روز پنجم سفر:
امروز بایستی به سمت مسکو می رفتیم از این رو شب قبل وسایل را جمع و جور کرده و مابقی را نیز صبح زود جمع آوری کرده و چمدان ها را آماده کردیم قرار بود که صبح زود ساعت 7:30 در لابی حاضر بوده تا به سمت راه آهن حرکت کنیم. صبح زودتر بیدار شده و پس از بستن چمدان ها قبل از ساعت 7 در لابی حاضر شده و چک اوت را انجام داده و کلید اتاق را تحویل دادیم ساعت سرو صبحانه از ساعت 7 صبح بود که در همان ساعت برای سرو صبحانه به سلف سرویس مراجعه کرده و صبحانه را خوردیم و ساعت 7:30 همگی مسافران منتظر آمدن اتوبوس برای رفتن به راه آهن شدیم که پس از دقایقی اتوبوس آمده و به سمت راه آهن سنت پترزبورگ حرکت کردیم ایستگاه راه آهن به هتل ما دور بود و حدود نیم ساعت تا چهل و چنج دقیقه در مسیر بودیم پس از رسیدن به راه آهن وارد شده و طبق توضیحات تور لیدر منتظر ماندیم تا خط مربوط به زمان حرکت ما اعلام شود.
نیم ساعتی را در سالن راه آهن متنظر ماندیم که پس از ان دقایقی قبل از ساعت حرکت خط مربوطه اعلام شد و به سمت در ورود به سکو شدیم قبل از آن بایستی بارها را برای بررسی از ورودی داخل دستگاه می گذاشتیم پس از بررسی بارها به سمت سکو رفته و دقایقی را منتظر ماندیم تا قطار آمده و به ترتیب و با بررسی پاسپورت وارد کوپه های قطار شدیم. قطار سریع السیر ساب سان که تمیز و مدرن بود و به صورت صندلی وار بود که هر کدام از مسافران بر روی صندلی های خود نشسته و چمدان ها را نیز در قسمت بالا سر که برای گذاشتن بار بود گذاشتیم در قسمت در ورودی نیز قسمت دیگری برای گذاشتن چمدان نیز داشت که پر شده بود ساعت حرکت قطار 9 صبح بود که در ساعت مقرر به سمت مسکو حرکت کرد.
بر روی مانیتوری که در داخل کوپه ها بود ایستگاه های تا مسکو را هم به زبان روسی و هم به زبان انگلیسی نشان می داد تقریبا حدود 4 ساعتی در مسیر بودیم طول مسیر نیز تقریبا همه جا سرسبز و زیبا بود و از کنار مزرعه و زمین های کشاورزی و روستاهای کوچک و بزرگ و درختزارها می گذشتیم ساعت حدود 13 به مسکو رسیدیم.

نمای داخلی راه آهن سنت پترزبورگ


پس از پیاده شدن کلیه مسافران از قطار به سمت سالن خروجی رفته و پس از خروج کلیه مسافران، گروه مسافتی را در خیابانی که ایستگاه راه آهن مسکو در آن قرار داشت پیاده رفته و دقایقی منتظر ماندیم تا اتوبوس بیاید در هنگام ورود به مسکو هوا نسبت به سنت پترزبورگ چند درجه ای گرمتر بود و ظاهر شهر مانند سنت پترزبورگ نبود مسکو نیز مانند سایر پایتخت های دنیا شلوغ و پرترافیک بود سنت پترزبورگ شهر بسیار تمیز و بدون یک آشغال در خیابان بود.
مسکو نیز در مقایسه با شهرهای ایران نیز بسیار تمیز می باشد ولی با توجه به اینکه انسان های با فرهنگ های مختلف در این شهر ساکن بوده و زندگی می کنند در بعضی قسمت ها علی الخصوص در همان نزدیک راه آهن مقدار بسیار کمی آشغال در خیابان ریخته شده بود و ظاهر خیابان و فضا را نا خوشایندتر کرده بود که این امر اولین نکته ای که بود که در مقایسه با سنت پترزبورگ به چشم می آمد.

ساختمان راه آهن مسکو
پس از سوار شدن در اتوبوس به سمت هتل محل اقامت حرکت کردیم هتل از راه آهن دور بود و در قسمت مرکزی مسکو قرار نداشت شهر هم شلوغ و پر ترافیک بود پس از نیم ساعتی به هتل رسیدیم. اسم هتل مسکو وگا ایزمالوو بود. ساعت تقریبا 2:15 به هتل رسیدیم. مجموعه ای از چند هتل که در کنار نزدیکی یکدیگر قرار داشتند پس از پیاده شدن از اتوبوس وارد لابی شدیم. لابی هتل نسبت به هتل سنت پترزبورگ کوچکتر با فضا و دکوراسیونی شلوغ بود. مقرر شد منتظر مانده تا پذیرش مسافران به نوبت انجام شود نزدیک به دو الی سه ساعت منتظر ماندیم تقرییا تا نزدیک به ساعت 5:30 الی 6 تا به تدریج پذیرش انجام و اتاق ها را تحویل گرفتیم واقعا این امر باعث کلافگی و عصبانیت مسافران شده بود پذیرشی که به کندی و با سرعت بسیار پایین انجام شد. لابی یک کافه کوچک داشت و یک قسمت کوچکی هم برای فروش مجموعه ای از صنایع دستی و سوغات کشور روسیه در انتهایی راهرویی که به سمت محل سلف سرویس صبحانه قرار می رفت قرار داشت.
پس از تحویل اتاق ها و جابه جایی و کمی استراحت برای بررسی اطراف هتل و منطقه اطراف به خارج از هتل رفتیم، این هتل در مجموعه ای از هتل هایی که برای اقامت وزرشکاران شرکت کننده در المپیک سال 1984 روسیه ساخته شده بود قرار داشت هتل هایی با تعداد طبقات زیاد در کنار یکدیگر با توجه به کاربری ساخت مجموعه در کنار هتل ها تعداد زیادی مغازه با کاربری های سوپرمارکتی، رستوران، فست فود و کافه و همچنین تعدادی مغازه برای خرید سایر اجناس دیگر، داروخانه و .... ساخته شده بود در مجموعه گشتی زده تا آشنایی با اطراف هتل داشته باشیم. یکی دیگر از ویژگی های مجموعه داشتن قرار داشتن یک ایستگاه مترو در داخل مجموعه بود که برای رفت و آمد به قسمت های مختلف مسکو بسیار کاربردی و مورد نیاز بود.
پس گشت و گذار در اطراف برای استراحت و گذران شب به هتل بازگشتیم.

