تا اسم معادن و ایران می‌آید، بیشتر از همه ذهنمان سراغ معادن نفت و گاز می‌رود که در دنیا بسیار مطرح هستند. امّا به جز نفت و گاز، ایران معادن غنی بسیار دیگری هم دارد که باز در دنیا مطرح‌اند ولی خود ما از شهرت آنها چندان خبر نداریم. وقتی خبردار می‌شویم که به کشورهای خارجی سفر کرده باشیم و ببینیم نمک ایران را جزو نمک‌های ویژه و محبوب دنیا در بسته‌بندی‌های گرانقیمت بسته‌بندی کرده‌اند.
در این مطلب قرار نیست قصه معادن ایران و نمک‌هایش را بگوییم، می‌خواهیم سراغ استانی برویم که نمک‌های معروف و گرانبهایی دارد. جایی که تقریبا 50 درصد از نمک کشور را تأمین می‌کند و بیش از 30 معدن فعال نمک دارد. این استان سرشار از نمک، استان سمنان است که گفته شده درجه خلوص نمک‌هایش 98 درصد است و این خلوص، محصولش را ارزشمندتر کرده. همچنین بعضی از این معادن نمک، زیبایی و امکانات کافی برای تبدیل شدن به جاذبه گردشگری دارند تا از نزدیک با این معادن شگفت‌انگیز چشم در چشم شوید، به قامتشان خیره شوید و عمیقا در فکر فرو روید. بگذریم از اینکه در بسیاری نقاط جهان، استفاده‌های درمانی از نمک میشود و در کنار چنین معادن بزرگی، گردشگری سلامت هم در جریان است!
حالا که با ارزش این معادن آشنا شدیم، در پیشنهاد ایرانگردی لست سکند، با هم نگاهی به یکی از این جاذبه‌های نمکی مهم در استان سمنان میندازیم تا اگر مسیرمان به سمتشان افتاد، از آن غافل نشویم.
معرفی غار نمکی گرمسار
پیش از این درباره غارهای مهم ایران نوشته بودیم و از میانشان با غار نمکدان قشم که طولانی‌ترین غار نمکی جهان هم هست، آشنا شدید. استان سمنان و به ویژه گرمسار، معادن نمک فراوانی دارد امّا زیبایی بعضی از این غارها باعث شده به جاذبه گردشگری این منطقه هم تبدیل شوند. غار نمکی گرمسار در فاصله ۱۵ تا ۲۵ کیلومتری غرب شهرستان گرمسار و ۹۰ کیلومتری تهران در جاده‌های ایوانکی و گرمسار قرار گرفته و هر ساله گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کند.
اول لازم است اشاره کنیم که غار نمکی گرمسار، محل بالا آمدن گنبد نمکی با پوشش گچ و نمک است. این معدن از معدود معادن زیرزمینی است که می‌توانید از آن بازدید کنید. نمک سازنده این معدن از رسوبات تبخیری محسوب میشود. از این معدن با تکنیکی استخراج می‌کنند که مقاومتش را از دست ندهد و شیوه استخراج باعث ایجاد اشکالی در غار به صورت دستکند شده. با توجه به ارتفاع و اندازه مناسب اتاق‌ها و تونل‌ها، تهویه این غار تقریبا به صورت طبیعی انجام میشود. دیواره‌های غار در قسمت ورودی، تیره‌تر از اعماقش است. شیارهایی که روی نمک‌ها دیده میشود، مسیر عبور آب را به ما نشان می‌دهد.
زیبایی‌های غار نمکی
داخل تالار غار نمکی چیزی به اندازه یک زمین فوتبال است. با ورود به تونل نمکی، 6 ستون 12 متری داخل آن، چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند. این ستون‌ها به شیوه‌ای داخل غار باقی مانده که از ریزش آن جلوگیری کند و امنیت غار تأمین شود. چین‌خوردگی‌های دیواره‌ها و سقف داخل غار از منظره‌هایی است که برای زمین‌شناسان بسیار مهم هستند. لازم است بدانید اشکال عجیب و غریبی که خواهید دید، همگی ناشی از فرسایش‌هایی است که بیشتر از همه آب باعث آن شده و طی زمانی طولانی، باعث ایجاد اشکال متنوعی روی سنگ‌ها و نمک‌ها شده.
راستی! استالاگتیت‌ها و استالاگمیت‌های نمکی که سقف و کف غار را تزیین کرده‌اند، از زیبایی‌های بی‌بدیل این غار نمکی محسوب می‌شوند که حتما توجهتان را جلب خواهند کرد.
گودتر بودن کف بعضی بخشهای غار باعث شده گاهی مقداری آب درون غار جمع شود و زیبایی آن را چندین برابر کند.
آنچه لازم است به آن توجه شود این نکته است که آنچه از نمک‌ها درون غار به نظرمان زیبا و چشم‌نواز آمد، به جانش نیفتیم که آنها را کنده و با خود به خانه بیاوریم. این کار آسیب جدی به این گنجینه‌های چندین هزار ساله وارد می‌کنند!
جاذبه‌های منطقه فقط به این معادن ختم نمی‌شود و به دلیل موقعیت باستانی آن، آثاری دیگری در اطراف این غار نمکی می‌توانید پیدا کنید و از آنها بازدید کنید؛ مانند قلعه باستانی استوناوند، ریگ تپه و قلعه گبری. البته جاذبه‌های طبیعی دیگری هم در این اطراف هست. بنابراین به راحتی می‌توانید یک برنامه‌ریزی مناسب داشته باشید که چندین جاذبه بکر را در کنار هم ببینید.
سخن آخر
دست و دلبازی‌های طبیعت در ایران پایان ندارد. هر کدام از این نعمت‌های طبیعی می‌توانند یک جاذبه منحصر به فرد گردشگری باشند که جهانگردانی از سراسر کره زمین برای دیدنشان به این نقطه از ایران سفر کنند. حتّی این منابع در کنار خدمات دیگری مثل گردشگری سلامت، قادر به ارائه مجموعه خدماتی به گردشگران هستند که با استانداردهای دنیا هم مطابق باشد. البته خدماتی که در کنارش محافظت از این میراث هم در نظر داشته باشد. آیا شما از نزدیک از این ژئوسایت‌های طبیعی بازدید کرده‌اید؟
تألیف: لست سکند
