برای امروز، ناهاردر برنامه نبود.تا ساعت 17 که باید برای دیدن سیرک آماده می شدیم 2 ساعتی فرصت داشتیم. خانم در اتاق مشغول استراحت شد و من به دکه خیابون اطراف هتل رفتم تا کمی تنقلات بخرم.چند تا کیک و نوشابه و بیسکویت گرفتم و کل قیمتش شد 56 روبل.طبق رسم ما ایرانیها یک اسکناس 100 روبلی با 6 روبل سکه روش گذاشتم تا خانم فروشنده به من 50 روبل برگردونه ولی در کمال تعجب دیدم که از گرفتن سکه شدیدا خودداری و 44 روبل حدود یه مشت بزرگ سکه تحویلم داد که تا زمان برگشت به ایران نتونستم خرجش کنم و هنوز هم که هنوزه این سکه هارو توخونه نگه داشتم. علی رغم اینکه شنیده بودم روسها در ریاضیات سرآمد باشند ولی کاملا برعکسه واز این نظر مغازه داران کشور ما بسیار باهوشترند.
مسکو پایتخت روسیه در ناحیه مرکزی بخش اروپایی کشور واقع شده و تاریخ بنای آن به سال 1147 میلادی میرسد.(اخیرا آثار بدست آمده از زیر خاک ، قدمت شهر را بسیار بالا برده ولی مسئولین نمی خواهند دست به تغییر قدمت شهر ببرند). مساحت مسکو در قرن 14 خیلی کم بود و فقط شامل کرملین و منطقه کیتای گورود امروزی بود. اولین کلیساهای سنگی در محوطه کرملین ساخته شدند. مسکو در طی قرنها سمبل روسیه بود و توانست قلب روسیه شود. در قرن 15 مسکو برای اولین بار پایتخت شد و این شهر با سرعت زیادی توسعه یافت.در سال 1712 پطر کبیر پایتخت را از مسکو به سنتپترزبورگ منتقل کرد. او اصلاً از مسکو خوشش نمیآمد زیرا کشته شدن عمو و مشاوران مادرش در جریان یک کودتای درباری در مسکو را به چشم خود دیده بود. اما این شهر برای ناپلئون همچنان یک هدف بسیار جالب باقی مانده بود. مسکو زمان قرون وسطی یک شهر چوبی بود. در دستنوشتههای تاریخی از تعداد زیادی آتشسوزی یاد شده است که دهها آتشسوزی در نیمه دوم قرن 15 بوقوع پیوست.
در تابستان سال 1547 آتشسوزی وحشتناکی مسکو را فرا گرفت که بر اثر آن 2700 نفر جان خود را از دست دادند. 25 هزار خانه و 250 کلیسا سوخت. بعد از یکی از بزرگترین آتشسوزیها که در سال 1493 رخ داد، میدان اصلی شهر (میدان سرخ ) برای مدت طولانی نام میدان آتش به خود گرفت.حتی در شبی که ناپلئون در سال 1812 بعد از جنگ خونین، وارد مسکو شد، آتش سوزی مهیبی تقریبا تمام شهر را فرا گرفت.هم اکنون با توجه به منابع عظیم جنگل در اطراف شهر ،بیشتر چهار چوب پنجره ها (حتی در هتل محل اسکان ما) چوبی می باشد. مسکو دارای بزرگترین مراکز آموزش عالی در روسیه است. در این شهر بیش از 80 مدرسه عالی، دانشگاه و انستیتو و مراکز علمی دیگر فعالیت میکنند. مسکو همچنین به عنوان شهر ورزشی مشهور است.
مسکو با جمعیت حدود 12 میلیون نفر دارای مساحتی به وسعت بیش از 1000 کیلومتر مربع است. شما در عرض نیم ساعت خواهید توانست دیوار کرملین مسکو به طول 2،2 کیلومتر را دور بزنید. در عرض چند ساعت موفق خواهید شد خیابان حلقه ای سادوویه کالتسو به طول 16 کیلومتر را طی کنید و برای اینکه از شمال تا جنوب و یا از غرب تا شرق مسکو را که حدود 40 کیلومتر است را طی کنید به یک روز کامل احتیاج دارید. مجتمعهای ساختمانی در مسکو به انواع گوناگون هستند که به دورههای مختلف تعلق دارند. تعداد زیادی از این خانهها به سبک "کانستروکتیویزم" ساخته شده‌اند . این نوع از خانهها در سالهای 1950 برای اولین بار ظاهر شدند و معمولاً 9 - 8 طبقه بودند، که سمبول زندگی صنعتی محسوب می شوند. در مسکو ایستگاههای زیادی وجود دارد که از جمله میتوان از 9 ایستگاه راهآهن، 2 ایستگاه کشتیهای رودخانهرو، 5 فرودگاه که به فاصله 30 تا 40 کیلومتری از مرکز شهر واقع شده‌اند، نام برد.
