راهنمای سفر به کیش؛ هر آنچه برای سفر لازم دارید

4
از 20 رای
آگهی لست سکند - مرجع قیمت - جایگاه K - دسکتاپ
راهنمای سفر به کیش، سفر به تنها شهر بدون چراغ قرمز ایران
28 اسفند 1401 10:00
5

هر کسی که قصد سفر چند روزه به کیش را داشته باشد، احتمالاً مفیدترین مطلبی که باید بخواند، راهنمای سفر به کیش است. اگر تا به حال به کیش نرفته‌اید، باید بدانید که این شهر ممکن است با تصورات شما تفاوت‌های بسیاری داشته باشد. اغلب اوقات، کیش برایمان بوی برند و پاساژهای لوکس می‌دهد و ناخودآگاه ذهنمان را به خیابان‌‌کشی‌های شسته‌رفته‌ای می‌برد که شبیه خارج هستند. امّا آیا همه کیش همین است؟ یک جزیره نوظهور نونوار که مخصوص خرید و پاساژگردی ساخته شده؟ اگر به چند شهر ایران سفر کرده باشید، می‌دانید که اینطور نیست! مثل باقی شهرهای این سرزمین کهن، چند قدم آن ورتر جزیره که بروید، سروکله بناهای 800 ساله و چهره مردمان گندم‌گونش از پشت نقاب‌های تزیین شده‌شان پیدا می‌شود. همراه راهنمای سفر به کیش شوید تا از این جزئیات برایتان بگوییم.

در این مطلب از بلاگ لست سکند، می‌خواهیم نگاهی واقعی به زیروبم گردشگری در جزیره کیش بیندازیم؛ نه قرار است جزیره کیش را به عنوان یک مقصد لوکس به عرش اعلا ببریم و نه به عنوان جایی بدون جاذبه و دیدنی به فرش سفلی! فقط از آنچه که هست،اطلاعاتی کاربردی، مختصر و مفید می‌گوییم تا تصمیمان برای سفر با تور کیش منطقی باشد. تصوّر ما این است، اگر تا انتهای متن را بخوانید، کمی ذهنیتتان درباره جزیره کیش تغییر می‌کند.

06.jpg

راهنمای سفر به کیش
جزیره کیش، عکس از سفرنامه لست‌سکند، مجید عطارد

جزیره کیش چطور جایی است؟

در راهنمای سفر به جزیره کیش، یکی از مهم‌ترین اطلاعاتی که باید بدانید این است که کیش چطور جایی است. کیش به عنوان اولین منطقه آزاد ایران، جزیره‌ای 90 کیلومتری در جنوب کشور است که فاصله‌اش تا دبی نزدیک‌تر از بندرعباس است. همین غوطه‌ور بودنش میان خلیج‌فارس به دور از بنادر و شهرها، باعث شده دریا چندین درجه تمیزتر به چشمتان بیاید، به اندازه‌ای که حتّی ماهی‌های درونش را می‌بینید! بلندترین نقطه‌ جزیره کیش حدود 40 متر است، پس معلوم می‌شود ارتفاعات چندانی در آن وجود ندارد. منابع آب شیرین در این جزیره وجود دارد و زمین‌های حاصل‌خیز باعث محبوبیتش در طول تاریخ شده.

در طول تاریخ فقط گرما و کرونا توانستند کیش را از توجه‌ها دور کنند، چراکه در فصل‌های سرد و اوایل بهار که بیشترِ نقاط ایران، هوای چندان مطلوبی برای سفر ندارد، آب‌وهوایش به معتدل‌ترین و لطیف‌ترین حالت ممکن می‌رسد. فقط کافیست یک بار نسیم تازه صبحگاهی‌اش اواخر زمستان روی صورتتان بخزد تا مشتری پروپا قرصش شوید. اقلیم کلی کیش، گرم و مرطوب است و اگر در فصل‌های گرم به جزیره سفر کنید، فقط طاقت راه رفتن در پاساژهای کولردار را خواهید داشت؛ وگرنه گرما و رطوبتش از پا درتان می‌آورد. همچنین جهت دیدن تصاویر زیبا از جزیره کیش توصیه می‌کنیم نگاهی به مطلب لینک شده داشته باشید تا بیشتر با محیط این جزیره دوست داشتنی آشنا شوید. 

