هر شهر و کشوری را با ویژگیها و خصوصیاتی مشخص میشناسند و تقریباً جایی وجود ندارد که از این قاعده مستثنی باشد. صبحانه های وان ترکیه، یکی از ویژگیهای برجسته این شهر هستند که تقریباً هر کسی که آن را تجربه کرده باشد، بهندرت میتواند نمونهای مشابهش را مثال بزند. میزهای پروپیمان، خوراکیهای متنوع و بومی و اهمیت ویژهای که مردمان وان به صبحانه میدهند، باعث شده صبحانه های وان ترکیه از هر شهر و کشور دیگری متمایز باشد. در این مطلب، سرگذشت صبحانه های وان و چرایی اهمیت آن، بهترین وعدههایی که باید در صبحانه امتحان کنید و برخی از بهترین صبحانه خوری های وان ترکیه را برای شما شرح دادهایم.
چرا صبحانه های وان ترکیه معروف هستند؟
صبحانه های ترکیه بهطور کلی طرفداران زیادی دارد و بسیار هم معروفند. بین خود مردم ترکیه، وعده صبحانه در جایگاه ویژهای قرار میگیرد و یکی از مهمترین قسمتهای هر روزشان را تشکیل میدهد. تمام این اهمیت و ویژگی در وان، ارزش چندبرابری پیدا میکند و این امر سبب شده وان ترکیه را پایتخت صبحانه بدانند. در وان، مردم حتی بعضاً بهجای نهار کاری، در کنار یکدیگر صبحانه کاری میخورند و این حالت را میتوانید در آخر هفتهها و روزهای تعطیل، بیشتر از هر روز دیگری ببینید.
مدتهاست که وعدههای پروپیمان صبحانه در وان، بهنوعی یک فرهنگ حساب میشود و در این شهر میتوانید سالنهایی را ببینید که مخصوص سرو و ارائه صبحانه به گردشگران و مردم هستند. در کنار کلیسای باستانی و دریاچه بزرگ وان، این صبحانه است که بهعنوان یکی از اصلیترین جاذبههای شهر وان در تور ترکیه شناخته میشود و یکی از علل اصلی محبوبیت و معروفبودن صبحانه های وان ترکیه، استفاده از مواد اولیه تازه و بومی مثل سیر و کره همانجا است. نزدیک صبح که میشود، بوی نان تازه در حال پخت، چای دمکرده و حسوحال جاری در وان، صبحانه های این شهر و چشیدن یک وعده صبحانه کامل را در اینجا بسیار بهیادماندنی میکند.
تاریخچه صبحانه در وان ترکیه
شهر وان، در قرن نهم قبل از میلاد مسیح، پایتخت اورارتو بوده و از این جهت یادگارهای به جای مانده از آن دوران و تاریخ وان، امروزه تبدیل به جاهای دیدنی وان و دلیل سفر خیلی از گردشگران شده است. از اواسط قرن بیستم، کشاورزان محصولات تازهشان را برای فروش به شهر وان میآوردند. از آنجایی که شهر وان ترکیه در مسیر جاده ابریشم قرار داشته، یکی از عوامل مطرح شدنش، خریدوفروشهایی بوده که به این واسطه در شهر انجام میشده است.
حوالی سالهای 1940 اماکنی تحت عنوان «خانههای شیر» وجود داشته که در آنها محصولاتی مانند شیر، پنیر و بهطور کلی لبنیات آماده و عرضه میشدند. این اماکن، محلی برای جمعشدن کارگرها و همچنین برای خوردن یا تهیهکردن وعدههای غذایی بوده است.
بعدها، سالنهای سرو صبحانه و رستورانهایی که در آنها صبحانه آماده میکردند، در خیابانی که به «Kahvaltıcılar Çarşısı» معروف است، بیشتر میشوند. ترجمه این عبارت در فارسی «خیابان صبحانهپزان» یا «خیابان صبحانه» است و البته این نام، غیررسمی است. مسئله صبحانه در وان ترکیه بهقدری جدی میشود که در سال 2014 رکوردی در همین زمینه برای وان در کتاب رکوردهای گینس ثبت میشود. در این سال برای تعداد 51793 نفر، مقابل دژِ وان صبحانه سرو میشود و این بزرگترین اجتماع برای صرف صبحانه تا به امروز است.
انواع صبحانه در وان
میزهای صبحانهای که در وان ترکیه میچینند، آنقدر محتویات مختلفی دارند که گاهی حتی جا برای قراردادن خوراکیهای دیگر پیدا نمیشود! در میزهای صبحانه های وان، گاهی تا 30 ظرف متنوع و حاوی خوراکیهای جورواجور هم وجود دارند. در میان محتویات صبحانه های وان، بیشتر خوراکیها نمایانگر فرهنگ و آدابورسوم مردم در وان ترکیه هستند.
