کریسمس جشن مذهبی یا ملی
درود بر دوستان عزیز لست سکندی. خرسندم که بار دیگر میتونم خاطرات شیرین یک سفرجدید را با شما درمیان بگذارم. امسال تونستم برای تعطیلات آغاز سال نو مسیحی سفری به کشورهای آلمان و فرانسه داشته باشم.هر چه فکر کردم چه ارمغانی ازاین سفر برای شما بیاورم، که مورد پسند همه دوستان قرار گیرد، به نتیجه ای نرسیدم. چون نوشتن سفرنامه پیرامون جاذبه های گردشگری مهم این دو کشور بسیار مشکل می باشد. برای این که بسیاری از بزرگان این حرفه ، برای شما بارها و بارها از تمامی زوایای جاذبه های گردشگری این مناطق نوشته اند. از طرفی چون در این ایام برخی از بازدیدها در شب صورت می گیرد ، لذا تصمیم گرفتم روند برگزاری ایام کریسمس ، که آمیخته ای از دوجشن ملی و مذهبی می باشد را در این دو کشور برایتان نقل کنم.
جشن کریسمس
کریسمس جشنی است که از دوران کهن وجود داشته، لکن با پیدایش مذهب مسیحیت اندک اندک رنگ و لعاب مذهبی بخود گرفته، به گونه ای که امروزه غالب اروپاییان آن رایکی از آیین های مسیحیت بشمار می آورند و معتقدند کریسمس جشنی است کاملاْ مذهبی، که دراصل هیچ ارتباطی با فرارسیدن سال نو نداشته ومربوط به ایامی است که مسیح متولد می شود. مدت آن دو روز در روزهای ۲۵ و ۲۶ دسامبر خواهد بود ، که همواره مقارن با روزهای پایانی سال و آماده شدن مردم برای آغاز سال نو مسیحی نیز می باشد.
گفتنی است: غروب روز ۲۴ دسامبر که مصادف با تولد عیسی مسیح بوده، برای مسیحیان بسیار شب بزرگ و مهمی است. مردم در بعدازظهر روز ۲۴ دسامبر بعد از رفتن به کلیساها و دعا و نیایش، به منازل بزرگان رفته، تا خانواده ها دورهم جمع شوند. پس از اجرای مراسم ویژه ( موزیک و آواز ) کودکان هدیه خود را از زیر درخت کاج برمی دارند . از صبح روز ۲۵ دسامبر دید و بازدید اقوام و دوستان شروع می شود. نا گفته نماند ، که صبح روز ۲۵ و ۲۶ دسامبر نیز مراسم دعا و نیایش در کلیساها برپا می باشد.
ایام پیشواز ( Advent )
یکی از رسم هایی که در کشور آلمان اجرا می گردد. جشن ادونت ( Advent ) یا پیشواز رفتن ظهور و بزرگداشت تولد عیسی مسیح می باشد. این مراسم از اول ماه دسامبر شروع شده و تا روز تولد عیسی ادامه دارد. در خلال این چهار هفته مراسم هایی از اول دسامبر اجرا می گردد. مانند : یک شنبه ظهور، درست کردن تاج گل ظهور، تقویم ظهور، اجرای مراسم روز نیکولاس ( Nikolas ) ، پختن شیرینی مخصوص ، برپایی بازارچه کریسمس ، برپایی جشن های کوچک و آراستن درخت کاج می باشد.
یک شنبه ظهور
چهار هفته قبل از فرا رسیدن شب کریسمس ( آخرین یکشنبه ماه نوامبر یا اولین یکشنبه ماه دسامبر ) را نقطۀ آغازین ایام ادونت یا یک شنبه ظهور ( Erste Advent ) می نامند.
تاج گل ظهور
درست کردن تاج گل ظهور یا تاج ادونت بارزترین شاخصههای این جشن در کشورهای اروپائي بوده ، که از برگهای همیشهسبز و معمولا به شکل دایره ساخته می شود و چهار شمع نیز بین آنها قرار دارد. هر بخش از این تاج گل تفسیر خاص خودش را دارد.
شکل تاج گل : شکل مدور تاج را بیشتر بهعنوان نماد محبت خدا می شناسند.
سبزه تاج : به عنوان نماد حیات جاویدان می باشد.
چهارشمع : وجود شمع ها تفاسیر مختلفی دارد. برخی آن را نماد نورخدا گویند، گروهی آن را نماد امید، آرامش، شادی و محبت دانسته و پاره ای نیز آن را نماد انبیا، یوسف و مریم، شبانان و فرشتۀ روایت تولد مسیح می دانند.