مسکو شهری است کاملاً مسطح که هفت ساختمان مشهور استالینی را میتوان جزئی از مشخصات آن دانست.این هفت ساختمان بزرگ شامل:1-هتل بزرگ اکراین2-هتل لنینگراد3-وزارت امورخارجه4-وزارت پست و تلگراف و تلفن5-دانشگاه مسکو6-موزه و7- ساختمان مسکونی می باشد. این ساختمانهای عظیم و با ابهت در زمان استالین از سال 1947(به مناسبت هشتصدمین سال تولد مسکو قرار بود 8 ساختمان باشند ولی به علت فوت استالین ساختمان هشتم هیچوقت ساخته نشد) ساخته شده‌اند. میدانهای مسکو که قبلاً محل تجمع تجار بودند و به عنوان بازار مورد استفاده قرار میگرفتند در کنار دیوار دروازههای شهر ایجاد میشدند. قدیمیترین این میدانها میدان سرخ است. در زمان شوروی سابق به اهالی شهر مسکو از طریق محل کار، قطعات زمینی(داچا) برای استراحت کارمندان و تاجران و روشنفکران به مساحت 600 متر تعلق گرفت. در حال حاضر تقریباً تمام اهالی مسکو از چنین قطعه زمینهایی برخوردار هستند و آنهایی که فاقد آن هستند میتوانند براحتی آن را خریداری کنند و هیچ گونه محدودیتی در این زمینه وجود ندارد. مسکو دارای رودخانههای زیادی است که از معروفترین آنها میتوان از رودخانه مسکو نام برد.
با ایجاد سیستم کانالها و دریاچههای مصنوعی، هم اینک مسکو بندری است که به 5 دریا از غرب به دریای بالتیک، از شرق به دریای سفید، از جنوب به دریای خزر ، دریای سیاه و دریای آزوف راه دارد.باغها و باغوحش ها در مسکو از زمانهای بسیار قدیم ایجاد شدند. در سال 1864 باغ وحش مسکو گشایش یافت. در آن زمان فقط 286 جانور در آن جا داده شده بود، اما هماکنون 7500 جانور (750 نوع) در این باغوحش ساکن هستند.
در باره اقوام ساکن مسکو باید بگویم که مسکو شهری کثیرالمله است. از اولین خارجیانی که در مسکو ساکن شدند باید از یونانیها ( ساکنان بیزانس آن زمان) نام برد که مذهب ارتدکس را با خود به مسکو آوردند. در طی قرن 19 اقوام جدیدی مانند کولیها، آشوریها در مسکو ظاهر شدند. در طی دهههای اخیر تعداد خارجیان ساکن در مسکو بیشتر شده است که دانشجویان، اکثریت آنها را تشکیل میدهند. در سالهای اخیر بر تعداد دانشجویان ایرانی افزوده شده است. ساعت رسمی: از ماه اکتبر تا مارس ، گرینویچ 3+ و از ماه آوریل تا سپتامبر گرینویچ 4+. اختلاف ساعت مسکو با تهران به وقت محلی فقط 30 دقیقه است - تهران 30 دقیقه از مسکو جلوتر است.
ساعت 17 به همراه عده ای از همسفرامون به طرف محل برنامه سیرک حرکت کردیم.فاصله هتل تا اونجا زیاد نبود و زود رسیدیم. بیرون سالن ودر پیاده رو مجسمه آقای نیکولین(کمدین بزرگ روسیه و از هنرمندان این سیرک) کنار ارابه قرار داشت .مدتی داخل سالن مشغول تماشای عکسها و زیبائی های سالن شدیم تا اینکه برنامه سیرک شروع شد. سیرک قدیمی مسکو (سیرک نیکولین(Nikulin's circusکه در مرکز شهر قرار دارد از سال 1880 فعالیت خودش را آغازکرده و ساختمان جدید آن بین سال های 1989- 1987 بازسازی شده است. این سیرک پس از فوت نیکولین به اسم او نام گذاری شد. برای این برنامه و دوبرنامه آپشن دیگر (که در ادامه به آنها اشاره می کنم )، جمعا 150 دلاربه راهنمامون پرداخت کردیم( متوسط هر برنامه 50 دلار). قیمت بلیت سیرک مسکو از 250 تا 3000 روبل بستگی به محل استقرارصندلی نسبت به صحنه نمایش متغیر بود. طبق معمول تورهای ایران ، ارزانترین بلیط و نامرغوبترین محل به ما تعلق داشت .طی 2 ساعت برنامه های بسیار زیبا و متنوعی اعم از آکروبات ،دلقک بازی، نمایشهای زیبای حیوانات مختلف و... انجام شد.
ساعت 30/20 به هتل برگشته شام خوردیم واستراحت کردیم تا برای فردا سرحال باشیم.
یکشنبه 31 مرداد 1389 روز هفتم
برنامه صبح: گشت شهری
بعد از ظهر: دیدن نمایش" تاریخ روسیه" در سالن نمایش هتل کاسموس شهر مسکو
طبق معمول روزهای قبل در س.پ، در مسکو هم برنامه صبح ما بعد از صرف صبحانه در هتل ،از حدود ساعت 9 شروع شد.برنامه گشت شهری جزئ برنامه تور بود و ما هزینه ای پرداخت نکردیم . بنابراین تقریبا همه همسفران با هم سوار اتوبوس توریستی شدیم. ابتدا بعد از عبور از چند خیابان ، به معروفترین خیابان شهر وارد شدیم.دو خیابان به نام" آربات "( که از کلمه ارابه گرفته شده) در مسکو وجود داره که نزدیک هم و به موازات هم هستند. یکی قدیمیه و بصورت پیاده رو به نام" آربات قدیم"(شبیه خیابان تربیت در تبریز) و دیگری جدیده و ماشین رو و بسیار پهن با 18 لاین رفت و برگشت ، به نام " آربات جدید". تا قبل از جولای 2009 تمام کازینوهای شهر تو این خیابون بود ولی بعد از آن تاریخ، تمام کازینوها رو بستند.تعداد زیادی کتاب فروشی و حتی ساختمان بزرگ" خانه کتاب"، رستوران" پراگا" که معروفترین رستوران مسکو هستش و روبروش، قدیمی ترین سینمای مسکو بنام" سینما آربات " در این خیابان قراردارند.
