سفری یک روزه به قزوین

ز تاریخ قزوین بسی داستان             شنیدم من از دوره باستان

        به دوران تهماسب شد پایتخت          ازین رو بدین شهر رو کرد بخت

   چو عباس شد پادشه این دیار         شد آبادی و رونقش بی‌شمار

       درین پایتخت از دیاران دور                 بسی داشتند از سفیران حضور

  فزون داشت این شهر جاه و جلال       همه چیز بودش به حد کمال

عارف قزوینی

 

با سلام

مدت ها بود که در سفر به تهران تصمیم داشتیم از شهر قزوین دیدن کنیم ولی خب هر دفعه به دلایلی این سفر کنسل میشد تا اینکه تیر ماه 1398 برای کار دانشگاه همسرم عازم تهران شدیم. این دفعه مصمم تر و با برنامه بهتری شروع به جمع آوری اطلاعات شهر قزوین کردم که اگر مشکلی پیش نیاد سفری کوتاه ولی پر بار به پایتخت حکومت صفویان داشته باشیم. ما سه شنبه شب 4 تیر 1398 بوشهر را به مقصد تهران ترک کردیم و چون کار دانشگاه همسرم به روز یکشنبه انتقال یافت قرار شد به دلیل تعطیلی 3 روزه و ترافیک آخر هفته این مسیر ، فردا صبح زود با ماشین پدر خانمم راهی قزوین بشیم.

ابتدا مختصری از شهر قزوین بگم خدمتتون ، قزوین یکی از قدیمی‌ترین شهرهای ایران است که زمانی به عنوان شاه راه اقتصادی جاده ابریشم شناخته میشده و در زمان حکومت صفویان ۵۷ سال پایتخت ایران بوده است که به همین دلیل دارای اماکن و موزه‌های تاریخی بسیاری می باشد. قزوین از دیرباز مهد پرورش بزرگان خوشنویسی کشور بوده ‌است که از جمله خوشنویسان معروف خط پارسی می‌توان به میرعماد قزوینی اشاره کرد ، به همین سبب به عنوان پایتخت خوشنویسی ایران لقب داده شده است.

تصویر1 : برنامه بازدید

چهارشنبه 5 تیر ماه 1398 صبح ساعت 7 از خواب بیدار شدیم و پس از جمع و جور کردن خودمون و چک کردن ماشین ساعت 7:25 دقیقه از خونه زدیم بیرون و به یاری برنامه خوب و کاربردی waze کوتاه ترین مسیر رو برای رسیدن به قزوین در مدت زمان 2 ساعت و 5 دقیقه پیش گرفتیم. اتوبان تهران -کرج تا پل فردیس رو با ترافیک روان طی کردیم و بعد از آن جاده خوشبختانه آزاد شد. ساعت 8:40 دقیقه در یکی از مجتمع های خدمات رفاهی بین راهی بنزین زدیم و سپس برای خوردن صبحانه به صبحانه خوری آنجا مراجعه کردیم. صبحانه رو یک املت دو نفره با یک نوشابه به مبلغ 30.000 تومان سفارش دادیم که هم با کیفیت بود و هم حسابی چسبید.

تصویر2

مسیر رو به سمت قزوین ادامه دادیم و ساعت 9:20 دقیقه به ورودی قزوین رسیدیم و بر اساس برنامه ایی که از قبل آماده کرده بودم به سمت اولین مکان یعنی مسجد جامع رفتیم ساعت 9:45 دقیقه ماشین رو مقابل بازار پارک کردیم و داخل مسجد شدیم.

تصویر3

مسجد جامع قزوین یا مسجد عتیق از بزرگ‌ترین مساجد ایران و کهن‌ترین مسجدجامع ایران است که در خیابان سپه واقع شده است . سبک معماری این مسجد مربوط به دوره سلجوقی و صفویان بوده که از چهار درب ورودی و صحن تشکیل ، و برای هر کدام یک ایوان بزرگ ساخته شده‌ است و به سبک چهار ایوانی معروف است .