چهار شمع باید در این ایام به فواصل یک هفته از همدیگر در روز یکشنبه روشن گردند. از این رو شمع های چهارگانه به شکل و رنگ های مختلف در بازار یافت می شود. کسانی که پای بند به اجرای چنین مراسمی می باشند . در اولین یکشنبه ادونت یا ماه دسامبر شمع اول را روشن می کنند و سه شمع دیگر خاموش می باشد. سپس در یکشنبه های بعدی هر دفعه یک شمع دیگر را روشن می کنند. روشن شدن هر شمع به معنای آن است که یک هفته به روز ظهور نزدیک شده ایم.
تقویم ظهور (Advent calendar)
در اصل این تقویم برای دنبال کردن روزانه یا شمارش معکوس برای آشنایی با بخشهایی از داستان کریسمس و مراحل ظهور بوده ، که بتدریج به شمارش معکوس ایام کریسمس برای کودکان تبدیل گردیده است. این تقویم شامل ۲۴ خانه مجزی از هم بوده، که از آغاز ماه دسامبر به ترتیب هر روز فقط یک پنجره این تقویم را باز می کنند . درون این تقویم بنا به سلیقه و سن افراد متفاوت می باشد. به طور مثال برای کودکان شکلات و یا اسباب بازی کوچکد قرار داده می شود. بیشتر خانواده ها تقویمی با سلیقه خود درست می کنند ، که شاید سال ها ماندگار گردد.
روز نیکولاس ( Nikolas )
یکی از مراسم هایی که در خلال ایام کریسمس اتفاق می افتد و یادآور نیکی و بخشندگی اسقفی بزرگ به نام نیکولاس یا همان بابانوئل به کودکان می باشد. این مراسم به روز نیکولاس و آوردن هدیه برای کودکان شهرت دارد. برابر افسانه هایی که مردم آلمان نقل می کنند : اگر کودکان در شب ۵ دسامبر ( سالگرد درگذشت نیکلاس) کفش های خود را تمیز کرده و بیرون درب خانه یا درب اتاق قرار دهند. چنانچه کودکان در خلال سال بچه خوبی بوده و پدر ومادر از کودک رضایت داشته باشند، نیمه شب نیکولاس یا همان بابا نوئل به خانه آن ها آمده و فقط برای بچه های خوب هدیه می آورد و در داخل کفش آنان قرار می دهد. هدایای نیکولاس معمولاْ شکلات، نارنگی ، آجیل و یا هدیه بسیار کوچولو می باشد. در هنگام آمدن نیکلاس شخصی به نام کنشت روپرشت ( Knecht Ruprecht) نیز به همراه او می آید و کودکان بسیار شیطان را با چوب باریکی که در دست دارد می ترساند.
خوراکیهای کریسمس
از آنجا که این جشن ها تا پایان سال میلادی ادامه خواهد داشت. اروپاییان هم همانند ایرانیان که برای سال نو هفت سین تدارک می بینند با استفاده از تاج ظهور انواع خوراکی ها در مجاورت درخت کاج نوعی هفت سین برای خود تدارک می بینند. خانواده ها یا دوستان دور هم جمع می شوند و انواع شیرینی خانگی درست می کنند.
شیرینی مخصوص
یکی از شیرینی مخصوص ایام کریسمس در آلمان اشتولن ( Stollen ) نام دارد، که از دوران کهن پخت آن در ایام کریسمس توسط خانواده های آلمانی انجام می شده ، بطوری که قدمت آن را بالای ۵۰۰ سال تخمین می زنند.اما در حال حاضر این وظیفه را کارخانجات بزرگ شیرینی پزی به عهده دارند. امروزه اشتولن رایج ترین شیرینی ایام کریسمس بوده ، که نوعی کیک میوهای می باشد. این شیرینی متشکل از : آرد، مخمر، شکر ، پوست مرکبات حبه قندی و شکری شده مانند پرتقال و لیمو ، کشمش به نسبت ۶۰ ٪ ، کره ۳۰ ٪ ، هل سبز ، دارچین و مغزهای مختلف بوده، که سطح روی آن نیز با پودر قند تزیین شده و به عنوان بهترینی شیرینی ایام کریسمس و یکی از دسرهای سنتی و محبوب آلمانیها بشمار می آید.
فندق یا گردو شکن
یکی دیگر از نمادهای دکوری این ایام گذاشتن مقداری فندق و گردو به همراه ابزار شکستن آن که به صورت یک آدمک است مخصوص می باشد.