لابی هتل ایزومالوو مسکو

لابی و پذیرش هتل ایزومالوو مسکو

اتاق هتل ایزومالوو مسکو

هتل ایزومالوو مسکو

مجموعه هتل ها و مغازه های اطراف
روز ششم سفر:
در روز ششم گشت شهری تور مسکو و بازدید از مترو آن را داشتیم قرار بود که ساعت 9:15 در داخل لابی منتظر آمدن اتوبوس باشیم بنابراین زودتر از خواب بیدار شده و برای خوردن صبحانه به سلف سرویس مراجعه کردیم ساعت سرو صبحانه 7 تا 11 صبح بود، سلف سرویس در طبقه دوم قرار داشت و مسیر ورودی آن نیز در انتهای راهروی موجود در لابی قرار داشت. پس از اعلام شماره اتاق به مسئول سلف وارد سلف شدیم محل سلف بزرگ و با تعداد زیادی میز و صندلی بود. مواد غذایی موجود در سلف زیاد و بسیار متنوع و تقریبا می توان گفت که همه چیز داشت، انواع میوه، انواع نان، انواع شرینی و کیک خشک، چندین مدل تخم مرغ، انواع آبمیوه، انواع نودل، چندین مدل چای و انواع قهوه، پنکیک، چندین نوع مربا، عسل، پنیر، سوسیس، کالباس، زیتون که و مواد غذایی دیگر که نسبت به هتل سنت پترزبورگ از وسعت و تنوع بیشتری برخوردار بود.
نکته جالب اینکه در ساعت سرو صبحانه یک نفر در پیانویی که در آنجا قرار داشت پیانو می نواخت که بسیار دلپذیر و رویایی می نمود محل سلف یک بالکن بزرگ که مشرف به فضای بیرون هتل بود داشت که در صورت تمایل می توانستیم که در بالکن صبحانه را بخوریم بعد از صرف صبحانه و آماده شدن به لابی مراجعه کرده و منتظر آمدن تور لیدر شدیم.


سلف سرویس صبحانه هتل ایزومالوو مسکو

امروز گشت شهری مسکو و بازدید از مترو و میدان سرخ داشتیم پس از آمدن تور لیدر همگی گروه به صورت پیاده به سمت ایستگاهی که در نزدیکی هتل بود حرکت کرده در طول مسیر تور لیدر در مورد موقعیت و محل هتل توضیحاتی دادند که این هتل در یکی از محله های معروف و قدیمی مسکو قرار دارد پس از رسیدن به ایستگاه مترو، تورلیدر نحوه تهیه و خرید بلیط را از دستگاه موجود در قسمت ورودی ایستگاه را توضیح دادند که هم بلیط یک طرفه داشت هم بلیط دو طرفه و یک سری بلیط های دیگر که به صورت کارتی بوده که مانند کارت متروهای خودمان با توجه به موجودی داخل کارت برای هر سفر مبلغی را کم می کرد با توجه به اینکه عبور ما به صورت گروهی بود تورلیدر از همین کارت ها داشت که به صورت تک تک برای مسافران می زد و رد می شدیم.
پس از اینکه کلیه همسفران از محل ورودی بلیط گذشتند به سمت محل سوار شدن به قطار رفتیم تور لیدر از روی راهنماهایی که در داخل ایستگاه قرار داشت توضیحاتی در مورد ایستگاه های و نام آنها و اینکه برای اینکه به میدان سرخ برویم توضیحاتی دادند همچنین در مورد تعدادی از ایستگاه هایی که از نظر هنری و تاریخی جزء جاهای دیدنی مسکو و جهانی مترو مسکو بودند توضیحاتی دادند.
مترو مسکو یکی از جذاب ترین و پیچیده ترین متروها در بین کلیه کشورهای کره زمین می باشد با معماری جذاب، حیرت انگیز و نقاشی های زیبا و مجسمه های جالب یکی از نکات مثبت و مهم مسکو این هست که مترو بسیار سریع بوده و هر یک دقیقه یکبار قطارها می آید. پس از آمدن قطار سوار شده و در یکی از ایستگاه هایی که جزء ایستگاه های تاریخی با معماری زیبای مترو مسکو بود که پیاده شده و دقایقی را در ایستگاه گشت زده و تورلیدر توضیحاتی را داده و عکاسی و فیلمبرداری کرده و مجدد سوار قطار شده و پس از طی 3 الی 4 ایستگاه، در ایستگاه دیگری که آنهم جالب با معماری جذابی پیاده شدیم این ایستگاه دارای مجسمه هایی بود که هر کدام یک فلسفه ای پشت آنها بوده و مردم محلی اعتقاداتی در مورد هر کدام از آنها دارند. در این ایستگاه نیز تورلیدر توضیحاتی دادند. این ایستگاه در نزدیکی میدان سرخ قرار داشت. پس از خارج شدن از ایستگاه به سمت میدان سرخ حرکت کردیم به هنگام خروج از ایستگاه یک کلیسای زیبا رو به روی آن قرار داشت به تدریج که به سمت میدان سرخ نزدیک می شدیم ساختمان ها و جاذبه های جذاب آن از دور خودنمایی می کرد.