جزیره کیش
خیابان‌ های کیش، منبع عکس: خبرگزاری فارس
جاذبه های کیش
راهنمای سفر به کیش - منبع عکس: خبرگزاری فارس

در جزیره کیش دنبال چه بگردیم؟ 

با وجود اینکه پاساژ‌های فراوان، گردشگران را برای خرید جذب می‌کنند، امّا جاذبه‌های جزیره، برای ماجراجویان، طبیعت‌گردها و گردشگران اهل فرهنگ و تاریخ هم جا برای تماشا و تجربه گذاشته است. جزیره کیش هم مثل سایر نقاط ایران، دیدنی‌های رنگارنگی دارد، بستگی دارد دنبال چه هستید و بیشتر از دیدن چه جاذبه‌ای لذت می‌برید. نگاهی کلی به این علایق بیندازیم تا بهتر بفهمید در این جزیره چه می‌گذرد. فراموش نکنید که عناوینی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم صرفاً یک دید کلی به انواع گردشگری در کیش است و به جاذبه‌های  این جزیره در ادامه بیشتر می‌پردازیم.

تفریحات کیش

کلوب‌های ورزشی و ماجراجویانه، مخصوص کسانی‌ست که دنبال هیجان می‌گردند، دلشان میخواهد به عمق خلیج‌فارس بروند یا بالای جزیره پرواز کنند. علاوه بر آن، کیش یکی از جذاب‌ترین مقاصد ایران برای خرید کردن است که در مطلب بهترین مراکز خرید کیش به آن پرداخته‌ایم. نکته‌ای که باید درباره تفریحات کیش بدانیم این است که عموم مردم باور دارند تمام این فعالیت‌ها گران هستند، اما نباید فراموش کنیم که تفریحات رایگان کیش هم داریم که اتفاقا طرفداران بسیاری دارند و لحظات خوشی را برای گردشگران فراهم می‌کنند.

فرهنگ کیش

بافت تاریخی و قدیمی کیش، عاشقان تاریخ و فرهنگ مردم بومی را حسابی کیفور می‌کند؛ چون می‌توانند طعم واقعی کیش را بچشند و با فرهنگش عمیق‌تر آشنا شوند. اگر سری به بومیان بزنید، ممکن است سردرگم شوید؛ چون ترکیبی از اقوام مختلف هستند. کیش جزیره با قدمتی است که در مطلبی جدا از لست سکند به تاریخ جزیره کیش پرداخته‌ایم. طی این روال تاریخی، می‌فهمیم که در جزیره کیش نه تنها مانند باقی بخش‌های استان هرمزگان، ترکیبی از اقوام عرب، بلوچ و فارس در نژادشان هست، بلکه قرن هفتم، تعدادی از ترکمن‌ها، لرها، کردها را هم برای امور نظامی در این منطقه ساکن کردند.

امّا به جز افراد بومی که نژادی ترکیبی دارند، طی این سال‌ها مهاجران بسیاری از شهرهای مختلف ایران در این جزیره رفت‌وآمد کرده‌اند. در حال حاضر، همه ساکنان دائمی کیش، لقب «کیشوند» می‌گیرند و دیگر جزئی از مردم کیش به شمار می‌روند. بنابراین، کیشوندها صرفاً مردم بومی و اصیل کیش نیستند. قبل از اینکه به ادامه ماجرا برسیم، اگر تصمیم به سفر گرفتید یادتان نرود که فرهنگ بومیِ اندکی که برایمان باقیمانده، به شدّت شکننده و در حال نابودی است؛ بنابراین مثل یک مسافر حرفه‌ای رفتار کنیم و با رفتارهای خارج از عرف در این جوامع، به این نابودی دامن نزنیم.

طبیعت کیش

 با اینکه وسعت جزیره زیاد نیست، امّا طبیعت مخصوص خودش را دارد. طبیعت‌گردانی که هر لحظه از دیدن چشم‌اندازهای تازه سر ذوق می‌آیند، پوشش گیاهی و درختان عجیبی در این منطقه پیدا خواهند کرد. از طرفی، حال‌وهوای سواحل تمیز کیش هم نیازی به تعریف و توضیح ندارد و با غواصی در آن‌ها هم تفریح کرده و هم از تماشای طبیعت زیر آب لذت خواهید برد. یکی از معروف‌ترین مراکز طبیعت گردی در کیش پارک آهوان است که از نظر پوشش گیاهی و جانوری غنای ارزشمندی دارد.

 لیست جاهای دیدنی کیش

جاذبه های گردشگری کیش
 اقامتگاه‌ بوم گردی کیش - منبع عکس: خبرگزاری فارس
جزیره کیش
سواحل کیش - منبع عکس: خبرگزاری فارس

بهترین زمان سفر، میزان بودجه و شرایط لازم سفر

گفتیم کیش جزیره‌ای گرم و مرطوب است که هوایش اواخر زمستان به تعادل می‌رسد. اگر این خط تعادل را در نظر بگیرید، بدون شک، هر چه به سمت تابستان برویم، طاقت‌فرساتر می‌شود، چون فقط بحث گرما نیست، میزان رطوبت زیاد، کمی نفستان را تنگ می‌کند. بنابراین این موضوع در راهنمای سفر کیش اهمیت دارد. البته اگر با هدف خرید به کیش سفر می‌کنید، نیازی به چک کردن آب و هوا نیست، چون پاساژها و مراکز خرید همیشه دمای مطلوبشان را حفظ می‌کنند.