خیابان آربات جدید
این سینما بخاطر پخش اولین اثر" سرگئی آیزنشتاین " بسیار معروف است. سرگئی میخائیلویچ آیزنشتاین (۲۳ ژانویه ۱۸۹۸ - ۱۱ فوریه ۱۹۴۸) کارگردان و تئوریسین سینمای اهل شوروی، اولین فیلم بلند خود را بنام "اعتصاب" در ۱۹۲۴ساخت.این فیلم که نخستین بخش از مجموعه‌ی «پیش به سوی دیکتاتوری پرولتاریا» است، داستان روسیه‌ی پیش از انقلاب اکتبر را نشان می دهد. کارخانه‌ای برای پاییدن کارگران، جاسوس‌هایی می‌گمارد و کارگری به ناحق متهم به دزدیدن یک ریزسنج میشود و هنگامی که او را تهدید به اخراج میکنند، کارگرِ نومید، دست به خودکشی میزند و هم قطارانش تحت تاثیر این واقعه‌ی دردناک دست به اعتصاب می‌زنند. آیزنشتاین فیلم معروف و جهانی خود به نام " رزمناو پوتمکین" را در سال 1925 ساخت. به مناسبت بیستمین سالگرد واقعه ی تظاهرات خونین ۱۹۰۵ در سنت پترزبورگ،(که جریان آن قبلا توضیح داده شده است) حزب بلشویک دستور ساختن فیلمی را به آیزنشتاین جوان می دهد.آیزنشتاین برای ساخت فیلم و تجلیل از مردم انقلابی، داستان واقعی حادثه ای که در کشتی پوتمکین رخ داده بود را انتخاب می کند. فیلم این گونه شروع می شود که در رزمناو پوتمکین با ملوانان به شدت بدرفتاری می شود. روزی که ملوانان متوجه می شوند گوشتی که به عنوان غذا به آن ها داده شده است، فاسد است، شورشی را شروع می کنند و در نهایت با پیروزی ملوانان به پایان رسیده که نشاندهنده پیروزی انقلاب ۱۹۱۷ روسیه می باشد. امروزه این فیلم در اکثر نظرسنجی ها، در میان بهترین فیلم های تاریخ سینما جای دارد.
کمی بعد از عبور از خیابان آربات، از دور گنبدهای پیازی شکل رنگارنگ بسیار زیبائی چشمهایمان را نوازش داد.اینجا جائی نبود غیر از "کلیسای واسیلی"(نماد شهر مسکو)در ضلع جنوبی میدان سرخ.کلیسای سنت باسیل که به کلیسای "واسیلی بلاژنی" نیز شهرت دارد، یک اثر منحصربفرد است که در دنیا نظیر ندارد.کلیسای سنت باسیل به افتخار جشن حمایت از″ مریم مقدس″ وقف شد، که مصادف با شروع حمله موفقیت آمیز نیروهای ایوان چهارم، معروف به "ایوان مخوف" به قازان در تاریخ ۱ اکتبر سال ۱۵۵۲ میلادی می باشد.واسیلی در سال 1469 متولد می شود بعد از 16 سالگی وتا آخر عمر همیشه برهنه بود ودرفضای باز می خوابیدودستورات مذهبی رو رعایت می کرد.روایت است که ایوان مخوف تنها از این شخص هراس داشت.پس از مرگ واسیلی در سال 1552 یکی از افرادی که جنازه او راحمل کرد،ایوان مخوف بود.بعد ازسال 1588به احترام وی اسم این کلیسا ی جامع به واسیلی بلاژنوا معروف می شود.
نمای دور از کلیسای" واسیلی بلاژنی" در مسکو
این کلیسا به خاطر یادبود پیروزی روس ها بر تاتارها درسال1555 میلادی توسط پاستنیک معمار بزرگ آن زمان ساخته شد وبر اساس کتیبه مرمت شده، مشخص شد که درروز پطر و پاول در تاریخ ۱۲ ژوئیه سال۱۵۶۱ متبرک شد و از این راه ، زمان پایان ساخت کلیسا مشخص شد. این مجموعه از ۹ کلیسا ساخته شده است .بلندی این کلیسا 5/47 متر میباشد. درداخل کلیسا گوشه هایی از نقاشی های دیواری منحصر به فرد قرن شانزدهم تا نوزدهم قابل مشاهده می باشد.گفته شده تزار روس ایوان مخوف با دیدن کلیسا ، چنان از زیبایی آن شگفت زده شد که دستور داد چشمان معماران آن را درآورند تا آنها باردیگر نتوانند چنین کلیسای زیبایی بسازند .