خوراک های مخصوص شب کریسمس
در شب کریسمس ( شام ۲۴ دسامبر) افراد خانواده دور هم گرد می آیند و شب را با هم سپری می کنند از غذاهای سنتی در این شب مخصوص می توان به اردک ،غازشکم پر، بوقلمون و یا گوشت فیله باضافه سیب زمینی و سوسیس اشاره نمود.
صدقه دادن
در این ایام صدقه دادن و کمک به فقرا بسیار متداول می باشد . به طور مثال تهیه و توزیع بسته بندی غذا یا پذیرایی فقرا در یک سالن بزرگ و همچنین جمع آوری پول برای نیازمندان از کارهای رایج در این ایام است.
بازار کریسمس
همانگونه که ایرانیان در هنگام فرارسیدن نوروز بازارچه های نوروزی و امثالهم برپا می کنند . کسبه و تجار آلمانی نیز سعی می نمایند در پوشش جشن کریسمس با برپایی بازارچه های محلی و تزیین آن با نور و موسیقی، رنگ و لعابی به این ایام بدهند . با این کار نه تنها مدت آن را افزایش داده و بجای دو روز حدود یک ماه برگزار می نمایند. بلکه با این روش می توانند محصولات خود را سهل تر و بیشتر به متقاضیان عرضه کنند. شروع بازارچه ها در ماه نوامبر بوده اما روز آن در شهرهای مختلف متفاوت است. لکن همه شهرها در تاریخ ۲۴ دسامبر باید به کار پایان دهند. ساعت کار بازارچه همه روزه از ساعت ۱۰ صبح تا پاسی از شب گذشته است. گفتنی است : بازارهای کریسمس رایج در آلمان به گونه ای به سایر کشورهای اروپایی و حتی قارههای دیگر نیز سرایت کرده است.
ناگفته نماند که آلمانی ها به تقلید از آمریکایی ها دراین ایام " جمعه سیاه " را نیز فعال نموده اند و در پوشش این مراسم هر واحد تجاری به نوعی مانند هفته سیاه و ... به مدت یک هفته اجناس خود را به صورت واقعی حراج می نمایند.
جشن های شهر اسن در پوشش بازار کریسمس
شهر اسن با چراغانی مرکز خرید اصلی شهر و ایجاد بازارچه موقت ایام کریسمس که به آلمانی وایناختن ( Weihnachten) گفته می شود در نیمه دوم نوامبرجشن خود را برپا می نماید. بیشترین غرفه های این بازارچه مربوط به فروش انواع خوراک های خیابانی و نوشیدنی های مخصوص ایام کریسمس و همچنین صنایع دستی می باشد. ناگفته نماند برای آن که این بازارچه برای تمامی آحاد ملت از بزرگسال تا کودکان برپا می گردد. از این رو برای بازی کودکان نیز وسایل مختلف شهربازی را تدارک دیده اند.
مراسم های بی ربط
امسال در میان هیاهوی جشن و بازار کریسمس روز اول گروهی از مخالفین جنگ اسراییل و غزه را مشاهده کردم که برای رساندن پیام خود به جهانیان فقط یک روز بدون مجوز در وسط محدوده بازارچه اقدام به نمایش پوستر و پلاکاردهایی پیرامون حمایت از مردم غزه نموده بودند.
همانگونه که گفتم این جشن به علت آن که ریشه در مذهب داشته در سایر مناطق و قشرهای جامعه نیز به نوعی خود نمایی می کند. شاید از نظر اجرا هم تفاوت هایی با هم داشته باشند.
جشن در سطح شهر
کسبه سطح شهر به بهانه فرا رسیدن سال نو داخل و خارج محل کسب خود را چراغانی می کنند.
شهرداری های هر منطقه یک درخت بزرگ کاج بدون ریشه را در میدان اصلی محدوده فعالیت خود و یا جلوی ساختمان شهرداری روی زمین می گذارند و با ریسه های رنگی تزیین می کنند. درخت کاج تا پایان سال میلادی باقی می ماند.
جشن در مدارس
در تمامی مدارس سطح شهر به ویژه مدارسی که به کلیسا ها وابسته هستند . همه ساله در این ایام جشن های کوچکی برپا می گردد. که به جشن های کلاسی شهرت دارد. من شانس آوردم که امسال تونستم در جشن مدرسه نوه خودم شرکت کنم. در همین ایام هر کلاسی بطور مجزی و به نوبت در یکی از غروب های ایام کریسمس با حضور والدین و دانش آموزان همان کلاس جشن ویژه ای را برگزار می کنند. با واردشدن والدین به مدرسه برنامه هایی توسط دانش آموزان اجرا می گردد.