تصویر4

تصویر5

تصویر6

تصویر7

در مسجد که به جز ما و چند بازدید کننده دیگر کسی نبود به یک پیرمرد مهربون برخورد کردیم که با لهجه شیرین خود اطلاعاتی رو در مورد این اثر به ما داد و ما رو به سمت محلی در پشت مسجد راهنمایی کرد که پس از رسیدن به آن با یک خونه قدیمی زیبا در حیاطی با صفا مواجه شدیم.

تصویر8

تصویر9

پس از بازدید از مسجد اندکی رو به گشت و گذار در خیابان سپه و بازار زیبای روبرو مسجد پرداختیم . این خیابان نخستین خیابان طراحی‌شده ایران است که در دوره صفوی و در زمان پایتختی قزوین احداث شده است و در سال ۱۳۸۷ رسماً به عنوان اولین خیابان ایران در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است .

تصویر10

تصویر11 : خیابان سپه

تصویر12 : بازارچه سپه

تصویر13 : بازارچه سپه

تصویر14 : بازارچه سپه

تصویر15 : بازارچه سپه

تصویر16 : بازارچه سپه

حُسن خوب اماکن تاریخی قزوین در این است که همه در یک محدوده واقع شده اند و اگر کمی اهل پیاده روی باشید می توانید در کنار لذت بردن از برخورد خوب و خوش مردم آنجا از جاذبه های شهر نیز دیدن کنید که البته چون من پای چپم رو تازه از گچ بیرون آورده بودم پیاده روی زیاد برام خوب نبود و مجبور به استفاده از ماشین بودیم.

سوار ماشین شدیم و به سمت دولت خانه صفوی یا باغ صفوی در انتهای خیابان سپه حرکت کردیم . ساعت 10:20 دقیقه به این اثر زیبا رسیدیم ولی متاسفانه با درب بسته آنجا مواجه شدیم که پس از خواهش کردن از مامورین میراث فرهنگی با منت و اینکه فقط پنجشنبه جمعه ها امکان بازدید است به ما اجازه ورود دادند که متوجه حضور تعدادی گردشگر داخل مجموعه شدیم . در ادامه سفر طبق گفته بومیان آنجا متوجه شدیم که فقط پنجشنبه جمعه ها همه اماکن دیدنی قزوین کاملاً باز هستند.

تصویر17 : سر در عالی قاپو

تصویر18 : سر در عالی قاپو

این باغ مابین سبزه میدان و خیابان سپه واقع شده‌است و دارای بیش از ۶ هکتار وسعت می‌باشد و از سردر عالی‌قاپو در خیابان سپه آغاز و در انتها به محوطه کاخ چهل‌ستون قزوین اتصال می‌یابد که مسیر رو بسته بودند و فقط امکان بازدید از همان فضای باغ میسر بود.

تصویر19 : داخل مجموعه صفوی

تصویر20 : داخل مجموعه صفوی

هوای قزوین خیلی گرم بود و ما حسابی اذیت شدیم ولی خب ارزشش رو داشت. ماشین رو تو خیابان هلال احمر کنار مجموعه صفوی پارک کرده بودیم که وقتی خواستیم سوار شیم با تابلوی راهنمای گردشگری روی یک عمارت زیبا برخوردیم که به پیشنهاد من داخل شدیم. عمارت زیبایی بود و از معماری آن مشخص بود که مربوط به دوره قاجار می باشد. پس از داخل شدن خانم محترمی با خوش رویی از ما استقبال کرد و پس از معرفی چند آثار دیدنی شهر که به جز یکی همه آنها رو یادداشت کرده بودم نقشه ایی رو به ما داد و سپس به معرفی آن بنا پرداخت.

عمارت مفخم توسط شاهزاده اکبر میرزا ملقب به سردار مفخم بنا شده‌است. او نماینده قزوین در دوره‌های چهارم و پنجم مجلس مشروطه بوده است.  این بنا به عنوان استراحتگاه خاص سران و شاهزادگان بوده ‌است و اکنون طبقه دوم آن نیز به به دفتر نمایندگی وزارت امور خارجه استان قزوین تبدیل شده است.

تصویر21

تصویر22

مقصد بعدی ما حسینیه امینی ها بود ولی به پیشنهاد آن خانم که ساعت دقیق فعالیت اماکن رو به ما اعلام کردند تصمیم گرفتیم اول به موزه دیانت که فقط تا ساعت 1 ظهر باز بود برویم.