نمای نزدیک کلیسای واسیلی
این بنا در سال 1929 به طور کامل تبدیل به موزه شد. از سال 1990 این بنا به همراه کرملین و میدان سرخ به عنوان یکی از میراث‌های جهانی یونسکو شناخته شد. در سال 1571 تاتارها دوباره به قصد ویران کردن مسکو به آن جا لشکر کشیدند که با مقاومت مردم روبرو شدند. در جریان حمله لهستانی ها و سوئدی ها، دو نفر به نام های" مینین" و" پاژارسکی" توانستند حمله آنها را دفع کنند و امروزه پس از احداث آرامگاه لنین در میدان سرخ ، مجسمه یادبود مینین و پاژارسکی به محدوده کلیسا انتقال یافته است. مجسمه آنها که در سال 1818 م ساخته شده است، مقابل کلیسا مشاهده می شود.
مجسمه " مینین" و" پاژارسکی" جلو کلیسای واسیلی
مکانی مدور سنگی در نزدیکی کلیسا قرار دارد که قبل از پتر کبیر اعدام گاه بود. مقبره سران دولت کمونیستی از قبیل استالین، برژنف، آندروپف و افراد مشهوری چون گاگارین و ژنرال ژوکوف نیز در این محل قرار دارد. مقبره لنین نیز در سال 1924در کنار دیوار کرملین(ضلع غربی میدان) بنا گردید که ابتدا بصورت چوبی ساخته شد ودر سال 1930 مقبره سنگی بنا گردید.
نماهائی زیبا از داخل کلیسای واسیلی
بعد از مشاهده کلیسای واسیلی ، وارد میدان سرخ شدیم و از نقاط مختلف آن دیدن کردیم.
میدان سرخ مسکو
سرخ در فرهنگ مردم روسیه به معنای زیبا است و کلمه سرخ این میدان اشتباهاً به کمونیست ها و یا آجرهای سرخ دیوارهای کرملین نسبت داده می شود. میدان سرخ در حال حاضر از نظر وسعت بعد از میدان تیان آنمن پکن و میدان نقش جهان اصفهان سومین میدان بزرگ دنیا محسوب می شود.این میدان از مشهورترین میادین جهان است، قلب شهر مسکو و نماد کشور روسیه به شمار می رود. میدان سرخ یکی از میدانهای معروف دنیاست و از لحاظ زیبائی و معماری با میدانهائی مثل" سن مارکو"ونیز ، میدان" کلیسای پترمقدس" در رم و میدان "کونکورد" در پاریس رقابت می کند.در سند مربوط به این میدان که در شهرداری مسکو نگهداری می گردد، مشخصاتش چنین ثبت شده است: طول 695 متر و عرض 130 متر. هم زمان با کرملین میدانی در کنار آن به وجود آمد که بازرگانان در آن جا بساط خود را پهن می کردند و این میدان یک میدان بازرگانی بود.
در آنجا قراردادهای بازرگانی و خرید و فروش به صورت خرده و عمده منعقد می-گردید..معمار مشهور ژوزف بویوف (1834- 1784) یکی از استادان برجسته کلاسیک روسی، در طراحی و بازسازی میدان سرخ و بازار آن نقشی اساسی داشت. در سالهای بعد از انقلاب اکتبر، میدان سرخ اهمیت بیشتری پیدا کرد، زیرا از یک سو آرامگاه لنین در آن جا ساخته شد و از سوی دیگر رژه های ارتش سرخ و راهپیمایی های میلیونی مردم در آن انجام می شد. بسیاری از خیابانهای اصلی مسکو به این میدان منتهی میشوند این امر به گونه‌ای است که میدان سرخ میدان مرکزی مسکو و گاهی کل روسیه شمرده میشود. امروزه میدان سرخ بیش از جنبه سیاسی، وجه تفریحی و تاریخی دارد. در این میدان، جهانگردان می توانند از کلیسای قدیمی و زیبای واسیلی مقدس، موزه انقلاب(ساختمان قرمز رنگ روبرو)، موزه لنین و هم چنین آرامگاه لنین بازدید نمایند.
در مجاورت این میدان،(ضلع شرقی) بازارچه موسوم به گوم قرار دارد که باداشتن یک هزار دهنه مغازه، از گرانترین بازارهای مسکوو جهان به شمار می رود بطوریکه قیمت انواع پالتو پوست(خانمها از مشتریان پروپا قرص این پالتوها در روسیه هستند) حدود13000 تا 14000دلار می باشد. بنای آن در سال ۱۸۹۳ به اتمام رسید و در سال ۱۹۵۷ تغییرات کلی در آن داده شد.در قسمت غربی میدان،چسبیده به دیوار کاخ کرملین، محل مقبره لنین واقع شده که به علت صف خیلی دراز گردشگران واخلاق زشت نگهبانان آن با توریستها و زمان طولانی که بایستی صرف میکردیم از دیدن جسد مومیائی شده لنین صرف نظر کردیم. درضلع غربی میدان سرخ، دیوارها و برجهای کاخ کرملین قرار داردو بالای برج معروف آن (اسپاسکایا) که 71 متر ارتفاع دارد، ساعت معروف کرملین بیشتر از همه خودنمایی میکند. زنگ ساعت هر یک ربع مینوازد و گذر تاریخ را نشان میدهد.
