خانه کویری است که در سال های اخیر در این منطقه احداث شده است.

• آدرس اصفهک: شهر طبس، بخش دیهوک، روستای تاریخی اصفهک

موقعیت دقیق روستای اصفهک روی نقشه

جاهای دیدنی طبیعی طبس

بیشتر موارد بالا جاذبه‌های تاریخی طبس به شمار می‌آیند، اما طبس تنها یک نقطه تاریخی نیست و عمده شهرتش به طبیعت بی‌مثالش است. به ویژه اینکه فراموش نکنیم طبس جایی در بین دو تا از بزرگترین کویرهای ایران یعنی کویر مرکزی و لوت قرار دارد. در ادامه به سراغ برخی از جاذبه‌های طبیعی طبس می‌رویم.

بزرگترین کویر ایران کجاست؟

کال جنی طبس

با فاصله ۳۵ کیلومتری در شمال طبس به دره کال جنی می‌رسیم، جایی که به اندازه نامش عجیب و خارق‌العاده است. این دره بر اثر عبور سیلاب‌ها به وجود آمده است. اما درمورد اینکه چرا به آن کال جنی می‌گویند (کال به معنی دره حاصل از فرسایش آب) قصه‌های فراوانی وجود دارد!‌ برخی، علت آن را ناپدید شدن چند نفر در دره در زمان‌های گذشته می‌دانند، عده دیگری این نام را به ظاهر عجیب و وهم‌انگیر این دره ربط می‌دهند. البته خانه‌های گبری (حفره‌هایی دستکند در دل کوه و محل زندگی،‌ عبادتگاه یا پناهگاه برخی از مردم در زمان ساسانی در زمان ساسانی به زرتشتیان گبر می‌گفتند) هم علت دیگری است که این نام را روی کال جنی گذاشته‌اند.

کال جنی در دامنه کوه‌های شرق طبس واقع شده است، جایی که روستای فشاه آغاز می شود. هرچند که بیشتر داستان‌های مربوط به این دره از دل افسانه‌ها برآمده، اما به دلیل مسیرهای گمراه‌کننده، چاه‌ها و تونل‌های عمیق توصیه می‌شود که در روشنایی روز به آن جا سر بزنید.

• آدرس کال جنی طبس: جاده طبس‌بشرویه، دوراهی استخرشاعر، روستای فشاه     

     

موقعیت دقیق کال جنی

روستای ازمیغان

روستای ازمیغان در 40 کیلومتری طبس قرار دارد و شما را با یکی از عجایب این روزگار آشنا می‌کند. کشت برنج آن هم در بیایانی‌ترین اقلیم ایران. در واقع ازمیغان روستای سرسبزی است که به لطف روخانه دایمی‌اش کمبود آب ندارد و دقیقا تفاوت دیگر روستاهای کویری وجود همین رود دایمی است.

از بدو ورود به روستای ازمیغان، شما زمین‌های کشاورزی و شالیکاری را می‌بینید، اغلب مردمانش یا به دامپروری مشغولند یا اهل کشاورزی هستند. از جالب‌ترین تصاویری که در روستا مشاهده می‌کنید وجود درختان نخل خودرو در کنار شالیزار است!. این روستا جزو شناخته‌شده‌ترین جاهای دیدنی طبس است،‌ اما به جز ظاهر روستا و جاهای دیدنی دیگری هم وجود دارد.‌ تخت عروس و آبشار قدمگاه از جمله این جاهای دیدنی هستند.

• آدرس روستای ازمیغان: 40 کیلومتری شمال شرق طبس، جاده ازمیغان

موقعیت دقیق روستای ازمیغان روی نقشه

چشمه آبگرم مرتضی علی

این جاذبه طبس در روستای خرو قرار دارد، اگر تصور می‌کنید قرار است با یک آبگرم معمولی رو به رو شوید، سخت در اشتباهید. شما برای قدم برداشتن در این چشمه، باید از میان یک دره عبور کنید. به دلیل میزان بالای املاح و مواد معدنی، در یک مسیر حدود 300 متری در سمت چپ آب سرد و در سمت دیگر آب گرم قرار گرفته و اختلاف دمای این قسمت حتی به ده درجه هم می‌رسد.

• آدرس چشمه آبگرم مرتضی علی: طبس روستای خرو علیا، جاده چشمه مرتضی علی

موقعیت دقیق چشمه مرتضی علی روی نقشه

کویر حلوان

مگر می‌شود به کویر مرکزی ایران بیایید و رمل شنی نبینید؟ در قسمت‌های مختلفی از منطقه طبس شما بیابان‌هایی با پوشش‌های مختلف می‌بینید! (بیایان هم مانند هر بخش دیگری از طبیعت شکل‌های مختلفی دارد) اما اگر دوست دارید به سراغ رمل‌های بلند شنی بروید، روستای حلوان در طبس مشهد جای مناسبی است (برخی از مردم این منطقه را به نام طبس مشهد می‌شناسند).