ساعت 11:30 به وسیله برنامه waze به موزه دیانت یا موزه فرهنگ و آموزش رسیدیم و ماشین رو در پارکینگ روبرو موزه پارک کردیم.

این موزه در خیابان انصاری کوچه شهيد مجيد توسلي واقع شده است و ورودی آن نفری 2000 تومان می باشد که از ساعت 9 صبح الی 13 فعالیت دارد.

تصویر23

ساختمان موزه در سال 1306 شمسي در اختيار اداره فرهنگ قرار گرفته و دبستان ديانت در آن آغاز به کارکرده است و سپس توسط شهرداري وقت خريداري و به مالکيت اداره فرهنگ درآمده است. در اين موزه علاوه بر معماری زیبای این بنا انواع آپارات ها ، دستگاه هاي فيلمبرداري قديمي ، گرام ، انواع وسايل آزمايشگاهي شيمي و  فيزيک، ماشين هاي تحرير، چرخهای خیاطی ، ترازوها و قپان هاي قديمي، چرتکه وکارهاي دستي دانش آموزان را می توانید ببینید. همچنین در زیر زمین موزه کلاسی رو با همان نیمکت های قدیمی و تخته سیاه چیدمان کرده بودند که حس خیلی خیلی خوبی رو برای ما منتقل کرد و در ادامه زیر زمین به یک آب انبار خالی رسیدیم که از دمای آنجا کاسته بود.

تصویر24

تصویر25

تصویر26

تصویر27

تصویر28

تصویر29

تصویر30

تصویر31

تصویر32

تصویر33

تصویر33.

پس از آن با توجه به زمان باقی مانده به وسیله waze به سمت حسینیه امینی ها حرکت کردیم.

ساعت 12:10 دقیقه به این حسینیه واقع در خیابان مولوی رسیدیم که خوشبختانه درب حسینیه باز بود و با پرداخت ورودی نفری 3000 تومان وارد شدیم.

تصویر34

تصویر35

تصویر36

این خانه دارای سه تالار به موازات هم میباشد و سه اتاق تو در تو که با گچ بری های زیبا ، سقف های نقاشی شده ، پنجره ها و ارسی های شیشه رنگی ، فرشهای دستبافت ایرانی و همچنین لوستر های گرانبها و قیمتی چشم هر بیننده ای را به خود جلب می کرد.

حسینیه امینی‌ ها از خانه‌ های زیبا و اعیانی قزوین است که توسط حاج محمد رضا امینی از اعیان تجار قزوین ساخته شده است . بنا به گفته آقا فرید راهنمای آنجا از تعداد 12 عدد خانه و 15 عدد حیاط آنچه امروز به جای مانده همین خونه و چهار حیاط اطراف آن می باشد و ناصرالدین شاه قاجار طی سفری به این شهر قصد تصرف این خونه زیبا را داشته که حاج آقا امینی به دلیل علاقه ایی که به اهل بیت داشتند و جلوگیری از تصرف آن توسط ناصرالدین شاه آن را وقف حسینیه می کند.

تصویر37

تصویر38

تصویر39

تصویر40

تصویر41

تصویر42

تصویر43 : زیر زمین حسینیه

پس از بازدید از این حسینیه زیبا و چشم نواز و زیر زمین آن به سمت مکان بعد یعنی کلیسای کانتور رفتیم. ساعت 13:10 دقیقه به خیابان دارایی که کلیسا در آن واقع شده رسیدیم و پس از پارک ماشین وارد این کلیسا که ورودی آن رایگان بود شدیم.

این کلیسا که کوچکترین کلیسای ایران است در ساخت جاده انزلی به قزوین ، با تحمیل قراردادی از سوی روسیه به حکومت قاجار توسط آنها بنا شده است و از معدود کلیساهای ارتودکس در ایران به شمار می رود. در بدو ورود دوتا سنگ قبر که مشکی متعلق به مهندس روس و سنگ قبر سفید متعلق به خلبان روس رو مشاهده می کنید.

