شورمست، نام روستا و دریاچه ای بکر و آرامش بخش در دل جنگلهای هیرکانی و دامنه سبز رشته کوه البرز در منطقه سوادکوه، شهرستان پل سفید استان مازندران است که تنها با حدود دویست کیلومتر رانندگی از تهران می توان به آن رسید و برای دوست داران طبیعت می تواند سفری بسیار خاطره انگیز و به یاد ماندنی را به ارمغان آورد. ساکنان قدیمی این روستا از قوم بختیاری هستند و نام این روستا برگرفته از دستگاه شورِمستی که دستگاهی در موسیقی بختیاری است گرفته شده است.
برای رفتن از سمت تهران، باید از آزاد راه تهران پردیس یا جاده قدیم دماوند به جاده فیروزکوه و به سمت استان مازندران برویم و پس از عبور از روستای زیبای ورسک و دیدن جاذبه هایی همچون آبشار زیبای شورآب، پل غرور انگیز ورسک و ریل راه آهن سه خط طلا که به معنای واقعی کلمه یک شاهکار مهندسی هستند، به شهر پل سفید می رسیم. (در صورتی که قصد سفر با خودرو شخصی ندارید، با استفاده از قطار تهران ساری و پیاده شدن در ایستگاه پل سفید و همچنین اتوبوسهای تهران به ساری که از جاده فیروزکوه عبور می کنند می توانید به این این محل برسید)
جاهای دیدنی اطراف تهران برای سفر یک روزه
نام این شهر برگرفته از پل تاریخی این شهر هست که دو طرف رود تلار را به هم وصل می‌کند. این پل بیش از پانصد سال پیش و در زمان شاه عباس صفوی در مسیر راه شاه عباسی، که اصفهان را به مازندران وصل می‌کرد، ساخته شد و تا چند دهه گذشته، از مهمترین پلهای مسیر فیروزکوه به قائم شهر بوده‌است. چون سنگ به کار رفته در پل و ملات اهکی آن به رنگ سفید بود، این نام را برای شهر انتخاب کردند و همچنان این پل مانند پرچم سفید صلح در وسط این شهر خودنمایی نموده و هنوز زیر بار لرزش عبور خودروهای سواری و سنگین مقاومت می کند.
پس از رسیدن به شهر پل سفید در سمت چپ خود (سمت غرب) یک پل آجری سرخ رنگ زیبا که به سبک پلهای قدیمی طراحی شده است را مشاهده می کنیم پس از عبور از روی این پل باید به سمت چپ بپیچیم تا به سمت روستای شورمست رودبار برویم. پس از طی مسافت کمتر از دو کیلومتر به یک سه راهی خواهیم رسید که مسیر سمت چپ به سمت روستای شورمست رودبار و مسیر سمت راست به سمت دریاچه شورمست می رود. پس از طی حدود سه کیلومتر در جاده ای آسفالته ولی پر پیچ و خم و پستی و بلندی و البته بسیار زیبا، (توصیه میکنم که با سرعت مطمئن و حداکثر دنده 2 در این جاده تردد بفرمائید) مجددا به یک سه راهی می رسیم،
جاده سمت راست به سمت روستای شورمست علیا می رود که بعداً بصورت مفصل درخصوص آن توضیح خواهم داد و جاده سمت چپ به سمت دریاچه شورمست می رود. پس از طی حدود یک کیلومتر از این نقطه به دریاچه شورمست که درگویش محلی به آن اوندون می گویند خواهید رسید دریاچه ای با محیطی بسیار آرامش بخش که توسط انبوهی از درختان پهنبرگ کهن سال، بلند قامت و متراکم افرا، راش، بلوط، توسکا، ممرز، ملچ و ... محاصره شده و انعکاس تصویر درختان درهم پیچیده بر سطح آب، چشمتان را نوازش می دهد، تنفس هوای مطبوع توأم با بوی گیاهان جنگلی، نسیمی که از سطح آب همراه با رطوبتی ملایم به صورتتان برخورد می کند، همراه با امکانات رفاهی شامل آلاچیق، رستوران، بوفه، سرویس بهداشتی و تفریحاتی مانند قایق پدالی، اسب سواری، تاب روی دریاچه، ماهیگیری و ... شما را به وجد خواهد آورد.