دورتا دور کاخ کرملین 2235 متر دیواربه ارتفاع 6 تا 19 متر(چون زمینش یکم پستی و بلندی داره) وجود داره و روی دیوارها 20 تا برج وبرجک ساخته شده که مرتفع ترین آن 81 متر می باشد. روی 5 تا از این برجکها که همشون هم درب اصلیست( بجز یکی از درها) 5 تا ستاره قرمز قرار گرفته که وزن هر کدوم از این ستاره ها بین یک تا یک ونیم تن می باشد.جنس این ستاره ها از یاقوت اصل و قرمز رنگ است. ولی سوالی که مطرح میشه اینه که : چطورستاره ها با این وزن نمی افتن و تاب تحمل دارند؟جوابش اینه که این ستاره ها روی محوری قرار گرفته اند که متحرکه و مواقعی که باد می وزه حرکت می کنند( عین ساختمونهای ژاپن که موقع زلزله تخریب نمی شن)پایه ستاره ها از طلای ناب ساخته شده و 5 هزار وات لامپ داخل هرستاره ست که باعث می شه اونها از نقاط بسیار دور شهر هم دیده بشن.زیر محور ستاره ها دستگاه خنک کننده نصب شده تا باد خنک از زیر ستاره ها داخل بشه تا لامپها در اثر حرارت زیاد آسیب نبینند.
د ر پشت موزه انقلاب و مقابل میدان مانژ(میدان اسب سوار) مجسمه مارشال ژوکف سوار بر اسب دیده می شود که وی یک فرمانده نظامی روس بود که در سال 1945 برلین را فتح کرد.هم اکنون ساختما سفید کنار میدان مانژ، که در زمان تزارها محل تربیت و نگهداری اسبها در زمستان بود،محل نمایشگاههای بزرگ مسکو ،روسیه وبین المللی می باشد . مساحت میدان مانژ6500 متر مربع می باشد.در این میدان همچنین یکی از هتلهای بزرگ مسکو به نام ناسیونال قرارداردکه در اوایل قرن بیستم ساخته شده است.ساختمان تئاتر بالشوی شامل ستونهای عظیم هشت تائی هم در این میدان دیده می شود که هنگام بازدید ما در حال تعمیر بود و رویش را پوشانده بودند.کتابخانه لنین با 40 میلیون نسخه کتاب، بزرگترین کتابخانه روسیه و دومین کتابخانه بزرگ جهان هم در کنار این میدان قرار دارد.مجسمه شخصیت های بزرگ علمی ، هنری و ادبی روسیه در بالای ساختمان سفید کتابخانه خودنمائی می کرد. مجسمه بزرگ" فئودور داستایوفسکی" هم در جلو ساختمان از نکات قابل توجه و دیدنی این کتابخانه به شمار می رود.ساختمان هتل مسکو در نزدیکی میدان مانژ در زمان بازدیدمون از اونجا ،در حال تعمیرو باز سازی بود.
میدان و ساختمان قرمز رنگ مانژ در نزدیکی میدان سرخ
بعد از ساعتی گردش در میدان سرخ و اطراف آن ، ساعتی هم در زیر زمین جنب میدان مانژ در یک فروشگاه که بیشتراجناسش سوغاتی های روسیه بود به گشت و گذار پرداختیم.در اینجا یک صرافی وجود داشت که به راحتی توانستیم کمی از دلارهامونو به روبل تبدیل کنیم.به خاطر گرانی فوق العاده اجناس چیزی نتونستیم بخریم ولی طبق برنامه قرار بود در روز آخر هنگام عزیمت به فرودگاه دو ساعتی در مرکز خرید مگا توقف کرده و خرید کنیم.
حوالی ساعت 12 به طرف کلیسای عیسی منجی که نزدیک میدان سرخ و کرملین در خیابان کروپاتکینسکی بود، رفتیم. کلیسای جامع عیسی منجی (Cathedral of Christ the Saviour) که مسیح ناجی نیز به آن می گویند ،در کنار رودخانه مسکوا در مرکز شهر مسکو بلندترین کلیسای ارتدکس شرقی در جهان است .
کلیسای عیسی منجی در مسکو
این کلیسا بین سالهای ۱۸۳۹ تا ۱۸۸۳ به شکرانه‌ی پیروزی روسیه بر ناپلئون(سال 1812 )ساخته شده است.در سال 1930 استالین تصمیم گرفت این کلیسا را خراب کند و به جای آن کاخ شوراها را بسازد . این کاخ باید مرکز سیاسی و اجتماعی مسکو ، کل اتحاد شوروی و نماد عظمت دوران سوسیالیسم می شد . طرح ساختمان شامل بنایی به ارتفاع 400 متر بود که در بالای آن مجسمه ای 100 متری از لنین قرار می گرفت که همچون مجسمه آزادی در نیویورک ، داخل آن نیز قابل استفاده بود . به همین منظور در سال 1931 تزئینات داخلی کلیسا را جمع آوری کرده و کل کلیسا را منفجر کردند و کلیسا به طور کامل تخریب شد . ولی با شروع جنگ جهانی دوم و پس از آن مرگ استالین عملا کاخ شوراها نیز ساخته نشد و آن فضا به عنوان خرابه ای باقی ماند .