چون اولین بار بود بداخل مدرسه کودکان آلمانی پا میگذاشتم در مقایسه با کلاس های درس کشورم خیلی تفاوت ها دیدم . علیرغم آن که این موضوع ارتباطی با مراسم ایام کریسمس ندارد ولی دانستن آن بد نیست .
۱ - وقتی دانش آموزی وارد مدرسه ای می شود از روز اول به هر کلاسی که وارد شد تا پایان چهار ساله دبستان در همان کلاس و با همان معلم خواهد بود.
۲ - کلاس درس هم مکان آموختن دانش آموز بوده ، هم محل نگهداری و نمایش تمامی سیر تکامل آموزش ها و کارهایی که دانش آموزان در خلال چهار سال انجام میدهند، در دور تا دور کلاس می باشد.
۳ - حتی قفسه ای را مشاهده کردم که پرونده آموزشی دانش آموزان به صورت کلاسورهای مجزی دیده می شد.
۴ - یکی از کارهای ماندگاری که توجه همه را جلب می نمود، پوستر معرفی دانش آموزان بود . هر دانش آموزی عکس خود را نقاشی کرده و با درج نام و تاریخ تولد وی به صورت یک پوستر درآمده و در بالاترین نقطه دیوار کلاس آویزان شده است. این کار بسته به سلیقه معلم به گونه های متفاوتی انجام می شود.
با پایان گرفتن مراسم دانش آموزان ، والدین به سالن دیگری هدایت شده ، تا از خوراکی ها و نوشیدنی هایی که خود والدین آورده و در بدو ورود در این سالن گذاشته بودند، به صورت اشتراکی نوش جان کنند.
هدیه همکلاسی
هدیه دادن همکلاسی ها به همدیگر همانند کشور خودمان در اینجا هم رایج است . در کشور ما هرکس فقط به دوستان صمیمی خود هدیه سال نو را می دهد . اما در آلمان روشی را درپیش گرفته اند ، که همه دانش آموزان هدیه می گیرند ، اما به صورت ناشناس . برای اجرای این مراسم در اواخر ماه نوامبر معلم کلاس اسامی تمامی دانش آموزان آن کلاس را در ظرفی می ریزد. هر دانش آموز یک اسم را از داخل ظرف بر میدارد و بدون آن که اعلام کند نام چه کسی را برداشته ، باید برای او کادو تهیه کند .
البته قیمت کادو خریداری شده نباید از ۵ یورو تجاوز کند. تمامی کادو ها با بسته بندی شکیل و درج نام هدیه گیرنده به معلم مدرسه تحویل داده می شود. در اواخر ماه دسامبر وقتی مدارس به روزهای تعطیل نزدیک می شوند ، معلم تمامی هدیه ها در یک روز توزیع می نماید. لذا در آن روز در خیابان ها دانش آموزان را می بیند که هرکدام پاکت کوچکی به همراه دارند که داخل آن هدیه وایناختن می باشد.
جشن در محیط کار
مدیران تمامی ادارات دولتی، شرکت های بزرگ ، سازمان وگروه های مهم همه ساله در این ایام یک شب کلیه کارکنان خود را دعوت می کنند . تا ضمن پاسداشت این ایام شبی را دور همدیگر بدون دغدغه کار روزانه سپری نمایند . گفتنی است ممکن است در برخی از این جشن ها همسران کارکنان نیز حضور داشته باشند. دوم این که توزیع هدایای کوچک به مهمانان نیز یکی از رسم های این دوران می باشد.
جشن در منازل
بیشتر سکنه شهر که به برپایی چنین سنت هایی پای بند بوده، همه ساله کاج کوچکی را به منزل خود برده و تزیین می کنند. برخی ها سردرب منازل و یا داخل منزل را نیز با چراغ های رنگارنگ می آرایند. والدین برای کودکان و یا افراد کوچکتراز خود هدیه ای تهیه نموده و در زیر درخت کاج قرارمی دهند، تا در شب موعود ( ۲۴ دسامبر ) هرکسی هدیه خود را بردارد . کودکان بر این باورند که هدیه را بابانوئل که در زبان آلمانی وایناختز من ( Weihnachtsmann ) نامیده می شود برایشان آورده است.