این دریاچه در اثر رانش زمین و مسدود شدن بخشی از مسیل در دامنه کوه ایجاد شده است، آب آن از چشمه های زیرزمینی اطراف و بارندگی تامین می شود مساحت دریاچه و عمق آن بسته به میزان بارندگی متفاوت است ولی نزدیک به پانزده هزار مترمربع مساحت و عمق آن در بیشترین نقطه حدود پنج متر برآورد شده است. دریاچه شورمست سوادکوه ارتفاعی حدود ۹۴۰ متر از سطح دریا دارد، عرض آن از شمال به جنوب ۷۰ متر است و طول آن که از شرق تا غرب گسترده شده ۳۰۰ متر محاسبه شده است.
شما در این مکان امکان کمپینگ و چادر زدن دارید ناگفته نماند این مکان دوست داشتنی و زیبا به دلیل نزدیکی به پایتخت، دسترسی آسان، امکانات مناسب و… بسیار مورد توجه گردشگران علی الخصوص در روزهای تعطیل قرار گرفته است. لذا با توجه به ازدحام جمعیت در روزهای تعطیل و آخر هفته، صدای بلند موزیک و داد فریاد مسافران و برهم زدن سکوت محیط توسط آنها، اگر بدنبال سکوت و آرامش هستید، حتما در روزهای وسط هفته به این محیط مراجعه کنید. اینجا علاوه بر زیبایی بصری، در صورت سکوت، میشود از صدای زیبای آواز پرندگان، صدای نوک زدن دارکوبها به تنه درختان و دیدن پرندگان مهاجر روی سطح آب نیز لذت برد. در این دریاچه ماهی هایی همچون کپور و گربه ماهی و دو زیستانی همچون لاک پشت، غورباغه و مار آبی به وفور دیده می شوند. اگر در ماهیگیری تبحر دارید و قلاب و تجهیزات ماهیگیری به همراه دارید، می توانید برای نهارتان روی کباب ماهی تازه به عنوان یک گزینه حساب باز کنید.
خوردن چای آتشی و خواب بعد از نهار، موضوعی است که به هیچ وجه نمی شود از چشم پوشی کرد. با توجه به وجود ریشه های درختان در آب، وجود قسمتهای باتلاقی و ... شنا کردن در این دریاچه بسیار خطرناک است و به همین دلیل ممنوع می باشد. این دریاچه در هر کدام از فصول سال زیبایی هایی منحصر بفرد دارد که عبارتند از:
بهار: اسم بهار همیشه با سرسبزی و طراوت توام است، این منطقه نیز در ابتدای بهار با شکوفه های زیبای درختان و آب و هوای خنک و دلپذیر، لذت تماشای هوای مه آلود از لابه لای شاخه های درختان و ... میزبان گردشگران خود است.
تابستان: در این فصل دیدن درختان سبز زمزدین در کنار آبی آسمان، بسیار دلپذیر و دلچسب می باشد. همچنین به دلیل اینکه این دریاچه در ارتفاعات واقع شده است از هوای گرم تابستان کمی فاصله دارد و دارای هوایی مطلوب می باشد.
پاییز: ویژگی طبیعت مازندران در فصل پاییز هوای مه آلود و مناظر رنگارنگ آن است رنگهای سبز، زرد، نارنجی و قرمز، رنگ آمیزی خداوند بر روی شاخه های درختان جنگلهای مازندران است. که این جاذبه طبیعی نیز از این قائده مستثنی نیست. زیبایی این منطقه در پاییز نیز شما را مشعوف خواهد کرد تا جایی که اجازه نمی دهد شما از عکاسی طبیعت غافل شوید.
زمستان: شاید طبیعت گردی در فصل زمستان چندان مورد علاقه عموم نباشد. اما برای عده ای دیدن مناظر برفی، درختان پوشیده از برف، نوشیدن چای در هوای سرد زمستان در دل طبیعت و ... جذابیتی وصف ناپذیر دارد.
دریاچه شورمست تنها دریاچه طبیعی شهرستان سوادکوه محسوب میشود. دریاچه‌ای که در گذشته‌های نه چندان دور بکر و دست‌نخورده بود و حالا این روزها با باز شدن پای گردشگران و مسافران حال و روز خوبی ندارد. برای حفظ این دریاچه زیبا و تماشایی از ریختن زباله در داخل آب دریاچه و محیط اطراف آن بپرهیزید و به پاکی و آرامش شورمست احترام بگذارید. لطفا قبل از ترک اینجا حتما آتشی را که روشن کردید بصورت کامل خاموش کنید و زباله هایتان را با خود ببرید.