هرچند در بازه ای از زمان در این مکان استخری نیز زده شد که آن نیز عمر زیادی نداشت .پس از سال ها و با سقوط حکومت کمونیستی ، شهردار مسکو در سال 1992 مجددا دستور ساخت کلیسای قدیمی را دقیقا با همان طرح و شکل و در محل قدیمی اش داد و پس از 8 سال در 19 آگوست 2000 مجددا کلیسای عیسی منجی ساخته و وقف اعمال عبادی شد .ارتفاع کلیسا 103 متر مساحت آن، 6805 مترمربع،قطر گنبدمرکزی 5/25 متر می باشد.دراحداث این کلیسا بیش از 10000نفر شرکت کردند.درترسیم نقش و نگارهای داخل کلیسا بسیاری از هنرمندان برجسته روسی به نامهای "سوریکوف"، "ورشاکین"،"ماکوفسکی"و " سمیرادسکی" شرکت نموده اند.
نمونه ای از نقش و نگارهای داخل کلیسای عیسی منجی در مسکو
بعد از دیدار یکساعته از کلیسا و اطراف آن، ظهر به هتل بازگشتیم.
برنامه بعد از ظهر، یکی دیگر از برنامه های آپشن بود .تعداد ثبت نام کنندگان برای این برنامه تقریبا نصف همسفرانمون بودند.نمایش تاریخ روسیه با رقص فولکلوریک در هتل" کاسموس" اجرا می شد.
نمای بیرونی هتل کاسموس
هتل کاسموس یکی از هتل های بین المللی و کلاس اول می باشد که در خیابان میر(صلح) واقع شده است .این هتل توسط یک شرکت فرانسوی ساخته شده برای همین هم دیدن مجسمه مارشال دوگل در ورودی هتل عجیب نبود.
هتل کاسموس مسکو
یکساعت قبل از شروع برنامه در لابی هتل بودیم.در این فرصت نظاره گر قیمتهای داخل ویترینهای قسمت فروشگاهی هتل بودم.هرچند قیمت همه اجناس در مسکو ( به غیر از مواد غذائی) بسیار بالاست، طبیعی بود که قیمتها نسبت به مغازه های بیرون هتل کمی گرانتر باشد ولی انتظار قیمتهای سرسام آور رو نداشتم.برای مثال قیمت یک عدد کمربند مردانه :18106 روبل بود( با روبل 65 تومانی ،معادل 1177000تومان! ).
قیمت های سرسام آور اجناس در هتل کاسموس مسکو
رقص یکی از هنرهای هفتگانه است که به حرکات موزون و ریتمیک بدن اطلاق میشود. این حرکات میتواند شامل بیان احساسات و حالات درونی انسانها باشد. حالاتی چون شادی ، غم ، حالات عرفانی و حتی مذهبی. برنامه از ساعت 18 شروع شد و تا 20 ادامه داشت .در این دو ساعت یک گروه از رقصنده های زن و مرد با هنر خود تاریخ کشورشان را از آغاز پیدایش تا امروز بصورت نمایش رقص، نشان دادند. پرنسها می آیند و میروند، تاتارها حمله میکنند، تزارها بر تخت مینشینند، فرانسویها حمله میکنند، انقلاب صنعتی و انقلاب کمونیستی به وقوع میپیوندد، آتش جنگ جهانی دوم زبانه میکشد، سفینه ای از روی سن بلند میشود و بالا میرود و روی سر تماشاچیان چرخ میزند، روسها اولین فاتحان فضا شده اند، پرده ها یکی پس از دیگری عوض میشود. نوع لباسها، نوع رقص، ریتم موسیقی، همه و همه عوض میشوند و مخاطبان دو ساعت تمام بدون کوچکترین پلک زدنی مبهوت این صحنه های شگفت انگیز شده اند و من تازه در میابم که این هنر که میگویند، چیست و رقص این هنر بی همتا بدون ذره ای ابتذال، هزاران حرف و سخن برای گفتن دارد.
در این دو ساعت، حدود یکصد رقصنده زن و مرد بر روی صحنه آمدند . چند هزار قطعه لباس از پیراهن و کفش تا جوراب و تل مو عوض کردند و تاریخ کشورشان را به هنرمندانه ترین شکل ممکن به حضار عرضه کردند و رفتند. اجازه هیچگونه فیلمبرداری و عکسبرداری از داخل سالن داده نمی شد.بعد از اتمام این برنامه بسیار زیبا و دیدنی برنامه روز هفتم هم به اتمام رسید.
دوشنبه اول شهریور ماه 89، روز هشتم(روز سوم اقامت درمسکو)
برنامه صبح: دیدار از کاخ کرملین،باغ الکساندر و مراسم تعویض نگهبانها
عصر: مشاهده زیبائیهای شهر ازداخل کشتی توریستی در حال حرکت روی رودخانه مسکو
برنامه صبح طبق پکیج اعلامی بود و ما هیچگونه هزینه ای نپرداختیم.امروز خیابانهای شهر به علت اولین روز کاری بااینکه نصف جمعیت در زیر شهر بودند(داخل ایستگاهها و مترو)،بسیار شلوغ و پر رفت و آمد بود.ابتدا مثل روز قبل به طرف جنب میدان سرخ که کاخ کرملین و باغ الکساندر قرار داشت، رفتیم. از درب ورودی باغ الکساندر وارد میشویم دروازه ای که بر سردرش چهار عقاب طلایی دوسربر بالای ستونهای دو طرف در ورودی که نماد تزارها بوده، میدرخشد. بعد از رانده شدن سپاه ناپلئون از خاک روسیه موقع جبران خرابیهای ناشی از جنگ بود که الکساندر به فکر توسعه کرملین افتاد و تصمیم گرفت در حاشیه کرملین باغی سرسبز از خود به یادگار بگذارد.با منحرف کردن رودخانه نگلینایا(که هم اینک در کنار فروشگاه زیر زمینی" آخوتنی ریاد"به چشم می خورد) و انشعاب آب از آن، آبرسانی باغ تامین شد و این باغ به نام الکساندر شهرت یافت. بعدها اجزای دیگری به باغ الکساندر اضافه شدند.