اغلب افراد برای لذت بردن از کویر در این مناطق به سراغ کویر مصر می‌روند و حتی در نقشه هم به دنبال کویر مصر طبس می‌گردند. اما هر چند این کویر در فاصله کمی از طبس قرار دارد، متعلق به این شهرستان نیست. در طبس کویر حلوان با طبیعتی بکر انتظار شما را می کشد. به یاد داشته باشید، کویر برای افرادی که با آن آشنا نیستند، خطرات فراوانی دارد، بنابراین برای رفتن به کویر حلوان حتما از راهنمایان محلی کمک بگیرید.

• آدرس کویر حلوان: برای رفتن به کویر حلوان می‌توانید از مسیر جاده خور به طبس به آنجا بروید و پس از پایان چاله کویر و دریاچه نمک خور به جنوب آن خواهید رسید.

موقعیت دقیق کویر حلوان

روستا و پناهنگاه حیات وحش نایبندان

 روستای نایبند یکی از جاهای دیدنی طبس به معنای واقعی است. پس از گشت در جاذبه‌های تاریخی، نوبت به روستای خوش آب و هوای نایبند می‌رسد. روستایی که به یمن وجود قنات در آن می‌توانید شاهد باغ‌های مرکبات و نخل و توت باشید. این طبیعت دیدنی، مختص روستا نیست و در فاصله کمی از آن منطقه پناهگاه حیات وحش نایبندان آغاز می‌شود.

نایبندان به دلیل وجود گونه‌های مختلف جانوری و گیاهی یکی از زیباترین پناهگاه‌های حیات وحش ایران است. اما نکته دیگری که به آن اهمیت بیشتری می‌دهد، این است که این پناهگاه یکی از زیستگاه‌های یوزپلنگ آسیایی است.

• آدرس نایبندان: در فاصله 400 کیلومتری از شهر طبس قرار گرفته است. برای رسیدن به آن می توانید جاده طبس- راور استفاده کنید.

 

 موقعیت دقیق نایبندان روی نقشه

چطور به طبس برویم؟

طبس در مجاورت استان‌های کرمان و یزد قرار گرفته، اما بد نیست در خصوص مسیر های گوناگون و فاصله این مناطق هم بدانیم (در استان‌های شرقی، اغلب بین هر شهر و استان زیادی وجود دارد). اغلب مسافران برای رسیدن به جاهای دیدنی طبس با اتومبیل مسیر یزد به طبس را انتخاب می کنند.

• یزد به طبس: برای این مسیر، شما از شهر های زارچ، خرانق و رباط پشت بادم عبور خواهید کرد و مسافتی 360 کیلومتری را باید طی کنید.

• اصفهان به طبس: اگر قصد سفر به طبس از شهر اصفهان را دارید، در مسیر باید از دولت آباد، نائین، انارک و خور عبور کنید. این مسیر مسافتی حدود 590 کیلومتر دارد.

• مشهد به طبس:  اگر از مشهد به طبس می‌روید، در از تربت حیدریه، فیض آباد، فردوس، دیهویک عبور خواهید کرد. این مسیر هم مسافتی نزدیک به 550 کیلومتر دارد.

• نائین به طبس: نائین به طبس در واقع بخشی از همان مسیر یزد به طبس است اما با توجه به نزدیکی طبعا مدت زمان کمتری در راه خواهید بود. فاصله نائین تا طبس 430 کیلومتر است.

• بیرجند به طبس: نزدیک شهر بزرگ به طبس بیرجند است، با فاصله ای 270 کیلومتری و از دو شهر خوسف و سنگ آب عبور خواهید کرد.

• تهران به طبس: برای رفتن به طبس از تهران شما باید حداقل از شهرهای قم، کاشان، نائین، انارک و چاه ملک عبور کنید و حداقل 890 کیلومتر را بپیمایید.

اگر قصد سفر به طبس را دارید، راه‌های دیگری هم پیش روی شماست، این شهر دارای یک فرودگاه است که می‌توانید با هواپیما و به صورت مستقیم به طبس بروید. همچنین امکان سفر از طریق قطار و اتوبوس هم فراهم است.

سخن آخر

هرچند که اغلب مسیر رسیدن به طبس می‌تواند طولانی و حتی خسته کننده باشد، اما دیدن جاذبه های شگفت انگیزی که هر کدام در نوع خود استنثایی محسوب می‌شوند، ارزش این مسافت طولانی را دارد. ما در اینجا از روستاهای سرسبز و هوای خوش و جاهای دیدنی طبس گفتیم. اما فراموش نکنید، که نام طبس از نام تاریخی همین منطقه یعنی تبس به معنی گرما، گرفته شده است. بنابراین خود را برای سفر به یک اقلیم گرم و خشک آماده کنید.

و آخرین نکته، همانطور که گفتیم در این منطقه و جاده‌های منتهی به آن، زیستگاه جانوران کمیاب یا حتی در در خطر انقراض (مانند یوزپلنگ آسیایی است) بنابراین اگر با خودرو به این مناطق می روید به تابلوها و همی‌نطور سرعت مجاز توجه داشته باشید.

 

تألیف: تیم نویسندگان لست سکند