قوانین پرواز و حقوق مسافر که در هر سفر هوایی باید رعایت شود!

افرادی که چندین بار تجربه سفر هوایی داشته‌اند، معمولا از بیشتر قوانین پرواز آگاه هستند. امّا باید بدانید که قوانین خطوط هوایی ممکن است چندین بار تغییر کند یا قوانین یک شرکت هواپیمایی با سایر شرکت‌ها تفاوت داشته باشد. علاوه بر آن شرایط، حقوق و قوانین مسافران در پروازهای داخلی و خارجی هم ممکن است مقررات مربوط به خود را داشته باشد. به همین دلیل بهتر است همیشه قبل از پرواز تمام شرایط جسمانی خود را بسنجید، از میزان باری که باید به همراه داشته باشید مطلع شوید، هنگام خرید بلیط از زمان پرواز و مقصد خود مطمئن شوید و مقررات شرکت هواپیمایی مورد نظر خود را به دقت مطالعه کنید. در این متن از لست سکند ما به شرح و بررسی برخی از مهم‌ترین قوانین پرواز خواهیم پرداخت که در هر سفر هوایی لازم است بدانید.

قوانین مربوط به حمل بار در هواپیما

قوانین حمل بار از قوانین بسیار مهم در پروازهای هوایی است که اگر با آن آشنا نباشید ممکن است جریمه شوید. گاهی موقع پرواز، این ندانستن قوانین حمل بار حتّی باعث درگیری بخش تحویل بار یا حتّی گیت پرواز می‌شود. از این جهت، پیش از هر سفر هوایی بهتر است قوانین حمل بار در هواپیما را بشناسید. در ادامه به صورت دقیق‌تری این قانون را بررسی کرده‌ایم.

اندازه و وزن بار مسافران در هواپیما

اندازه و وزن استاندارد بار مسافران در خطوط هوایی مختلف، متفاوت است و نوع کابین و هواپیمایی که با آن مسافرت می‌کنید هم در این موضوع تأثیر می‌گذارد؛ اما اگر بخواهیم وزن و اندازه بار مسافران را به طور کلی بیان کنیم، بار مسافران باید حداکثر 56 سانتیمتر طول، 45 سانتی‌متر عرض و 25 سانتی‌متر عمق داشته باشد. محدودیت وزن بار و کیف حمل شده توسط مسافران در کابین هواپیما هم از 5 یا 7 کیلوگرم شروع می‌شود.

وزن چمدان و سایر وسایل هم محدودیت‌های خودش را دارد. اگر در مسافرت هوایی خود از خطوط هوایی مختلفی استفاده می‌کنید، باید قوانین پرواز مربوط به هر یک را در وبسایت رسمی آن‌ها بررسی کنید ای مستقیما با آنها تماس بگیرید. به طور کلی میانگین وزن استاندارد چمدان و بار مسافران در سفرهای هوایی از حدود 20 تا 50 کیلوگرم متفاوت است. اگر یک مسافر بخواهد بار بیشتری را به مقصد ببرد، باید هزینه‌های مربوط به اضافه بار را بپردازد. هزینه حمل بار بر اساس نوع پرواز به شرح جدول زیر است:

قوانین حمل اشیاء در هواپیما

به طور کلی اشیایی که حمل آن‌ها در هواپیما ممنوع است به سه دسته تقسیم می‌شوند:

• اشیاء ممنوع در کابین هواپیما، مانند: انواع چاقو و اشیاء نوک تیز، لوازم ورزشی، ابزارآلات و وسایل دفاع شخصی.

• اشیاء ممنوع در بار، مانند: مواد غذایی فاسد شدنی و اسیدی، تعداد بالای باتری، سیگار الکترونیک.

• اشیاء ممنوع در کابین و بار، مانند: مواد محترقه، سلاح گرم، کلر، کود، اسپری رنگ، مواد آزمایشگاهی و عفونی.

 هنگام بستن بار و ارائه آن در گیت بازرسی به نکات زیر توجه کنید:

• تمام اشیاء تیز اعم از انواع چاقو با هر جنس و ابعادی، ابزار برش و برخی از وسایل ورزشی باید قبل از بسته‌بندی بررسی شوند. این اشیاء را تحت هیچ شرایطی نباید به داخل کابین هواپیما ببرید. این اشیاء پس از بررسی به کابین هواپیما منتقل می‌شوند.

• قوانین حمل سلاح گرم و تفنگ‌های شکاری، به شرایط افراد و مقررات فرودگاه و کشور مقصد بستگی دارد. اما به طور کلی در صورت داشتن مجوز، باید قبل از به همراه داشتن این موارد، مسئولین مربوط را در جریان قرار دهید.