پیشنهاد می‌کنیم زمانی تصمیم به سفر بگیرید که نه تنها آب‌وهوا خوش باشد، بلکه دستتان هم برای خرج کردن باز باشد تا از تفریحات جزیره بی‌بهره نمانید. اگر حتی هزینه رفت و آمد با این مسافت طولانی را حذف کنیم، قیمت هتل‌ها و تفریحات کیش چندان اقتصادی محسوب نمی‌شود. از طرفی، نبود اقامتگاه‌های بومگردی یا غذاهای فراوان محلی مانند سایر شهرهای جنوب در کیش، باعث می‌شود سفر کیش پرخرج دربیاید. پس خودتان را برای پول خرج کردن آماده کنید. یا اینکه در زمان ارزانی تورها در تابستان با تورهایی مثل تور کیش مرداد سفر کنید.

برای سفر به کیش با خود چه ببریم؟

بعد از آشنایی با جذابیت‌های جزیره کیش و انتخاب بهترین زمان و خرید بلیط، نوبت به جمع کردنچمدان می‌رسد. پیشنهاد ما در راهنمای سفر به کیش این است که قبل از سفر، یک تحقیق اساسی درباره شرایط آب‌وهوای کیش داشته باشید. حتی اگر منابع هواشناسی خبری از آفتاب یا هوای سرد نمی‌دادند هم برای چنین شرایطی، کمی آماده باشید. مثلاً اگر با تور نوروزی کیش از این شهر دیدن می‌کنید، عینک آفتابی و کلاه را فراموش نکنید و از سوی دیگر در صورتی که سرمایی هستید، مختصر لباس گرمی را به همراه داشته باشید.

چطور به کیش سفر کنیم؟

برای رسیدن به کیش، راه‌های مختلفی وجود دارد و به راحتی می‌توانید وسیله‌ای که بیشتر از همه برای سفر می‌پسندید را انتخاب کنید. البته، با توجه به مسافتی که این جزیره کوچک، با بیشتر استان‌ها دارد، هزینه هم در تصمیم نهایی تأثیرگذار است. روزانه پروازهای متعددی به مقصد کیش از آسمان (مخصوصا تهران) می‌گذرند. برای اطلاع دقیق‌تر از پروازهای کیش از مبدأ شهرتان، میتوانید به صفحه بلیط هواپیما (جستجوگر پرواز لست سکند) مراجعه کنید.

اگر تمایلی به پرواز با هواپیما ندارید، علاوه بر ماشین شخصی، قطار به مقصد بندرعباس هم گزینه خوبی خواهد بود؛ فقط از این دو راه (قطار یا ماشین)، مسیرتان دو پاره می‌شود و بعد از قطار یا ماشین شخصی، باید با لنج مسیرتان را ادامه دهید تا به جزیره برسید. فقط توجه داشته باشید که اگر با ماشین شخصی به جزیره رفتید از قوانین کیش به ویژه قوانین راهنمایی رانندگی‌اش آگاه باشید.

برخی گمان می‌کنند که فقط از تهران امکان سفر به کیش فراهم است، امّا لازم است بدانید که در گذشته به دلیل کمبود پروازها به این صورت بود، امّا در حال حاضر از شهرهای مختلف می‌توانید به کیش سفر کنید، به عنوان مثال یکی از تورهای پررفت‌وآمد از مبدأ غیر از تهران، تور کیش از مشهد است که سالانه افراد زیادی از این مسیر به کیش سفر می‌کنند. اطلاعات بیشتر این مسیر را در لینک می‌توانید بخوانید. 

چگونه در جزیره کیش رفت‌وآمد داشته باشیم؟

حالا که با وسیله مورد نظرتان رسیدید، اگر ماشین شخصی ندارید، بهترین گزینه برای جابه‌جایی، آژانس‌ها هستند چون سیستم اتوبوس و تاکسی در کیش مثل شهرهای دیگر ایران، برقرار نیست و برای اینکه به موقع به برنامه‌هایتان برسید، بهترین گزینه آژانس است. البته اگر حس پیاده‌روی و فرصت کافی داشته باشید، نه تنها در هزینه‌هایتان صرفه‌جویی می‌شود، شناخت بیشتری نسبت به جزیره پیدا می‌کنید و سر راه حتّی ممکن است به جاذبه‌های کمتر شناخته شده شهر بربخورید.