دستگاه تهیه بلیط مترو


راهنمای ایستگاه های داخل مترو


پس از طی مسافتی به میدان سرخ رسیدیم پس از آن تور لیدر شروع به صحبت در مورد میدان سرخ و ساختمان ها و جاذبه های اطراف میدان کرد از خیابانی که ما وارد محوطه میدان شده بودیم یک طرف آن کلیسای کوچک و زیبای کازان قرار داشت و در مقابل آن موزه دولتی تاریخ روسیه که به رنگ سرخ بود و در نزدیکی موزه هم ورودیه مقبره لنین و پس از آن دیواره های کاخ های کرملین قرار دارد در آن طرف میدان و در مقابل دیواره های کاخ های کرملین پاساژ بزرگ تجاری گوم قرار دارد در قسمت دیگر میدان که در طرف مقابل موزه دولتی تاریخ روسیه می باشد کلیسای زیبای سنت باسیل قرار دارد و در پشت آن یک خیابان و رودخانه مسکو قرار دارد.
مقرر شد که به مدت دو ساعت در محوطه سرخ حضور داشته و از جاذبه های مذکور بازدید کنیم حدودا ساعت 10 و خورده ای به میدان رسیده بودیم که با این بازه دو ساعته تا ظهر وقت بازدید داشتیم ابتدا شروع به گشتی در محوطه میدان و مشاهده جاذبه های اطراف و عکس گرفتن از جاذبه ها شدیم دوست بنده قصد داشت تا از مقبره لنین بازدید کند از این رو در صف بسیار طولانی آن قرار گرفت ساعت بازدید از مقبره از 9 صبح با 13 ظهر بود که تبعا برای بازددید و صف طولانی آن ممکن بود که چندین ساعت زمان ببرد من و خواهرم به سمت قسمت های دیگر میدان رفتیم کمی در محوطه گشته و عکس هایی را به یادگار گرفتیم و به سمت آن طرف میدان و کلیسا سنت باسیل حرکت کردیم.
در زمان بازدید ما قسمتی از محوطه میدان که به سمت کلیسای مذکور بوده است را بسته بودند و از قسمتی که برای رفت و آمد که در سمت پاساژ گوم قرار داده بودند به سمت کلیسا حرکت کردیم هرچه مسیر را جلوتر می رفتیم نمای بیرونی کلیسا نمایان می شد رفته رفته به کلیسا نزدیک شدیم که شامل یک محوطه بیرونی با دیواره هایی کوتاه و ساختمان کلیسا در داخل آن بود جمعیت زیادی در اطراف کلیسا در حال عکس گرفتن از خود در کنار کلیسا بودند محوطه بیرونی کلیسا را بازدید کردیم ولی داخل کلیسا نرفتیم که برای بازدید نیاز به تهیه بلیط بود کلیسایی زیبا که دارای 5 تا 6 گنبد در رنگ های مختلف و زیبا و چشم نواز رنگ آمیزی و تزئین شده بودند تعدادی عکس در آن محیط و کلیسای زیبا گرفتیم.

محوطه میدان سرخ


کلیسای سنت باسیل

کلیسای سنت باسیل
در مقابل کلیسا در محوطه میدان سرخ قسمتی را که بسته بودند و به چادر و داربست هایی بزرگی دورتا دور آن قسمت را پوشانده بودند فضایی را ایجاد کرده بودند که در انتهای آن چندین ردیف صندلی های آهنی به با اختلاف سطح از یکدیگر مانند صندلی های صحنه های سیرک جاسازی کرده بودند و در مقابل محوطه جلوی آن دهها نفر به همراه موسیقی حماسی و ملی که در فضا پخش می شد شروع به رژه و حرکت های نمایشی می کردند که جالب و دیدنی بود و مردم نیز از قسمت پشت داربست ها و موانعی که برای بستن آن محیط قرار داده بودند رژه را تماشا و فیلمبرداری می کردند ما نیز دقایقی را به تماشای رژه گذراندیم.
پس از آن مجدد به سمت محوطه میدان سرخ حرکت کرده و وارد پاساژ گوم (GUM) شدیم پاساژی بزرگ و زیبا، معماری بیرونی ساختمان پاساژ بسیار زیبا و چشم نواز بود معماری داخلی آن نیز زیبا و رویایی بود نکته جالب در مورد معماری آن سقف شیشه ای پاساژ بود زیبایی آن را چندین برابر می کرد. پاساژ گوم بزرگ و دارای چندین ورودی از خیابان های اطراف و شامل سه طبقه بوده است این مرکز خرید زیبا دارای سه راه روی طویل می باشد که در مرکزیت این مجموعه، یک حوض کوچک و زیبا قرار دارد که پر از هندوانه های بزرگ بود. کافه ها، رستوران ها و گالری های متعدد و انواع مغازه هایی با اقلامی چون انواع پوشاک، کفش، لوازم آرایشی و بهداشتی و لوازم خانگی را در دل خود جای داده بود که قیمت های آن در رنج بالا قرار دارد و برای خرید سوغاتی و هر نوع خرید دیگری برای گردشگران به صرفه نمی باشد.
این مرکز خرید نیز دارای سه سالن سینما هم می باشد. در داخل مجموعه یک نوع بستنی قیفی با طعم های مختلف در قسمت های مختلف آن به فروش می رسید که از آن بستنی گرفتیم و خوردیم که خوشمزه بود ولی حجم آن کم و کوچک بود و جالب اینکه در کل مجموعه تبلیغات زیادی به صورت پوستر و شکل بستنی برای آن مشاهده می شد.