درخت کاج
تاریخ دقیق استفاده از درخت یا شاخه کاج به عنوان سمبل کریسمس مشخص نمی باشد. منابع مختلف کشورهایی مانند آلمان را براساس افسانه مارتین لوتر ، انگلستان را براساس افسانه سِنت بونیفاس ، لتونی ، آمریکا، فرانسه و ... را زادگاه درخت کریسمس معرفی کرده اند. بهرحال تزیین درخت کریسمس، بخش جداییناپذیری از تزیینات این جشن بزرگ محسوب میشود. که هرشخصی بنا به سلیقه خود درخت کاج را تزیین می کند. از نگاه پیروان مسیحیت هر تزیینی دارای معنای خاصی بوده و پیامی را به بیننده القا می کند :
ستاره: دربالاترین نقطه درخت آویزان می شود ، که به نشانه تولد حضرت عیسی و روشنایی است.
فرشته : دربالاترین نقطه درخت قرار می گیرد . به نشانه جبرئیل بوده ، که یکی از فرشتگان مقرب خداوند می باشد.
گوی های شیشه ای : در لابلای درخت قرار می گیرند، که نمایانگر سیب ( میوه بهشتی ) می باشد.
خوراکی ها: درلابلای شاخه ها معمولا شکلات و شیرینی آویزان می کنند، تا به نشانه وفور نعمت، صلح و شادی باشد.
دانه های برف مصنوعی : درلابلای شاخه ها آویزان می گردند، که برای زیباسازی بیشتر درخت و یادآور فصل زمستان می باشد.
عروسک ها: درلابلای شاخه ها آویزان می شوند ، که با توجه به نوع عروسک ( آدم برفی، خرس و ... ) بنابر سلیقه صاحبان درخت مضامین مختلفی دارند .
چراغ: درلابلای شاخه ها آویزان می شوند، که مظهر نور بوده وجایگزین شمع شده است.
زمان استفاده از درخت کاج
زمان استفاده از درخت کاج و آراستن آن در اروپا متفاوت می باشد.
شهرداری ها همزمان با برپایی بازار کریسمس درخت کاج بزرگی را در شهر نصب و تزیین می کنند. شهروندان معمولاْ در ایام ادونت درخت کاج را در خانه تزیین می نمایند. مسیحیان معتقد حدودا از روز ۲۰ دسامبر درخت کاج طبیعی را به خانه خود برده و تزیین می نمایند. به طور معمول در غروب روز ۲۴ دسامبر جشن های ادونت به پایان می رسد، و درخت های کاج تا آخر تعطیلات سال نو باقی می ماند. پس از اتمام تعطیلات شهرداری ها در روزهای معین شده از قبل درخت های کاج هر منطقه را جمع آوری می کنند.
جشن آغاز سال نو ( ژانویه )
با پشت سر نهادن روز ۲۶ دسامبر و اتمام ایام کریسمس، شهروندان اروپایی به استقبال آغاز سال نو میلادی می روند. گرچه بازارچه های کریسمس تعطیل می شود اما شهر از جنب و جوش نمی ایستد. خانواده ها و دوستان خود را آماده می کنند تا بصورت گروه های چند نفره در غروب روز ۳۱ دسامبر در منازل همدیگرگردهم آیند. لحظاتی قبل از ساعت ۱۲ شب از خانه های خود بیرون آمده و به نشانه پایان سال و ورود به سال جدید با رعایت موارد ایمنی آتش بازی را شروع می کنند. سپس با تبریک گفتن به همدیگر به تدریج به خانه های خود باز می گردند. گفتنی است :
گردشگران تور اروپا فقط در شهرهای بزرگ می توانند از آتش بازی و جشن شب ژانویه که در برخی اماکن عمومی برپا می گردد بهره مند گردند. روزهای اول و دوم ژانویه تمامی کسب و کارها تعطیل می باشد. به همین دلیل در این ایام بهتر است گردشگران از اقامت در شهرهای کوچک پرهیز نمایند. پلیس، آتش نشانی، بیمارستان ها، وسایط نقلیه عمومی و ... با کمترین ظرفیت خود در این ایام فعالیت می نمایند.
دارمشتات ( Darmstadt )
فرصتی بدست آمد تا دراین ایام، سفر کوتاهی به شهر دارمشتات داشته باشم. آنجا هم تمام مردم شهر در جنب و جوش بوده ، تا ایام کریسمس ( وایناختن ) را با شکوه جشن بگیرند.