باغ الکساندر در حاشیه غربی دیوار کرملین واقع شده و در قسمتی از آن مزار سربازان گمنام قرار دارد. سربازانی که در جنگ جهانی دوم کشته شدند ولی جنازه ای از آنان به خانواده هایشان نرسید. در این قسمت از باغ، کلاهخود و شنل سربازان، به صورت نمادین ساخته شده و در کنار آن آتشی همیشه فروزان از مجمری ستاره ای شکل زبانه میکشد به یاد و نشانه احترام به آنان که در راه وطن قربانی گشتند. دو سرباز هم در آن منطقه چنان بی حرکت کشیک میدهند که حتی پلک هم نمی زنند.مراسم تعویض شیفت آنان در نوع خود جالب است.این مراسم در ساعات خاصی انجام میشد(هر نیم ساعت یکبار) بنابراین مدتی منتظر شدیم تا این مراسم شروع شود.
مراسم تعویض نگهبانها در کنار باغ الکساندر چسبیده به دیوار کرملین
کنار این نگهبانها تا یکی از درهای اصلی کاخ کرملین( همان دری که ما واردکاخ کرملین شدیم)، سکوهائی به بلندی حدود یک متر از مرمر سیاه قرار داشتند که روی هر سکو یک اسم از شهرهای شرکت کننده در جنگ جهانی دوم با یک ستاره وجود داشت. بعنوان مثال اسم ستون سوم، مینسک( پایتخت روسیه سفید یا بلاروس کنونی) بود.کمی آن طرف تر طاق الکساندربا بنای قوسی شکل که از سنگ ساخته شده است، قرار گرفته بود. سنگهایی که این بنا را تشکیل داده اند روزی زینت بخش در ودیوار خانه های مردمی بی دفاع بودند. مردمی که یا از کاشانه شان آواره گشتند یا زیر آوار همین سنگها در بمبارانهای جنگ جهانی دوم جان دادند. حالا این سنگها از همه آن خانه ها جمع شدند تا خودشان قصه غم انگیز جنگ و ویرانی را بازگو کنند خوب که گوش بسپارید صدایشان را میشنوید.باغ الکساندر زیبا و بزرگ است با باغچه هایی پرگل، با بناهایی زیبا. دیوارهای سرخ کرملین زینت بخش باغ است و میادین و فواره هایش با آن مجسمه های زیبا. مجسمه اسبهای سرکش و مجسمه هایی که روی کانالها ساخته شده اند .
در صف ورود به کاخ کرملین قرار می گیریم.صف طولانیست و بایستی ساعتی منتظر باشیم.تدابیر حفاظتی و امنیتی شدیدی برقرار می باشد. یک نفرآقای قوی هیکل قد بلند اخمو ی ریشو از حراست کاخ و یک خانم نسبتا مسن راهنمای روسی به جمع ما می پیوندند .مامور حراست ازابتدای در ورودی تا هنگام خروج از کاخ ،چشم از ما برنمی داردولی در پایان دو ساعت دیدارمون ازقسمتهای مختلف کاخ، در هنگام خروج ،با هم دوست می شویم ویک عکس یادگاری می گیریم.
نمای بیرونی قسمتی از کاخ کرملین
ارگ یاکرملین(در زبان روسی به معنی " دژ") یک قلعه تاریخی است که بصورت مجتمع در قلب شهر مسکو ساخته شده و از جنوب به رودخانه مسکو، از شرق به میدان سرخ و از غرب به باغ الکساندر مشرف است.هسته مرکزی شهر مسکو محسوب شده و شامل تعدادی کاخ و کلیسا است.کرملین مثلثشکل با جهت شمالی دارای ضلعهایی به طول ۷۵۰ متر است. کرملین را واقعاً میتوان از نظر سمبولیک، تاریخی و استراتژیکی قلب مسکو نامید. بزرگترین کلیسای کرملین ، کلیسای جامع اوسپنسکی است که طی سالهای ۱۴۷۵ تا ۱۴۷۹ ساخته شده و تزارها در آنجا تاجگذاری میکردند. احداث کرملین در سال ۱۴۸7 پایان یافت. تمام عملیات ساختمانی ۱۰ سال به طول انجامید. ابتدا دیوار آجری کرملین در کنار رودخانه مسکو بنا شد، زیرا همانا از آنجا تاتارها اغلب حمله میکردند. کرملین جدید را روی کرملین قدیم که از سنگ سفید بود ،بنا کردند. دیوارهای قبلی را در حد امکان باقی گذاشتند فقط دور آنها را دیوارهای آجری کشیده و آنها را بلندتر و ضخیمتر و محکمتر کردند.این کاخ از چهار قصر، چهار کلیسا و دیوار به همراه برجهای کرملین تشکیل یافته‌است. از این کاخ به منظور اسکان رئیس جمهور روسیه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نمائی دیگر از کاخ کرملین
دیوارهای کرملین و برجها در طی سالهای ۱۴۸۵ تا ۱۴۹۵ توسط استادان ایتالیائی ساخته شدند. زوایای ناهماهنگ مثلثی شکل دیوار کرملین محوطه‌ای به مساحت ۲۷۵۰۰۰ متر مربع (۶۸ جریب) را در بر می‌گیرد. طول دیوارهای قلعه ۲۲۳۵ متر (۲۴۴۴ یارد) و شامل 20 برج و برجک جنگی است ولی ارتفاع آن در جاهای مختلف و بسته به نوع زمین آن، از 6 تا ۱۹ متر در نوسان است. ضخامت دیوار نیز بین ۵/۳ تا ۵/۶ متر است.