نمای بیرونی پاساژ گوم

نمای بیرونی پاساژ در میدان سرخ


سقف شیشه ای پاساژ گوم


نمای داخلی پاساژ گوم از طبقه دوم

بستنی قیفی پاساژ گوم
پس از دقایقی که در پاساژ گشت زدیم از پاساژ خارج شده و به سمت محل صف بازدید از مقبره لنین رفتیم که دوستم در صف منتظر ایستاده بود بعد از گذشت نزدیک به یک ساعت و خورده ای هنوز نوبتش نشده بود ما هم می خواستیم که در صف بایستیم چند دقیقه ای ایستادیم و با توجه به اینکه مدت زمان حرکت صف و نوبت دهی بسیار طولانی و تعداد نفرات زیاد بود صرف نظر کرده و از صف خارج شدیم و قرار شد تا دوستم با توجه به اینکه مدت زمان زیادی را در صف منتظر مانده بود در صف باقی مانده و ما بقیه قسمت هایی را که قرار بود با تور لیدر بازدید کنیم انجام داده و ایشان خودش را به ما برساند از این رو ما به سمت محل قرار با تور لیدر و جمع شدن گروه رفتیم تقریبا یک ربع تا بیست دقیقه ای تا پایان ساعت دو ساعته باقی مانده بود که تعدادی از همراهان گروه نیز در محل بودند در آنجا منتظر ماندیم تا سایر اعضای گروه نیز جمع شوند.
در محوطه میدان سرخ تعداد زیادی کبوتران درشت و زیبا پرواز می کردند و بر روی زمین راه می رفتند مقداری نان همراهمان بود که برای کبوتران زیبا میریختیم و آنها نیز می خوردند پس از آمدن تورلیدر و جمع کل اعضا از میدان سرخ خارج شدیم از آن قسمتی که از میدان سرخ خارج شدیم در قسمت خروجی به میدان به نقطه صفر مسکو رسیدیم که تور لیدر توضیحاتی در مورد آن داد دوره نقطه صفر حریمی را با رنگ طلایی بر روی زمین مشخص کرده بودند که نبایستی کسب وارد آن حریم شود و فقط یک نفر بایستی وسط نقطه صفر مرزی بایستد نقطه صفر، نقطه ای است که مبنای سنجش فاصله مسکو تا نقاط مختلف روسیه و دنیاست و این نقطه صفر را همه شهرها و کشورها دارند این نقطه مابین میدان سرخ و میدان مانژ قرار دارد مردم محلی نیز اعتقاد دارند که اگر سکه ای بر روی این نقطه پرتاب کنند آروزیشان برآورده می شود فقط باید آن شخص در وسط حریمی که تعریف شده است قرار بگیرد و سکه را بیاندازد.
بعد از آن به سمت پارک(باغ) الکساندرو حرکت کردیم که در طول مسیر مجسمه مارشال ژوکوف قرار داشت فرمانده نظامی موفق در جنگ جهانی دوم بود که به عنوان پیروز در جنگ در این میدان رژه پیروزی رفت و این مجسمه را به عنوان یادبود این فرمانده موفق ساخته اند. در ابتدای ورودی پارک مقبره سرباز گمنام قرار دارد این مکان و بنا برای احترام و یادبود سربازانی است که در جنگ جهانی دوم در راه وطن خویش جانشان را فدا کرده اند بنا نهاده شده است که همیشه دو سرباز در کنار این مقبره برای ادای احترام به صورت ثابت می ایستتد و تعویض سربازان نیز هر دو ساعت یک بار انجام شده و به هنگام تعویض نیز جمعیت زیادی در اطراف این مکان جمع شده و مراسم تعویض را مشاهده می کنند.
جالب اینکه این سربازان نه به صورت اجباری بلکه به صورت اختیاری و داوطلبانه در این مراسم محافظت از این یادبود این کار را انجام می دهند و نکته جالب دیگر اینکه هر کدام از سربازان به هنگام ایستادن هیچ گونه تکانی نمی خورند و این امر حیرت آور می باشد که به مدت دو ساعت حرکتی ندارند پس از مشاهده مراسم تعویض سربازان که به دلیل جمعیت زیاد به سختی قابل مشاهده بود به سمت دیگر باغ رفتیم در طول مسیر و در محوطه باغ سازه ای که از زمان جنگ ناپلئون باقی مانده بود قرار داشت که معماری قدیمی آن حفظ شده و در زیر آن پایه برج آرسنال قرار گرفته بود در طی مسیر تعدادی مجسمه نیز قرار داشت پس از آن به حوضچه های با اندازه های متوسط با فواره های زیبا که در داخل حوضچه و محیط اطراف آن بود رسیدیم که بایستی از زیر آن رد می شدیم که جالب و دیدنی بود.
قرار بود تا ناهار را در رستورانی که در نزدیکی آن در قسمت زیر زمین قرار داشت صرف کنیم پس از عبور از فواره های حوض، به سمت مکان در نظر گرفته شده برای صرف ناهار رفتیم، نام فست فود روستیک بود (rostics) ناهار مرغ سوخاری و سیب زمینی سرخ کرده بود که بعد از چند دقیقه سفارش را تحویل گرفته و خوردیم کیفیت آن خوب و خوشمزه بود پس از آن توری که بر عهده آژانس بود تمام شد و قرار شد اگر کسی می خواست که در آن محوطه بماند یا جایی دیگری برود در آنجا مانده و اگر هم کسی نمی خواهد به همراه تور لیدر با مترو به هتل بازگردد که ما تصمیم گرفتم به هتل برگشته و کمی استراحت کرده و مجدد بعداظهر به میدان سرخ بیاییم.