چراغانی در گوشه ای از شهر دارمشتات روبروی شهرداری انجام شده بود ، که وسعت آن نسبت به جمیعت شهر قابل قبول بود. خوراک ها و نوشیدنی های بازارچه کریسمس همانند دیگر شهرهای آلمان عبارت بودند از انواع سوسیس ها ، ماهی کبابی ، انواع نوشیدنی سرد و گرم و همچنین عرضه صنایع دستی تهیه شده از چوب، چرم، سفال، البسه دست بافت و بدلیجات .
پاریس
شنیده بودم که پاریس در ایام کریسمس دیدنی تر از همه جای اروپا خواهد بود لذا از فرصت استفاده کرده و برای چند روزی به پاریس رفتم. قظار اویرو استار ( Eurostar ) یا همان قطار تالیس سابق را برای سفر انتخاب کردم . چون هم راحتر بود و هم قیمت مناسبی داشت. پس با خرید یک بلیط قطار درجه یک بدون غذا و نوشیدنی برای رفت به مبلغ ۹۴ یورو و برای برگشت به مبلغ ۱۲۴ یورو عازم پاریس شدم.
پاریس، این شهر همیشه زنده و بیدار در تمامی ایام سال به نوعی زیبایی و شگفتی های خود را به گردشگران تور فرانسه نشان می دهد. در ایام معمول سال بخشی از پاریس در شب بیدار است . هر شخصی به نوعی از این شب زنده داری پاریس بهره می برد. اما در ایام برگزاری جشن های کریسمس پاریس، که رنگ و لعاب دیگری دارد، همه دوست دارند در اینجا حضور داشته باشند. و به نوعی این شگفتی ها را با چشم خود ببینند.
بسیاری متعقدند که تا شخص خودش حضور نداشته باشد نمی تواند بدرستی زیبایی های آن را رویت و از فضای بوجود آمده لذت ببرد. اما من هم تلاش می کنم با توضیحات مختصر و انتشار عکس تا حدودی شما را در این سفر خاطره انگیز همراه خود کنم. گفتنی است : شورای شهر پاریس در سال جاری به جهت صرفه جویی در مصرف انرژی، نور افشانی ساختمان های معروف را بسیار محدود نموده ، که کسبه و اهالی از این تصمیم شورای شهر بسیار ناراضی می باشند.
گردش شبانه
چون شهرهای اروپایی به ویژه محله هایی که در آن بازار کریسمس برپا میگردد. همواره با سبک های متفاوت چراغانی می شوند. لذا در روز به علت خاموش بودن چراغ ها چندان جاذبه ای نداشته و بیشتر افراد بدلیل آن که روز سرکار هستند، از بعدازظهر به بعد به این بازارچه ها مراجعه می کنند. من هم باتفاق برادرانم سعید و وحید غروب روز سه شنبه به مرکز شهر پاریس رفتیم . باران نم نم می بارید. نمیدونم از شانس بد ما بود که نتوانیم بدرستی عکس های خوب تهیه کنیم یا آسمان میخواست قبل از فرا رسیدن سال نو زمین را غبار روبی کند.
هرچه بود هم رحمت خدا بود و هم زحمت برای مردمی که مشتاقانه برای شرکت در جشن های پایان سال به خیابان آمده بودند. با توجه به بارش باران بیشترین مسیر را با ماشین طی کردیم. گاهی هم با ملایم شدن بارش به جمع مردم می پیوستیم. اولین نقطهای که پیاده شدیم ابتدای خیابان شانزه لیزه از سمت طاق پیروزی بود.
طاق پیروزی ( Arc de Triomphe )
بنای یادبود طاق پیروزی که در مرکز میدان اتوال ( ستاره ) یا شارل دوگل که تلفط درست آن" اِتوآل - شارل دوگل " می باشد قرار گرفته است. در تاریخ ۱۵ اوت سال ۱۸۰۶ توسط ۵ معمار برجسته ساخت آن شروع شده و در روز ۲۹ ژوئیه سال ۱۸۳۶ رسماْ افتتاح گردید است. در زیر طاق پیروزی قبر سرباز گمنام قرار گرفته و ارتفاع این بنای تاریخی ۵۰ متر است. طاق پیروزی از زمان افتتاح تا کنون یکی از نقاط دیدنی کلان شهر پاریس و از جاهای دیدنی فرانسه می باشد.