در بین محتویات صبحانه، چندین نوع پنیر، چند نوع کره، انواع مربا، خامه، عسل، نان، سوسیس و کالباس، چای و مواد غذایی دیگر، فقط بخشی از میز را پر میکنند. بسیاری از خوراکیهای دیگر در صبحانه های وان، خوراکیهایی هستند که بیشتر مخصوص شهر وان یا ترکیه هستند و اسمهای ویژهای هم دارند. در این میان، باز هم خوراکیهایی را میبینیم که یا نام یا محتویاتی شبیه به برخی از صبحانهها و میانوعدههای خودمان دارند؛ اما بعضاً از نظر مواد تشکیلدهنده، تفاوتهایی دارند. در ادامه، تعدادی از وعدههای صبحانه های وان ترکیه را برایتان شرح میدهیم که حسابی میتوانند انرژیتان را برای تفریحات وان تأمین کنند.
جاجیک (cacık)
یکی از وعدههای اصلی مردم وان ترکیه برای صبحانه، جاجیک است. جاجیک ترکیبی از چند ماده غذایی و سبزی است که در بین خوراکیهای صبحانه وان ترکیه، جایگاه ویژهای دارد. جاجیک را از ترکیب ماست، خیار، فلفل سبز، جعفری، پیاز و نوعی سیر درست میکنند. البته اینها مواد غذایی اصلی تشکیلدهنده جاجیک هستند. در بعضی از رستورانها و غذاخوریها، مواد افزودنی دیگری مانند سبزیهای معطر هم به آن اضافه میکنند.
پنیر اتلو (Otlu Peynir)
در میان صبحانه های وان ترکیه، برخی از بهترین پنیرهای دنیا هم مشاهده میشوند و باید بگوییم که تنوع و تعداد پنیرهای صبحانه های وان، بسیار زیاد هستند. یکی از محبوبترین این پنیرها، پنیر اتلو است که یک پنیر گوسفندی محسوب میشود. طعم این پنیر تا حدودی شبیه پنیر فتا است و در تهیه آن، از سیر، گیاهان معطر کوهی مثل نعنا، گل وحشی و آویشن هم استفاده میکنند.
پنیر گیاهی وان
پنیرهای گیاهی را معمولاً از شیر گوسفند تهیه میکنند و درون آنها را با ترکیبات گیاهی و سبزیجات معطر پر میکنند. گیاهان وحشی و دارویی، رازیانه، سیر، آویشن و نعنا از جمله گیاهان و سبزیجاتی هستند که در پنیرهای گیاهی استفاده میکنند.
مورتوا (Murtuğa)
مورتوا ترکیبی از آرد، کره و تخممرغ است. برای تهیهکردن این خوراکی، معمولاً آرد و کره را باهم میپزند و سپس تخممرغ به آن اضافه میکنند. پس از اضافهکردن تخممرغ، دوباره آن را میپزند تا آماده شود. زمانی که مورتوا آماده شد، آن را با عسل، مربا یا مارمالاد میخورند.
کاوورما (Kavurma)
کاوورما جزو مقویترین غذاهایی است که میتوانید در صبحانه های وان امتحان کنید. کاوورما ترکیبی از تخممرغ و گوشت بره یا گاو است و معمولاً هم در ظروف مسی آماده میشود. گاهی از سوسیس هم برای این ترکیب استفاده میکنند.
کاووت (Kavut)
کاووت که به آن قاووت هم میگویند، در ایران هم وجود دارد، اما با ترکیب و مواد تشکیلدهندهای متفاوت. برای تهیه کاووت، آرد گندم را در روغن سرخ میکنند و این فرایند با اضافه کردن مقداری شکر کامل میشود. آنچه در نهایت به دست میآید، بافتی شبیه به حلوا دارد. در ایران، معمولاً قاووت ترکیبی از مغزهای مختلفی مثل بادام، پسته و مواد دیگر است که لِه میشوند و در کنار یکدیگر ترکیب میشوند.
تاراتور (Taratur)
ترکیب پنیر خامهای با شوید و جعفری، محتوای اصلی تاراتور را تشکیل میدهد. البته در کنار این خوراکی، گاهی مواد غذایی دیگری هم میآید. برای مثال سوسیس، یکی از مواد غذایی است که گاهی در کنار تاراتور میآورند.
سوت کایماگی (süt kaymağı)
این ماده غذایی، درواقع همان چربی کرهای است که بهصورت لایهای کرمی در بالای شیر وجود دارد. به تعبیری همان سرشیر خودمان است که در کنارش مواد غذایی مختلف دیگری هم میگذارند. عسل، تکههای موم، گوجه، خیار، تخممرغ آبپز و گردو از جمله این مواد هستند.
رستوران های خوب برای صبحانه در وان
در وان ترکیه، رستوران های فراوانی هستند که صبحانه ارائه میکنند و برخی از سالنها هم هستند که فقط صبحانه سرو میکنند. در این میان میتوانید صبحانه هتل های وان را هم میل کنید؛ اما خیلی از آنها مانند رستورانها و سالنهایی که بهطور ویژه برای ارائه دادن صبحانه هستند، محتویات زیادی ندارند. مگر اینکه در بهترین هتل های وان اقامت داشته باشید تا بتوانید صبحانه های وان ترکیه را آنطور که هستند میل کنید. در این بخش، تعدادی از رستورانها و سالنهای خوب و معروف را برای ارائه صبحانه به شما معرفی میکنیم.