سازه باقی مانده از جنگ ناپلئون

غذای ناهار مرغ سوخاری
بعد از کمی استراحت مجدد با مترو از همان مسیر و ایستگاه هایی که صبح رفته بودیم به میدان سرخ رفتیم که تا شب را در آن حوالی بگذرانیم مجدد به سمت پاساژ گوم رفته و دقایقی را در این مرکز خرید زیبا گذارندیم این مرکز آنقدر زیبا و رویایی می باشد که ساعت ها می توان در آن قدم زده و از مغازه ها و معماری داخلی آن لذت برد مرکز خریدی لوکس و گران قیمت چه اقلام خوراکی(کافه ها و رستوران ها) و چه اقلام مصرفی دیگر (پوشاک، لوازم خانگی، برندهای آرایشی و بهداشتی) این مرکز خرید برای جابه جایی در طبقات هم شامل پله های معمولی و هم پله های برقی می باشد. پس از آن به سمت کلیسای سنت باسیل رفتیم و از خیابانی که در نزدیکی کلیسا بوده عبور کرده و به سمت رودخانه مسکو در پشت کلیسا بود رسیدیم در هر دو طرف رودخانه خیابان قرار داشت و خیابان ها از طریق پل هایی با عبور و مرور خودرو با یکدیگر ارتباط داشتند که به سمت پل رفته و بر روی آن قرار گرفتیم که رودخانه زیبای مسکو از بالای آن بسیار زیبا و دیدنی بود.
بر روی پل قسمت هایی برای رفتن به پایین با تعداد زیادی پله برای رسیدن به نزدیکی ساحل رودخانه و عبور و مرور پیاده گان قرار داشت که از طریق یکی از همین مسیرها به پایین پل و نزدیکی ساحل رفته و شروع به پیاده روی کردیم در کنار ساحلی که رسیده بودیم یک پارک بزرگ در امتداد رودخانه قرار داشت که زیبا با درختان زیاد بود در پارک پیاده روی را ادامه داده و به یک سازه پل مانند که از دور قابل مشاهده بود رسیدیم که تا وسط رودخانه این سازه ادامه داشت و بر روی آن پر از جمعیت بود.
سازه ای که برای گرفتن عکس از بالای رودخانه و جاذبه های اطراف آن بسیار دیدنی و جذاب بود حدود نیم ساعت یا بیشتر در بالای سازه بودیم و منتظر غروب آفتاب شدیم که بسیار چشم نواز و زیبا بود غروب آفتاب در روسیه به دلیل عرض جغرافیایی بالاتر نسبت به ایران دیرتر بود. از بالای آن سازه جاذبه های اطراف میدان سرخ و سایر جاذبه های دیگر مسکو از جمله دانشگاه ملی مسکو، کاخ های کرملین، کلیسای در خون و .... قابل دیدن بود که برای گرفتن عکس بسیار مکان مناسبی بود.
به تدریج که هوا تاریک می شد بر جذابیت محیط اطراف رودخانه مسکو و جاذبه های آن افزوده می شد ساختمان های اطراف رودخانه به چراغ های زیادی مزین و روشن می شد که جلوه ای زیبا و رویایی به محیط اطراف می داد پس از تاریک شدن هوا به سمت میدان سرخ حرکت کردیم و در طول مسیر به پاساژ گوم رسیدیم که در شب با چراغ های زیبا و زیادی تزئین شده بود و فضای بیرونی آن با زیبایی خیره کننده ای چشم ها را نوازش می داد و از دیدن آن لذت می بردیم به نظر اینجانب چراغانی کردن ساختمان ها در شب باعث زیبایی بیشتر و زنده تر شدن شب های مسکو و سنت پترزبورگ می شد و این اقدام در بالا بردن روحیه مردم و جامعه از منظر زیبایی شناختی و بعد روانی آن بسیار مهم و تاثیرگذار می باشد پس از ان به سمت آن طرف میدان سرخ که سمت دیگر پاساژ قرار داشت رفتیم همان خیابانی که ایستگاه مترو در نزدیکی آن قرار داشت در ابتدای خیابان و کنار پاساژ گوم قسمتی از عرض خیابان مانند ساختمان های اطراف به وسیله چراغ های ستاره مانند مزین شده بود که جلوه رویایی و خیالی و زیبایی را به خیابان داده بود.
نکته مهم این خیابان این بود که این خیابان ماشین رو نبوده و به صورت سنگ فرش و فقط مخصوص عبور و مرور عابران پیاده می باشد این خیابان را تا انتها پیاده رفتیم که مانند قسمت های دیگر دارای ساختمان هایی با معماری های زیبا و چراغ هایی چشم نواز بود مجدد از انتهای خیابان بازگشتیم تا به سمت ایستگاه مترو برویم که در خیابان ...... و منطبق بر ابتدای خیابان فرعی تری که ایستگاه مترو در آن قرار داشت جمعیت زیادی ایستاده بودند جلوتر رفته و مشاهده کردیم که چند دختر در حال حرکات موزون و هماهنگ به همراه موسیقی در حال پخش بودند و دختر دیگری از آنها فیلمبرداری می کرد دقایقی را در آنجا ایستاده و حرکات آنها را تماشا کردیم گویا اینطور به نظر می رسید که آنها در حال تهیه محتوایی بودند.
پس از آن مجدد به سمت میدان سرخ رفته تا آنجا را در شب نیز تماشا کنیم میزان نورپردازی در میدان سرخ نسبت به اطراف کمتر بوده و ساختمان موزه ملی و کلیسای ..... و ساختمان پاساژ گوم نورپردازی داشت که می توانست با نورپرازی بیشتر به جذابیت و زیبایی میدان در شب بیافزاید پس از آن به سمت رودخانه مسکو برگشتیم تا شب رودخانه را تماشا کنیم جالب نیز در همان شب، شب ماه کامل بود که قرص ماه بزرگرتر از حالت معمول دیده می شود و انرژی بیشتری در این مواقع وجود دارد البته انرژی های منفی که بایستی مراقب بود تا آسیبی وارد نشود همین بزرگی کره ماه به همراه ساختمان های مزین به چراغ های زیبا و نورپردازی های انجام شده زیبایی محیط اطراف رودخانه را دو چندان می کرد دقایقی را به تماشای رودخانه و ساختمان های اطراف و عکاسی گذلرندیم که متاسفانه به دلیل خستگی که از پیاده روی و طولانی شدن بازدیدمان از بعدازظهر تا حدود 9:30 شب که تقریبا 3 تا 4 ساعت می شد لنز دوربین به زمین برخورد کرد و شیشه آن ترک برداشت و خیلی ناراحت شدم و بعد از آن از ترس اینکه آسیب بیشتر به دوربین وارد شود از دوربین استفاده نکردم و در روزهای بعدی از تلفن همراه برای عکسبرداری استفاده کردم بعد از دقایقی مسیر رفت را بازگشته و به سمت ایستگاه مترو رفته و با مترو به هتل بازگشتیم.