چون در این جزیره فرصت‌های ماجراجویی بسیاری فراهم هست، اگر اهل ماجراجویی باشید، دوچرخه هم گزینه خوبی است. با دوچرخه می‌توانید دور جزیره را بزنید و تجربه منحصربه‌فردی برای خودتان خلق کنید.

راه دیگری که برای رفت‌وآمد می‌توانید انتخاب کنید، اجاره خودرو در کیش است که شرایط خاص خودش را دارد ولی تجربه ویژه‌ای برایتان می‌سازد و سفر را برایتان منعطف‌تر می‌کند.مخصوصا اگر عاشق رانندگی با ماشین‌های لوکس و گران قیمت باشید.

کیش
 پارک کیش - منبع عکس: خبرگزاری فارس

اقامت در کیش

امّا حالا که وسیله سفرتان را انتخاب کردید، نوبت آن می‌رسد که محل اقامتتان هم مشخص کنید. برای کسانی که سفر بدون تور به کیش را در پیش دارند، انتخاب یک جای خواب مناسب و خوش‌قیمت با موقعیتی ایده‌آل، از اصلی‌ترین دغدغه‌ها است. قبل از هر چیز باید بدانید که این دغدغه نباید به نگرانی تبدیل شود زیرا در کیش انواع مختلفی از اقامتگاه را خواهید یافت که در ادامه دو مورد از مهم‌ترینشان را توضیح می‌دهیم.

هتل‌های کیش

 کیش علاوه بر مراکز خرید مجلل، به هتل‌هایش هم معروف است. حالا که این همه مسیر تا جنوب ایران می‌روید، یک اقامتگاه مناسب برای خودتان در نظر بگیرید که کِیف سفرتان حسابی کوک شود. امّا برای اینکه خیالتان از انتخاب هتل کمی راحت باشد و نگران افتادن در دام تبلیغات نباشید، پیشنهاد می‌کنیم در اینجا لیستی از برترین هتل‌های کیش را که بر اساس نظرات کاربران لست‌سکند تنظیم شده، نگاه کنید و نقد و بررسی مسافران قبلی را بخوانید تا از تجربه بقیه هم بتوانید استفاده کنید و بهترین انتخاب را داشته باشید.

هتل‌های کیش به دسته‌های مختلف تقسیم می‌شوند. معمولاً محبوبترین هتل های کیش هتل‌هایی هستند که یا ساحل اختصاصی دارند یا فاصله نزدیکی تا ساحل دارند، زیرا حضور دریا یکی از دلایل مهم سفر افراد به کیش است و دوست دارند زمانی را کنار آن بگذرانند، بنابراین برایشان مهم است به دریا نزدیک باشند. بعضی از هتل‌های خوب کیش حتی چشم‌انداز اتاق‌هایشان خلیج‌فارس است. البته اگر قرار باشد شاهد چنین منظره‌ای باشید، لازم است هزینه بیشتری بابت اقامت بپردازید.

 

ویلا و سوئیت در کیش

 اجاره ویلا، برای کسانی که تعداد نفرات خانوادشان زیاد است اجاره ویلا ممکن است با قیمت کمتری تمام شود؛ به‌شرطی‌ که به سراغ ویلاهای لوکس نروید. اجاره سوئیت در کیش هم گزینه دیگریست که در برخی شرایط بسیار کارآمد است؛ مثلا اگر در زمان شلوغی به کیش سفر کنید، ممکن است هتل مورد نظرتان را پیدا نکنید و در چنین شرایطی اجاره سوئیت در سواحل کیش به کمکتان می‌آید. حالا می‌خواهیم وارد قصه جاذبه‌های فرهنگی و جالب کیش بشویم و ببینیم پشت نقاب این جزیره مرجانی‌آهکی لوکس، چه حرف‌هایی نهفته است.

گشتی در جزیره کیش و کشف تجربه‌ها

امّا راهنمای سفر کیش می‌رسیم به خود شهر و آنچه به عنوان گردشگر ممکن است برایتان جالب باشد. اول از همه، پیشنهاد می‌کنیم حتما زمانی را به پیاده‌روی در شهر اختصاص دهید تا طعم واقعی سفرتان را بچشید. کیش از آن دسته شهرهایی است که شب‌های زنده‌ای دارد، به خصوص نوروز و اوقاتی که مسافران بیشتری در جزیره حضور دارند. مراکز خرید تا نیمه شب باز هستند و کافه و رستوران‌ها در حال پذیرایی! 