• برخی از لوازم ورزشی مثل سلاح هنرهای رزمی، چوب بیسبال، تیر و کمان و غیره، از وسایل ممنوع در کابین هواپیما هستند. این وسایل در قسمت بار هواپیما قرار می‌گیرند.

• ورود وسایل پرواز کنترلی و انواع پهباد و کواد کوپتر به ایران نیازمند مجوز است، در غیر این صورت نمی‌توانید آن‌ها را وارد کشور کنید.

• ورود و خروج طلا و زیورآلات از طریق پروازهای هوایی به فرودگاه‌های ایران هم ممکن است شامل محدودیت‌های گوناگونی باشد. بهتر است قبل از سفر در مورد جزئیات آن اطلاعات مورد نظر را کسب کنید.

• به همراه داشتن وسایل آرایشی بهداشتی همچون انواع کرم و پودر اسپری، عطر، ادکلن و ... به کابین هواپیما از طریق کیف دستی ممنوع است. بهتر است این موارد را در چمدان خود و در قسمت بارها قرار دهید.
  
  

حمل مایعات و انواع ژل و پودر در هواپیما

آیین نامه امنیتی پرواز، محدودیت‌هایی را برای حمل مایعات و انواع پودر، ژل و اسپری تعیین کرده است. همواره تعداد کشورهایی که از قوانین وضع شده در سازمان هوانوردی بین‌المللی پیروی می‌کنند، رو به افزایش است. محدودیت فعلی برای حمل مایعات، اسپری‌ها، انواع ژل و پودر در هواپیما 100 میلی‌لیتر یا میزانی معادل آن است. این مواد باید در یک ظرف پلاستیکی شفاف با ظرفیت 1 لیتر قرار داده شوند. هر مسافر مجاز به حمل یک ظرف است. هنگام بازرسی باید این ظرف پلاستیکی را به صورت جداگانه به مأمورین مربوطه نشان دهید. انواع داروها، شیر و غذای کودکان و مکمل‌های رژیم غذایی از این قانون مستثنی هستند. 

قوانین حمل دارو و وسایل درمانی در هواپیما

همانطور که در نکات ضروری برای افراد دیابتی در سفر توضیح دادیم، اگر در طول سفر هوایی به استفاده از سرنگ یا انسولین نیازمندید، باید مجوز و مدارک پزشکی معتبر را به کارکنان ایرلاین خود ارائه دهید. در غیر این صورت، وسایل دارویی مورد نظر ممکن است از بار شما حذف شوند. اگر به خارج از کشور سفر می‌کنید. بهتر است از قوانین پرواز و فرودگاهی کشور مقصد کاملا آگاه باشید. زیرا به همراه داشتن برخی از اقلام دارویی در گروهی از کشورها ممنوع است.

قوانین پرواز کودکان و خردسالان

از آن جایی که سرعت رسیدن به مقصد در سفرهای هوایی بالاست، بعضی از زوجین و خانواده‌هایی که به تازگی صاحب فرزند شده‌اند، ترجیح می‌دهند برای اینکه کمتر اذیت شوند، هوایی سفر کنند. رعایت قوانین پرواز، زمانی که با کودکتان سفر می‌کنید، امنیت و آسودگی کودک شما را تضمین می‌کند. از مهمترین قوانین سفر هوایی کودکان و نوزادان می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• حداقل سن کودکان برای سفرهای هوایی در ایرلاین‌های مختلف یکسان نیست، امّا به طور کلی کودکانی که یک تا دو هفته از زمان تولدشان می‌گذرد، می‌توانند سوار هواپیما شوند.

• کودکان نارِس یا نوزادانی که کمتر از یک تا دو هفته از زمان تولدشان می‌گذرد، برای سفر هوایی نیازمند مجوز پزشک هستند. این مجوزهای پزشکی برای پروازهای داخلی 48 ساعت و برای پروازهای خارجی 72 ساعت اعتبار دارند.

• در دوران کرونا، کودکان زیر دوسال نیازی به ماسک زدن در هواپیما ندارند ولی اگر بالای دو سال باشند، باید ماسک بزنند.

• بچه‌های زیر دو سال طفل هستند و نیازی ندارید برای آن‌ها بلیط تهیه کنید. اما ممکن است بعضی ایرلاین‌ها 10 درصد از هزینه بلیط را از شما بگیرند.

• بهتر است یک مدرک برای سن کودک به همراه داشته باشید؛ شناسنامه یکی از مناسب‌ترین گزینه‌ها است.