ابتدا هجده برج کرملین ساخته شده بودند ولیکن تعداد برجها در قرن هفدهم به بیست عدد افزایش یافت. طرح تمام برجها بجز سه عدد آنها که گرد هستند، بصورت چهار گوش می‌باشند. نام بلندترین برج" اسپاسکایا "است که در سال ۱۶۲۵ و با ارتفاع ۷۱ متر ساخته شد. میدان مجموعه کلیساها(سابورنایا) توسط شش ساختمان شامل سه کلیسای اعظم احاطه شده‌است. کلیسای اعظم دورمیشن که در سال ۱۴۷۹ ساخته شد، اصلی‌ترین کلیسای مسکو بوده و مراسم تاجگذاری تزارها در آن انجام می‌شده‌است. کلیسای جامع بشارت )بلاقاوشنسکی) با سه گنبد درخشان، دیگر اثر تاریخی است که در سال ۱۴۸۹ تکمیل گردید. این کلیسا، کلیسای خانگی تزارها و شاهزاده های کبیر بود.در داخل کلیسا مراسم غسل تعمید خانواده های امپراتورها،مراسم ازدواج آنها و مراسم عبادت روزانه شون برگزار می شد.آرایش درونی کلیسا بسیار باشکوه است. ویژگی نقاشیهای دیوار،ظرافت ودرخشش آنها می باشد. کف زمین از کاشیهای عقیق و یشم پوشانده شده است و درهای چدنی آن برعظمت و شکوه آن می افزاید.
کلیسای جامع بشارت( بلاقاوشنسکی) در داخل محوطه کاخ کرملین
در بخش جنوب شرق میدان ،کلیسای اعظم آرخانگل(فرشته بزرگ) میخائیل بنا شده به سال۱۵۰۸ وجود دارد که پشتیبان آسمانی شاهزاده های مسکو در زمان جنگ بوده است بنای آن بسیار بزرگتر از سایرین است و در داخل آن تمام شاهزاده های کبیر و تزارها تا دوران پترکبیر دفن شده اند.برروی مقبره شاهزاده دیمیتری در ستون جنوبشرقی ،برروی سنگ سفیدکاری شده از او به عنوان شخص مقدس وقربانی یادشده است.
دیگر ساختار شاخص، برج زنگ ایوان کبیر در ضلع شمال شرق میدان است که گفته میشود نشان مرکز دقیق مسکو بوده و شباهت به یک شمع در حال سوختن دارد. این بنا که در سال ۱۶۰۰ ساخته شده، ۸۱ متر (۲۶۶ فوت) ارتفاع دارد. تا زمان انقلاب روسیه، این ساختمان مرتفع‌ترین ساختار شهر محسوب می‌گردید. زیرا ساخت ساختمانهای بلندتر از آن ممنوع بود ۲۱ زنگ این برج در زمان حمله دشمنان بصدا در می‌آمده‌است.
قدیمیترین ساختار غیر مذهبی باقی‌مانده ،قصر مرصع ۱۴۹۱ ایوان سوم است که تخت‌های شاهنشاهی در آن قرار دارند. بعد از این بنا، قدیمیترین ساختار مربوط به اولین منزل خاندان سلطنتی یعنی قصر تررم است. قصر تررم اصلی نیز بفرمان ایوان سوم ساخته شد ولی زمان ساخت اکثر قصرهای موجود، به قرن هفدهم برمی گردد. قصر تررم و قصر مرصع توسط قصر کرملین کبیر بهم متصل شده‌اند که فرمان ساخت آن را نیکلاس اول در سال ۱۸۳۸ صادر نمود. برای ساخت بزرگترین سازه داخل کرملین، رقم نجومی یازده میلیون روبل و بیش از یک میلیارد دلار جهت نوسازی در دهه۱۹۹۰ هزینه شده‌است. این عمارات شامل تالارهای خیره کننده، یک راه پله قرمز مخصوص مراسم، آپارتمان‌های خصوصی تزارها و طبقه زیر زمین کلیسای رستاخیز لازاروس (۱۳۹۳)، که بعنوان قدیمیترین بنای کرملین و کل مسکو محسوب می‌گردد.
نمای قسمتی از کاخ کرملین از بالا که در آن کلیسای جامع بلاقاوشنسکی نیز مشاهده می شود
نویسنده : فرشاد شفیعی شهیدلو
تمامی مطالب عنوان شده در سفرنامه ها نظر و برداشت شخصی نویسنده است و وب سایت بانک تور و گردشگری مسؤولیتی در قبال صحت اطلاعات سفرنامه ها بر عهده نمی‌گیرد. |