اگر نشستن کنار ساحل و شنیدن صدای امواج خروشان در شب برایتان خوفناک است، می‌توانید در مسافرت به کیش شب‌ها را به خیابان‌گردی و شهرگردی اختصاص دهید. صبح‌ها در حاشیه ساحل قدم بزنید و به دلیل عقب نشینی زیاد دریا (جزر)، کف آن را هم ببینید. در همان حال، اگر خوش شانس باشید شاید جانوران دریایی مثل لاک‌پشت یا خرچنگ هم به چشمتان بخورد که از زیر آب به سمت ساحل می‌آیند یا دسته‌های حلزون را ببینید که بر اثر جزر دریا، دسته‌دسته روی ساحل جمع شده‌اند.

با گشتی در شهر، متوجه دو سبک معماری در جزیره کیش خواهید شد؛ یکی معماری بومی و قدیمی و دیگری سبک مدرن. این سبک مدرن از همان زمانی که پای اروپاییان به کیش بازشد شکل گرفت و روزبه‌روز به بافت قدیمی غالب شد. امّا همچنان اگر بگردید، بافت قدیمی هم پیدا می‌کنید. یک نکته جالب درباره خانه‌های قدیمی کیش این است که می‌گویند در گذشته چون جمعیت خانواده‌ها زیاد بوده و پسران هم در خانه پدرشان ساکن می‌شدند، حمام‌های فراوانی برای خانه در نظر می‌گرفتند؛ به اندازه‌ای که تقریبا هر اتاق، یک حمام داشت. البته امروز دیگر به سختی می‌توان خانه‌هایی با این سبک معماری پیدا کرد. بنابراین این موضوع را بدانید که مسافرت به کیش لزوما مملو از تفریحات گران و لوکس نیست و در آن می‌توانید تفریحات رایگان یا ارزان هم تجربه کنید. 

لیست تفریحات رایگان کیش

جزیره کیش
سواحل کیش - منبع عکس: خبرگزاری فارس

بهترین رستوران‌های کیش

به کوچکی جزیره نگاه نکنید! چون مسافر زیاد در آن رفت‌وآمد می‌کند، کافه و رستوران‌ها جزء جدانشدنی شهر محسوب می‌شوند. به هر حال باید جایی برای مسافران خسته از خرید و گشت‌وگذار فراهم کرد که کمی نفس تازه کنند. اما به هر حال فرصت کافی برای امتحان کردن تک‌تک رستوران‌ها را ندارید و نمی‌دانید کدام کیفیتش خوب یا قیمتش مناسب است. یک راه مطمئن این است که نگاهی به نقدوبررسی‌ کسانی که پیش از این به مسافرت کیش رفته‌اند در لیست رستوران‌های لست‌سکند بیندازید یا اصلا یک راست بروید سراغ لیست بهترین رستوران‌های کیش که انتخابتان هم راحت شود.

جزیره کیش
جاذبه های کیش - منبع عکس: خبرگزاری فارس
جاذبه های کیش
عکس از سفرنامه لست‌سکند | مجید عطارد

 بهترین جاذبه‌ها و تفریحات کیش

پیش از ورود به داستان‌های رنگارنگ فرهنگ مردم کیش، یادمان نرود که کیش، بهشت ماجراجویی‌ هم محسوب می‌شود، همینطور که در شهر می‌گردید، می‌توانید در مسافرت کیش سری به کلوپ‌های تفریحی بزنید و لیست خدماتشان را دریافت کنید. البته انتخاب تفریحات بستگی به تعداد روزهای اقامتتان در کیش هم دارد، مثلا اگر تور کیش 3 شب و 4 روز می‌خرید، باید بین تفریحات متنوع کیش، تعداد محدودی را انتخاب کنید.

کلوپ‌های تفریحی هر سال خدمات هیجان‌انگیزی به سبد خود اضافه می‌کنند که سفرتان را خاطره‌انگیزتر می‌کند. در حال حاضر، می‌توانید این تفریحات را امتحان کنید. اما اگر دوست دارید وقت بیشتری را برای تفریحات آبی کیش اختصاص دهید به عبارت لینک شده مراجعه کنید. 

  • غواصی
  • اسكی روی آب
  • جت اسکی
  • گشت با قايق تندرو
  • گشت تفريحی دور جزيره
  • آكواريوم شناور
  • تور جزاير اطراف
  • چتر پاراسل
  • ماهيگيری‌تفريحی
  • قايق‌های پدالی
  • بنانا
  • شاتل
  • اسکای برد
اماکن تفریحی کیش
موتور سواری در کیش، منبع عکس: خبرگزاری فارس
جاذبه های گردشگری کیش
دوچرخه سواری در کیش، منبع عکس: خبرگزاری فارس

 فرهنگ بومی جزیره کیش

در راهنمای سفر به کیش، باید از فرهنگ خاص مردم بدانید و در مسافرت کیش باید حواستان را بدهید به فرهنگ خاصی که هر روز با بومیان نفس می‌کشد و در تمام مراحل زندگیشان راهش را پیدا کرده است. مردم جنوب چنان در جغرافیایشان غرق شده‌اند که سرنخ بسیاری از فرهنگ‌هایشان به دریا، درخت و عناصر طبیعی ختم می‌شود. باورتان می‌شود دریا برایشان جان دارد، دل به آن می‌دهند و گاهی حتی از آن می‌هراسند؟ گفته شده تا کام دریا را شیرین نکنند به سفر نمی‌روند؛ به همین دلیل می‌توان مراسم مخصوصی مرتبط با آب و دریا تصوّر کرد که در گذشته برگزار می‌شده و الان چیزی از آن باقی نمانده.