ساختمان میدان آزادی تهران از این سازه الهام گرفته شده است. در این ایام نور افشانی این بنای تاریخی نسبت به شب های معمولی سال فرقی نکرده ، اما همه ساله در شب سال نو میلادی طاق پیروزی پاریس با نور پردازی ویژه همراه با تصویر پردازی و موسیقی به مهمترین محل تجمع جوانان و گردشگران تبدیل می شود.
خیابان شانزه لیزه (Champs Elysees )
خیابان شانز الیزه که به صورت عامیانه شانزه لیزه گفته می شود در زبان فرانسوی به معنی " مزارع بهشتی " بوده ، بلواری در منطقه ۸ پاریس پایتخت فرانسه می باشد. این بلوار زیبا از میدان کنکورد ( Concorde ) شروع شده و تا میدان اِتوآل - شارل دوگل به طول ۹۱/۱ کیلومتر امتداد دارد. عرض این بلوار متغییر و حداکثر به ۷۰ متر می رسد. نامگذاری این بلوار در روز دوم مارس سال ۱۸۶۴ میلادی صورت گرفته است.
جایگاه برجسته ایران
در بخش های میانی خیابان شانزه لیزه تابلویی زیبا دیده می شود ، که ایرانیان با دیدن آن همواره به خود می بالند. اینجا دفتر مرکزی ایران ایر ( هما ) یا هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران می باشد. که بیش از ۵۰ سال پیش خریداری گردیده است. گفتنی است تا کنون هیچ یک از هواپیمایی های بزرگ دنیا هنوز نتوانسته اند در این خیابان دفتری راه اندازی نمایند. در گذشته نه چندان دور چند متر بالاتر از دفترایران ایر ساختمان مزون دُ ایران ( خانه ایران ) وجود داشت .
که شامل رستوران بزرگ ایرونی و فروشگاه صنایع دستی بود، که سالیان دراز به عنوان " پنجره ایران " در شانزه لیزه شناخته می شد. خانه ایران در حقیقت مزون منحصر بفردی در شانزه لیزه بوده ، چون که هیچ کشور دیگری چنین مکانی را در اختیار نداشت. متاسفانه در سال های اخیر به علت فروخته شدن این مزون ، دیگراثری از آن نمی باشد.
میدان کنگورد ( Concorde Place de )
میدان کنکورد یا میدان صلح با وسعتی حدود ۶۴/۸ هکتار در شمال رود سن ، در منطقه ۸ پاریس قرار دارد. این میدان که بزرگترین میدان شهر پاریس بوده ، در سال ۱۷۵۷ میلادی ساخته شده است. این میدان در آغاز به نام " لوئی شانزدهم " پادشاه فرانسه بوده ، که با انقلاب سال ۱۷۸۹ میلادی نام آن به میدان " انقلاب " تغییر کرده است. این میدان محل برپایی گیوتین معروف انقلاب فرانسه و اعدام هزاران نفر بوده ، که به همین دلیل بعدها نام کنکورد به معنای تفاهم یا صلح را بر آن گذاشته شده اند. پهنای میدان بیش از ۲۱۰ متر می باشد. در مرکز این میدان ستون سنگی بزرگی وجود دارد که توسط ناپلون بناپارت با کشتی از کشور مصر آورده شده است. گفتنی است : براساس مصوبات شورای شهر پاریس نور افشانی در این میدان مشاهده نشد.
میدان واندوم ( Place de Vendome)
این میدان که نمونه ای از شهرسازی کلاسیک و یکی از پنج میدان سلطنتی شهر پاریس بوده، آن را یکی از مجلل ترین و گرانترین میادین جهان نیز می نامند. میدان به صورت یک هشت ضلعی متقارن در سال ۱۶۹۹ میلادی توسط معمار کاخ ورسای جهت قراردادن مجسمه عظیم سوارکاری لویی چهاردهم طراحی و ساخته شده است. تا نمایانگر تجسم قدرت مطلق لویی چهاردهم در قلب پاریس باشد.
نام این میدان در طول تاریخ چندین بار تغییر کرده و در سال ۱۷۹۹ میلادی نام فعلی آن ، که برگرفته از هتل دُ واندوم (Hôtel de Vendôme) که در محل وجود داشت انتخاب شده است. در سال های بعد وقتی مجسمه سوار کاری تخریب می گردد . ستون واندوم توسط ناپلئون اول برای بزرگداشت نبرد آوسترلیتز ساخته می شود . در سال ۱۸۶۳ نیز مجسمه ناپلئون در بالای آن نصب می گردد.