اگر از این محیط لذت بردید و هنوز زمان دارید به شما دیدن روستای زیبای شورمست را نیز توصیه می کنم. کافیست مسیر را تا همان سه راهی که پیشتر عرض کرده بودم برگشته و در مسیر جاده خاکی کمتر از دو کیلومتر به سمت روستای شورمست علیا، پیش بروید تا به یک روستای دنج در دل جنگل هیرکانی برسید که برای علاقهمندان طبیعت فوق العاده زیباست، روستایی که گویا از دل تاریخ بیرون آمده و هیاهوی تکنولوژی هنوز آنرا ویران نکرده است، روستایی با کوچه های سنگ فرش و خانه های قدیمی با معماری منحصر به فرد مازندران، کفسازی سنگ چین زیر ساختمان، دیوارهای کاهگلی، پنجره های کوچک چوبی، سقفهای چوبی دود گرفته،بامهای شیروانی، بخاری هیزمی و ایوانی رو به طبیعت بکر که آرامشی عجیب را به شما هدیه می دهد.
امکان پیاده روی در عمق جنگل، عبور از داخل تونلهای درختی، همنشینی با طبیعت، دیدن درختان کهن سال با بن بیش از دو متر، عبور گله های اسب و گاو رها در دل طبیعت، شنیدن صدای پرندگان، صرف غذا در محیطی بدون هیاهوی شهرها، خوردن میوه های وحشی همچون توت فرنگی وحشی، تمشک، آلوچه جنگلی، سیب وحشی، ازگیل، خرمالوی وحشی، تلکای قرمز، تلکای سیاه و ... (البته در فصل مناسب) چیزی است که در اینجا نصیبتان میشود.
حیات وحش این منطقه شامل حیواناتی مانند گوزن، مرال، گراز، روباه، شغال، پلنگ، خرس، تشی، خرگوش، قاقم، موش درختی (اشنیک) و پرندگانی همچون قرقاول، کبک، توکا، جیجاق و پرندگان شکاری شامل عقاب، شاهین، قرقی، قوش و خزندگانی نظیر مار، بزمچه سبز خزری و ... می باشد که شاید دیدن آنها در آینده نه چندان دور به آرزویی دست نیافتنی تبدیل شود. به شما توصیه می کنم که زیارت امازاده سید کمال این روستا که در قبرستان بخش ظریفکلا قرار دارد را نیز از دست ندهید، متاسفانه حمام قدیمی و تاریخی این روستا که قدمتی نزدیک به دویست سال دارد به مرگ و تخریب کامل بسیار نزدیک می باشد که هیچ توجهی به آن نشده و در مرز نابودی قرار دارد. دیگر اثر باستانی این روستا سقانپار چوبی است در حیاط حسینه روستا قرار دارد. (سقا به معنی فردی که آب می دهد و نپار در گویش مازندرانی به معنی ، تختی با پایه بسیار بلند چون بالاخانه ای که با پله های چوبین بر آن بالا روند)
اگر در دهه اول محرم به این روستا سفرکنید می توانید در محوطه حسینیه روستا تعزیه و عزاداری سنتی این روستا را از نزدیک مشاهده نمایید که در نوع خود بینظیر می باشد. از مشاهیر این روستا می توان تیمسار هوشنگ خان سوادکوهی، عطاالله خان کالیراد و آقای مجتبی عابدینی (قهرمان شمشیربازی ایران، نایب قهرمان جهان و نفر چهارم المپیک ریو) را نام برد. از مهمترین جاذبه های گردشگری اطراف روستای شورمست علاوه بر پل ورسک، راه آهن سه خط طلا و آبشار شورآب که پیشتر به آن اشاره کردیم، می توان به موارد زیر اشاره کرد که با یک برنامه ریزی مناسب می توان در یک سفر تعداد زیادی از این جاذبه ها را دید :
کاروانسرای گدوک : این کاروانسرا در ۲۵ کیلومتری جنوب ورسک، در گردنه گدوک واقع شده و مربوط به دوران حکومت شاه عباس صفوی است. این بنا به کاروانسرای شاه عباس نیز معروف است. از شورمست تا این کاروانسرا حدود یک ساعت باید رانندگی کنید.