روز هفتم سفر:
در روز هفتم سفر آخرین گشت شهری تور را داشتیم بایستی ساعت 9:45 صبح در لابی هتل حضور میافتیم بنابراین صبحانه را میل کرده و پس از اماده شدن در ساعت مقرر در لابی منتظر رسیدن اتوبوس شدیم حدود ساعت 10 اتوبوس رسید و گروه سوار اتوبوس شدیم امروز گشت شهری بازدید از تپه گنجشک ها (بام مسکو)، کلیسای مسیح منجی و خیابان آربات را داشتیم ابتدا به سمت تپه گنجشک ها رفتیم تور لیدر توضیحاتی در مورد این محل دادند و پس از طی مسیر به تپه گنجشک ها و به زبان روسی ووروبیووو رسیدیم و پس از پیاده شدن تور لیدر توضیحات تکمیل کننده دیگری را در مورد این جاذبه دادند و نیم ساعت فرصت بازدید از مناظر اطراف را داشتیم این جاذبه یک تپه و در واقع مرتفع ترین قسمت شهر مسکو می باشد از بالای آن تا حدودی قسمت زیادی از شهر قابل مشاهده است.
بالای تپه را به صورت سکو مانند درست کرده اند تا امکان بازدید راحت تر انجام شود انبوه پوشش گیاهی خیابان رو به روی سکو و قسمت های پایین تر تپه زیاد و زیبا می باشد و بخش هایی از رودخانه مسکو، استادیوم المپیک، برج های تجاری مسکو، کلیسای مسیح منجی و ....... قابل مشاهده می باشد در قسمت پایینی تپه به صورت پارک جنگلی بوده و انبوه درختان نیز خودنمایی می کند درست در مقابل سکو و آن طرف خیابانی که از جلوی سکو گذر می کرد ساختمان دانشگاه دولتی روسیه قرار دارد در همان سکو نیز دوربین هایی را برای مشاهده جاذبه هایی که از بالا قابل مشاهده بود گذاشته بودند که می توانستیم آنها را از نزدیکتر و وضوح بیشتری مشاهده کنیم بعد از نیم ساعت ذکر شده سوار اتوبوس شده و به سمت کلیسای مسیح منجی حرکت کردیم.



پس از طی مسافتی به کلیسای مسیح منجی رسیدیم و گروه از اتوبوس پیاده شده و به همراه تور لیدر از خیابان عبور کرده و وارد ورودی کلیسا شدیم این کلیسا رو به روی رودخانه مسکو قرار دارد و کاخ های کرملین و نماهایی از میدان سرخ از فاصله ای نه چندان نزدیک قابل مشاهده می باشد. همچنان که در مسیر از پله های ورودی کلیسا وارد محوطه کلیسا می شدیم تور لیدر توضیحاتی در مورد کلیسا دادند و قرار شد تا نیم ساعتی را از داخل و محوطه بیرونی کلیسا بازدید کنیم ابتدا از داخل کلیسا که بدون پرداخت هزینه بود بازید کردیم داخل کلیسا مانند سایر کلیساهای دیگر زیبا بود و با نقاشی های دیواری و سقفی و تندیس ها و کتب مذهبی تزئین شده بود.
پس از دقایقی به از قسمت داخلی خارج و به سمت محوطه بیرونی آن رفتیم حیاط کلیسا بزرگ بود و با توجه به اینکه رو به روی رودخانه مسکو قرار داشت حیاط کلیسا از طریق پلی که از روی رودخانه گذر می کرد به یکدیگر متصل بوده و از آن طرف رودخانه امکان آمدن به این طرف از طریق پل و ورود به محوطه کلیسا امکان پذیر بود تا اواسط پل پیش رفتیم و نمای زیبایی از ساختمان های اطراف از روی پل و رودخانه مسکو قابل مشاهده بود و جمعیت قابل ملاحظه ای بر روی پل و همچنین کلیسا در حال بازدید و عکس گرفتن بودند. در زمان بازدیدمان از کلیسا قسمت هایی پایینی و ورودیه کلیسا در حال تعمیر و مرمت بوده و با چادرهایی پوشیده شده بود.
این کلیسا قدیمی می باشد ولی ساخت ساختمان آن مربوط به سال 2000 می باشد در اینجا یک کلیسای قدیمی وجود داشت که پس از انقلاب سال 1917 به دستور شوروری به دلیل سیاسی و ایدئولوژیک ساختمان کلیسا تخریب شد و در محل آن یک استخر شنای با آب گرم احداث کردند که بزرگترین استخر آب گرم دنیا شناخته می شد که پس از فروپاشی شوروی سابق زمینه برای ساخت مجدد کلیسا فراهم و ساختمان جدید در همان محل احداث شد این کلیسا برای مردم روسیه بسیار مهم و مقدس می باشد.