• بر اساس قوانین پرواز، هر طفل می‌تواند حداکثر 10 کیلوگرم بار به همراه داشته باشد.

• اگر سن فرزندان بین 2 تا 12 سال باشد، تحت عنوان کودک شناخته شده و باید در صندلی‌های جداگانه بنشیند. هزینه‌ای که والدین کودک در پروازهای داخلی باید بپردازند، معمولا 50 درصد قیمت بلیط است. در پروازهای خارجی هم باید 75 درصد از هزینه بلیط پرداخت شود. حداکثر وزن بار این کودکان هم 30 کیلوگرم است.

• اگر یک بزرگسال دو طفل (نوزاد) را به همراه خود داشته باشد، باید یک صندلی کودک (50 درصد هزینه) رزرو کند.

• کودکان 5 تا 12 ساله می‌توانند بدون داشتن همراه با هواپیما سفر کنند و برای انجام این کار والدین آن‌ها باید فرم رضایت پر کنند.

قوانین پرواز برای زنان باردار

همانطور که پیشتر در راهنمای سفر زنان باردار گفتیم، این شرایط نیازمند نگهداری و توجه است. شرکت‌های هواپیمایی به منظور تأمین امنیت و رفاه زنان باردار، بیماران و افراد مسن قوانین و مقرراتی را در نظر می‌گیرند. اگر خود یا خانوادتان دارای شرایط ویژه‌ای همچون بیماری و بارداری هستید، بهتر است قبل از سفر قوانین پرواز ایرلاین خود را پیدا کرده و به دقت مطالعه کنید. تا از مواجه شدن با مشکلات احتمالی در طول سفر پیشگیری کنید. بهترین زمان برای سفر زنان باردار، اواسط (سه ماه میانی) دوره بارداری است. از مهم‌ترین و کلی‌ترین قوانین مربوط به زنان باردار، می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• خانم‌های باردار تا قبل از هفته 28 بارداری در صورت نداشتن مشکل خاص، می‌توانند سوار هواپیما شوند.

• در اولین بارداری تا پایان هفته 32، پروازهای کمتر از 2 ساعت مجاز است.

• در بارداری اول تا پایان هفته 28، پروازهای بیشتر از 2 ساعت مجاز است.

• در بارداری دوم تا انتهای هفته 28 بارداری، مسافرت‌های هوایی برای زنان باردار مجاز است.

• زنانی که بین هفته‌های 28 تا 35 بارداری هستند، باید از پزشک خود یک مجوز معتبر دریافت کنند تا عدم احتمال درد زایمان آن‌ها در طول سفر ثابت شود.

قوانین پرواز برای افراد بیمار و کم توان

افراد بیمار و کم توان قبل از هرچیز باید قوانین مربوط به حمل دارو در ایرلاین مورد نظر خود را به دقت مطالعه کنند. همچنین اگر پرواز آن‌ها خارجی است، در مورد ممنوع بودن برخی از داروها در خارج از کشور هم باید اطلاعات قابل اعتمادی کسب کنند. بهتر است شرایط و بیماری خود را یک روز قبل با مسئولین خط هوایی مورد نظر در میان بگذارید. افراد معلول بهتر است کمی زودتر از سایر مسافران در فرودگاه حاضر شوند تا کارهای خود را سریع‌تر انجام دهند. اگر فردی از ویلچر استفاده می‌کند، باید شرایط خود را از 48 ساعت قبل‌تر با مسئولین خط هوایی مورد نظر خود در میان بگذارد تا از خدمات ویژه استفاده کند. طبق مقررات و قوانین پرواز، افراد زیر باید نسبت به مجوز پرواز از پزشک اقدام کنند:

• بیمارانی که دچار امراض عفونی هستند.
• بیماران قلبی عروقی
• بیمارانی که اخیرا جراحی عمیق داشته‌اند.
• بیمارانی که از نظر روحی روانی در شرایط مناسبی به سر نمی‌برند.
• بیمارانی که نیازمند همراه هستند.
• بیماران ریوی و افرادی که دچار آسم شدید هستند.
• افرادی که بیماری‌های مربوط به خون (کم خونی و سرطان خون) دارند

حقوق مسافران در پروازها

علاوه بر قوانینی که در خطوط هوایی حاکم است و مسافران باید از آن‌ها تبعیت کنند، مسافران هم حقوقی دارند که مسئولین و کارمندان خطوط هوایی وظیفه دارند که آن‌ها را محترم شمرده و در رعایت آن کوشا باشند. با وجود این که قوانین پرواز در کشورهای مختلف متفاوت است، شما در همه جای دنیا به عنوان یک مسافر حقوقی معیّنی دارید. از اصلی‌ترین حقوق مسافران هوایی می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• خطوط هوایی باید مسافران را از قوانین خود آگاه کنند. اطلاعاتی که به مسافران می‌دهند باید دقیق، شفاف و با زبانی ساده بیان شود.