درختان هم مثل دریا برایشان مقدّس‌اند. این را از انجیر معابد (لور) بزرگی که نزدیک به شهر باستانی حریره قرار گرفته و دخیل‌های فراوانی به آن بسته شده، می‌توان درک کرد. البته درختان دیگری چون کنار، کرت، کهور هم در اینجا حضور دارند، اما این انجیر معابد در باور مردم همیشه جایگاه ویژه‌ای داشته و حتی معتقد بودند شاخه‌ها، دست درخت هستند و نباید با اره بریده شود، چون درخت دردش می‌آید! به نظر می‌رسد مراسم بخصوصی هم نزدیکش برگزار میشده که باز هم چیز زیادی از آن نمی‌دانیم. مردم بومی عقیده دارند این درخت چون خار ندارد، مأوای مناسبی برای پریزادان و موجودات ماوراءالطبیعی است، پس نگاه ویژه‌ای به آن داشتند. این درخت لوری که از آن حرف می‌زنیم، گویا از دوره ایلخانی و تیموری از هند به جزیره آورده شده و حالا سالیان سال است که در خاک کیش ریشه دوانده و پناهگاه مردم بومی شده. در اینجا نگاه مختصری به عناصر فرهنگی بومیان کیش میندازیم.

مردم کیش
فرهنگ بومی کیش - منبع عکس: خبرگزاری فارس
  • آداب و رسوم در کیش

عمدتاً مراسمی که امکان داشت در مسافرت به کیش ببینید باید شبیه به سایر نقاط هرمزگان باشد، اما از گذشته با ورود مهاجران و اروپاییان و خلاصه به هم خوردن آن زندگی بومی و اصیل، امروز کمتر شاهد آن آداب‌ورسوم‌ اصیل هستیم. فقط باید اشاره کرد از قدیم‌الایام، موجودات ماوراءالطبیعه نقش مهمی در آداب و رسوم مردم جنوب بازی می‌کردند، مثل مراسم زار.

بعد از ظهور اسلام، اعتقادات دو مذهب شیعه و سنی در فرهنگ مردم کیش وارد شد، یعنی اعیاد و عزاداری‌های دینی جزو مراسمشان شد که در حال حاضر هم برگزار می‌شود. مانند مراسم ماه رمضان گرگیعان. نیمه رمضان و نیمه شعبان، جشنی به نام گرگیعان برگزار می‌شود. در این جشن دختر بچه‌ها و پسربچه‌ها به در خانه‌ها می‌روند و از صاحب‌خانه عیدی می‌گیرند. صاحبخانه هم با عیدی یا خوراکی از آنها پذیرایی می‌کند. این رسم، شما را یاد کدام رسم قدیمی ایرانی انداخت؟ درست حدس زدید، بسیار شبیه به قاشق‌زنی موقع چهارشنبه سوری است. می‌بینید چطور یک رسم قدیمی با باورهای مردم ترکیب شده و شکل جدیدی به خود گرفته؟

  • موسیقی و رقص محلی کیش

یکی از نکات مهم سفر به کیش، حضور پر رنگ موسیقی در این جزیره است. موسیقی جنوبی در تاروپود زندگی جنوبی‌ها تنیده شده. به اندازه‌ای که حتّی اگر به آنجا سفر نکرده باشید، با شنیدن نام جنوب، ممکن است نوای دمامه و نی‌انبان در ذهنتان نواخته ‌شود! مردم جنوب، گوششان به صداهای طبیعت تیز شده و همه را تبدیل به موسیقی کرده‌اند. موقع عروسی و شادی با سازهای مخصوصشان مولودی‌خوانی می‌کنند، در مراسم زار با ریتم مشخصی طبل و حبان می‌زنند. امّا به دریا که می‌رسند، جاشوها و صیادان موقع کار آواز (نهمه) می‌خوانند. برای لحظه‌لحظه‌ دریانوردی، مانند یک نمایش باشکوه، موسیقی ویژه ساخته‌اند تا از رنج و سختی کار فارغ شوند؛ مثلاً برای بالاکشیدن گرگور، برافراشتن بادبان و به دریا انداختن لنج، آواز مخصوصی داشتند. البته اگر به کیش سفر کردید، خیلی دنبال این نغمه‌ها و آوازهای بومی نگردید که سرنوشتش مثل باقی آداب‌ورسوم آن، نامعلوم است!