داخل کلیسا دیگه خبری از محل عبادت نبود و به فروشگاه صنایع دستی تبدیل شده بود .

تصویر44

تصویر45

تصویر46

تصویر47

دیگه هم گرسنه شده بودیم و هم پام یه خورده درد میکرد که تصمیم گرفتیم برای ناهار به رستوران اقبالی در خیابان آیت اله طالقانی که همان نزدیک کلیسا بود برویم.

سوار ماشین شدیم و چون خیابان یک طرفه بود به وسیله waze به سمت رستوران رفتیم ساعت 13:50 به رستوران رسیدیم که خوشبختانه همان جلوی ورودی رستوران جای پارک گیرمون اومد.

تصویر48

پس از خوش آمد گویی و برخورد خوب کادر رستوران ، ما رو به سمت یک میز دو نفره هدایت کردند و خیلی سریع منوی رستوران رو آوردند.

غذای سنتی قزوین قیمه نثار است که ترکیبی از خلال بادام ، پسته ، پوست پرتقال ، زرشک ، دارچین ، پلو و گوشت خورشتی است و این رستوران یکی از معروف ترین رستوران های این شهر در ارائه این غذا می باشد. خانمم قیمه نثار سفارش داد و من چون بد غذام از ترس اینکه نتونم قیمه نثار بخورم کوبیده هندی سفارش دادم که گارسون تاکید کرد این غذا خیلی تند ولی خوشمزه اس.

غذا که آماده شد با دیدن رنگ روغن کباب فهمیدم که این آتیشه نه تند خلاصه یکم خوردم که دیدم اصلاً غیر قابل خوردنه و تمام سقف دهنم تاول زد خلاصه قیمه نثار رو با اون عطر خاصش باخانمم شریکی خوردیم که خیلی خوشمزه بود و سفارش ما مجموعاً 138.000 تومان شد.

تصویر49 : قیمه نثار

تصویر50 : کوبیده هندی

تصویر51

پس از آن به واسطه نزدیکی ، مسافت 5 دقیقه ایی تا عمارت چهل ستون را پیاده طی کردیم که گرما ما رو حسابی اذیت کرد.

روبرو مجموعه چهل ستون در سبزه میدان با گرفتن درشکه به مبلغ 20.000 تومان مجدد خیابان پیغمبریه و هلال احمر رو  دور زدیم و پس از آن با پرداخت 2000 تومان به چهل ستون وارد شدیم.

تصویر52

تصویر53

این عمارت در زمانی که قزوین پایتخت بوده به کلاه فرنگی معروف بوده است و ساختمانی هشت گوش در دو طبقه است که محوطه اطراف آن تماماً سرسبز و پوشیده از درخت است و یک ورودی خیلی کوچک به ساختمان دارد که طبقه اول آن دارای حوض کوچک مرمر و دیوارهای گچ بری و نقاشی شده که به دلیل عدم رسیدگی متاسفانه از نقاشی ها و گچ بری ها چیزی باقی نمانده بود.

تصویر54

تصویر55

از طبقه اول به وسیله پله های مارپیچی به طبقه دوم رسیدیم که در بدو ورود پنجره شیشه رنگی بزرگی نگاه ما رو به سمت خودش جلب کرد. طبقه دوم به عنوان موزه خوشنویسی مورد استفاده قرار میگیرد.

تصویر56

مجدد به سمت ماشین برگشتیم و به وسیله برنامه waze به سمت حمام قجر در خیابان عبیدزاکانی حرکت کردیم.

ساعت 15:20 دقیقه به ورودی حمام رسیدیم با تهیه بلیط به مبلغ 3000 تومان همزمان با یک گروه از اداره برق اردبیل به همراه یک تور لیدر وارد مجموعه شدیم.

تصویر57

حمام قجر یکی از کهن‌ترین و بزرگ‌ترین گرمابه‌های قزوین است که امروزه به عنوان موزه مردم شناسی مورد استفاده قرار میگیرد. حمام از سه بخش سربینه ، میاندر و گرمخانه و دو قسمت جداگانه زنانه و مردانه تشکیل شده است. مجسمه هایی از پوشش زنان و مردان قدیم ، کسب و کار و فعالیت آنها در گوشه کنار این حمام به چشم می خورد.

