سراوان یکی از شهرستان‌های استان پهناور سیستان و بلوچستان میباشد که دارای جاذبه‌های متعدد تاریخی و گردشگری است. در میان این جاذبه‌ها برخی از آنها به فراموشی سپرده شده‌اند و گاهی تنها یک نام از آنها در برخی خبرگزاری‌ها دیده میشود. یکی از این جاذبه‌های فراموش شده، آرمگاه حاجی بابا میباشد. امروز در بخش پیشنهادات ایرانگردی لست سکند به سراغ این جاذبه رفته‌ایم. با ما همراه باشید.
معرفی سراوان و جاذبه‌های آن
سراوان یکی از شهرهای استان سیستان و بلوچستان است. سراوان به لحاظ تاریخی و جغرافیایی در محدوده بلوچستان شرقی قرار داشته است. البته آنچه امروزه به عنوان شهرستان سراوان نامیده میشود، هیچگاه جزیی از ناحیه تاریخی و معروف سراوان بلوچستان شرقی نبوده است.
بزرگان این منطقه می‌گویند که نام این شهرستان تا قبل از روی کار آمدن رضاشاه پهلوی شستون بوده است. که گویی شستون در گذشته دور شهستان بوده و به این مورد اشاره داشته که تمام حکام منطقه از این دیار برخاسته‌اند. بعد از روی کار آمدن رضاشاه نام این منطقه به سراوان تغییر کرد.
علت این تغییر نام توسط این حکومت مشخص نیست. سرا به معنی جا و مکان و «وان» به معنی مرتفع و بلند میباشد که احتمالا با توجه به معنی لغوی، سراوان به موقعیت جغرافیایی این منطقه اشاره دارد. سراوان به زادگاه خورشید ایران نیز شهرت دارد و اختلاف طلوع و غروب خورشید سراوان با غربی‌ترین نقطه کشور یک ساعت و هفده دقیقه اختلاف دارد.
سراوان دارای آب و هوای گرم و خشک، بیابانی، کویری و کم باران است و تقریبا زمستانی بدون باران و برف را تجربه می‌کند. بسیاری از روستاهای سراوان دارای خاک مرغوب و حاصلخیز است و رشته کوه سیاهان طولانی‌ترین رشته کوه نیز در این شهرستان است . این رشته کوه از نزدیکی تفتان شروع و تا ناهوک در محدوده پاکستان ادامه دارد.
با این حال سراوان جاذبه‌های طبیعتی و تاریخی بسیاری دارد. مهم‌ترین جاذبه‌های این شهرستان عبارت است از موزه خاک، قلعه سب، رودخانه‌ها و چشمه‌های فصلی، مسجد جامع دزک و البته زیارتگاه یا گنید باباحاجی. اغلب این جاذبه‌های در روستاهای شهرستان سراوان قرار دارند.
زیارتگاه باباحاجی دزکی
زیارتگاه باباحاجی در واقع مقبره عارف مشهور به نام باباحاجی که مورد قبول مردم این منطقه بوده است. باباحاجی بعد فوت در مکانی که امروزه مقبره قرار دارد دفن میشود. روستای نزدیک مقبره به علت اینکه مردم برای زیارت به این مکان می‌آمدند، به روستای زیارت مشهور است. مقبره یا زیارتگاه باباحاجی به گفته باستان‌شناسان در حدود ۵۰۰ سال قدمت دارد.
معماری مقبره یا زیارتگاه باباحاجی
زیارتگاه باباحاجی در زمینی به مساحت ۲۰۰ مترمربع بنا شده و زیربنا مقبره تقریبا ۳۰ متر میباشد. مصالح اصلی ساخت بنا خشت و گل بوده است. گنید مقبره دارای چهار متر ارتفاع میباشد و تنها تزییناتی که در بنا دیده میشود منب‌کاری‌های اندک بر روی درب ورودی بنا است.
داخل مقبره، مقبره‌های دیگری به شکل پلکانی قرار دارد که گفته میشود اعضای خانواده و نوادگان باباحاجی هستند. بر روی دیوارهای داخلی بنا چندین طاقچه دیده میشود که به نظر مکانی برای روشن کردن شمع یا چراغ بوده است. در گوشه‌های دیوار داخلی از قسمتی که سقف به گنبد متصل می‌گردد، آجرچینی‌ها ساده‌ای دیده میشود.
باباحاجی چه کسی بود؟
همانطور که گفته شد باباحاجی یکی از عارفان به‌نام این منطقه بوده است. از باباحاجی که در میان مردم منطقه به سلطان باباحاجی معروف است، داستان‌های بسیاری نقل میشود که یکی از معروف‌ترین آنها را در ادامه روایت می‌کنیم.
گفته میشود زمانی باباحاجی با برادرش قصد سفر به پاکستان کردند. بردار وی درخواست باباحاجی را به علت بی‌پولی رد می‌کند اما باباحاجی با همراه کردن بردارش، در مکانی تمام ثروت خود را به او نشان می‌دهد و درخواست می‌کند هر آنقدر که نیاز دارد از آنجا بردارد.
در میان راه به سمت پاکستان برادر باباحاجی بیمار میشود و قصد برگشت می‌کند. باباحاجی به وی می‌گوید که اگر برای آن ثروت برمی‌گردید، آنها را دیگر هرگز نخواهید دید. براساس این داستان مردم منطقه همچنان اعتقاد دارند که ثروت باباحاجی در مکانی در این منطقه پنهان شده است.
سخن نهایی
سروان بیش از ۴۲۰ اثر تاریخی دارد که از این بین در حدود ۱۳۰ اثر در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. زیارتگاه باباحاجی نیز یکی از این آثار میباشد. زیارتگاه باباحاجی از گذشته زیارتگاه مهمی در میان مردم منطقه بوده اما امروزه با فراموشی مسئولین این زیارتگاه در حال تخریب شدن میباشد.
توجه: هدف ما از معرفی جاذبه‌های ایران آشنایی شما با جاذبه‌های زیبا کشورمان است. با توجه به شرایط ایجاد شده در کشور بهتر است برای سفر به این منطقه در نوروز کمی تامل کنید و بعد از حذف بحران ایجاد شده با تنی سالم به این منطقه زیبا سر بزنید. اگر در سال‌های پیش تجربه‌ای از سفر به این منطقه داشتید، تجربه‌تان را با ما در میان بگذارید.
نکته: تمامی عکس‌ها از کاربر سایت لست‌سکند به نام محسن میباشد.