غار اسپهبد خورشید : غار اسپهبد خورشید که از آن با نامهایی همچون کیجا کچال، طاق ونداد هرمز، قلعه دیو سپید مازندران و ... نیز یاد می شود. اثری طبیعی-تاریخی است که بر سر راه سوادکوه به تهران در ناحیه دوآب در نوزده کیلومتری جنوب شهر پل سفید در شهرستان سوادکوه استان مازندران قرار دارد. این غار به عنوان دژی طبیعی، همواره مورد استفاده اسپهبدان طبرستان بوده‌است. این غار در مسیر قلعه کنگلو قرار دارد. از شورمست تا این غار حدود نیم ساعت فاصله است.
قلعه کنگلو : قلعه‌ای تاریخی در شهرستان سوادکوه و سی و نه کیلومتری شهر پل سفید در روستای کنگلو روی صخره‌ای عظیم قرار دارد. این قلعه به عقاب مازندران شهرت دارد. از شورمست تا این قلعه حدود یک ساعت باید رانندگی کنید.
آلاشت: منطقه توریستی آلاشت که در مجاورت شورمست قرار دارد، منطقه ای خوش آب و هواست که علاوه بر اب و هوای مطلوب، اماکن دیدنی همچون رصدخانه آلاشت، زادگاه رضا پهلوی، معبد دختر پاک و ... را درخود جای داده است. از شورمست تا آلاشت حدود یک و نیم ساعت باید رانندگی کنید.
روستای لاجیم: کمی جلوتر از مرکز شهر زیرآب، روستایی به نام لاجیم قرار گرفته شده است که چشم‌انداز دلنشینی دارد. برج تاریخی این روستا، باعث شهرت روستا شده است. قدمت این برج تاریخی به دوره حکومت آل زیار برمی‌گردد. با رفتن به این روستا می‌توانید همزان طبیعت‌گردی و تاریخ‌گردی را تجربه نماید. فاصله شورمست تا روستای لاجیم، حدود دو ساعت است.
پارک جنگلی جوارم : اگر مناطق امن با امکانات بسیار بالا را دوست دارید، بعد از رفتن به شورمست می‌توانید به منطقه گردشگری و تفریحی جوارم بروید. این پارک گردشگری تمام امکانات رفاهی و اقامتی را دارد و سفری خاطره‌انگیز را برای شما می‌سازد. این پارک جنگلی در ناحیه زیرآب، کمی جلوتر از شیرگاه قرار دارد. فاصله شورمست تا جوارم، حدود یک ساعت است.
پل شاپور : پلی زیبا از جنس سنگ و ملات ساروج که بر روی رودخانه اوتجون در اراضی چای باغ و ۵۰ متری جانب شرقی جاده شیرگاه به قائم شهر واقع شده و احتمالاً مربوط به دوران قاجار میباشد. از شورمست تا این کاروانسرا حدود یک ساعت باید رانندگی کنید.
منطقه تفریحی برنجستانک: این دریاچه زیبا با امکانات تفریحی مناسب در روستای برنجستانک شیرگاه قرار دارد. فاصله دریاچه شورمست تا دریاچه برنجستانک، حدود یک ساعت است.
سد لفور : سد لفور در دهستان لفور واقع شده‌است. این سد در 10 کیلومتری جنوب غربی شیرگاه قرار دارد.
برج باوند : برجی تاریخی مربوط به دوره ساسانی که در روستای باغ سرخ‌آباد واقع شده به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است
تپه باستانی گردکوه: در فاصله نه چندان دور، تپه باستانی به نام گرد کوه قرار دارد که دارای قدمتی 2500 ساله است و به دوره حکومت اشکانیان برمی‌گردد. همچنین این تپه در میراث فرهنگی ثبت ملی شده و حیف است دیدن آن را از دست دهید. فاصله شورمست تا تپه باستانی گرد کوه، حدود یک ساعت است.
به عنوان نکته پایانی خواهشمندم در سفر به طبیعت خصوصا مناطق بکر که خانه حیوانات و گیاهان است ، حتما از ریختن زباله در طبیعت و ایجاد آلودگی صوتی جلوگیری نمایید، حتما درخصوص انتخاب مکان روشن نمودن آتش دقت بفرمایید و پس از صرف غذا آتش را خاموش نمایید و درصورت امکان به سهم خود بخشی از زباله های موجود در طبیعت را جمع آوری کنید تا به طول عمر محیط زیست اطرافمان افزوده شده و به نسلهای بعدی نیز فرصت استفاده از آن داده شود.
برای تک تک شما عزیزان آرزوی سفری فوق العاده و روزهایی خوش را دارم.