یکی از نکاتی که حتماً باید به آن توجه کنید، این است که بدانید در ماه رمضان، بسیاری از غذاخوریها از عصر باز میکنند و خیلیهاشان در طول بسته هستند. اگر شانس با شما یار باشد، غذاخوریهایی هم پیدا میشوند که شیشههایشان را میپوشانند و غذا سرو میکنند. ولی در حالت کلی، اکثر غذاخوریها میز و صندلیشان را از خیابانها جمع میکنند و شهر حالوهوای دیگر اوقات را برای خوردن صبحانه ندارد و بیشتر در هنگام سحر میتوانید فعالیت سالنهای غذاخوری را مشاهده کنید.
سالن سوتچو کنان (Sütçü Kenan)
اینجا، یکی از قدیمیترین سالنهای وان ترکیه برای صرف صبحانه است. سال احداث این مکان، 1946 بوده و در حال حاضر، نسل سوم سرپرستان، این سالن آن را اداره میکنند. اینجا در ابتدا یک لبنیاتفروشی بوده و مردم قبل از شروع کارشان به این محل میآمدند تا قهوهای هم بخورند و بروند. هرکدام از آنها یک خوراکی همراه خودشان میآوردند، یکی پنیر، دیگری نان، شخص دیگری تخممرغ و به این ترتیب بهصورت اشتراکی یک صبحانه کنار هم میخوردند.
امروزه درهای اینجا برای پذیرایی از مردم باز است و انواع صبحانه با مواد اولیه تازه آماده میشوند. اکثر نظرات کسانی که به سوتچو کنان آمدهاند مثبت بوده و اینجا را به دیگران پیشنهاد دادهاند. بنابراین پیشنهاد میکنیم که پیش از گشتوگذار در ارزانترین مراکز خرید وان، انرژیتان را در این سالن تأمین کنید.
ساعت کاری سالن سوتچو کنان: از 05:00 تا 14:00
وبسایت سالن سوتچو کنان: vandakahvalti.com
صفحه اینستاگرام سالن سوتچو کنان: sutcukenan.van@
موقعیت دقیق سالن سوتچو کنان روی نقشه
رستوران بک هاله بک (Bak Hele Bak)
این رستوران، در سال 1975 تأسیس شده و در ابتدا یکی از خانههای شیر وان ترکیه بوده است. به گفته مالک این رستوران، مشتریانش از کودکان 7 تا سالخوردگان 70 ساله هستند و به همهجور قشری از معلم گرفته تا سیاستمدار و نویسنده، خدمات ارائه میکند. معمولاً کسانی که به این رستوران میروند، صبحانهخوردن در آن را پیشنهاد دادهاند. در این رستوران، همچنان مربای گل رز به روش سنتی ارائه میشود.
ساعت کاری رستوران بک هله بک: از 06:00 تا 17:00
صفحه اینستاگرام رستوران بک هله بک: bakhelebak.yusufkonak@
موقعیت دقیق بک هله بک روی نقشه
سوتچو فوزی (Sütçü Fevzi)
این سالن هم در سال 1952 تأسیس شده و تنوع فراوانی در صبحانهاش دارد. استفاده از مواد اولیه طبیعی، از دیگر مزایایی است که میتوانیم برای این رستوران عنوان کنیم. اما از نکات مثبت دیگری که میتوانیم برای سالن سوتچو فوزی عنوان کنیم، منظره زیبایی است که رو به دریا دارد. گفتنی است که منظره دریا را میتوانید در تعدادی از بهترین رستوران های وان هم مشاهده کنید، اما دیدن این مناظر همراه با صبحانه، لطف دیگری دارد.
ساعت کاری رستوران سوتچو فوزی: از 07:00 تا 16:00
صفحه اینستاگرام رستوران سوتچو فوزی: sutcu.fevzi.van@
موقعیت دقیق رستوران سوتچو فوزی روی نقشه
سفر به وان ترکیه
وان، فاصله کمی با شهرهای مرزی ایران دارد. به همین خاطر شما میتوانید بهصورت زمینی، فاصله مرز رازی تا وان را بهراحتی طی کنید و سپس خودتان را به وان ترکیه برسانید. البته این در صورتی است که بخواهید خودتان این سفر زمینی را ترتیب دهید و با خودروی شخصیتان سفر را برنامهریزی کنید. در غیر این صورت، بهترین راه برای سفر به وان، استفاده از تور وان ترکیه است که همه برنامههای مشخص و مرتب است.
سخن آخر
شما تابهحال صبحانه های وان ترکیه را امتحان کردهاید؟ به نظر شما کدام ویژگی صبحانه های وان فراموشنشدنی است؟ بیشتر کسانی که تجربه خوردن یک وعده صبحانه در وان ترکیه را داشتهاند، آن را فراموش نمیکنند و شاید صبحانه را نمادی از این شهر در ترکیه بدانند. تجربهکردن صبحانه های وان ترکیه در اقامتگاههای این شهر هم میتواند بسیار متفاوت باشد، به شرطی که مانند سالنهای صبحانه، میزی پرمحتوا ارائه کنند.