نمای کلیسا مسیح منجی از داخل حیاط


پس از بازدید از کلیسا برای بازدید از خیابان آربات حرکت کردیم پس از طی مسیر اتوبوس در ابتدای خیابان آربات پارک کرده و گروه پیاده شدند در مسکو دو خیابان آربات وجود دارد به نام های آربات قدیم و آربات جدید، خیابانی که ما بازدید کردیم خیابان آربات قدیم بود. پس از ورود به خیابان و در اوایل آن ساختمان یادبود نویسنده و شاعر مشهور روسی به نام الکساندر پوشکین قرار دارد که چند سالی را نیز در این ساختمان زندگی کرده است در برابر این خانه در آن طرف خیابان تندیس و مجسمه برنزی از پوشکین و همسرش ناتالیا گونچاروا هم ساخته و قرار داده شده است و گردشگران و مردم خود روسیه در کنار آن عکس می گیرند.
مردم هنگام بازدید از آن دستان مجسمه را لمس میکنند زیرا معتقدند این کار به روایتی نشانه خوششانسی در عشق است که آن را قویتر و ماندگارتر میکند. پس از آن تورلیدر در مورد این نویسنده و داستان زندگی و ازدواجش و همچنین همسرش و سایر جاذبه های موجود در این خیابان توضیحاتی دادند مقرر شد تا نیم ساعتی را در خیابان گشت زده و مجدد در محل پارک اتوبوس حضور یابیم.
از دیگر جاذبه های این خیابان نقاشی های انجام شده در بخش هایی از دیوارهای خیابان می باشد. حضور هنرمندان یکی دیگر از جاذبه های این خیابان می باشد که در وسط خیابان در کنار یکدیگر قرار گرفته و تابلوهای نقاشی که با رنگ و روغن و دیگر ابزارهای نقاشی انجام داده بودند مانند مداد رنگی، سیاه قلم، آبرنگ به فروش می رساندند و عده ای نیز در همانجا با مداد طراحی می کردند و اگر گردشگری درخواست می کرد سیاه قلمی از پرتره آن می کشید و مبلغی را دریافت می کردند. ساختمان های زیبا با معماری های جذاب و تماشایی مانند سایر ساختمان ها و قسمت های شهرهای روسیه از دیگر جاذبه های این خیابان می باشد البته معماری و ساختار ساختمان های خیابان نوسکی شهر سنت پترزبورگ از این خیابان بسیار بیشتر و زیباتر می باشد. وجود مغازه های متعدد برای خرید، کافه ها و رستوران ها نیز از دیگر جاذبه های این خیابان می باشد.
خیابان را تا انتها رفته و مجدد بازگشتیم در حین پیاده روی نگاه و بازدیدی از مغازه ها هم انجام می دادیم از یکی از مغازه ها که انواع شکلات و سوغات سنتی روسیه را می فروخت یک بسته شکلات معروف روسیه که به عنوان سوغات می توان آن را تهیه کرد و چند بسته شکلات دیگر برای سوغات خریدیم که قیمتش به نظر مناسب می آمد.

مجسمه و تندیس پوشکین و همسرش




بسته شکلات معروف روسی
در ساعت مقرر در اتوبوس منتظر جمع شدن سایر اعضا گروه شدیم پس از آن به سمت هتل رفتیم. چند ساعتی را استراحت کرده و بعدازظهر با مترو مجدد به سمت میدان سرخ و پاساژ گوم رفت و دقایقی را در اطراف میدان سرخ و جاذبه های اطراف آن گشتی زدیم پس از آن به سمت میدان مانژ رفتیم این میدان در نزدیکی میدان سرخ قرار دارد این میدان از گذشته جزء میدان های اصلی و مهم شهر مسکو می باشد. این میدان، میدان سرخ را به خیابان شلوغ و مهم تورسکایا متصل می کند البته این میدان ماشین رو نبوده و اطراف آن دارای فضای سبز زیبا می باشد به گونه ای که آن را تبدیل به یک مکان پارک مانند و سرسبز کرده است دقایقی را می توان در آن قدم زده و از فضای اطراف لذت برد.
در وسط این میدان یک سازه گنبدی شکل شیشه ای طراحی و احداث شده است و بر روی آن نیز مجسمه ای از سن جرج قرار گرفته است که در حال کشتن اژدها است و به عنوان نمادی از شهر مسکو شناخته می شود، روی این گنبد نقشه نیمکره شمالی طراحی و نشان داده شده است که بیانگر زمان در شهرهای بزرگ نیم کره شمالی است. در قسمت دیگر میدان نیز یک سقف شیشه ای گنبدی شکل دیگری نیز قرار دارد که در زیر آن یک پاساژ بزرگ 4 طبقه قرار دارد در واقع در زیر میدان مانژ یک پاساژ تجاری با مغازه های زیادی احداث شده است.
در نزدیکی این میدان جاذبه هایی چون میدان سرخ و جاذبه های داخل آن، باغ الکساندر، ساختمان هتل معروف مسکوای، کتابخانه ملی روسیه، سالن تئاتر پتر قرار دارد. در انتهای این میدان نیز اولین ایستگاه قطار شهری مسکو قرار دارد.
حدود یک ساعتی را در میدان مانژ و محوطه اطراف و پاساژ زیر آن گشتی زدیم، قیمت هایی که در پاساژ مشاهده کردیم نسبت به مغازه هایی که در جاهای دیگر مسکو رفتیم مانند خیابان آربات، مغازه های نزدیک هتل محل اقامت بیشتر و گران تر بود. پس از آن مجدد به سمت میدان سرخ و به سمت ایستگاه مترو رفتیم در طول راه یک پیرزنی را مشاهده کردیم که در حال زدن سازی بود آن هم ساعت 10 شب و برای کسب درآمد که مردم به او پول می دادند سنش بالا بود و قشنگ هم می زد که برایمان جالب بود و پس از سوار شدن در مترو به سمت هتل رفتیم وقتی به محل هتل رسیدیم گشتی در اطراف هتل زده و چون خیلی گرسنه بودیم نفری یک شاورما مرغ گرفتیم و خوردیم که واقعا خوشمزه بود و به هتل رفتیم چون شب آخر بود و بایستی زودتر می خوابیدیم.