البته الان بیشتر از موسیقی‌های محلی، جشنواره‌ها و کنسرت‌ها در جزیره برگزار می‌شوند و هیچ قرابتی با فرهنگ بومیان ندارند و طرفداران خودش را دارد. معمولاً این جشنواره‌ها در تابستان‌های کیش برگزار می‌شود که از فصل‌های کم‌طرفدار کیش است.

  • نوع پوشش و لباس‌های محلی مردم کیش

یکی از اهداف نوشتن راهنمای سفر به کیش، توجه به فرهنگ این جزیره است. پیدا کردن لباس‌های محلی همیشه راحت‌تر از بقیه عناصر فرهنگی است. ممکن است در زمان مسافرت به کیش همینطور که در صف قایق تفریحی ایستاده‌اید یا در حال قدم زدن در شهر هستید، خانمی با اوگای و مخوّر از کنارتان عبور کند. با دیدن همین لباس‌های متفاوت بومی است که یادتان می‌افتد در شهر دیگری در حال سفر کردنید. لباس مردم کیش، تاثیر زیادی از اعراب گرفته. شاید به ندرت بتوان مردها را با لباس محلی یافت، امّا پوشاک زنان بومی در کیش مشخص‌تر است و پژوهشگران گفته‌اند، نسبت به گذشته حتّی تغییر عجیب و غریب نداشته. البته این را هم باید بدانیم که متأسفانه نسل جدید با دیدن گردشگران با لباس‌های مدرن، ترجیحشان لباس‌های یک شکل غربی است و این سبک لباس‌های سنتی با این جزئیات را بین میان‌سال‌ها و سالمندان بیشتر می‌بینیم.

در مطلبی مجزا، درباره پوشاک مردم کیش مفصل صحبت کرده‌ایم، امّا اگر بخواهیم خلاصه بگوییم که چه عواملی در شکل گرفتن لباس‌های بومی کیش تأثیر داشته، باید به عوامل زیر اشاره کنیم:

  1. تابش شدید آفتاب: باعث شده زنان و مردان پوششی برای صورت و سر خود در نظر بگیرند
  2. رطوبت بالای هوا: در نتیجه آن لباس‌های گشاد و بلند زنان است.
  3. اعتقادات مذهبی: استفاده از لباس‌های پوشیده از این مسئله ناشی می‌شود.
  4. داشتن حیا و عفّت میان زن و مرد: در نتیجه این فرهنگ، این مردم لباس‌هایی را ترجیح داده‌اند که ساده و عاری از جلب توجه باشد.

در واقع، لباس به عنوان یک عامل فرهنگی، شدیدا تحت تاثیر شرایط زندگی، باورها و تاریخ یک منطقه‌ست و این موارد کاملا در اجزای لباس مردم کیش هویداست.

لباس محلی کیش
 پوشش محلی کیش - منبع عکس: خبرگزاری مهر
  • غذاهای محلی در کیش

غذای محلی معمولاً به غذاهایی می‌گوییم که بین بومیان خورده می‌شود و با غذاهای عرف جامعه فرق دارند. در این باره شما چه فکر می‌کنید؟ آیا در کیش غذای محلی می‌توان یافت یا همه غذاها به فست‌فود و رستوران‌های جدید خلاصه می‌شود؟

باید گفت با این حجم از تغییراتی که در فرهنگ مردم کیش اتفاق افتاده، نمی‌توان چندان انتظار غذای محلی و خوراک‌های خاص در این جزیره را داشت، حداقل به آن مفصلی که در قشم و باقی شهرهای اطرافش دارند، نیست. امّا برای اینکه کامتان به خوردن غذاهای محلی هم شیرین شود، چند تا از غذاهای محلی معروف کیش را معرفی می‌کنیم؛ غذاهای محلی کیش بیشتر دریایی هستند و معمولاً رد پررنگی از غذاهای عربی دارند، مثل: سمک مشوی، کیش مرگوگ، محمّر، محبوس لحم، هریسه، مضروبه و برنج مجبوس. در مطلب آشنایی با غذاهای محلی کیش بیشتر درباره این موضوع صحبت کرده‌ایم که در صورت تمایل خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد می‌دهیم.

