قلعه هزار درب در شرق شهرستان دره شهر در استان ایلام قرار دارد. قدمت این قلعه به دوره ساسانی میرسد. نمای اصلی این اثر، طاقهای هلالی شکل میباشد و با توجه به ساختار معماری، اثر احتمالاً قلعه یا پادگان نظامی بوده است
پلان اصلی این قلعه مستطیل شکل و راهروهایی طولانی در چهار جهت قرار گرفته و به وسیله درگاههایی به اتاقهای داخل مرتبط میشود به دلیل پوشش قطور و محکم دیوار و نبود پنجره های باز در راهروها اتاق ها و دالان ها انتظار می ره که فضا تاریک باشه، اما تامین نور از طریق دریچه هایی به قطر تقریبی یک متر در سقف، دالان، راهرو و اتاق صورت می گیره که کار تهویه رو هم انجام می داده. قلعه هزار درب دارای زیرزمین، طبقه همکف و طبقه بالا میباشد و نور و تهویه آن از طریق دریچههایی به قطر یک متر در سقف و دالان و اتاقها تامین میشده است.
آثار به جا مانده در قلعه نشان دهنده وجود برجهای نگهبانی، شاه نشین، اتاقهای مسکونی و سه در، در آن بوده است. این قلعه بیشتر جنبه نظامی داشته است و با توجه به مصالح به کار رفته همچون قلوه سنگهای تراشیده و گچ پخته شده که به عنوان ملات در این بنا به کار رفته و آثار به جای مانده در قلعه از جمله برجهای نگهبانی و شاه نشین و اتاق های مسکونی، به نظر می رسد که این قلعه کاربرد نظامی داشته است.
منبع: ایران گردی، کارناوال