• شرکت‌های هواپیمایی در قبال گم شدن و آسیب دیدن وسایل و بار مسافران مسئول هستند.

• خطوط هوایی موظف هستند که حداقل خدمات استاندارد را به مسافران ارائه دهند. این خدمات شامل، سرویس بهداشتی، شرایط تهویه سرمایشی و گرمایشی و تغذیه در هواپیما می‌شود.

• در صورت تأخیر یا کنسل شدن یک پرواز در شرایط مختلف، ایرلاین‌ها موظف به رزرو بلیط برای مسافران هستند.

• کارکنان ایرلاین‌ها تحت هیچ شرایطی نباید بین مسافران تبعیض قائل شوند و خدمات باید به صورت یکسان بین افراد ارائه شود.

• اگر شرکت هواپیمایی از یک هفته قبل پرواز را لغو کند، باید تمام هزینه بلیط را به مسافران بپردازد.

• اگر شرکت هواپیمایی کمتر از یک ساعت پیش از پرواز، پرواز را لغو کند باید علاوه بر پرداخت هزینه بلیط، خسارت هم بپردازد.

• در صورت رخ دادن تأخیر در برنامه پروازها، شرکت هواپیمایی موظف است این موضوع را از روش‌های گوناگون به مسافران اطلاع دهد و در صورت نیاز راه‌حل به آن‌ها ارائه دهد.

قوانین حیوانات خانگی در سفر هوایی

اگر از آن دسته افرادی هستید که به حیوان خانگی خود وابسته هستید یا حتما باید آن را در سفر همراهتان نگهدارید تا مراقبش باشید، باید برای سفرهای هوایی شرایط و قوانین پرواز را در نظر بگیرید. هر ایرلاین در ایران و خارج درباره حیوانات خانگی، قوانین مربوط به خود را دارد. از آنجا که این قوانین دائما در حال تغییر و به روز رسانی هستند، بهتر است همواره قبل از سفر مقررات را بررسی کنید. از مهم‌ترین قوانین مربوط به حمل حیوانات خانگی در پرواز می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• به طور معمول ورود حیوانات به کابین هواپیماها ممنوع است، زیرا کنترل و مراقبت از آن‌ها در کابین مشکل بوده و ممکن است برای سایر مسافران مزاحمت ایجاد شود.

• ممکن است برخی از ایرلاین‌ها از پذیرش حیوانات پرخاشگر و دارای بوی زننده امتناع کنند.

• برخی از هواپیماها بسته به شرایط خود، هیچ حیوانی را در قسمت بار پذیرش نمی‌کنند.

• حداقل یک روز قبل از بردن حیوان خانگی خود به فرودگاه با ایرلاینتان تماس بگیرید و از شرایط پذیرش حیوانات خانگی مطلع شوید.

• حداکثر تعداد گربه و سگی که مسافران می‌توانند با خود حمل کنند 2 قلاده است.

• حداکثر تعداد پرنده زینتی که مسافران می‌توانند با خود حمل کنند، 10 عدد است.

• شما نیازی به خرید بلیط برای حیوان خانگی خود ندارید. تنها چیزی که اهمیت دارد، وزن حیوان خانگی شماست.

• یکی از قوانین پرواز مربوط به حمل حیوانات خانگی، ارائه مدارکی مثل واکسیناسیون و میکروچیپ، گذرنامه حیوان، فرم حمل و نقل و ... است.

• حیوانات تربیت شده که دستیار افراد نابینا هستند، هزینه‌های انتقال و حمل بار شاملشان نمی‌شود.

سخن آخر

قوانین پرواز دائما در حال به‌روزرسانی هستند، حتما قبل از سفر باید اطلاعات خود را در مورد قوانین خط هوایی مورد نظرتان به‌روز کنید تا با توجه به شرایط خود، بهترین خط هوایی ممکن را برای خود پیدا کنید. برخی از این قوانین کاملا بدیهی و ساده هستند ،برای مثال حمل اسلحه در هواپیما ممنوع است اما برخی از قوانین همچون ممنوعیت به همراه داشتن برخی از داروهای ساده و ضروری، از مواردی است که ممکن است غیرقابل پیشبینی باشد. بهتر است قبل از جمع‌وجور کردن وسایل و خرید بلیط قوانین پرواز خط هوایی مختلف را بررسی کنید.

تألیف: تیم نویسندگان لست سکند