  • سوغات و صنایع دستی کیش

سر زدن به تاریخ را در راهنمای سفر کیش فراموش نکنیم! در آن دوران طلایی کیش (قرن 5 تا 8)، انواع پارچه‌های ابریشمی، کتانی، ارغوانی، مواد غذایی، ادویه، عاج و دیگر کالاهای ارزشمند از کشورهای آفریقایی، عربستان، هند وارد این جزیره می‌شد و کالاهایی مثل مروارید و عطر و قماش، خرما، ماهی خشک و ظروف سفالین به خارج صادر می‌شد؛ در نتیجه بازارهای جزیره، حسابی رونق داشت و انواع کالاهای خاص در آن پیدا می‌شد.

امّا در حال حاضر، از آنجایی که نصف بیشتر وسعت آن را مراکز خرید و هتل‌ها پوشانده‌اند، نمی‌توان انتظار نقش آفرینی‌های جامعه محلی را داشت. سوغاتی و صنایع‌دستی در فضایی ایجاد می‌شود که مشتریانش هم وجود داشته باشد. متأسفانه بازارهای کیش پر شده از کالاهای چینی غالباً بی‌کیفیت و خبری از محصولات با کیفیت بومی نیست! البته بعضی از همین بومیان، ذوقشان را با مواد اولیه‌ای که ساحل برایشان به ارمغان می‌آورد، تبدیل به زیورآلات و تزیینات خانه می‌کنند، اگر دلتان یادگاری می‌خواهد، کمی بگردید به راحتی آن‌ها نزدیک سواحل پیدا می‌کنید. مرجان، گوش ماهی، گلیم سوزنی، حصیرها، کوزه‌های سفالی، صدف، سبدها، پارچه‌های گلابتون، پولک و بقایای آبزیان از مهمترین دست‌سازه‌های آن‌هاست.

البته بی‌انصافی نکنیم، در گذشته که کارگاه‌های قایق‌سازی در کیش فعال بوده است، توربافی، ساخت گرگور با ترکه‌های درخت کهور یا خوشه خرما، انواع فرش‌های حصیری، سفره، زنبیل، کیسه‌‌های حصیری، سِف یا مجمعه حصیری، خورجین محصولاتی است که با خوس (برگ خرما) بافته می‌شدند، از صنایع دستی مردم کیش محسوب می‌شدند. یا مثلاً طناب یکی از پرکاربردترین محصولات دستی آن‌ها بوده که در کشتی و صید به کار می‌رفته. علاوه بر محصولات دریایی، «صوعیه» نوعی عبای پشمی ضخیم و زبر مخصوص روزهای سرد زمستان و «اسبات» نوعی گلیم با نخ پشمی از بافته‌های پشمی قدیم جزیره کیش بوده که خودشان تولید می‌کردند.

امّا در حال حاضر خبری از این صنایع دستی نیست یا اگر باشد خیلی کمیاب است و ممکن است شما در مسافرت کیش برای یافتن سوغات به دردسر بیفتید. این در حالی است که در فاصله کمی از جزیره، در قشم و سایر جزایر، تنوع صنایع دستی و سوغات، شما را سردرگم می‌کند. البته در بین خوراکی‌ها، ماهی و میگو، خرما، عسل و ادویه از محصولاتی هستند که اگر برایتان ممکن بود، می‌توانید با خود بیاورید.

خرما جزیره کیش
خرما یکی از سوغات محلی کیش - منبع عکس: خبرگزاری مهر
جزیره کیش
سواحل کیش - منبع عکس: خبرگزاری فارس

سخن نهایی

اکنون با گفتن راهنمای سفر به کیش، بهتر می‌توانید تصمیم به رفتن یا نرفتن بگیرید. پیشنهاد ما این است که اگر می‌خواهید بروید، یک سفر حسابی داشته باشید و از نادیدنی‌های این جزیره مرجانی، غافل نشوید. یادتان نرود سفرنامه‌های کیش را در لست‌سکند می‌توانید بخوانید و شما هم برایمان از تجربه‌هایتان بنویسید! در آخر حتی اگر به غیر از مسافرت به کیش و گردش در این جزیره رویایی علاقمه‌مند شدید تا در این جزیره منحصر به فرد زندگی کنید، نگاهی به مطلب زندگی در کیش داشته باشید تا با مزایا و معایب زندگی در آن آشنا شوید.

 

تألیف: تیم نویسندگان لست سکند

نرگس کاظمی‌فرد
نرگس کاظمی‌فرد

سفر که به واژه‌ها پیوند می‌خورد، برایم مرزها را بی‌معنی می‌کند. گردشگری خواندم چون مفهوم سفر بیش از کلمه‌اش در ذهنم قد کشیده بود و ایرانشناسی خواندنم، دلیلش چیزی جز پیدا کردن ریشه‌هایم نبود. اما این ماجراجویی در مسیر واژه‌ها بود که علایقم را به سطح واقعیت رساند و مزه‌مزه کردن جهان را دوباره برایم ترجمه کرد.