تصویر58

تصویر59

تصویر60

تصویر61

تصویر62

تصویر63

از حمام که اومدیم بیرون به سمت چپ خیابان عبیدزاکانی به طرف یکی از بهترین شیرینی فروشی های قزوین یعنی شیرینی سنتی رضا حرکت کردیم . خانمم شیرینی پا درازی خرید و پس از آن به سمت ماشین برگشتیم و با طی کردن مسافت کمی ساعت 15:50 دقیقه به سرای زیبای سعد السلطنه رسیدیم که دیدن آنرا به شدت توصیه میکنم.

تصویر64 : عکس از اینترنت

کاروانسرای سعدالسلطنه در مرکز شهر قزوین و در خیابان امام خمینی ( پهلوی سابق) قرار دارد و به دستور سعدالسلطنه حاکم وقت قاجار قزوین ساخته شد.

تصویر65

تصویر66

تصویر67

تصویر68

ارزشمندترین قسمت این بنا، چهار سوق آن است که از تقاطع قائم دو راسته ایجاد شده و بر فراز آن گنبد بزرگ کاشیکاری شده‌ای قرار دارد. نکته قابل توجه مرمت حجره ها بود که کماکان با درب و پنجره های چوبی معماری سنتی آنجا رو به تصویر می کشید.

تصویر69

تصویر70

سرای سعدالسلطنه بزرگترین کاروانسرای سرپوشیده و مرکزتجاری داخلی شهری کشور است که در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه قاجار ساخته شد.

زمانی که ما رسیدیم اغلب مغازه ها تعطیل بودند ولی فروشگاه های صنایع دستی ، لباس سنتی و خوشنویسی در بازار به چشم می‌خورد و نسیم خنکی در حال پیچیدن در بازار بود.

تصویر71

تصویر72

تصویر73

تصویر74

چون خیلی گرممون شده بود در کافه نگارالسطنه دوتا نوشیدنی شونی به مبلغ 30.000 تومان سفارش دادیم . شونی مخلوطی از شربت عرق ، آب لیمو ، خاکشیر و تخم شربتی بود که با یخ زیاد حسابی چسبید.

تصویر75

تصویر76

تصویر77

تصویر78

تصویر79

تصویر79.

تصویر80

پس از آن مجدد سری به گوشه کنار سرای سعدالسلطنه زدیم و چون پام درد میکرد ساعت 17 در سرای قیصریه و در کافه عینک ارثیه خانمم نوشیدنی فخر الزمان و منم نوشیدنی هندونه و نعناع سفارش دادیم و به استراحت پرداختیم.

تصویر81

تصویر82

تصویر83

تصویر84

تصویر85

نکته جالب این بود که شماره میزها رو بر روی یک عینک نوشته بودند و موقع حساب می بایست عینک رو تحویل صندوقدار می دادیم.

در این کافه دیوارها هر کدام بخشی از نوستالژی ها و خاطرات یک خانواده ، یک شهر و حتی یک کشور را به تصویر کشیده‌اند. صاحب کافه اجداد عینک‌ فروشی داشته و حالا با وسایل به ارث رسیده از آن روزها کافه‌اش را تزیین کرده است.

تصویر86

تصویر87

تصویر88

تصویر89

تصویر90

تصویر91

تصویر92

تصویر93

تصویر94

تصویر96

تصویر97

در سفر به قزوین دیدن این دو کافه در سرای زیبای سعدالسلطنه رو حتماً حتماً پیشنهاد میکنم.

پس از استراحت کوتاه و ثبت کردن تصاویری از این کافه زیبا به سمت دروازه تهران حرکت کردیم و ساعت 18:15 دقیقه قزوین را به سمت تهران ترک کردیم و سفر یک روزه ما به پایان رسید.

تصویر98 : دروازه تهران

 

نویسنده : محسن خرمایی

تمامی مطالب عنوان شده در سفرنامه ها نظر و برداشت شخصی نویسنده است و وب‌ سایت لست سکند مسئولیتی در قبال صحت اطلاعات سفرنامه ها بر عهده نمی‌گیرد.