گنبد شیشه ای میدان مانژ

نمای میدان مانژ به همراه گنبد شیشه ای


ایستگاه اول قطار شهری در یک طرف میدان مانژ


شاورما
روز هشتم سفر:
ساعت پرواز 13 بوده که بایستی صبح زود به سمت فرودگاه حرکت می کردیم. پس از صرف صبحانه و جمع کردن وسایل و چمدان ها در لابی هتل منتظر مانده و چک اوت و تحویل اتاق ها را انجام دادیم و منتظر جمع شدن گروه و آمدن تور لیدر شدیم پس از آمدن تورلیدر و چک کردن ایشان با هتل برای مطمئن شدن از تحویل کلیه اتاق ها، سوار اتوبوس شده و به سمت فرودگاه ونکووا مسکو برای بازگشت به تهران حرکت کردیم. پس از رسیدن به فرودگاه تور لیدر تا مرحله تحویل بار و دریافت برگه های بلیط گروه را همراهی کردند پس از آن اجازه همراهی تا مراحل بعدی را نداشتند از این رو کلیه مسافران از تورلیدر تشکر کردند و خداحافظی کردیم.
برای چک پاسپورت و خروج به سمت قسمت مربوطه رفتیم که بسیار شلوغ و نامنظم بود و بایستی طبق ورود به روسیه طبق همان لیست ویزاهای گروهی به ترتیب اسم و ردیف می ایستادیم تا به ترتیب و تک تک پاسپورت ها بررسی و مهر خروج انجام شود. تعداد باجه هایی که پاسپورت ها را چک می کردند کم و تعداد مسافران ایرانی هم زیاد بود و شاید حدود یک ساعت یا بیشتر دقیقا در خاطرم نیست که برای چک پاسپورت و خروج در صف ایستاده بودیم جالب اینکه خارج از لیست و ترتیب ویزا پاسپورت ها را چک نمی کردند و بایستی حتما طبق لیست در صف می ایستادیم که این امر را سخت تر کرده بود پس از انجام مهر خروج پاسپورت و خلاصی از این مرحله که کلیه مسافران بسیار در این قسمت اذیت شدند به سمت گیت مدنظر رفتیم و منتظر اعلام ساعت سوار شدن شدیم.
قبل از جدا شدن از تورلیدر در مورد تبدیل پول های باقی مانده در فرودگاه سوال کردیم که اعلام کردن پس از تحویل بار و چک پاسپورت آن طرف فرودگاه می توانیم تبدیل پول را انجام دهیم که متاسفانه آنقدر این مراحل طولانی و خسته کننده شد که تا رسیدن به گیت زمان کافی برای پیدا کردن محل تبدیل پول نداشتیم از این رو منصرف شده و تصمیم گرفتیم که مابقی پول باقی مانده را از مغازه های آن قسمت خوراکی خرید کرده و استفاده کنیم ولی آنقدر قیمت ها در مقایسه با داخل شهر مانند سایر فرودگاه های کشورها گران بود که پولمان به اندازه خرید خوراکی برای چند نفر نمی رسید از این رو پشیمان شدم ولی خوشبختانه متوجه شدم که همسر یکی از همسفرانمان چون به روسیه رفت و آمد دارند پول به دردشان می خورد و آنجام مابقی پول را که 1000 روبل بود به ایشان دادم و معادل ریالی آن را دریافت کردم.
پروازمان یک ساعتی تاخیر داشت که پس از اعلام تاخیر بالاخره سوار هواپیما شدیم تا به سمت تهران حرکت کنیم وقتی همه مسافران سوار شدند پس از دقایقی هواپیما حرکت نکرد و هرچه ساعت می گذشت ولی هواپیما شروع به حرکت نمی کرد و از طرف کابین و خلبان نیز هیج چیزی اعلام نمی شد و این امر نیز باعت خستگی و سردگمی و عصبانیت مسافران شده بود هر چه از مهمانداران سوال می کردیم اعلام می کردند که نقص فنی می باشد و در حال رفع می باشند. بعد از یک ساعت مهانداران پک های پذیرایی را بین مسافران پخش کردند ولی باز هم بعد از آن هواپیما پرواز نکرد آنقدر مسافران کلافه و خسته و عصبانی می شدند و هر اعتراضی هم می کردید شخص مشخصی نیز پاسخگو نبود و از طرف کابین هم چند بار همین موضوع را اعلام می کردند که تا دقایقی دیگر پرواز می کنیم ولی خبری نبود و جالب اینکه علت این همه تاخیر هم در آخر به طور دقیق مشخص نشد و مربوط به هواپیمایی ایران بوده است بالاخره بعد از سه ساعت تاخیر هواپیما به سمت تهران حرکت کرد و بعد از سه ساعت و نیم پرواز به فرودگاه امام خمینی تهران رسیدیم.

فرودگاه ونوکووا مسکو
