مثل ایران و ترکیه که بر سر مولوی و ملیتش اختلاف دارند،
روسیه و اوکراین هم هرکدام نیکلای گوگول نویسنده را از آن خود میدانند.
در عین حال پژوهشگران روسی آثار گوگول، از گزارشهایی خشمگین شدهاند که حکایت از آن دارد که کتابفروشیهای کیف، نسخههایی از آثار گوگول به زبان اوکراینی را میفروشند که در آنها مترجمین ملیگرا، عبارتِ «سرزمین بزرگ اوکراینی» را جایگزین «سرزمین بزرگ روسی» کردهاند. ملی گرایان اوکراینی میگویند شاید شاخ و برگهای درختی که گوگول نام دارد در روسیه؛ اما قطعا ریشههایش در اوکراین است. در این رقابت توریستها هم بینصیب نمیمانند. هر دوکشور چیزهای زیادی برای توریستها تدارک دیدهاند تا بگویند گوگول متعلق به آنهاست. این کشمکش به جامعه روشنفکری و هنرمندان دو کشور هم کشیده شده و در حالی که برخی از هنرمندان اوکراینی او را متعلق به خود میدانند، برخی از روسها هم اعتقاد دارند که او صددرصد روسی است.
روسیه چندسال پیش با بازگشایی اولین موزه گوگول و تهیه اقتباسی میهنپرستانه از رمانِ «تاراس بولبا» این نویسنده، در منازعه یادبود گوگول، ابتکار عمل را در مقابل اوکراین دست گرفته است. این نمایش تلویزیونی از تلویزیون دولتی روسیه پخش شد. «تاراس بولبا»، داستانِ یک قهرمان ملی قزاقِ به همین نام است. اوکراین نیز به موازات روسیه، با برپایی جشنوارهای در پولتاوا، زادگاه گوگول، با روسها مقابله به مثل کرد. هردوکشور در سالگرد تولد گوگول برنامههای بسیاری تدارک میبینند که گردشگران بسیاری را جذب میکند.
موزه اختصاصی نیکلای گوگول سه سال پیش همزمان با دویستمین سال درگذشت او با وجود دعوای این کشور با اوکراین بر سر ملیت او، در مسکو افتتاح شد.
خانه- موزه گوگول در محل درگذشتاین نویسنده در مسکو راهاندازی شده است. سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی ملل متحد (یونسکو) سال ۲۰۰۹ را سال نیکلای گوگول نامید. در همان سال سنگ قبر جدید او در قبرستان نوودویچی مسکو رونمایی شد.
با نصب این سنگ که شامل یک صلیب همراه کتیبهای است که روی آن آیهای از کتاب مقدس انجیل با مضمون «با هر سخن گزنده خواهم خندید» حک شده، مزار چهره کلاسیک ادبیات روسیه به شکل اولیه خود باز گردانده شد.
پیکر گوگول ابتدا در قبرستان دانیلف موناستری به خاک سپرده شده اما در سال ۱۹۳۱ به قبرستان نوودویچی مسکو منتقل شد.
او مدتی هم در سن پترزبورگ زندگی کرده و مجسمهای از او در این شهر برپا شده که پذیرای گردشگران بسیاری است. هرسال همزمان با روز تولد این نویسنده مراسمی در این شهر برپا میشود و دوستدارانش از خانهای که او در خیابان مالایا مارسکایا در آن زندگی میکرد دیدن میکنند.