در حال حاضر این میدان در منطقه پاریس یک واقع شده و یکی از مناطق گران شهر بوده که غالباْ در تصرف میلیاردرهای بزرگ و جواهر فروشان برند دنیا می باشد. بخش بزرگی از ساختمان های اطراف آن جزو آثار تاریخی نیزطبقه بندی شده است. ساختمان تاریخی هتل دُ بوروالایس ( Hôtel de Bourvallais ) مقر تاریخی و نمادین وزارت دادگستری است. در گوشه این میدان در گذشته نه چندان دور شعبه بانک سپه وجود داشته، که همواره ایرانیان به وجود آن می بالیدند. اما متاسفانه در سال های اخیر شعبه یا باجه بانک تعطیل و ساختمان آن واگذار گردیده است. میدان واندوم نیز بر عکس سال های گذشته با توجه به مصوبه شورای شهر پاریس فاقد نورافشانی بود.
برج ایفل
برج ایفل بزرگترین سازه فلزی با معماری باشکوه و طراحی ویژه ، سال هاست که به عنوان نماد کشور فرانسه می باشد ، بین سال های ۱۸۸۷ تا ۱۸۸۹ برای نمایشگاه جهانی ساخته شده است. شورای شهر پاریس در آن زمان به شرطی با احداث این بنا موافقت کرده بود، که سازه آن بلافاصله بعد از اتمام نمایشگاه جهانی برچیده شود . اما استقبال بی نظیر مردم و گردشگران سبب شد تا این تصمیم عملی نشود و بنای موقت تبدیل به مهمترین اثر توریستی شهر پاریس تبدیل گردد.
این سازه تاریخی همواره مورد علاقه گردشگران بوده و خواهد بود. در حال حاضر سالیانه به طور متوسط 30 میلیون گردشگر از برج ایفل بازدید می نمایند. در چند ساله اخیر با آراستن این برج به هنر نورپردازی ثابت و چشمک زن جلوه دیگری به آن بخشیده اند. گردشگران تور پاریس به دلیل صف های طولانی ایام روزیا دیدن هنر نورافشانی بیشتر تمایل دارند در شب از این اثر بازدید نمایند. از هنگام غروب چراغ های چشمک زن برج راس هر ساعت به مدت ۵ دقیقه روشن می شود و این کار تا ساعت یک بامداد ادامه خواهد داشت.
گفتنی است :
۱ - براساس مصوبه شورای شهر پاریس امسال به جهت صرفه جویی در مصرف انرژی، نور افشانی ویژه جشن های کریسمس در سازه ایفل انجام نشده بود اما خیابان و میدان های مجاور به شکل زیبایی تزیین شده است. فقط نورپردازی ثابت و چشمک زن برج ایفل همانند سایر روزهای سال برقرار بود.
۲ - با توجه برنامه هایی که همه ساله هنگام فرا رسیدن سال نو ( تحویل سال ) در محدوده برج ایفل اجرا می گردد . گردشگران بیشماری را برای رویت این آتش بازی به فرانسه می کشاند.
۳ - همه ساله در روز ۱۴ ژوییه یا سالگرد انقلاب فرانسه، با شکو ترین آتش بازی فرانسه در محل برج ایفل برگزار می شود و صدها هزار نفر گردشگر و ساکنین پاریس ساعت ها در اطراف برج ایفل منتظر می مانند تا آتش بازی شروع شود.
میدان باستی (Place de Bastille )
میدان باستی که ایرانیان به آن میدان باستیل گویند. در گذشته محل ساختمان زندان پاریس بوده ، که پس از سال ۱۷۸۹ میلادی به علت شروع انقلاب فرانسه ، زندان تخریب و این میدان احداث گردید و از همان زمان این میدان شهرت پیدا کرد. در حال حاضر تمامی تجمعات سیاسی کوچک زیر ۰۰۰/۲۰ نفر در این میدان برگزار می گردد. ناگفته نماند این میدان هم در سال جاری بر اساس مصوبه شورای شهر پاریس به جهت صرفه جویی در مصرف انرژی، از نور افشانی ویژه کریسمس محروم بود.
در مجموع بنظر بنده گرچه پاریس بخاطر جاذبه های بی نظیر گردشگری که دارد شهرت جهانی پیدا کرده اما با توجه به مصوبه شورای شهر و محروم ماندن بیشتر اماکن تاریخی و جاذبه های گردشگری از جهت تزیین و نور پردازی در ایام کریسمس جاذبه کمتری نسبت به شهرهای بزرگ آلمان دارد. تا برداشت خوانندگان از مطالعه متن و رویت عکس ها چه باشد.